Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / संयुत्तनिकाय • Saṃyuttanikāya |
९. अम्बपालिवनसुत्तं
9. Ambapālivanasuttaṃ
९०७. एकं समयं आयस्मा च अनुरुद्धो आयस्मा च सारिपुत्तो वेसालियं विहरन्ति अम्बपालिवने। अथ खो आयस्मा सारिपुत्तो सायन्हसमयं पटिसल्लाना वुट्ठितो…पे॰… एकमन्तं निसिन्नो खो आयस्मा सारिपुत्तो आयस्मन्तं अनुरुद्धं एतदवोच –
907. Ekaṃ samayaṃ āyasmā ca anuruddho āyasmā ca sāriputto vesāliyaṃ viharanti ambapālivane. Atha kho āyasmā sāriputto sāyanhasamayaṃ paṭisallānā vuṭṭhito…pe… ekamantaṃ nisinno kho āyasmā sāriputto āyasmantaṃ anuruddhaṃ etadavoca –
‘‘विप्पसन्नानि खो ते, आवुसो अनुरुद्ध, इन्द्रियानि, परिसुद्धो मुखवण्णो परियोदातो। कतमेनायस्मा अनुरुद्धो विहारेन एतरहि बहुलं विहरती’’ति? ‘‘चतूसु ख्वाहं, आवुसो, सतिपट्ठानेसु सुप्पतिट्ठितचित्तो एतरहि बहुलं विहरामि। कतमेसु चतूसु? इधाहं, आवुसो, काये कायानुपस्सी विहरामि आतापी सम्पजानो सतिमा, विनेय्य लोके अभिज्झादोमनस्सं; वेदनासु…पे॰… चित्ते…पे॰… धम्मेसु धम्मानुपस्सी विहरामि आतापी सम्पजानो सतिमा, विनेय्य लोके अभिज्झादोमनस्सं – इमेसु ख्वाहं, आवुसो, चतूसु सतिपट्ठानेसु सुप्पतिट्ठितचित्तो एतरहि बहुलं विहरामि। यो सो, आवुसो, भिक्खु अरहं खीणासवो वुसितवा कतकरणीयो ओहितभारो अनुप्पत्तसदत्थो परिक्खीणभवसंयोजनो सम्मदञ्ञा विमुत्तो, सो इमेसु चतूसु सतिपट्ठानेसु सुप्पतिट्ठितचित्तो बहुलं विहरती’’ति।
‘‘Vippasannāni kho te, āvuso anuruddha, indriyāni, parisuddho mukhavaṇṇo pariyodāto. Katamenāyasmā anuruddho vihārena etarahi bahulaṃ viharatī’’ti? ‘‘Catūsu khvāhaṃ, āvuso, satipaṭṭhānesu suppatiṭṭhitacitto etarahi bahulaṃ viharāmi. Katamesu catūsu? Idhāhaṃ, āvuso, kāye kāyānupassī viharāmi ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ; vedanāsu…pe… citte…pe… dhammesu dhammānupassī viharāmi ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ – imesu khvāhaṃ, āvuso, catūsu satipaṭṭhānesu suppatiṭṭhitacitto etarahi bahulaṃ viharāmi. Yo so, āvuso, bhikkhu arahaṃ khīṇāsavo vusitavā katakaraṇīyo ohitabhāro anuppattasadattho parikkhīṇabhavasaṃyojano sammadaññā vimutto, so imesu catūsu satipaṭṭhānesu suppatiṭṭhitacitto bahulaṃ viharatī’’ti.
‘‘लाभा वत नो, आवुसो, सुलद्धं वत नो, आवुसो! ये मयं आयस्मतो अनुरुद्धस्स सम्मुखाव अस्सुम्ह आसभिं वाचं भासमानस्सा’’ति। नवमं।
‘‘Lābhā vata no, āvuso, suladdhaṃ vata no, āvuso! Ye mayaṃ āyasmato anuruddhassa sammukhāva assumha āsabhiṃ vācaṃ bhāsamānassā’’ti. Navamaṃ.
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / संयुत्तनिकाय (अट्ठकथा) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ९. अम्बपालिवनसुत्तवण्णना • 9. Ambapālivanasuttavaṇṇanā
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / संयुत्तनिकाय (टीका) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ९. अम्बपालिवनसुत्तवण्णना • 9. Ambapālivanasuttavaṇṇanā