Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਦੀਘਨਿਕਾਯ • Dīghanikāya

    ੩. ਅਮ੍ਬਟ੍ਠਸੁਤ੍ਤਂ

    3. Ambaṭṭhasuttaṃ

    ੨੫੪. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਂ – ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਭਗવਾ ਕੋਸਲੇਸੁ ਚਾਰਿਕਂ ਚਰਮਾਨੋ ਮਹਤਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਞ੍ਚਮਤ੍ਤੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤੇਹਿ ਯੇਨ ਇਚ੍ਛਾਨਙ੍ਗਲਂ ਨਾਮ ਕੋਸਲਾਨਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਗਾਮੋ ਤਦવਸਰਿ। ਤਤ੍ਰ ਸੁਦਂ ਭਗવਾ ਇਚ੍ਛਾਨਙ੍ਗਲੇ વਿਹਰਤਿ ਇਚ੍ਛਾਨਙ੍ਗਲવਨਸਣ੍ਡੇ।

    254. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā kosalesu cārikaṃ caramāno mahatā bhikkhusaṅghena saddhiṃ pañcamattehi bhikkhusatehi yena icchānaṅgalaṃ nāma kosalānaṃ brāhmaṇagāmo tadavasari. Tatra sudaṃ bhagavā icchānaṅgale viharati icchānaṅgalavanasaṇḍe.

    ਪੋਕ੍ਖਰਸਾਤਿવਤ੍ਥੁ

    Pokkharasātivatthu

    ੨੫੫. ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਪੋਕ੍ਖਰਸਾਤਿ ਉਕ੍ਕਟ੍ਠਂ 1 ਅਜ੍ਝਾવਸਤਿ ਸਤ੍ਤੁਸ੍ਸਦਂ ਸਤਿਣਕਟ੍ਠੋਦਕਂ ਸਧਞ੍ਞਂ ਰਾਜਭੋਗ੍ਗਂ ਰਞ੍ਞਾ ਪਸੇਨਦਿਨਾ ਕੋਸਲੇਨ ਦਿਨ੍ਨਂ ਰਾਜਦਾਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦੇਯ੍ਯਂ। ਅਸ੍ਸੋਸਿ ਖੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਪੋਕ੍ਖਰਸਾਤਿ – ‘‘ਸਮਣੋ ਖਲੁ, ਭੋ, ਗੋਤਮੋ ਸਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤੋ ਸਕ੍ਯਕੁਲਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਕੋਸਲੇਸੁ ਚਾਰਿਕਂ ਚਰਮਾਨੋ ਮਹਤਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਞ੍ਚਮਤ੍ਤੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤੇਹਿ ਇਚ੍ਛਾਨਙ੍ਗਲਂ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਇਚ੍ਛਾਨਙ੍ਗਲੇ વਿਹਰਤਿ ਇਚ੍ਛਾਨਙ੍ਗਲવਨਸਣ੍ਡੇ। ਤਂ ਖੋ ਪਨ ਭવਨ੍ਤਂ ਗੋਤਮਂ ਏવਂ ਕਲ੍ਯਾਣੋ ਕਿਤ੍ਤਿਸਦ੍ਦੋ ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਤੋ – ‘ਇਤਿਪਿ ਸੋ ਭਗવਾ ਅਰਹਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ વਿਜ੍ਜਾਚਰਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਸੁਗਤੋ ਲੋਕવਿਦੂ ਅਨੁਤ੍ਤਰੋ ਪੁਰਿਸਦਮ੍ਮਸਾਰਥਿ ਸਤ੍ਥਾ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਗવਾ’ 2। ਸੋ ਇਮਂ ਲੋਕਂ ਸਦੇવਕਂ ਸਮਾਰਕਂ ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਕਂ ਸਸ੍ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਿਂ ਪਜਂ ਸਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਂ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਪવੇਦੇਤਿ। ਸੋ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ ਆਦਿਕਲ੍ਯਾਣਂ ਮਜ੍ਝੇਕਲ੍ਯਾਣਂ ਪਰਿਯੋਸਾਨਕਲ੍ਯਾਣਂ, ਸਾਤ੍ਥਂ ਸਬ੍ਯਞ੍ਜਨਂ, ਕੇવਲਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਪਕਾਸੇਤਿ। ਸਾਧੁ ਖੋ ਪਨ ਤਥਾਰੂਪਾਨਂ ਅਰਹਤਂ ਦਸ੍ਸਨਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ।

    255. Tena kho pana samayena brāhmaṇo pokkharasāti ukkaṭṭhaṃ 3 ajjhāvasati sattussadaṃ satiṇakaṭṭhodakaṃ sadhaññaṃ rājabhoggaṃ raññā pasenadinā kosalena dinnaṃ rājadāyaṃ brahmadeyyaṃ. Assosi kho brāhmaṇo pokkharasāti – ‘‘samaṇo khalu, bho, gotamo sakyaputto sakyakulā pabbajito kosalesu cārikaṃ caramāno mahatā bhikkhusaṅghena saddhiṃ pañcamattehi bhikkhusatehi icchānaṅgalaṃ anuppatto icchānaṅgale viharati icchānaṅgalavanasaṇḍe. Taṃ kho pana bhavantaṃ gotamaṃ evaṃ kalyāṇo kittisaddo abbhuggato – ‘itipi so bhagavā arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathi satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā’ 4. So imaṃ lokaṃ sadevakaṃ samārakaṃ sabrahmakaṃ sassamaṇabrāhmaṇiṃ pajaṃ sadevamanussaṃ sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedeti. So dhammaṃ deseti ādikalyāṇaṃ majjhekalyāṇaṃ pariyosānakalyāṇaṃ, sātthaṃ sabyañjanaṃ, kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ pakāseti. Sādhu kho pana tathārūpānaṃ arahataṃ dassanaṃ hotī’’ti.

    ਅਮ੍ਬਟ੍ਠਮਾਣવੋ

    Ambaṭṭhamāṇavo

    ੨੫੬. ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਪੋਕ੍ਖਰਸਾਤਿਸ੍ਸ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਨਾਮ ਮਾਣવੋ ਅਨ੍ਤੇવਾਸੀ ਹੋਤਿ ਅਜ੍ਝਾਯਕੋ ਮਨ੍ਤਧਰੋ ਤਿਣ੍ਣਂ વੇਦਾਨਂ 5 ਪਾਰਗੂ ਸਨਿਘਣ੍ਡੁਕੇਟੁਭਾਨਂ ਸਾਕ੍ਖਰਪ੍ਪਭੇਦਾਨਂ ਇਤਿਹਾਸਪਞ੍ਚਮਾਨਂ ਪਦਕੋ વੇਯ੍ਯਾਕਰਣੋ ਲੋਕਾਯਤਮਹਾਪੁਰਿਸਲਕ੍ਖਣੇਸੁ ਅਨવਯੋ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਪਟਿਞ੍ਞਾਤੋ ਸਕੇ ਆਚਰਿਯਕੇ ਤੇવਿਜ੍ਜਕੇ ਪਾવਚਨੇ – ‘‘ਯਮਹਂ ਜਾਨਾਮਿ, ਤਂ ਤ੍વਂ ਜਾਨਾਸਿ; ਯਂ ਤ੍વਂ ਜਾਨਾਸਿ ਤਮਹਂ ਜਾਨਾਮੀ’’ਤਿ।

    256. Tena kho pana samayena brāhmaṇassa pokkharasātissa ambaṭṭho nāma māṇavo antevāsī hoti ajjhāyako mantadharo tiṇṇaṃ vedānaṃ 6 pāragū sanighaṇḍukeṭubhānaṃ sākkharappabhedānaṃ itihāsapañcamānaṃ padako veyyākaraṇo lokāyatamahāpurisalakkhaṇesu anavayo anuññātapaṭiññāto sake ācariyake tevijjake pāvacane – ‘‘yamahaṃ jānāmi, taṃ tvaṃ jānāsi; yaṃ tvaṃ jānāsi tamahaṃ jānāmī’’ti.

    ੨੫੭. ਅਥ ਖੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਪੋਕ੍ਖਰਸਾਤਿ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠਂ ਮਾਣવਂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਅਯਂ, ਤਾਤ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਸਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤੋ ਸਕ੍ਯਕੁਲਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਕੋਸਲੇਸੁ ਚਾਰਿਕਂ ਚਰਮਾਨੋ ਮਹਤਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਞ੍ਚਮਤ੍ਤੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤੇਹਿ ਇਚ੍ਛਾਨਙ੍ਗਲਂ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਇਚ੍ਛਾਨਙ੍ਗਲੇ વਿਹਰਤਿ ਇਚ੍ਛਾਨਙ੍ਗਲવਨਸਣ੍ਡੇ। ਤਂ ਖੋ ਪਨ ਭવਨ੍ਤਂ ਗੋਤਮਂ ਏવਂ ਕਲ੍ਯਾਣੋ ਕਿਤ੍ਤਿਸਦ੍ਦੋ ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਤੋ – ‘ਇਤਿਪਿ ਸੋ ਭਗવਾ, ਅਰਹਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ વਿਜ੍ਜਾਚਰਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਸੁਗਤੋ ਲੋਕવਿਦੂ ਅਨੁਤ੍ਤਰੋ ਪੁਰਿਸਦਮ੍ਮਸਾਰਥਿ ਸਤ੍ਥਾ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਗવਾ’। ਸੋ ਇਮਂ ਲੋਕਂ ਸਦੇવਕਂ ਸਮਾਰਕਂ ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਕਂ ਸਸ੍ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਿਂ ਪਜਂ ਸਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਂ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਪવੇਦੇਤਿ। ਸੋ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ ਆਦਿਕਲ੍ਯਾਣਂ ਮਜ੍ਝੇਕਲ੍ਯਾਣਂ ਪਰਿਯੋਸਾਨਕਲ੍ਯਾਣਂ, ਸਾਤ੍ਥਂ ਸਬ੍ਯਞ੍ਜਨਂ ਕੇવਲਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਪਕਾਸੇਤਿ। ਸਾਧੁ ਖੋ ਪਨ ਤਥਾਰੂਪਾਨਂ ਅਰਹਤਂ ਦਸ੍ਸਨਂ ਹੋਤੀਤਿ। ਏਹਿ ਤ੍વਂ ਤਾਤ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਯੇਨ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਸਮਣਂ ਗੋਤਮਂ ਜਾਨਾਹਿ, ਯਦਿ વਾ ਤਂ ਭવਨ੍ਤਂ ਗੋਤਮਂ ਤਥਾਸਨ੍ਤਂਯੇવ ਸਦ੍ਦੋ ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਤੋ, ਯਦਿ વਾ ਨੋ ਤਥਾ। ਯਦਿ વਾ ਸੋ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ ਤਾਦਿਸੋ, ਯਦਿ વਾ ਨ ਤਾਦਿਸੋ, ਤਥਾ ਮਯਂ ਤਂ ਭવਨ੍ਤਂ ਗੋਤਮਂ વੇਦਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ।

    257. Atha kho brāhmaṇo pokkharasāti ambaṭṭhaṃ māṇavaṃ āmantesi – ‘‘ayaṃ, tāta ambaṭṭha, samaṇo gotamo sakyaputto sakyakulā pabbajito kosalesu cārikaṃ caramāno mahatā bhikkhusaṅghena saddhiṃ pañcamattehi bhikkhusatehi icchānaṅgalaṃ anuppatto icchānaṅgale viharati icchānaṅgalavanasaṇḍe. Taṃ kho pana bhavantaṃ gotamaṃ evaṃ kalyāṇo kittisaddo abbhuggato – ‘itipi so bhagavā, arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathi satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā’. So imaṃ lokaṃ sadevakaṃ samārakaṃ sabrahmakaṃ sassamaṇabrāhmaṇiṃ pajaṃ sadevamanussaṃ sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedeti. So dhammaṃ deseti ādikalyāṇaṃ majjhekalyāṇaṃ pariyosānakalyāṇaṃ, sātthaṃ sabyañjanaṃ kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ pakāseti. Sādhu kho pana tathārūpānaṃ arahataṃ dassanaṃ hotīti. Ehi tvaṃ tāta ambaṭṭha, yena samaṇo gotamo tenupasaṅkama; upasaṅkamitvā samaṇaṃ gotamaṃ jānāhi, yadi vā taṃ bhavantaṃ gotamaṃ tathāsantaṃyeva saddo abbhuggato, yadi vā no tathā. Yadi vā so bhavaṃ gotamo tādiso, yadi vā na tādiso, tathā mayaṃ taṃ bhavantaṃ gotamaṃ vedissāmā’’ti.

    ੨੫੮. ‘‘ਯਥਾ ਕਥਂ ਪਨਾਹਂ, ਭੋ, ਤਂ ਭવਨ੍ਤਂ ਗੋਤਮਂ ਜਾਨਿਸ੍ਸਾਮਿ – ‘ਯਦਿ વਾ ਤਂ ਭવਨ੍ਤਂ ਗੋਤਮਂ ਤਥਾਸਨ੍ਤਂਯੇવ ਸਦ੍ਦੋ ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਤੋ, ਯਦਿ વਾ ਨੋ ਤਥਾ। ਯਦਿ વਾ ਸੋ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ ਤਾਦਿਸੋ, ਯਦਿ વਾ ਨ ਤਾਦਿਸੋ’’’ਤਿ?

    258. ‘‘Yathā kathaṃ panāhaṃ, bho, taṃ bhavantaṃ gotamaṃ jānissāmi – ‘yadi vā taṃ bhavantaṃ gotamaṃ tathāsantaṃyeva saddo abbhuggato, yadi vā no tathā. Yadi vā so bhavaṃ gotamo tādiso, yadi vā na tādiso’’’ti?

    ‘‘ਆਗਤਾਨਿ ਖੋ, ਤਾਤ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਮਨ੍ਤੇਸੁ ਦ੍વਤ੍ਤਿਂਸ ਮਹਾਪੁਰਿਸਲਕ੍ਖਣਾਨਿ, ਯੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਸ੍ਸ ਮਹਾਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਦ੍વੇਯੇવ ਗਤਿਯੋ ਭવਨ੍ਤਿ ਅਨਞ੍ਞਾ। ਸਚੇ ਅਗਾਰਂ ਅਜ੍ਝਾવਸਤਿ, ਰਾਜਾ ਹੋਤਿ ਚਕ੍ਕવਤ੍ਤੀ ਧਮ੍ਮਿਕੋ ਧਮ੍ਮਰਾਜਾ ਚਾਤੁਰਨ੍ਤੋ વਿਜਿਤਾવੀ ਜਨਪਦਤ੍ਥਾવਰਿਯਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਸਤ੍ਤਰਤਨਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ । ਤਸ੍ਸਿਮਾਨਿ ਸਤ੍ਤ ਰਤਨਾਨਿ ਭવਨ੍ਤਿ। ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਚਕ੍ਕਰਤਨਂ, ਹਤ੍ਥਿਰਤਨਂ, ਅਸ੍ਸਰਤਨਂ, ਮਣਿਰਤਨਂ, ਇਤ੍ਥਿਰਤਨਂ, ਗਹਪਤਿਰਤਨਂ, ਪਰਿਣਾਯਕਰਤਨਮੇવ ਸਤ੍ਤਮਂ। ਪਰੋਸਹਸ੍ਸਂ ਖੋ ਪਨਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤਾ ਭવਨ੍ਤਿ ਸੂਰਾ વੀਰਙ੍ਗਰੂਪਾ ਪਰਸੇਨਪ੍ਪਮਦ੍ਦਨਾ। ਸੋ ਇਮਂ ਪਥવਿਂ ਸਾਗਰਪਰਿਯਨ੍ਤਂ ਅਦਣ੍ਡੇਨ ਅਸਤ੍ਥੇਨ ਧਮ੍ਮੇਨ ਅਭਿવਿਜਿਯ ਅਜ੍ਝਾવਸਤਿ। ਸਚੇ ਖੋ ਪਨ ਅਗਾਰਸ੍ਮਾ ਅਨਗਾਰਿਯਂ ਪਬ੍ਬਜਤਿ , ਅਰਹਂ ਹੋਤਿ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਲੋਕੇ વਿવਟ੍ਟਚ੍ਛਦੋ। ਅਹਂ ਖੋ ਪਨ, ਤਾਤ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਮਨ੍ਤਾਨਂ ਦਾਤਾ; ਤ੍વਂ ਮਨ੍ਤਾਨਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤਾ’’ਤਿ।

    ‘‘Āgatāni kho, tāta ambaṭṭha, amhākaṃ mantesu dvattiṃsa mahāpurisalakkhaṇāni, yehi samannāgatassa mahāpurisassa dveyeva gatiyo bhavanti anaññā. Sace agāraṃ ajjhāvasati, rājā hoti cakkavattī dhammiko dhammarājā cāturanto vijitāvī janapadatthāvariyappatto sattaratanasamannāgato . Tassimāni satta ratanāni bhavanti. Seyyathidaṃ – cakkaratanaṃ, hatthiratanaṃ, assaratanaṃ, maṇiratanaṃ, itthiratanaṃ, gahapatiratanaṃ, pariṇāyakaratanameva sattamaṃ. Parosahassaṃ kho panassa puttā bhavanti sūrā vīraṅgarūpā parasenappamaddanā. So imaṃ pathaviṃ sāgarapariyantaṃ adaṇḍena asatthena dhammena abhivijiya ajjhāvasati. Sace kho pana agārasmā anagāriyaṃ pabbajati , arahaṃ hoti sammāsambuddho loke vivaṭṭacchado. Ahaṃ kho pana, tāta ambaṭṭha, mantānaṃ dātā; tvaṃ mantānaṃ paṭiggahetā’’ti.

    ੨੫੯. ‘‘ਏવਂ, ਭੋ’’ਤਿ ਖੋ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਪੋਕ੍ਖਰਸਾਤਿਸ੍ਸ ਪਟਿਸ੍ਸੁਤ੍વਾ ਉਟ੍ਠਾਯਾਸਨਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਪੋਕ੍ਖਰਸਾਤਿਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਪਦਕ੍ਖਿਣਂ ਕਤ੍વਾ વਲ਼વਾਰਥਮਾਰੁਯ੍ਹ ਸਮ੍ਬਹੁਲੇਹਿ ਮਾਣવਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਯੇਨ ਇਚ੍ਛਾਨਙ੍ਗਲવਨਸਣ੍ਡੋ ਤੇਨ ਪਾਯਾਸਿ। ਯਾવਤਿਕਾ ਯਾਨਸ੍ਸ ਭੂਮਿ ਯਾਨੇਨ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਯਾਨਾ ਪਚ੍ਚੋਰੋਹਿਤ੍વਾ ਪਤ੍ਤਿਕੋવ ਆਰਾਮਂ ਪਾવਿਸਿ। ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਸਮ੍ਬਹੁਲਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਬ੍ਭੋਕਾਸੇ ਚਙ੍ਕਮਨ੍ਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ ਯੇਨ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਕਹਂ ਨੁ ਖੋ, ਭੋ, ਏਤਰਹਿ ਸੋ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ વਿਹਰਤਿ? ਤਞ੍ਹਿ ਮਯਂ ਭવਨ੍ਤਂ ਗੋਤਮਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਇਧੂਪਸਙ੍ਕਨ੍ਤਾ’’ਤਿ।

    259. ‘‘Evaṃ, bho’’ti kho ambaṭṭho māṇavo brāhmaṇassa pokkharasātissa paṭissutvā uṭṭhāyāsanā brāhmaṇaṃ pokkharasātiṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā vaḷavārathamāruyha sambahulehi māṇavakehi saddhiṃ yena icchānaṅgalavanasaṇḍo tena pāyāsi. Yāvatikā yānassa bhūmi yānena gantvā yānā paccorohitvā pattikova ārāmaṃ pāvisi. Tena kho pana samayena sambahulā bhikkhū abbhokāse caṅkamanti. Atha kho ambaṭṭho māṇavo yena te bhikkhū tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā te bhikkhū etadavoca – ‘‘kahaṃ nu kho, bho, etarahi so bhavaṃ gotamo viharati? Tañhi mayaṃ bhavantaṃ gotamaṃ dassanāya idhūpasaṅkantā’’ti.

    ੨੬੦. ਅਥ ਖੋ ਤੇਸਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਅਯਂ ਖੋ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ ਅਭਿਞ੍ਞਾਤਕੋਲਞ੍ਞੋ ਚੇવ ਅਭਿਞ੍ਞਾਤਸ੍ਸ ਚ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਪੋਕ੍ਖਰਸਾਤਿਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੇવਾਸੀ। ਅਗਰੁ ਖੋ ਪਨ ਭਗવਤੋ ਏવਰੂਪੇਹਿ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕਥਾਸਲ੍ਲਾਪੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ। ਤੇ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠਂ ਮਾਣવਂ ਏਤਦવੋਚੁਂ – ‘‘ਏਸੋ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ વਿਹਾਰੋ ਸਂવੁਤਦ੍વਾਰੋ, ਤੇਨ ਅਪ੍ਪਸਦ੍ਦੋ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਅਤਰਮਾਨੋ ਆਲ਼ਿਨ੍ਦਂ ਪવਿਸਿਤ੍વਾ ਉਕ੍ਕਾਸਿਤ੍વਾ ਅਗ੍ਗਲ਼ਂ ਆਕੋਟੇਹਿ, વਿવਰਿਸ੍ਸਤਿ ਤੇ ਭਗવਾ ਦ੍વਾਰ’’ਨ੍ਤਿ।

    260. Atha kho tesaṃ bhikkhūnaṃ etadahosi – ‘‘ayaṃ kho ambaṭṭho māṇavo abhiññātakolañño ceva abhiññātassa ca brāhmaṇassa pokkharasātissa antevāsī. Agaru kho pana bhagavato evarūpehi kulaputtehi saddhiṃ kathāsallāpo hotī’’ti. Te ambaṭṭhaṃ māṇavaṃ etadavocuṃ – ‘‘eso ambaṭṭha vihāro saṃvutadvāro, tena appasaddo upasaṅkamitvā ataramāno āḷindaṃ pavisitvā ukkāsitvā aggaḷaṃ ākoṭehi, vivarissati te bhagavā dvāra’’nti.

    ੨੬੧. ਅਥ ਖੋ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ ਯੇਨ ਸੋ વਿਹਾਰੋ ਸਂવੁਤਦ੍વਾਰੋ, ਤੇਨ ਅਪ੍ਪਸਦ੍ਦੋ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਅਤਰਮਾਨੋ ਆਲ਼ਿਨ੍ਦਂ ਪવਿਸਿਤ੍વਾ ਉਕ੍ਕਾਸਿਤ੍વਾ ਅਗ੍ਗਲ਼ਂ ਆਕੋਟੇਸਿ। વਿવਰਿ ਭਗવਾ ਦ੍વਾਰਂ। ਪਾવਿਸਿ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ। ਮਾਣવਕਾਪਿ ਪવਿਸਿਤ੍વਾ ਭਗવਤਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਮ੍ਮੋਦਿਂਸੁ, ਸਮ੍ਮੋਦਨੀਯਂ ਕਥਂ ਸਾਰਣੀਯਂ વੀਤਿਸਾਰੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ। ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਪਨ ਮਾਣવੋ ਚਙ੍ਕਮਨ੍ਤੋਪਿ ਨਿਸਿਨ੍ਨੇਨ ਭਗવਤਾ ਕਞ੍ਚਿ ਕਞ੍ਚਿ 7 ਕਥਂ ਸਾਰਣੀਯਂ વੀਤਿਸਾਰੇਤਿ, ਠਿਤੋਪਿ ਨਿਸਿਨ੍ਨੇਨ ਭਗવਤਾ ਕਿਞ੍ਚਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਕਥਂ ਸਾਰਣੀਯਂ વੀਤਿਸਾਰੇਤਿ।

    261. Atha kho ambaṭṭho māṇavo yena so vihāro saṃvutadvāro, tena appasaddo upasaṅkamitvā ataramāno āḷindaṃ pavisitvā ukkāsitvā aggaḷaṃ ākoṭesi. Vivari bhagavā dvāraṃ. Pāvisi ambaṭṭho māṇavo. Māṇavakāpi pavisitvā bhagavatā saddhiṃ sammodiṃsu, sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ambaṭṭho pana māṇavo caṅkamantopi nisinnena bhagavatā kañci kañci 8 kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāreti, ṭhitopi nisinnena bhagavatā kiñci kiñci kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāreti.

    ੨੬੨. ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠਂ ਮਾਣવਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਏવਂ ਨੁ ਤੇ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਹਿ વੁਦ੍ਧੇਹਿ ਮਹਲ੍ਲਕੇਹਿ ਆਚਰਿਯਪਾਚਰਿਯੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕਥਾਸਲ੍ਲਾਪੋ ਹੋਤਿ, ਯਥਯਿਦਂ ਚਰਂ ਤਿਟ੍ਠਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੇਨ ਮਯਾ ਕਿਞ੍ਚਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਕਥਂ ਸਾਰਣੀਯਂ વੀਤਿਸਾਰੇਤੀ’’ਤਿ?

    262. Atha kho bhagavā ambaṭṭhaṃ māṇavaṃ etadavoca – ‘‘evaṃ nu te, ambaṭṭha, brāhmaṇehi vuddhehi mahallakehi ācariyapācariyehi saddhiṃ kathāsallāpo hoti, yathayidaṃ caraṃ tiṭṭhaṃ nisinnena mayā kiñci kiñci kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretī’’ti?

    ਪਠਮਇਬ੍ਭવਾਦੋ

    Paṭhamaibbhavādo

    ੨੬੩. ‘‘ਨੋ ਹਿਦਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ। ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ વਾ ਹਿ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਲ੍ਲਪਿਤੁਮਰਹਤਿ, ਠਿਤੋ વਾ ਹਿ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਠਿਤੇਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਲ੍ਲਪਿਤੁਮਰਹਤਿ, ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ વਾ ਹਿ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਨਿਸਿਨ੍ਨੇਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਲ੍ਲਪਿਤੁਮਰਹਤਿ, ਸਯਾਨੋ વਾ ਹਿ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਸਯਾਨੇਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਲ੍ਲਪਿਤੁਮਰਹਤਿ। ਯੇ ਚ ਖੋ ਤੇ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਮੁਣ੍ਡਕਾ ਸਮਣਕਾ ਇਬ੍ਭਾ ਕਣ੍ਹਾ 9 ਬਨ੍ਧੁਪਾਦਾਪਚ੍ਚਾ, ਤੇਹਿਪਿ ਮੇ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏવਂ ਕਥਾਸਲ੍ਲਾਪੋ ਹੋਤਿ, ਯਥਰਿવ ਭੋਤਾ ਗੋਤਮੇਨਾ’’ਤਿ। ‘‘ਅਤ੍ਥਿਕવਤੋ ਖੋ ਪਨ ਤੇ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਇਧਾਗਮਨਂ ਅਹੋਸਿ, ਯਾਯੇવ ਖੋ ਪਨਤ੍ਥਾਯ ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਥ 10, ਤਮੇવ ਅਤ੍ਥਂ ਸਾਧੁਕਂ ਮਨਸਿ ਕਰੇਯ੍ਯਾਥ 11। ਅવੁਸਿਤવਾਯੇવ ਖੋ ਪਨ ਭੋ ਅਯਂ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ વੁਸਿਤਮਾਨੀ ਕਿਮਞ੍ਞਤ੍ਰ ਅવੁਸਿਤਤ੍ਤਾ’’ਤਿ।

    263. ‘‘No hidaṃ, bho gotama. Gacchanto vā hi, bho gotama, gacchantena brāhmaṇo brāhmaṇena saddhiṃ sallapitumarahati, ṭhito vā hi, bho gotama, ṭhitena brāhmaṇo brāhmaṇena saddhiṃ sallapitumarahati, nisinno vā hi, bho gotama, nisinnena brāhmaṇo brāhmaṇena saddhiṃ sallapitumarahati, sayāno vā hi, bho gotama, sayānena brāhmaṇo brāhmaṇena saddhiṃ sallapitumarahati. Ye ca kho te, bho gotama, muṇḍakā samaṇakā ibbhā kaṇhā 12 bandhupādāpaccā, tehipi me saddhiṃ evaṃ kathāsallāpo hoti, yathariva bhotā gotamenā’’ti. ‘‘Atthikavato kho pana te, ambaṭṭha, idhāgamanaṃ ahosi, yāyeva kho panatthāya āgaccheyyātha 13, tameva atthaṃ sādhukaṃ manasi kareyyātha 14. Avusitavāyeva kho pana bho ayaṃ ambaṭṭho māṇavo vusitamānī kimaññatra avusitattā’’ti.

    ੨੬੪. ਅਥ ਖੋ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ ਭਗવਤਾ ਅવੁਸਿਤવਾਦੇਨ વੁਚ੍ਚਮਾਨੋ ਕੁਪਿਤੋ ਅਨਤ੍ਤਮਨੋ ਭਗવਨ੍ਤਂਯੇવ ਖੁਂਸੇਨ੍ਤੋ ਭਗવਨ੍ਤਂਯੇવ વਮ੍ਭੇਨ੍ਤੋ ਭਗવਨ੍ਤਂਯੇવ ਉਪવਦਮਾਨੋ – ‘‘ਸਮਣੋ ਚ ਮੇ, ਭੋ, ਗੋਤਮੋ ਪਾਪਿਤੋ ਭવਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਚਣ੍ਡਾ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਸਕ੍ਯਜਾਤਿ; ਫਰੁਸਾ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਸਕ੍ਯਜਾਤਿ; ਲਹੁਸਾ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਸਕ੍ਯਜਾਤਿ; ਭਸ੍ਸਾ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਸਕ੍ਯਜਾਤਿ; ਇਬ੍ਭਾ ਸਨ੍ਤਾ ਇਬ੍ਭਾ ਸਮਾਨਾ ਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇ ਸਕ੍ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇ ਗਰੁਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ 15, ਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇ ਮਾਨੇਨ੍ਤਿ, ਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇ ਪੂਜੇਨ੍ਤਿ, ਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇ ਅਪਚਾਯਨ੍ਤਿ। ਤਯਿਦਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਨਚ੍ਛਨ੍ਨਂ, ਤਯਿਦਂ ਨਪ੍ਪਤਿਰੂਪਂ, ਯਦਿਮੇ ਸਕ੍ਯਾ ਇਬ੍ਭਾ ਸਨ੍ਤਾ ਇਬ੍ਭਾ ਸਮਾਨਾ ਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇ ਸਕ੍ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇ ਗਰੁਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇ ਮਾਨੇਨ੍ਤਿ, ਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇ ਪੂਜੇਨ੍ਤਿ, ਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇ ਅਪਚਾਯਨ੍ਤੀ’’ਤਿ। ਇਤਿਹ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ ਇਦਂ ਪਠਮਂ ਸਕ੍ਯੇਸੁ ਇਬ੍ਭવਾਦਂ ਨਿਪਾਤੇਸਿ।

    264. Atha kho ambaṭṭho māṇavo bhagavatā avusitavādena vuccamāno kupito anattamano bhagavantaṃyeva khuṃsento bhagavantaṃyeva vambhento bhagavantaṃyeva upavadamāno – ‘‘samaṇo ca me, bho, gotamo pāpito bhavissatī’’ti bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘caṇḍā, bho gotama, sakyajāti; pharusā, bho gotama, sakyajāti; lahusā, bho gotama, sakyajāti; bhassā, bho gotama, sakyajāti; ibbhā santā ibbhā samānā na brāhmaṇe sakkaronti, na brāhmaṇe garuṃ karonti 16, na brāhmaṇe mānenti, na brāhmaṇe pūjenti, na brāhmaṇe apacāyanti. Tayidaṃ, bho gotama, nacchannaṃ, tayidaṃ nappatirūpaṃ, yadime sakyā ibbhā santā ibbhā samānā na brāhmaṇe sakkaronti, na brāhmaṇe garuṃ karonti, na brāhmaṇe mānenti, na brāhmaṇe pūjenti, na brāhmaṇe apacāyantī’’ti. Itiha ambaṭṭho māṇavo idaṃ paṭhamaṃ sakyesu ibbhavādaṃ nipātesi.

    ਦੁਤਿਯਇਬ੍ਭવਾਦੋ

    Dutiyaibbhavādo

    ੨੬੫. ‘‘ਕਿਂ ਪਨ ਤੇ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਸਕ੍ਯਾ ਅਪਰਦ੍ਧੁ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਏਕਮਿਦਾਹਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਸਮਯਂ ਆਚਰਿਯਸ੍ਸ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਪੋਕ੍ਖਰਸਾਤਿਸ੍ਸ ਕੇਨਚਿਦੇવ ਕਰਣੀਯੇਨ ਕਪਿਲવਤ੍ਥੁਂ ਅਗਮਾਸਿਂ। ਯੇਨ ਸਕ੍ਯਾਨਂ ਸਨ੍ਧਾਗਾਰਂ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿਂ। ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਸਮ੍ਬਹੁਲਾ ਸਕ੍ਯਾ ਚੇવ ਸਕ੍ਯਕੁਮਾਰਾ ਚ ਸਨ੍ਧਾਗਾਰੇ 17 ਉਚ੍ਚੇਸੁ ਆਸਨੇਸੁ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ ਹੋਨ੍ਤਿ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਅਙ੍ਗੁਲਿਪਤੋਦਕੇਹਿ 18 ਸਞ੍ਜਗ੍ਘਨ੍ਤਾ ਸਂਕੀਲ਼ਨ੍ਤਾ, ਅਞ੍ਞਦਤ੍ਥੁ ਮਮਞ੍ਞੇવ ਮਞ੍ਞੇ ਅਨੁਜਗ੍ਘਨ੍ਤਾ, ਨ ਮਂ ਕੋਚਿ ਆਸਨੇਨਪਿ ਨਿਮਨ੍ਤੇਸਿ। ਤਯਿਦਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਨਚ੍ਛਨ੍ਨਂ, ਤਯਿਦਂ ਨਪ੍ਪਤਿਰੂਪਂ, ਯਦਿਮੇ ਸਕ੍ਯਾ ਇਬ੍ਭਾ ਸਨ੍ਤਾ ਇਬ੍ਭਾ ਸਮਾਨਾ ਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇ ਸਕ੍ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇ ਗਰੁਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇ ਮਾਨੇਨ੍ਤਿ, ਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇ ਪੂਜੇਨ੍ਤਿ, ਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇ ਅਪਚਾਯਨ੍ਤੀ’’ਤਿ। ਇਤਿਹ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ ਇਦਂ ਦੁਤਿਯਂ ਸਕ੍ਯੇਸੁ ਇਬ੍ਭવਾਦਂ ਨਿਪਾਤੇਸਿ।

    265. ‘‘Kiṃ pana te, ambaṭṭha, sakyā aparaddhu’’nti? ‘‘Ekamidāhaṃ, bho gotama, samayaṃ ācariyassa brāhmaṇassa pokkharasātissa kenacideva karaṇīyena kapilavatthuṃ agamāsiṃ. Yena sakyānaṃ sandhāgāraṃ tenupasaṅkamiṃ. Tena kho pana samayena sambahulā sakyā ceva sakyakumārā ca sandhāgāre 19 uccesu āsanesu nisinnā honti aññamaññaṃ aṅgulipatodakehi 20 sañjagghantā saṃkīḷantā, aññadatthu mamaññeva maññe anujagghantā, na maṃ koci āsanenapi nimantesi. Tayidaṃ, bho gotama, nacchannaṃ, tayidaṃ nappatirūpaṃ, yadime sakyā ibbhā santā ibbhā samānā na brāhmaṇe sakkaronti, na brāhmaṇe garuṃ karonti, na brāhmaṇe mānenti, na brāhmaṇe pūjenti, na brāhmaṇe apacāyantī’’ti. Itiha ambaṭṭho māṇavo idaṃ dutiyaṃ sakyesu ibbhavādaṃ nipātesi.

    ਤਤਿਯਇਬ੍ਭવਾਦੋ

    Tatiyaibbhavādo

    ੨੬੬. ‘‘ਲਟੁਕਿਕਾਪਿ ਖੋ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਸਕੁਣਿਕਾ ਸਕੇ ਕੁਲਾવਕੇ ਕਾਮਲਾਪਿਨੀ ਹੋਤਿ। ਸਕਂ ਖੋ ਪਨੇਤਂ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਸਕ੍ਯਾਨਂ ਯਦਿਦਂ ਕਪਿਲવਤ੍ਥੁਂ, ਨਾਰਹਤਾਯਸ੍ਮਾ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਇਮਾਯ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਾਯ ਅਭਿਸਜ੍ਜਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ। ‘‘ਚਤ੍ਤਾਰੋਮੇ, ਭੋ ਗੋਤਮ, વਣ੍ਣਾ – ਖਤ੍ਤਿਯਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ વੇਸ੍ਸਾ ਸੁਦ੍ਦਾ। ਇਮੇਸਞ੍ਹਿ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਚਤੁਨ੍ਨਂ વਣ੍ਣਾਨਂ ਤਯੋ વਣ੍ਣਾ – ਖਤ੍ਤਿਯਾ ਚ વੇਸ੍ਸਾ ਚ ਸੁਦ੍ਦਾ ਚ – ਅਞ੍ਞਦਤ੍ਥੁ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸੇવ ਪਰਿਚਾਰਕਾ ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ। ਤਯਿਦਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ , ਨਚ੍ਛਨ੍ਨਂ, ਤਯਿਦਂ ਨਪ੍ਪਤਿਰੂਪਂ, ਯਦਿਮੇ ਸਕ੍ਯਾ ਇਬ੍ਭਾ ਸਨ੍ਤਾ ਇਬ੍ਭਾ ਸਮਾਨਾ ਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇ ਸਕ੍ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇ ਗਰੁਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇ ਮਾਨੇਨ੍ਤਿ, ਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇ ਪੂਜੇਨ੍ਤਿ, ਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇ ਅਪਚਾਯਨ੍ਤੀ’’ਤਿ। ਇਤਿਹ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ ਇਦਂ ਤਤਿਯਂ ਸਕ੍ਯੇਸੁ ਇਬ੍ਭવਾਦਂ ਨਿਪਾਤੇਸਿ।

    266. ‘‘Laṭukikāpi kho, ambaṭṭha, sakuṇikā sake kulāvake kāmalāpinī hoti. Sakaṃ kho panetaṃ, ambaṭṭha, sakyānaṃ yadidaṃ kapilavatthuṃ, nārahatāyasmā ambaṭṭho imāya appamattāya abhisajjitu’’nti. ‘‘Cattārome, bho gotama, vaṇṇā – khattiyā brāhmaṇā vessā suddā. Imesañhi, bho gotama, catunnaṃ vaṇṇānaṃ tayo vaṇṇā – khattiyā ca vessā ca suddā ca – aññadatthu brāhmaṇasseva paricārakā sampajjanti. Tayidaṃ, bho gotama , nacchannaṃ, tayidaṃ nappatirūpaṃ, yadime sakyā ibbhā santā ibbhā samānā na brāhmaṇe sakkaronti, na brāhmaṇe garuṃ karonti, na brāhmaṇe mānenti, na brāhmaṇe pūjenti, na brāhmaṇe apacāyantī’’ti. Itiha ambaṭṭho māṇavo idaṃ tatiyaṃ sakyesu ibbhavādaṃ nipātesi.

    ਦਾਸਿਪੁਤ੍ਤવਾਦੋ

    Dāsiputtavādo

    ੨੬੭. ਅਥ ਖੋ ਭਗવਤੋ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਅਤਿਬਾਲ਼੍ਹਂ ਖੋ ਅਯਂ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ ਸਕ੍ਯੇਸੁ ਇਬ੍ਭવਾਦੇਨ ਨਿਮ੍ਮਾਦੇਤਿ, ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਗੋਤ੍ਤਂ ਪੁਚ੍ਛੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠਂ ਮਾਣવਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਕਥਂ ਗੋਤ੍ਤੋਸਿ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠਾ’’ਤਿ? ‘‘ਕਣ੍ਹਾਯਨੋਹਮਸ੍ਮਿ, ਭੋ ਗੋਤਮਾ’’ਤਿ। ਪੋਰਾਣਂ ਖੋ ਪਨ ਤੇ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ ਮਾਤਾਪੇਤ੍ਤਿਕਂ ਨਾਮਗੋਤ੍ਤਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਤੋ ਅਯ੍ਯਪੁਤ੍ਤਾ ਸਕ੍ਯਾ ਭવਨ੍ਤਿ; ਦਾਸਿਪੁਤ੍ਤੋ ਤ੍વਮਸਿ ਸਕ੍ਯਾਨਂ। ਸਕ੍ਯਾ ਖੋ ਪਨ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਰਾਜਾਨਂ ਓਕ੍ਕਾਕਂ ਪਿਤਾਮਹਂ ਦਹਨ੍ਤਿ।

    267. Atha kho bhagavato etadahosi – ‘‘atibāḷhaṃ kho ayaṃ ambaṭṭho māṇavo sakyesu ibbhavādena nimmādeti, yaṃnūnāhaṃ gottaṃ puccheyya’’nti. Atha kho bhagavā ambaṭṭhaṃ māṇavaṃ etadavoca – ‘‘kathaṃ gottosi, ambaṭṭhā’’ti? ‘‘Kaṇhāyanohamasmi, bho gotamā’’ti. Porāṇaṃ kho pana te ambaṭṭha mātāpettikaṃ nāmagottaṃ anussarato ayyaputtā sakyā bhavanti; dāsiputto tvamasi sakyānaṃ. Sakyā kho pana, ambaṭṭha, rājānaṃ okkākaṃ pitāmahaṃ dahanti.

    ‘‘ਭੂਤਪੁਬ੍ਬਂ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਰਾਜਾ ਓਕ੍ਕਾਕੋ ਯਾ ਸਾ ਮਹੇਸੀ ਪਿਯਾ ਮਨਾਪਾ, ਤਸ੍ਸਾ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਰਜ੍ਜਂ ਪਰਿਣਾਮੇਤੁਕਾਮੋ ਜੇਟ੍ਠਕੁਮਾਰੇ ਰਟ੍ਠਸ੍ਮਾ ਪਬ੍ਬਾਜੇਸਿ – ਓਕ੍ਕਾਮੁਖਂ ਕਰਕਣ੍ਡਂ 21 ਹਤ੍ਥਿਨਿਕਂ ਸਿਨਿਸੂਰਂ 22। ਤੇ ਰਟ੍ਠਸ੍ਮਾ ਪਬ੍ਬਾਜਿਤਾ ਹਿਮવਨ੍ਤਪਸ੍ਸੇ ਪੋਕ੍ਖਰਣਿਯਾ ਤੀਰੇ ਮਹਾਸਾਕਸਣ੍ਡੋ, ਤਤ੍ਥ વਾਸਂ ਕਪ੍ਪੇਸੁਂ। ਤੇ ਜਾਤਿਸਮ੍ਭੇਦਭਯਾ ਸਕਾਹਿ ਭਗਿਨੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂવਾਸਂ ਕਪ੍ਪੇਸੁਂ।

    ‘‘Bhūtapubbaṃ, ambaṭṭha, rājā okkāko yā sā mahesī piyā manāpā, tassā puttassa rajjaṃ pariṇāmetukāmo jeṭṭhakumāre raṭṭhasmā pabbājesi – okkāmukhaṃ karakaṇḍaṃ 23 hatthinikaṃ sinisūraṃ 24. Te raṭṭhasmā pabbājitā himavantapasse pokkharaṇiyā tīre mahāsākasaṇḍo, tattha vāsaṃ kappesuṃ. Te jātisambhedabhayā sakāhi bhaginīhi saddhiṃ saṃvāsaṃ kappesuṃ.

    ‘‘ਅਥ ਖੋ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਰਾਜਾ ਓਕ੍ਕਾਕੋ ਅਮਚ੍ਚੇ ਪਾਰਿਸਜ੍ਜੇ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘ਕਹਂ ਨੁ ਖੋ, ਭੋ, ਏਤਰਹਿ ਕੁਮਾਰਾ ਸਮ੍ਮਨ੍ਤੀ’ਤਿ? ‘ਅਤ੍ਥਿ, ਦੇવ, ਹਿਮવਨ੍ਤਪਸ੍ਸੇ ਪੋਕ੍ਖਰਣਿਯਾ ਤੀਰੇ ਮਹਾਸਾਕਸਣ੍ਡੋ , ਤਤ੍ਥੇਤਰਹਿ ਕੁਮਾਰਾ ਸਮ੍ਮਨ੍ਤਿ। ਤੇ ਜਾਤਿਸਮ੍ਭੇਦਭਯਾ ਸਕਾਹਿ ਭਗਿਨੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂવਾਸਂ ਕਪ੍ਪੇਨ੍ਤੀ’ਤਿ। ਅਥ ਖੋ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਰਾਜਾ ਓਕ੍ਕਾਕੋ ਉਦਾਨਂ ਉਦਾਨੇਸਿ – ‘ਸਕ੍ਯਾ વਤ, ਭੋ, ਕੁਮਾਰਾ, ਪਰਮਸਕ੍ਯਾ વਤ, ਭੋ, ਕੁਮਾਰਾ’ਤਿ। ਤਦਗ੍ਗੇ ਖੋ ਪਨ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ ਸਕ੍ਯਾ ਪਞ੍ਞਾਯਨ੍ਤਿ; ਸੋ ਚ ਨੇਸਂ ਪੁਬ੍ਬਪੁਰਿਸੋ।

    ‘‘Atha kho, ambaṭṭha, rājā okkāko amacce pārisajje āmantesi – ‘kahaṃ nu kho, bho, etarahi kumārā sammantī’ti? ‘Atthi, deva, himavantapasse pokkharaṇiyā tīre mahāsākasaṇḍo , tatthetarahi kumārā sammanti. Te jātisambhedabhayā sakāhi bhaginīhi saddhiṃ saṃvāsaṃ kappentī’ti. Atha kho, ambaṭṭha, rājā okkāko udānaṃ udānesi – ‘sakyā vata, bho, kumārā, paramasakyā vata, bho, kumārā’ti. Tadagge kho pana ambaṭṭha sakyā paññāyanti; so ca nesaṃ pubbapuriso.

    ‘‘ਰਞ੍ਞੋ ਖੋ ਪਨ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਓਕ੍ਕਾਕਸ੍ਸ ਦਿਸਾ ਨਾਮ ਦਾਸੀ ਅਹੋਸਿ। ਸਾ ਕਣ੍ਹਂ ਨਾਮ 25 ਜਨੇਸਿ। ਜਾਤੋ ਕਣ੍ਹੋ ਪਬ੍ਯਾਹਾਸਿ – ‘ਧੋવਥ ਮਂ, ਅਮ੍ਮ, ਨਹਾਪੇਥ ਮਂ ਅਮ੍ਮ, ਇਮਸ੍ਮਾ ਮਂ ਅਸੁਚਿਸ੍ਮਾ ਪਰਿਮੋਚੇਥ, ਅਤ੍ਥਾਯ વੋ ਭવਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ। ਯਥਾ ਖੋ ਪਨ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ ਏਤਰਹਿ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਪਿਸਾਚੇ ਦਿਸ੍વਾ ‘ਪਿਸਾਚਾ’ਤਿ ਸਞ੍ਜਾਨਨ੍ਤਿ; ਏવਮੇવ ਖੋ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਪਿਸਾਚੇ ‘ਕਣ੍ਹਾ’ਤਿ ਸਞ੍ਜਾਨਨ੍ਤਿ। ਤੇ ਏવਮਾਹਂਸੁ – ‘ਅਯਂ ਜਾਤੋ ਪਬ੍ਯਾਹਾਸਿ, ਕਣ੍ਹੋ ਜਾਤੋ, ਪਿਸਾਚੋ ਜਾਤੋ’ਤਿ। ਤਦਗ੍ਗੇ ਖੋ ਪਨ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ ਕਣ੍ਹਾਯਨਾ ਪਞ੍ਞਾਯਨ੍ਤਿ, ਸੋ ਚ ਕਣ੍ਹਾਯਨਾਨਂ ਪੁਬ੍ਬਪੁਰਿਸੋ। ਇਤਿ ਖੋ ਤੇ , ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਪੋਰਾਣਂ ਮਾਤਾਪੇਤ੍ਤਿਕਂ ਨਾਮਗੋਤ੍ਤਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਤੋ ਅਯ੍ਯਪੁਤ੍ਤਾ ਸਕ੍ਯਾ ਭવਨ੍ਤਿ, ਦਾਸਿਪੁਤ੍ਤੋ ਤ੍વਮਸਿ ਸਕ੍ਯਾਨ’’ਨ੍ਤਿ।

    ‘‘Rañño kho pana, ambaṭṭha, okkākassa disā nāma dāsī ahosi. Sā kaṇhaṃ nāma 26 janesi. Jāto kaṇho pabyāhāsi – ‘dhovatha maṃ, amma, nahāpetha maṃ amma, imasmā maṃ asucismā parimocetha, atthāya vo bhavissāmī’ti. Yathā kho pana ambaṭṭha etarahi manussā pisāce disvā ‘pisācā’ti sañjānanti; evameva kho, ambaṭṭha, tena kho pana samayena manussā pisāce ‘kaṇhā’ti sañjānanti. Te evamāhaṃsu – ‘ayaṃ jāto pabyāhāsi, kaṇho jāto, pisāco jāto’ti. Tadagge kho pana, ambaṭṭha kaṇhāyanā paññāyanti, so ca kaṇhāyanānaṃ pubbapuriso. Iti kho te , ambaṭṭha, porāṇaṃ mātāpettikaṃ nāmagottaṃ anussarato ayyaputtā sakyā bhavanti, dāsiputto tvamasi sakyāna’’nti.

    ੨੬੮. ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ, ਤੇ ਮਾਣવਕਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚੁਂ – ‘‘ਮਾ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠਂ ਅਤਿਬਾਲ਼੍ਹਂ ਦਾਸਿਪੁਤ੍ਤવਾਦੇਨ ਨਿਮ੍ਮਾਦੇਸਿ। ਸੁਜਾਤੋ ਚ, ਭੋ ਗੋਤਮ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ, ਕੁਲਪੁਤ੍ਤੋ ਚ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ, ਬਹੁਸ੍ਸੁਤੋ ਚ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ, ਕਲ੍ਯਾਣવਾਕ੍ਕਰਣੋ ਚ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ, ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਚ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ, ਪਹੋਤਿ ਚ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ ਭੋਤਾ ਗੋਤਮੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਸ੍ਮਿਂ વਚਨੇ ਪਟਿਮਨ੍ਤੇਤੁ’’ਨ੍ਤਿ।

    268. Evaṃ vutte, te māṇavakā bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘mā bhavaṃ gotamo ambaṭṭhaṃ atibāḷhaṃ dāsiputtavādena nimmādesi. Sujāto ca, bho gotama ambaṭṭho māṇavo, kulaputto ca ambaṭṭho māṇavo, bahussuto ca ambaṭṭho māṇavo, kalyāṇavākkaraṇo ca ambaṭṭho māṇavo, paṇḍito ca ambaṭṭho māṇavo, pahoti ca ambaṭṭho māṇavo bhotā gotamena saddhiṃ asmiṃ vacane paṭimantetu’’nti.

    ੨੬੯. ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਤੇ ਮਾਣવਕੇ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਸਚੇ ਖੋ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਮਾਣવਕਾਨਂ ਏવਂ ਹੋਤਿ – ‘ਦੁਜ੍ਜਾਤੋ ਚ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ, ਅਕੁਲਪੁਤ੍ਤੋ ਚ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ, ਅਪ੍ਪਸ੍ਸੁਤੋ ਚ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ, ਅਕਲ੍ਯਾਣવਾਕ੍ਕਰਣੋ ਚ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ, ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞੋ ਚ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ, ਨ ਚ ਪਹੋਤਿ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ ਸਮਣੇਨ ਗੋਤਮੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਸ੍ਮਿਂ વਚਨੇ ਪਟਿਮਨ੍ਤੇਤੁ’ਨ੍ਤਿ, ਤਿਟ੍ਠਤੁ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਮਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਨ੍ਤવ੍ਹੋ ਅਸ੍ਮਿਂ વਚਨੇ। ਸਚੇ ਪਨ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਮਾਣવਕਾਨਂ ਏવਂ ਹੋਤਿ – ‘ਸੁਜਾਤੋ ਚ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ, ਕੁਲਪੁਤ੍ਤੋ ਚ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ, ਬਹੁਸ੍ਸੁਤੋ ਚ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ, ਕਲ੍ਯਾਣવਾਕ੍ਕਰਣੋ ਚ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ, ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਚ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ, ਪਹੋਤਿ ਚ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ ਸਮਣੇਨ ਗੋਤਮੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਸ੍ਮਿਂ વਚਨੇ ਪਟਿਮਨ੍ਤੇਤੁ’ਨ੍ਤਿ, ਤਿਟ੍ਠਥ ਤੁਮ੍ਹੇ; ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ ਮਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਟਿਮਨ੍ਤੇਤੂ’’ਤਿ।

    269. Atha kho bhagavā te māṇavake etadavoca – ‘‘sace kho tumhākaṃ māṇavakānaṃ evaṃ hoti – ‘dujjāto ca ambaṭṭho māṇavo, akulaputto ca ambaṭṭho māṇavo, appassuto ca ambaṭṭho māṇavo, akalyāṇavākkaraṇo ca ambaṭṭho māṇavo, duppañño ca ambaṭṭho māṇavo, na ca pahoti ambaṭṭho māṇavo samaṇena gotamena saddhiṃ asmiṃ vacane paṭimantetu’nti, tiṭṭhatu ambaṭṭho māṇavo, tumhe mayā saddhiṃ mantavho asmiṃ vacane. Sace pana tumhākaṃ māṇavakānaṃ evaṃ hoti – ‘sujāto ca ambaṭṭho māṇavo, kulaputto ca ambaṭṭho māṇavo, bahussuto ca ambaṭṭho māṇavo, kalyāṇavākkaraṇo ca ambaṭṭho māṇavo, paṇḍito ca ambaṭṭho māṇavo, pahoti ca ambaṭṭho māṇavo samaṇena gotamena saddhiṃ asmiṃ vacane paṭimantetu’nti, tiṭṭhatha tumhe; ambaṭṭho māṇavo mayā saddhiṃ paṭimantetū’’ti.

    ‘‘ਸੁਜਾਤੋ ਚ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ, ਕੁਲਪੁਤ੍ਤੋ ਚ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ, ਬਹੁਸ੍ਸੁਤੋ ਚ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ, ਕਲ੍ਯਾਣવਾਕ੍ਕਰਣੋ ਚ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ, ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਚ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ, ਪਹੋਤਿ ਚ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ ਭੋਤਾ ਗੋਤਮੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਸ੍ਮਿਂ વਚਨੇ ਪਟਿਮਨ੍ਤੇਤੁਂ, ਤੁਣ੍ਹੀ ਮਯਂ ਭવਿਸ੍ਸਾਮ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ ਭੋਤਾ ਗੋਤਮੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਸ੍ਮਿਂ વਚਨੇ ਪਟਿਮਨ੍ਤੇਤੂ’’ਤਿ।

    ‘‘Sujāto ca, bho gotama, ambaṭṭho māṇavo, kulaputto ca ambaṭṭho māṇavo, bahussuto ca ambaṭṭho māṇavo, kalyāṇavākkaraṇo ca ambaṭṭho māṇavo, paṇḍito ca ambaṭṭho māṇavo, pahoti ca ambaṭṭho māṇavo bhotā gotamena saddhiṃ asmiṃ vacane paṭimantetuṃ, tuṇhī mayaṃ bhavissāma, ambaṭṭho māṇavo bhotā gotamena saddhiṃ asmiṃ vacane paṭimantetū’’ti.

    ੨੭੦. ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠਂ ਮਾਣવਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਅਯਂ ਖੋ ਪਨ ਤੇ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਸਹਧਮ੍ਮਿਕੋ ਪਞ੍ਹੋ ਆਗਚ੍ਛਤਿ, ਅਕਾਮਾ ਬ੍ਯਾਕਾਤਬ੍ਬੋ। ਸਚੇ ਤ੍વਂ ਨ ਬ੍ਯਾਕਰਿਸ੍ਸਸਿ, ਅਞ੍ਞੇਨ વਾ ਅਞ੍ਞਂ ਪਟਿਚਰਿਸ੍ਸਸਿ, ਤੁਣ੍ਹੀ વਾ ਭવਿਸ੍ਸਸਿ, ਪਕ੍ਕਮਿਸ੍ਸਸਿ વਾ ਏਤ੍ਥੇવ ਤੇ ਸਤ੍ਤਧਾ ਮੁਦ੍ਧਾ ਫਲਿਸ੍ਸਤਿ। ਤਂ ਕਿਂ ਮਞ੍ਞਸਿ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਕਿਨ੍ਤਿ ਤੇ ਸੁਤਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ વੁਦ੍ਧਾਨਂ ਮਹਲ੍ਲਕਾਨਂ ਆਚਰਿਯਪਾਚਰਿਯਾਨਂ ਭਾਸਮਾਨਾਨਂ ਕੁਤੋਪਭੁਤਿਕਾ ਕਣ੍ਹਾਯਨਾ, ਕੋ ਚ ਕਣ੍ਹਾਯਨਾਨਂ ਪੁਬ੍ਬਪੁਰਿਸੋ’’ਤਿ?

    270. Atha kho bhagavā ambaṭṭhaṃ māṇavaṃ etadavoca – ‘‘ayaṃ kho pana te, ambaṭṭha, sahadhammiko pañho āgacchati, akāmā byākātabbo. Sace tvaṃ na byākarissasi, aññena vā aññaṃ paṭicarissasi, tuṇhī vā bhavissasi, pakkamissasi vā ettheva te sattadhā muddhā phalissati. Taṃ kiṃ maññasi, ambaṭṭha, kinti te sutaṃ brāhmaṇānaṃ vuddhānaṃ mahallakānaṃ ācariyapācariyānaṃ bhāsamānānaṃ kutopabhutikā kaṇhāyanā, ko ca kaṇhāyanānaṃ pubbapuriso’’ti?

    ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ ਤੁਣ੍ਹੀ ਅਹੋਸਿ। ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਖੋ ਭਗવਾ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠਂ ਮਾਣવਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਤਂ ਕਿਂ ਮਞ੍ਞਸਿ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਕਿਨ੍ਤਿ ਤੇ ਸੁਤਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ વੁਦ੍ਧਾਨਂ ਮਹਲ੍ਲਕਾਨਂ ਆਚਰਿਯਪਾਚਰਿਯਾਨਂ ਭਾਸਮਾਨਾਨਂ ਕੁਤੋਪਭੁਤਿਕਾ ਕਣ੍ਹਾਯਨਾ, ਕੋ ਚ ਕਣ੍ਹਾਯਨਾਨਂ ਪੁਬ੍ਬਪੁਰਿਸੋ’’ਤਿ? ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਖੋ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ ਤੁਣ੍ਹੀ ਅਹੋਸਿ। ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠਂ ਮਾਣવਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਬ੍ਯਾਕਰੋਹਿ ਦਾਨਿ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਨ ਦਾਨਿ, ਤੇ ਤੁਣ੍ਹੀਭਾવਸ੍ਸ ਕਾਲੋ। ਯੋ ਖੋ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਤਥਾਗਤੇਨ ਯਾવਤਤਿਯਕਂ ਸਹਧਮ੍ਮਿਕਂ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਨ ਬ੍ਯਾਕਰੋਤਿ, ਏਤ੍ਥੇવਸ੍ਸ ਸਤ੍ਤਧਾ ਮੁਦ੍ਧਾ ਫਲਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ।

    Evaṃ vutte, ambaṭṭho māṇavo tuṇhī ahosi. Dutiyampi kho bhagavā ambaṭṭhaṃ māṇavaṃ etadavoca – ‘‘taṃ kiṃ maññasi, ambaṭṭha, kinti te sutaṃ brāhmaṇānaṃ vuddhānaṃ mahallakānaṃ ācariyapācariyānaṃ bhāsamānānaṃ kutopabhutikā kaṇhāyanā, ko ca kaṇhāyanānaṃ pubbapuriso’’ti? Dutiyampi kho ambaṭṭho māṇavo tuṇhī ahosi. Atha kho bhagavā ambaṭṭhaṃ māṇavaṃ etadavoca – ‘‘byākarohi dāni ambaṭṭha, na dāni, te tuṇhībhāvassa kālo. Yo kho, ambaṭṭha, tathāgatena yāvatatiyakaṃ sahadhammikaṃ pañhaṃ puṭṭho na byākaroti, etthevassa sattadhā muddhā phalissatī’’ti.

    ੨੭੧. ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ વਜਿਰਪਾਣੀ ਯਕ੍ਖੋ ਮਹਨ੍ਤਂ ਅਯੋਕੂਟਂ ਆਦਾਯ ਆਦਿਤ੍ਤਂ ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਲਿਤਂ ਸਜੋਤਿਭੂਤਂ 27 ਅਮ੍ਬਟ੍ਠਸ੍ਸ ਮਾਣવਸ੍ਸ ਉਪਰਿ વੇਹਾਸਂ ਠਿਤੋ ਹੋਤਿ – ‘‘ਸਚਾਯਂ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ ਭਗવਤਾ ਯਾવਤਤਿਯਕਂ ਸਹਧਮ੍ਮਿਕਂ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਨ ਬ੍ਯਾਕਰਿਸ੍ਸਤਿ, ਏਤ੍ਥੇવਸ੍ਸ ਸਤ੍ਤਧਾ ਮੁਦ੍ਧਂ ਫਾਲੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ। ਤਂ ਖੋ ਪਨ વਜਿਰਪਾਣਿਂ ਯਕ੍ਖਂ ਭਗવਾ ਚੇવ ਪਸ੍ਸਤਿ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਚ ਮਾਣવੋ।

    271. Tena kho pana samayena vajirapāṇī yakkho mahantaṃ ayokūṭaṃ ādāya ādittaṃ sampajjalitaṃ sajotibhūtaṃ 28 ambaṭṭhassa māṇavassa upari vehāsaṃ ṭhito hoti – ‘‘sacāyaṃ ambaṭṭho māṇavo bhagavatā yāvatatiyakaṃ sahadhammikaṃ pañhaṃ puṭṭho na byākarissati, etthevassa sattadhā muddhaṃ phālessāmī’’ti. Taṃ kho pana vajirapāṇiṃ yakkhaṃ bhagavā ceva passati ambaṭṭho ca māṇavo.

    ੨੭੨. ਅਥ ਖੋ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ ਭੀਤੋ ਸਂવਿਗ੍ਗੋ ਲੋਮਹਟ੍ਠਜਾਤੋ ਭਗવਨ੍ਤਂਯੇવ ਤਾਣਂ ਗવੇਸੀ ਭਗવਨ੍ਤਂਯੇવ ਲੇਣਂ ਗવੇਸੀ ਭਗવਨ੍ਤਂਯੇવ ਸਰਣਂ ਗવੇਸੀ – ਉਪਨਿਸੀਦਿਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਕਿਮੇਤਂ 29 ਭવਂ ਗੋਤਮੋ ਆਹ? ਪੁਨਭવਂ ਗੋਤਮੋ ਬ੍ਰવਿਤੂ’’ਤਿ 30

    272. Atha kho ambaṭṭho māṇavo bhīto saṃviggo lomahaṭṭhajāto bhagavantaṃyeva tāṇaṃ gavesī bhagavantaṃyeva leṇaṃ gavesī bhagavantaṃyeva saraṇaṃ gavesī – upanisīditvā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘kimetaṃ 31 bhavaṃ gotamo āha? Punabhavaṃ gotamo bravitū’’ti 32.

    ‘‘ਤਂ ਕਿਂ ਮਞ੍ਞਸਿ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਕਿਨ੍ਤਿ ਤੇ ਸੁਤਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ વੁਦ੍ਧਾਨਂ ਮਹਲ੍ਲਕਾਨਂ ਆਚਰਿਯਪਾਚਰਿਯਾਨਂ ਭਾਸਮਾਨਾਨਂ ਕੁਤੋਪਭੁਤਿਕਾ ਕਣ੍ਹਾਯਨਾ, ਕੋ ਚ ਕਣ੍ਹਾਯਨਾਨਂ ਪੁਬ੍ਬਪੁਰਿਸੋ’’ਤਿ? ‘‘ਏવਮੇવ ਮੇ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਸੁਤਂ ਯਥੇવ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ ਆਹ। ਤਤੋਪਭੁਤਿਕਾ ਕਣ੍ਹਾਯਨਾ; ਸੋ ਚ ਕਣ੍ਹਾਯਨਾਨਂ ਪੁਬ੍ਬਪੁਰਿਸੋ’’ਤਿ।

    ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, ambaṭṭha, kinti te sutaṃ brāhmaṇānaṃ vuddhānaṃ mahallakānaṃ ācariyapācariyānaṃ bhāsamānānaṃ kutopabhutikā kaṇhāyanā, ko ca kaṇhāyanānaṃ pubbapuriso’’ti? ‘‘Evameva me, bho gotama, sutaṃ yatheva bhavaṃ gotamo āha. Tatopabhutikā kaṇhāyanā; so ca kaṇhāyanānaṃ pubbapuriso’’ti.

    ਅਮ੍ਬਟ੍ਠવਂਸਕਥਾ

    Ambaṭṭhavaṃsakathā

    ੨੭੩. ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ, ਤੇ ਮਾਣવਕਾ ਉਨ੍ਨਾਦਿਨੋ ਉਚ੍ਚਾਸਦ੍ਦਮਹਾਸਦ੍ਦਾ ਅਹੇਸੁਂ – ‘‘ਦੁਜ੍ਜਾਤੋ ਕਿਰ, ਭੋ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ; ਅਕੁਲਪੁਤ੍ਤੋ ਕਿਰ, ਭੋ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ; ਦਾਸਿਪੁਤ੍ਤੋ ਕਿਰ, ਭੋ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ ਸਕ੍ਯਾਨਂ। ਅਯ੍ਯਪੁਤ੍ਤਾ ਕਿਰ, ਭੋ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠਸ੍ਸ ਮਾਣવਸ੍ਸ ਸਕ੍ਯਾ ਭવਨ੍ਤਿ। ਧਮ੍ਮવਾਦਿਂਯੇવ ਕਿਰ ਮਯਂ ਸਮਣਂ ਗੋਤਮਂ ਅਪਸਾਦੇਤਬ੍ਬਂ ਅਮਞ੍ਞਿਮ੍ਹਾ’’ਤਿ।

    273. Evaṃ vutte, te māṇavakā unnādino uccāsaddamahāsaddā ahesuṃ – ‘‘dujjāto kira, bho, ambaṭṭho māṇavo; akulaputto kira, bho, ambaṭṭho māṇavo; dāsiputto kira, bho, ambaṭṭho māṇavo sakyānaṃ. Ayyaputtā kira, bho, ambaṭṭhassa māṇavassa sakyā bhavanti. Dhammavādiṃyeva kira mayaṃ samaṇaṃ gotamaṃ apasādetabbaṃ amaññimhā’’ti.

    ੨੭੪. ਅਥ ਖੋ ਭਗવਤੋ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਅਤਿਬਾਲ਼੍ਹਂ ਖੋ ਇਮੇ ਮਾਣવਕਾ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠਂ ਮਾਣવਂ ਦਾਸਿਪੁਤ੍ਤવਾਦੇਨ ਨਿਮ੍ਮਾਦੇਨ੍ਤਿ, ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਪਰਿਮੋਚੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਤੇ ਮਾਣવਕੇ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਮਾ ਖੋ ਤੁਮ੍ਹੇ, ਮਾਣવਕਾ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠਂ ਮਾਣવਂ ਅਤਿਬਾਲ਼੍ਹਂ ਦਾਸਿਪੁਤ੍ਤવਾਦੇਨ ਨਿਮ੍ਮਾਦੇਥ। ਉਲ਼ਾਰੋ ਸੋ ਕਣ੍ਹੋ ਇਸਿ ਅਹੋਸਿ। ਸੋ ਦਕ੍ਖਿਣਜਨਪਦਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਮਨ੍ਤੇ ਅਧੀਯਿਤ੍વਾ ਰਾਜਾਨਂ ਓਕ੍ਕਾਕਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਮਦ੍ਦਰੂਪਿਂ ਧੀਤਰਂ ਯਾਚਿ। ਤਸ੍ਸ ਰਾਜਾ ਓਕ੍ਕਾਕੋ – ‘ਕੋ ਨੇવਂ ਰੇ ਅਯਂ ਮਯ੍ਹਂ ਦਾਸਿਪੁਤ੍ਤੋ ਸਮਾਨੋ ਮਦ੍ਦਰੂਪਿਂ ਧੀਤਰਂ ਯਾਚਤੀ’’’ ਤਿ, ਕੁਪਿਤੋ ਅਨਤ੍ਤਮਨੋ ਖੁਰਪ੍ਪਂ ਸਨ੍ਨਯ੍ਹਿ 33। ਸੋ ਤਂ ਖੁਰਪ੍ਪਂ ਨੇવ ਅਸਕ੍ਖਿ ਮੁਞ੍ਚਿਤੁਂ, ਨੋ ਪਟਿਸਂਹਰਿਤੁਂ।

    274. Atha kho bhagavato etadahosi – ‘‘atibāḷhaṃ kho ime māṇavakā ambaṭṭhaṃ māṇavaṃ dāsiputtavādena nimmādenti, yaṃnūnāhaṃ parimoceyya’’nti. Atha kho bhagavā te māṇavake etadavoca – ‘‘mā kho tumhe, māṇavakā, ambaṭṭhaṃ māṇavaṃ atibāḷhaṃ dāsiputtavādena nimmādetha. Uḷāro so kaṇho isi ahosi. So dakkhiṇajanapadaṃ gantvā brahmamante adhīyitvā rājānaṃ okkākaṃ upasaṅkamitvā maddarūpiṃ dhītaraṃ yāci. Tassa rājā okkāko – ‘ko nevaṃ re ayaṃ mayhaṃ dāsiputto samāno maddarūpiṃ dhītaraṃ yācatī’’’ ti, kupito anattamano khurappaṃ sannayhi 34. So taṃ khurappaṃ neva asakkhi muñcituṃ, no paṭisaṃharituṃ.

    ‘‘ਅਥ ਖੋ, ਮਾਣવਕਾ, ਅਮਚ੍ਚਾ ਪਾਰਿਸਜ੍ਜਾ ਕਣ੍ਹਂ ਇਸਿਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਏਤਦવੋਚੁਂ – ‘ਸੋਤ੍ਥਿ, ਭਦ੍ਦਨ੍ਤੇ 35, ਹੋਤੁ ਰਞ੍ਞੋ; ਸੋਤ੍ਥਿ, ਭਦ੍ਦਨ੍ਤੇ, ਹੋਤੁ ਰਞ੍ਞੋ’ਤਿ। ‘ਸੋਤ੍ਥਿ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ ਰਞ੍ਞੋ, ਅਪਿ ਚ ਰਾਜਾ ਯਦਿ ਅਧੋ ਖੁਰਪ੍ਪਂ ਮੁਞ੍ਚਿਸ੍ਸਤਿ, ਯਾવਤਾ ਰਞ੍ਞੋ વਿਜਿਤਂ, ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਪਥવੀ ਉਨ੍ਦ੍ਰਿਯਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ। ‘ਸੋਤ੍ਥਿ, ਭਦ੍ਦਨ੍ਤੇ, ਹੋਤੁ ਰਞ੍ਞੋ, ਸੋਤ੍ਥਿ ਜਨਪਦਸ੍ਸਾ’ਤਿ। ‘ਸੋਤ੍ਥਿ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ ਰਞ੍ਞੋ, ਸੋਤ੍ਥਿ ਜਨਪਦਸ੍ਸ, ਅਪਿ ਚ ਰਾਜਾ ਯਦਿ ਉਦ੍ਧਂ ਖੁਰਪ੍ਪਂ ਮੁਞ੍ਚਿਸ੍ਸਤਿ, ਯਾવਤਾ ਰਞ੍ਞੋ વਿਜਿਤਂ, ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਸਤ੍ਤ વਸ੍ਸਾਨਿ ਦੇવੋ ਨ વਸ੍ਸਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ। ‘ਸੋਤ੍ਥਿ, ਭਦ੍ਦਨ੍ਤੇ, ਹੋਤੁ ਰਞ੍ਞੋ ਸੋਤ੍ਥਿ ਜਨਪਦਸ੍ਸ ਦੇવੋ ਚ વਸ੍ਸਤੂ’ਤਿ। ‘ਸੋਤ੍ਥਿ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ ਰਞ੍ਞੋ ਸੋਤ੍ਥਿ ਜਨਪਦਸ੍ਸ ਦੇવੋ ਚ વਸ੍ਸਿਸ੍ਸਤਿ, ਅਪਿ ਚ ਰਾਜਾ ਜੇਟ੍ਠਕੁਮਾਰੇ ਖੁਰਪ੍ਪਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤੁ, ਸੋਤ੍ਥਿ ਕੁਮਾਰੋ ਪਲ੍ਲੋਮੋ ਭવਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ। ਅਥ ਖੋ, ਮਾਣવਕਾ, ਅਮਚ੍ਚਾ ਓਕ੍ਕਾਕਸ੍ਸ ਆਰੋਚੇਸੁਂ – ‘ਓਕ੍ਕਾਕੋ ਜੇਟ੍ਠਕੁਮਾਰੇ ਖੁਰਪ੍ਪਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤੁ। ਸੋਤ੍ਥਿ ਕੁਮਾਰੋ ਪਲ੍ਲੋਮੋ ਭવਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਰਾਜਾ ਓਕ੍ਕਾਕੋ ਜੇਟ੍ਠਕੁਮਾਰੇ ਖੁਰਪ੍ਪਂ ਪਤਿਟ੍ਠਪੇਸਿ, ਸੋਤ੍ਥਿ ਕੁਮਾਰੋ ਪਲ੍ਲੋਮੋ ਸਮਭવਿ। ਅਥ ਖੋ ਤਸ੍ਸ ਰਾਜਾ ਓਕ੍ਕਾਕੋ ਭੀਤੋ ਸਂવਿਗ੍ਗੋ ਲੋਮਹਟ੍ਠਜਾਤੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਣ੍ਡੇਨ ਤਜ੍ਜਿਤੋ ਮਦ੍ਦਰੂਪਿਂ ਧੀਤਰਂ ਅਦਾਸਿ। ਮਾ ਖੋ ਤੁਮ੍ਹੇ, ਮਾਣવਕਾ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠਂ ਮਾਣવਂ ਅਤਿਬਾਲ਼੍ਹਂ ਦਾਸਿਪੁਤ੍ਤવਾਦੇਨ ਨਿਮ੍ਮਾਦੇਥ, ਉਲ਼ਾਰੋ ਸੋ ਕਣ੍ਹੋ ਇਸਿ ਅਹੋਸੀ’’ਤਿ।

    ‘‘Atha kho, māṇavakā, amaccā pārisajjā kaṇhaṃ isiṃ upasaṅkamitvā etadavocuṃ – ‘sotthi, bhaddante 36, hotu rañño; sotthi, bhaddante, hotu rañño’ti. ‘Sotthi bhavissati rañño, api ca rājā yadi adho khurappaṃ muñcissati, yāvatā rañño vijitaṃ, ettāvatā pathavī undriyissatī’ti. ‘Sotthi, bhaddante, hotu rañño, sotthi janapadassā’ti. ‘Sotthi bhavissati rañño, sotthi janapadassa, api ca rājā yadi uddhaṃ khurappaṃ muñcissati, yāvatā rañño vijitaṃ, ettāvatā satta vassāni devo na vassissatī’ti. ‘Sotthi, bhaddante, hotu rañño sotthi janapadassa devo ca vassatū’ti. ‘Sotthi bhavissati rañño sotthi janapadassa devo ca vassissati, api ca rājā jeṭṭhakumāre khurappaṃ patiṭṭhāpetu, sotthi kumāro pallomo bhavissatī’ti. Atha kho, māṇavakā, amaccā okkākassa ārocesuṃ – ‘okkāko jeṭṭhakumāre khurappaṃ patiṭṭhāpetu. Sotthi kumāro pallomo bhavissatī’ti. Atha kho rājā okkāko jeṭṭhakumāre khurappaṃ patiṭṭhapesi, sotthi kumāro pallomo samabhavi. Atha kho tassa rājā okkāko bhīto saṃviggo lomahaṭṭhajāto brahmadaṇḍena tajjito maddarūpiṃ dhītaraṃ adāsi. Mā kho tumhe, māṇavakā, ambaṭṭhaṃ māṇavaṃ atibāḷhaṃ dāsiputtavādena nimmādetha, uḷāro so kaṇho isi ahosī’’ti.

    ਖਤ੍ਤਿਯਸੇਟ੍ਠਭਾવੋ

    Khattiyaseṭṭhabhāvo

    ੨੭੫. ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠਂ ਮਾਣવਂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਤਂ ਕਿਂ ਮਞ੍ਞਸਿ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਇਧ ਖਤ੍ਤਿਯਕੁਮਾਰੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕਞ੍ਞਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂવਾਸਂ ਕਪ੍ਪੇਯ੍ਯ, ਤੇਸਂ ਸਂવਾਸਮਨ੍વਾਯ ਪੁਤ੍ਤੋ ਜਾਯੇਥ। ਯੋ ਸੋ ਖਤ੍ਤਿਯਕੁਮਾਰੇਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕਞ੍ਞਾਯ ਪੁਤ੍ਤੋ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ, ਅਪਿ ਨੁ ਸੋ ਲਭੇਥ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਸੁ ਆਸਨਂ વਾ ਉਦਕਂ વਾ’’ਤਿ? ‘‘ਲਭੇਥ, ਭੋ ਗੋਤਮ’’। ‘‘ਅਪਿਨੁ ਨਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਭੋਜੇਯ੍ਯੁਂ ਸਦ੍ਧੇ વਾ ਥਾਲਿਪਾਕੇ વਾ ਯਞ੍ਞੇ વਾ ਪਾਹੁਨੇ વਾ’’ਤਿ? ‘‘ਭੋਜੇਯ੍ਯੁਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ’’। ‘‘ਅਪਿਨੁ ਨਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਮਨ੍ਤੇ વਾਚੇਯ੍ਯੁਂ વਾ ਨੋ વਾ’’ਤਿ? ‘‘વਾਚੇਯ੍ਯੁਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ’’। ‘‘ਅਪਿਨੁਸ੍ਸ ਇਤ੍ਥੀਸੁ ਆવਟਂ વਾ ਅਸ੍ਸ ਅਨਾવਟਂ વਾ’’ਤਿ? ‘‘ਅਨਾવਟਂ ਹਿਸ੍ਸ, ਭੋ ਗੋਤਮ’’। ‘‘ਅਪਿਨੁ ਨਂ ਖਤ੍ਤਿਯਾ ਖਤ੍ਤਿਯਾਭਿਸੇਕੇਨ ਅਭਿਸਿਞ੍ਚੇਯ੍ਯੁ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਨੋ ਹਿਦਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ’’। ‘‘ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ’’? ‘‘ਮਾਤਿਤੋ ਹਿ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਅਨੁਪਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿ।

    275. Atha kho bhagavā ambaṭṭhaṃ māṇavaṃ āmantesi – ‘‘taṃ kiṃ maññasi, ambaṭṭha, idha khattiyakumāro brāhmaṇakaññāya saddhiṃ saṃvāsaṃ kappeyya, tesaṃ saṃvāsamanvāya putto jāyetha. Yo so khattiyakumārena brāhmaṇakaññāya putto uppanno, api nu so labhetha brāhmaṇesu āsanaṃ vā udakaṃ vā’’ti? ‘‘Labhetha, bho gotama’’. ‘‘Apinu naṃ brāhmaṇā bhojeyyuṃ saddhe vā thālipāke vā yaññe vā pāhune vā’’ti? ‘‘Bhojeyyuṃ, bho gotama’’. ‘‘Apinu naṃ brāhmaṇā mante vāceyyuṃ vā no vā’’ti? ‘‘Vāceyyuṃ, bho gotama’’. ‘‘Apinussa itthīsu āvaṭaṃ vā assa anāvaṭaṃ vā’’ti? ‘‘Anāvaṭaṃ hissa, bho gotama’’. ‘‘Apinu naṃ khattiyā khattiyābhisekena abhisiñceyyu’’nti? ‘‘No hidaṃ, bho gotama’’. ‘‘Taṃ kissa hetu’’? ‘‘Mātito hi, bho gotama, anupapanno’’ti.

    ‘‘ਤਂ ਕਿਂ ਮਞ੍ਞਸਿ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਇਧ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕੁਮਾਰੋ ਖਤ੍ਤਿਯਕਞ੍ਞਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂવਾਸਂ ਕਪ੍ਪੇਯ੍ਯ, ਤੇਸਂ ਸਂવਾਸਮਨ੍વਾਯ ਪੁਤ੍ਤੋ ਜਾਯੇਥ। ਯੋ ਸੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕੁਮਾਰੇਨ ਖਤ੍ਤਿਯਕਞ੍ਞਾਯ ਪੁਤ੍ਤੋ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ, ਅਪਿਨੁ ਸੋ ਲਭੇਥ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਸੁ ਆਸਨਂ વਾ ਉਦਕਂ વਾ’’ਤਿ? ‘‘ਲਭੇਥ, ਭੋ ਗੋਤਮ’’। ‘‘ਅਪਿਨੁ ਨਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਭੋਜੇਯ੍ਯੁਂ ਸਦ੍ਧੇ વਾ ਥਾਲਿਪਾਕੇ વਾ ਯਞ੍ਞੇ વਾ ਪਾਹੁਨੇ વਾ’’ਤਿ? ‘‘ਭੋਜੇਯ੍ਯੁਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ’’। ‘‘ਅਪਿਨੁ ਨਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਮਨ੍ਤੇ વਾਚੇਯ੍ਯੁਂ વਾ ਨੋ વਾ’’ਤਿ? ‘‘વਾਚੇਯ੍ਯੁਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ’’। ‘‘ਅਪਿਨੁਸ੍ਸ ਇਤ੍ਥੀਸੁ ਆવਟਂ વਾ ਅਸ੍ਸ ਅਨਾવਟਂ વਾ’’ਤਿ? ‘‘ਅਨਾવਟਂ ਹਿਸ੍ਸ, ਭੋ ਗੋਤਮ’’। ‘‘ਅਪਿਨੁ ਨਂ ਖਤ੍ਤਿਯਾ ਖਤ੍ਤਿਯਾਭਿਸੇਕੇਨ ਅਭਿਸਿਞ੍ਚੇਯ੍ਯੁ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਨੋ ਹਿਦਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ’’। ‘‘ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ’’? ‘‘ਪਿਤਿਤੋ ਹਿ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਅਨੁਪਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿ।

    ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, ambaṭṭha, idha brāhmaṇakumāro khattiyakaññāya saddhiṃ saṃvāsaṃ kappeyya, tesaṃ saṃvāsamanvāya putto jāyetha. Yo so brāhmaṇakumārena khattiyakaññāya putto uppanno, apinu so labhetha brāhmaṇesu āsanaṃ vā udakaṃ vā’’ti? ‘‘Labhetha, bho gotama’’. ‘‘Apinu naṃ brāhmaṇā bhojeyyuṃ saddhe vā thālipāke vā yaññe vā pāhune vā’’ti? ‘‘Bhojeyyuṃ, bho gotama’’. ‘‘Apinu naṃ brāhmaṇā mante vāceyyuṃ vā no vā’’ti? ‘‘Vāceyyuṃ, bho gotama’’. ‘‘Apinussa itthīsu āvaṭaṃ vā assa anāvaṭaṃ vā’’ti? ‘‘Anāvaṭaṃ hissa, bho gotama’’. ‘‘Apinu naṃ khattiyā khattiyābhisekena abhisiñceyyu’’nti? ‘‘No hidaṃ, bho gotama’’. ‘‘Taṃ kissa hetu’’? ‘‘Pitito hi, bho gotama, anupapanno’’ti.

    ੨੭੬. ‘‘ਇਤਿ ਖੋ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਇਤ੍ਥਿਯਾ વਾ ਇਤ੍ਥਿਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਪੁਰਿਸੇਨ વਾ ਪੁਰਿਸਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਖਤ੍ਤਿਯਾવ ਸੇਟ੍ਠਾ, ਹੀਨਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ। ਤਂ ਕਿਂ ਮਞ੍ਞਸਿ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਇਧ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਕਿਸ੍ਮਿਞ੍ਚਿਦੇવ ਪਕਰਣੇ ਖੁਰਮੁਣ੍ਡਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਭਸ੍ਸਪੁਟੇਨ વਧਿਤ੍વਾ ਰਟ੍ਠਾ વਾ ਨਗਰਾ વਾ ਪਬ੍ਬਾਜੇਯ੍ਯੁਂ। ਅਪਿਨੁ ਸੋ ਲਭੇਥ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਸੁ ਆਸਨਂ વਾ ਉਦਕਂ વਾ’’ਤਿ? ‘‘ਨੋ ਹਿਦਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ’’ । ‘‘ਅਪਿਨੁ ਨਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਭੋਜੇਯ੍ਯੁਂ ਸਦ੍ਧੇ વਾ ਥਾਲਿਪਾਕੇ વਾ ਯਞ੍ਞੇ વਾ ਪਾਹੁਨੇ વਾ’’ਤਿ? ‘‘ਨੋ ਹਿਦਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ’’। ‘‘ਅਪਿਨੁ ਨਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਮਨ੍ਤੇ વਾਚੇਯ੍ਯੁਂ વਾ ਨੋ વਾ’’ਤਿ? ‘‘ਨੋ ਹਿਦਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ’’। ‘‘ਅਪਿਨੁਸ੍ਸ ਇਤ੍ਥੀਸੁ ਆવਟਂ વਾ ਅਸ੍ਸ ਅਨਾવਟਂ વਾ’’ਤਿ? ‘‘ਆવਟਂ ਹਿਸ੍ਸ, ਭੋ ਗੋਤਮ’’।

    276. ‘‘Iti kho, ambaṭṭha, itthiyā vā itthiṃ karitvā purisena vā purisaṃ karitvā khattiyāva seṭṭhā, hīnā brāhmaṇā. Taṃ kiṃ maññasi, ambaṭṭha, idha brāhmaṇā brāhmaṇaṃ kismiñcideva pakaraṇe khuramuṇḍaṃ karitvā bhassapuṭena vadhitvā raṭṭhā vā nagarā vā pabbājeyyuṃ. Apinu so labhetha brāhmaṇesu āsanaṃ vā udakaṃ vā’’ti? ‘‘No hidaṃ, bho gotama’’ . ‘‘Apinu naṃ brāhmaṇā bhojeyyuṃ saddhe vā thālipāke vā yaññe vā pāhune vā’’ti? ‘‘No hidaṃ, bho gotama’’. ‘‘Apinu naṃ brāhmaṇā mante vāceyyuṃ vā no vā’’ti? ‘‘No hidaṃ, bho gotama’’. ‘‘Apinussa itthīsu āvaṭaṃ vā assa anāvaṭaṃ vā’’ti? ‘‘Āvaṭaṃ hissa, bho gotama’’.

    ‘‘ਤਂ ਕਿਂ ਮਞ੍ਞਸਿ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਇਧ ਖਤ੍ਤਿਯਾ ਖਤ੍ਤਿਯਂ ਕਿਸ੍ਮਿਞ੍ਚਿਦੇવ ਪਕਰਣੇ ਖੁਰਮੁਣ੍ਡਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਭਸ੍ਸਪੁਟੇਨ વਧਿਤ੍વਾ ਰਟ੍ਠਾ વਾ ਨਗਰਾ વਾ ਪਬ੍ਬਾਜੇਯ੍ਯੁਂ। ਅਪਿਨੁ ਸੋ ਲਭੇਥ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਸੁ ਆਸਨਂ વਾ ਉਦਕਂ વਾ’’ਤਿ? ‘‘ਲਭੇਥ, ਭੋ ਗੋਤਮ’’। ‘‘ਅਪਿਨੁ ਨਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਭੋਜੇਯ੍ਯੁਂ ਸਦ੍ਧੇ વਾ ਥਾਲਿਪਾਕੇ વਾ ਯਞ੍ਞੇ વਾ ਪਾਹੁਨੇ વਾ’’ਤਿ? ‘‘ਭੋਜੇਯ੍ਯੁਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ’’। ‘‘ਅਪਿਨੁ ਨਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਮਨ੍ਤੇ વਾਚੇਯ੍ਯੁਂ વਾ ਨੋ વਾ’’ਤਿ? ‘‘વਾਚੇਯ੍ਯੁਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ’’। ‘‘ਅਪਿਨੁਸ੍ਸ ਇਤ੍ਥੀਸੁ ਆવਟਂ વਾ ਅਸ੍ਸ ਅਨਾવਟਂ વਾ’’ਤਿ? ‘‘ਅਨਾવਟਂ ਹਿਸ੍ਸ, ਭੋ ਗੋਤਮ’’।

    ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, ambaṭṭha, idha khattiyā khattiyaṃ kismiñcideva pakaraṇe khuramuṇḍaṃ karitvā bhassapuṭena vadhitvā raṭṭhā vā nagarā vā pabbājeyyuṃ. Apinu so labhetha brāhmaṇesu āsanaṃ vā udakaṃ vā’’ti? ‘‘Labhetha, bho gotama’’. ‘‘Apinu naṃ brāhmaṇā bhojeyyuṃ saddhe vā thālipāke vā yaññe vā pāhune vā’’ti? ‘‘Bhojeyyuṃ, bho gotama’’. ‘‘Apinu naṃ brāhmaṇā mante vāceyyuṃ vā no vā’’ti? ‘‘Vāceyyuṃ, bho gotama’’. ‘‘Apinussa itthīsu āvaṭaṃ vā assa anāvaṭaṃ vā’’ti? ‘‘Anāvaṭaṃ hissa, bho gotama’’.

    ੨੭੭. ‘‘ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਖੋ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਖਤ੍ਤਿਯੋ ਪਰਮਨਿਹੀਨਤਂ ਪਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ, ਯਦੇવ ਨਂ ਖਤ੍ਤਿਯਾ ਖੁਰਮੁਣ੍ਡਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਭਸ੍ਸਪੁਟੇਨ વਧਿਤ੍વਾ ਰਟ੍ਠਾ વਾ ਨਗਰਾ વਾ ਪਬ੍ਬਾਜੇਨ੍ਤਿ। ਇਤਿ ਖੋ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਯਦਾ ਖਤ੍ਤਿਯੋ ਪਰਮਨਿਹੀਨਤਂ ਪਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ, ਤਦਾਪਿ ਖਤ੍ਤਿਯਾવ ਸੇਟ੍ਠਾ, ਹੀਨਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ। ਬ੍ਰਹ੍ਮੁਨਾ ਪੇਸਾ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ 37, ਸਨਙ੍ਕੁਮਾਰੇਨ ਗਾਥਾ ਭਾਸਿਤਾ –

    277. ‘‘Ettāvatā kho, ambaṭṭha, khattiyo paramanihīnataṃ patto hoti, yadeva naṃ khattiyā khuramuṇḍaṃ karitvā bhassapuṭena vadhitvā raṭṭhā vā nagarā vā pabbājenti. Iti kho, ambaṭṭha, yadā khattiyo paramanihīnataṃ patto hoti, tadāpi khattiyāva seṭṭhā, hīnā brāhmaṇā. Brahmunā pesā, ambaṭṭha 38, sanaṅkumārena gāthā bhāsitā –

    ‘ਖਤ੍ਤਿਯੋ ਸੇਟ੍ਠੋ ਜਨੇਤਸ੍ਮਿਂ,

    ‘Khattiyo seṭṭho janetasmiṃ,

    ਯੇ ਗੋਤ੍ਤਪਟਿਸਾਰਿਨੋ।

    Ye gottapaṭisārino;

    વਿਜ੍ਜਾਚਰਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ,

    Vijjācaraṇasampanno,

    ਸੋ ਸੇਟ੍ਠੋ ਦੇવਮਾਨੁਸੇ’ਤਿ॥

    So seṭṭho devamānuse’ti.

    ‘‘ਸਾ ਖੋ ਪਨੇਸਾ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਬ੍ਰਹ੍ਮੁਨਾ ਸਨਙ੍ਕੁਮਾਰੇਨ ਗਾਥਾ ਸੁਗੀਤਾ ਨੋ ਦੁਗ੍ਗੀਤਾ, ਸੁਭਾਸਿਤਾ ਨੋ ਦੁਬ੍ਭਾਸਿਤਾ, ਅਤ੍ਥਸਂਹਿਤਾ ਨੋ ਅਨਤ੍ਥਸਂਹਿਤਾ, ਅਨੁਮਤਾ ਮਯਾ। ਅਹਮ੍ਪਿ ਹਿ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਏવਂ વਦਾਮਿ –

    ‘‘Sā kho panesā, ambaṭṭha, brahmunā sanaṅkumārena gāthā sugītā no duggītā, subhāsitā no dubbhāsitā, atthasaṃhitā no anatthasaṃhitā, anumatā mayā. Ahampi hi, ambaṭṭha, evaṃ vadāmi –

    ‘ਖਤ੍ਤਿਯੋ ਸੇਟ੍ਠੋ ਜਨੇਤਸ੍ਮਿਂ,

    ‘Khattiyo seṭṭho janetasmiṃ,

    ਯੇ ਗੋਤ੍ਤਪਟਿਸਾਰਿਨੋ।

    Ye gottapaṭisārino;

    વਿਜ੍ਜਾਚਰਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ,

    Vijjācaraṇasampanno,

    ਸੋ ਸੇਟ੍ਠੋ ਦੇવਮਾਨੁਸੇ’ਤਿ॥

    So seṭṭho devamānuse’ti.

    ਭਾਣવਾਰੋ ਪਠਮੋ।

    Bhāṇavāro paṭhamo.

    વਿਜ੍ਜਾਚਰਣਕਥਾ

    Vijjācaraṇakathā

    ੨੭੮. ‘‘ਕਤਮਂ ਪਨ ਤਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਚਰਣਂ, ਕਤਮਾ ਚ ਪਨ ਸਾ વਿਜ੍ਜਾ’’ਤਿ? ‘‘ਨ ਖੋ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਅਨੁਤ੍ਤਰਾਯ વਿਜ੍ਜਾਚਰਣਸਮ੍ਪਦਾਯ ਜਾਤਿવਾਦੋ વਾ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਗੋਤ੍ਤવਾਦੋ વਾ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਮਾਨવਾਦੋ વਾ વੁਚ੍ਚਤਿ – ‘ਅਰਹਸਿ વਾ ਮਂ ਤ੍વਂ, ਨ વਾ ਮਂ ਤ੍વਂ ਅਰਹਸੀ’ਤਿ। ਯਤ੍ਥ ਖੋ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਆવਾਹੋ વਾ ਹੋਤਿ, વਿવਾਹੋ વਾ ਹੋਤਿ, ਆવਾਹવਿવਾਹੋ વਾ ਹੋਤਿ, ਏਤ੍ਥੇਤਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਜਾਤਿવਾਦੋ વਾ ਇਤਿਪਿ ਗੋਤ੍ਤવਾਦੋ વਾ ਇਤਿਪਿ ਮਾਨવਾਦੋ વਾ ਇਤਿਪਿ – ‘ਅਰਹਸਿ વਾ ਮਂ ਤ੍વਂ, ਨ વਾ ਮਂ ਤ੍વਂ ਅਰਹਸੀ’ਤਿ। ਯੇ ਹਿ ਕੇਚਿ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ ਜਾਤਿવਾਦવਿਨਿਬਦ੍ਧਾ વਾ ਗੋਤ੍ਤવਾਦવਿਨਿਬਦ੍ਧਾ વਾ ਮਾਨવਾਦવਿਨਿਬਦ੍ਧਾ વਾ ਆવਾਹવਿવਾਹવਿਨਿਬਦ੍ਧਾ વਾ, ਆਰਕਾ ਤੇ ਅਨੁਤ੍ਤਰਾਯ વਿਜ੍ਜਾਚਰਣਸਮ੍ਪਦਾਯ। ਪਹਾਯ ਖੋ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਜਾਤਿવਾਦવਿਨਿਬਦ੍ਧਞ੍ਚ ਗੋਤ੍ਤવਾਦવਿਨਿਬਦ੍ਧਞ੍ਚ ਮਾਨવਾਦવਿਨਿਬਦ੍ਧਞ੍ਚ ਆવਾਹવਿવਾਹવਿਨਿਬਦ੍ਧਞ੍ਚ ਅਨੁਤ੍ਤਰਾਯ વਿਜ੍ਜਾਚਰਣਸਮ੍ਪਦਾਯ ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾ ਹੋਤੀ’’ਤਿ।

    278. ‘‘Katamaṃ pana taṃ, bho gotama, caraṇaṃ, katamā ca pana sā vijjā’’ti? ‘‘Na kho, ambaṭṭha, anuttarāya vijjācaraṇasampadāya jātivādo vā vuccati, gottavādo vā vuccati, mānavādo vā vuccati – ‘arahasi vā maṃ tvaṃ, na vā maṃ tvaṃ arahasī’ti. Yattha kho, ambaṭṭha, āvāho vā hoti, vivāho vā hoti, āvāhavivāho vā hoti, etthetaṃ vuccati jātivādo vā itipi gottavādo vā itipi mānavādo vā itipi – ‘arahasi vā maṃ tvaṃ, na vā maṃ tvaṃ arahasī’ti. Ye hi keci ambaṭṭha jātivādavinibaddhā vā gottavādavinibaddhā vā mānavādavinibaddhā vā āvāhavivāhavinibaddhā vā, ārakā te anuttarāya vijjācaraṇasampadāya. Pahāya kho, ambaṭṭha, jātivādavinibaddhañca gottavādavinibaddhañca mānavādavinibaddhañca āvāhavivāhavinibaddhañca anuttarāya vijjācaraṇasampadāya sacchikiriyā hotī’’ti.

    ੨੭੯. ‘‘ਕਤਮਂ ਪਨ ਤਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਚਰਣਂ, ਕਤਮਾ ਚ ਸਾ વਿਜ੍ਜਾ’’ਤਿ? ‘‘ਇਧ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਤਥਾਗਤੋ ਲੋਕੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਅਰਹਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ વਿਜ੍ਜਾਚਰਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਸੁਗਤੋ ਲੋਕવਿਦੂ ਅਨੁਤ੍ਤਰੋ ਪੁਰਿਸਦਮ੍ਮਸਾਰਥਿ ਸਤ੍ਥਾ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਗવਾ। ਸੋ ਇਮਂ ਲੋਕਂ ਸਦੇવਕਂ ਸਮਾਰਕਂ ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਕਂ ਸਸ੍ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਿਂ ਪਜਂ ਸਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਂ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਪવੇਦੇਤਿ। ਸੋ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ ਆਦਿਕਲ੍ਯਾਣਂ ਮਜ੍ਝੇਕਲ੍ਯਾਣਂ ਪਰਿਯੋਸਾਨਕਲ੍ਯਾਣਂ ਸਾਤ੍ਥਂ ਸਬ੍ਯਞ੍ਜਨਂ ਕੇવਲਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਪਕਾਸੇਤਿ। ਤਂ ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਣਾਤਿ ਗਹਪਤਿ વਾ ਗਹਪਤਿਪੁਤ੍ਤੋ વਾ ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਮਿਂ વਾ ਕੁਲੇ ਪਚ੍ਚਾਜਾਤੋ। ਸੋ ਤਂ ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਤ੍વਾ ਤਥਾਗਤੇ ਸਦ੍ਧਂ ਪਟਿਲਭਤਿ। ਸੋ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਾਪਟਿਲਾਭੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ…ਪੇ॰… (ਯਥਾ ੧੯੧ ਆਦਯੋ ਅਨੁਚ੍ਛੇਦਾ, ਏવਂ વਿਤ੍ਥਾਰੇਤਬ੍ਬਂ)।…

    279. ‘‘Katamaṃ pana taṃ, bho gotama, caraṇaṃ, katamā ca sā vijjā’’ti? ‘‘Idha, ambaṭṭha, tathāgato loke uppajjati arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathi satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā. So imaṃ lokaṃ sadevakaṃ samārakaṃ sabrahmakaṃ sassamaṇabrāhmaṇiṃ pajaṃ sadevamanussaṃ sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedeti. So dhammaṃ deseti ādikalyāṇaṃ majjhekalyāṇaṃ pariyosānakalyāṇaṃ sātthaṃ sabyañjanaṃ kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ pakāseti. Taṃ dhammaṃ suṇāti gahapati vā gahapatiputto vā aññatarasmiṃ vā kule paccājāto. So taṃ dhammaṃ sutvā tathāgate saddhaṃ paṭilabhati. So tena saddhāpaṭilābhena samannāgato iti paṭisañcikkhati…pe… (yathā 191 ādayo anucchedā, evaṃ vitthāretabbaṃ).…

    ‘‘ਸੋ વਿવਿਚ੍ਚੇવ ਕਾਮੇਹਿ, વਿવਿਚ੍ਚ ਅਕੁਸਲੇਹਿ ਧਮ੍ਮੇਹਿ, ਸવਿਤਕ੍ਕਂ ਸવਿਚਾਰਂ વਿવੇਕਜਂ ਪੀਤਿਸੁਖਂ ਪਠਮਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ…ਪੇ॰… ਇਦਮ੍ਪਿਸ੍ਸ ਹੋਤਿ ਚਰਣਸ੍ਮਿਂ।

    ‘‘So vivicceva kāmehi, vivicca akusalehi dhammehi, savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati…pe… idampissa hoti caraṇasmiṃ.

    ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਭਿਕ੍ਖੁ વਿਤਕ੍ਕવਿਚਾਰਾਨਂ વੂਪਸਮਾ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਸਮ੍ਪਸਾਦਨਂ ਚੇਤਸੋ ਏਕੋਦਿਭਾવਂ ਅવਿਤਕ੍ਕਂ ਅવਿਚਾਰਂ ਸਮਾਧਿਜਂ ਪੀਤਿਸੁਖਂ ਦੁਤਿਯਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ…ਪੇ॰… ਇਦਮ੍ਪਿਸ੍ਸ ਹੋਤਿ ਚਰਣਸ੍ਮਿਂ।

    ‘‘Puna caparaṃ, ambaṭṭha, bhikkhu vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati…pe… idampissa hoti caraṇasmiṃ.

    ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਪੀਤਿਯਾ ਚ વਿਰਾਗਾ ਉਪੇਕ੍ਖਕੋ ਚ વਿਹਰਤਿ ਸਤੋ ਚ ਸਮ੍ਪਜਾਨੋ, ਸੁਖਞ੍ਚ ਕਾਯੇਨ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਤਿ, ਯਂ ਤਂ ਅਰਿਯਾ ਆਚਿਕ੍ਖਨ੍ਤਿ – ‘‘ਉਪੇਕ੍ਖਕੋ ਸਤਿਮਾ ਸੁਖવਿਹਾਰੀ’ਤਿ, ਤਤਿਯਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ…ਪੇ॰… ਇਦਮ੍ਪਿਸ੍ਸ ਹੋਤਿ ਚਰਣਸ੍ਮਿਂ।

    ‘‘Puna caparaṃ, ambaṭṭha, bhikkhu pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharati sato ca sampajāno, sukhañca kāyena paṭisaṃvedeti, yaṃ taṃ ariyā ācikkhanti – ‘‘upekkhako satimā sukhavihārī’ti, tatiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati…pe… idampissa hoti caraṇasmiṃ.

    ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਸੁਖਸ੍ਸ ਚ ਪਹਾਨਾ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਚ ਪਹਾਨਾ, ਪੁਬ੍ਬੇવ ਸੋਮਨਸ੍ਸਦੋਮਨਸ੍ਸਾਨਂ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਮਾ ਅਦੁਕ੍ਖਮਸੁਖਂ ਉਪੇਕ੍ਖਾਸਤਿਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਂ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ…ਪੇ॰… ਇਦਮ੍ਪਿਸ੍ਸ ਹੋਤਿ ਚਰਣਸ੍ਮਿਂ। ਇਦਂ ਖੋ ਤਂ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਚਰਣਂ।

    ‘‘Puna caparaṃ, ambaṭṭha, bhikkhu sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā, pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā adukkhamasukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati…pe… idampissa hoti caraṇasmiṃ. Idaṃ kho taṃ, ambaṭṭha, caraṇaṃ.

    ‘‘ਸੋ ਏવਂ ਸਮਾਹਿਤੇ ਚਿਤ੍ਤੇ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧੇ ਪਰਿਯੋਦਾਤੇ ਅਨਙ੍ਗਣੇ વਿਗਤੂਪਕ੍ਕਿਲੇਸੇ ਮੁਦੁਭੂਤੇ ਕਮ੍ਮਨਿਯੇ ਠਿਤੇ ਆਨੇਞ੍ਜਪ੍ਪਤ੍ਤੇ ਞਾਣਦਸ੍ਸਨਾਯ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਭਿਨੀਹਰਤਿ ਅਭਿਨਿਨ੍ਨਾਮੇਤਿ…ਪੇ॰… ਇਦਮ੍ਪਿਸ੍ਸ ਹੋਤਿ વਿਜ੍ਜਾਯ…ਪੇ॰… ਨਾਪਰਂ ਇਤ੍ਥਤ੍ਤਾਯਾਤਿ ਪਜਾਨਾਤਿ, ਇਦਮ੍ਪਿਸ੍ਸ ਹੋਤਿ વਿਜ੍ਜਾਯ। ਅਯਂ ਖੋ ਸਾ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, વਿਜ੍ਜਾ।

    ‘‘So evaṃ samāhite citte parisuddhe pariyodāte anaṅgaṇe vigatūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite āneñjappatte ñāṇadassanāya cittaṃ abhinīharati abhininnāmeti…pe… idampissa hoti vijjāya…pe… nāparaṃ itthattāyāti pajānāti, idampissa hoti vijjāya. Ayaṃ kho sā, ambaṭṭha, vijjā.

    ‘‘ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਭਿਕ੍ਖੁ ‘વਿਜ੍ਜਾਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ’ ਇਤਿਪਿ, ‘ਚਰਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ’ ਇਤਿਪਿ, ‘વਿਜ੍ਜਾਚਰਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ’ ਇਤਿਪਿ। ਇਮਾਯ ਚ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ વਿਜ੍ਜਾਸਮ੍ਪਦਾਯ ਚਰਣਸਮ੍ਪਦਾਯ ਚ ਅਞ੍ਞਾ વਿਜ੍ਜਾਸਮ੍ਪਦਾ ਚ ਚਰਣਸਮ੍ਪਦਾ ਚ ਉਤ੍ਤਰਿਤਰਾ વਾ ਪਣੀਤਤਰਾ વਾ ਨਤ੍ਥਿ।

    ‘‘Ayaṃ vuccati, ambaṭṭha, bhikkhu ‘vijjāsampanno’ itipi, ‘caraṇasampanno’ itipi, ‘vijjācaraṇasampanno’ itipi. Imāya ca ambaṭṭha vijjāsampadāya caraṇasampadāya ca aññā vijjāsampadā ca caraṇasampadā ca uttaritarā vā paṇītatarā vā natthi.

    ਚਤੁਅਪਾਯਮੁਖਂ

    Catuapāyamukhaṃ

    ੨੮੦. ‘‘ਇਮਾਯ ਖੋ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਅਨੁਤ੍ਤਰਾਯ વਿਜ੍ਜਾਚਰਣਸਮ੍ਪਦਾਯ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਪਾਯਮੁਖਾਨਿ ਭવਨ੍ਤਿ। ਕਤਮਾਨਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿ? ਇਧ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਸਮਣੋ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ વਾ ਇਮਞ੍ਞੇવ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ વਿਜ੍ਜਾਚਰਣਸਮ੍ਪਦਂ ਅਨਭਿਸਮ੍ਭੁਣਮਾਨੋ ਖਾਰਿવਿਧਮਾਦਾਯ 39 ਅਰਞ੍ਞਾਯਤਨਂ ਅਜ੍ਝੋਗਾਹਤਿ – ‘ਪવਤ੍ਤਫਲਭੋਜਨੋ ਭવਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ। ਸੋ ਅਞ੍ਞਦਤ੍ਥੁ વਿਜ੍ਜਾਚਰਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸੇવ ਪਰਿਚਾਰਕੋ ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਤਿ। ਇਮਾਯ ਖੋ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਅਨੁਤ੍ਤਰਾਯ વਿਜ੍ਜਾਚਰਣਸਮ੍ਪਦਾਯ ਇਦਂ ਪਠਮਂ ਅਪਾਯਮੁਖਂ ਭવਤਿ।

    280. ‘‘Imāya kho, ambaṭṭha, anuttarāya vijjācaraṇasampadāya cattāri apāyamukhāni bhavanti. Katamāni cattāri? Idha, ambaṭṭha, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā imaññeva anuttaraṃ vijjācaraṇasampadaṃ anabhisambhuṇamāno khārividhamādāya 40 araññāyatanaṃ ajjhogāhati – ‘pavattaphalabhojano bhavissāmī’ti. So aññadatthu vijjācaraṇasampannasseva paricārako sampajjati. Imāya kho, ambaṭṭha, anuttarāya vijjācaraṇasampadāya idaṃ paṭhamaṃ apāyamukhaṃ bhavati.

    ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਸਮਣੋ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ વਾ ਇਮਞ੍ਚੇવ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ વਿਜ੍ਜਾਚਰਣਸਮ੍ਪਦਂ ਅਨਭਿਸਮ੍ਭੁਣਮਾਨੋ ਪવਤ੍ਤਫਲਭੋਜਨਤਞ੍ਚ ਅਨਭਿਸਮ੍ਭੁਣਮਾਨੋ ਕੁਦਾਲਪਿਟਕਂ 41 ਆਦਾਯ ਅਰਞ੍ਞવਨਂ ਅਜ੍ਝੋਗਾਹਤਿ – ‘ਕਨ੍ਦਮੂਲਫਲਭੋਜਨੋ ਭવਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ। ਸੋ ਅਞ੍ਞਦਤ੍ਥੁ વਿਜ੍ਜਾਚਰਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸੇવ ਪਰਿਚਾਰਕੋ ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਤਿ। ਇਮਾਯ ਖੋ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਅਨੁਤ੍ਤਰਾਯ વਿਜ੍ਜਾਚਰਣਸਮ੍ਪਦਾਯ ਇਦਂ ਦੁਤਿਯਂ ਅਪਾਯਮੁਖਂ ਭવਤਿ।

    ‘‘Puna caparaṃ, ambaṭṭha, idhekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā imañceva anuttaraṃ vijjācaraṇasampadaṃ anabhisambhuṇamāno pavattaphalabhojanatañca anabhisambhuṇamāno kudālapiṭakaṃ 42 ādāya araññavanaṃ ajjhogāhati – ‘kandamūlaphalabhojano bhavissāmī’ti. So aññadatthu vijjācaraṇasampannasseva paricārako sampajjati. Imāya kho, ambaṭṭha, anuttarāya vijjācaraṇasampadāya idaṃ dutiyaṃ apāyamukhaṃ bhavati.

    ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਸਮਣੋ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ વਾ ਇਮਞ੍ਚੇવ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ વਿਜ੍ਜਾਚਰਣਸਮ੍ਪਦਂ ਅਨਭਿਸਮ੍ਭੁਣਮਾਨੋ ਪવਤ੍ਤਫਲਭੋਜਨਤਞ੍ਚ ਅਨਭਿਸਮ੍ਭੁਣਮਾਨੋ ਕਨ੍ਦਮੂਲਫਲਭੋਜਨਤਞ੍ਚ ਅਨਭਿਸਮ੍ਭੁਣਮਾਨੋ ਗਾਮਸਾਮਨ੍ਤਂ વਾ ਨਿਗਮਸਾਮਨ੍ਤਂ વਾ ਅਗ੍ਯਾਗਾਰਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਅਗ੍ਗਿਂ ਪਰਿਚਰਨ੍ਤੋ ਅਚ੍ਛਤਿ। ਸੋ ਅਞ੍ਞਦਤ੍ਥੁ વਿਜ੍ਜਾਚਰਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸੇવ ਪਰਿਚਾਰਕੋ ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਤਿ। ਇਮਾਯ ਖੋ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਅਨੁਤ੍ਤਰਾਯ વਿਜ੍ਜਾਚਰਣਸਮ੍ਪਦਾਯ ਇਦਂ ਤਤਿਯਂ ਅਪਾਯਮੁਖਂ ਭવਤਿ।

    ‘‘Puna caparaṃ, ambaṭṭha, idhekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā imañceva anuttaraṃ vijjācaraṇasampadaṃ anabhisambhuṇamāno pavattaphalabhojanatañca anabhisambhuṇamāno kandamūlaphalabhojanatañca anabhisambhuṇamāno gāmasāmantaṃ vā nigamasāmantaṃ vā agyāgāraṃ karitvā aggiṃ paricaranto acchati. So aññadatthu vijjācaraṇasampannasseva paricārako sampajjati. Imāya kho, ambaṭṭha, anuttarāya vijjācaraṇasampadāya idaṃ tatiyaṃ apāyamukhaṃ bhavati.

    ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਸਮਣੋ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ વਾ ਇਮਂ ਚੇવ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ વਿਜ੍ਜਾਚਰਣਸਮ੍ਪਦਂ ਅਨਭਿਸਮ੍ਭੁਣਮਾਨੋ ਪવਤ੍ਤਫਲਭੋਜਨਤਞ੍ਚ ਅਨਭਿਸਮ੍ਭੁਣਮਾਨੋ ਕਨ੍ਦਮੂਲਫਲਭੋਜਨਤਞ੍ਚ ਅਨਭਿਸਮ੍ਭੁਣਮਾਨੋ ਅਗ੍ਗਿਪਾਰਿਚਰਿਯਞ੍ਚ ਅਨਭਿਸਮ੍ਭੁਣਮਾਨੋ ਚਾਤੁਮਹਾਪਥੇ ਚਤੁਦ੍વਾਰਂ ਅਗਾਰਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਅਚ੍ਛਤਿ – ‘ਯੋ ਇਮਾਹਿ ਚਤੂਹਿ ਦਿਸਾਹਿ ਆਗਮਿਸ੍ਸਤਿ ਸਮਣੋ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ વਾ, ਤਮਹਂ ਯਥਾਸਤ੍ਤਿ ਯਥਾਬਲਂ ਪਟਿਪੂਜੇਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ। ਸੋ ਅਞ੍ਞਦਤ੍ਥੁ વਿਜ੍ਜਾਚਰਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸੇવ ਪਰਿਚਾਰਕੋ ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਤਿ। ਇਮਾਯ ਖੋ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਅਨੁਤ੍ਤਰਾਯ વਿਜ੍ਜਾਚਰਣਸਮ੍ਪਦਾਯ ਇਦਂ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਅਪਾਯਮੁਖਂ ਭવਤਿ। ਇਮਾਯ ਖੋ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਅਨੁਤ੍ਤਰਾਯ વਿਜ੍ਜਾਚਰਣਸਮ੍ਪਦਾਯ ਇਮਾਨਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਪਾਯਮੁਖਾਨਿ ਭવਨ੍ਤਿ।

    ‘‘Puna caparaṃ, ambaṭṭha, idhekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā imaṃ ceva anuttaraṃ vijjācaraṇasampadaṃ anabhisambhuṇamāno pavattaphalabhojanatañca anabhisambhuṇamāno kandamūlaphalabhojanatañca anabhisambhuṇamāno aggipāricariyañca anabhisambhuṇamāno cātumahāpathe catudvāraṃ agāraṃ karitvā acchati – ‘yo imāhi catūhi disāhi āgamissati samaṇo vā brāhmaṇo vā, tamahaṃ yathāsatti yathābalaṃ paṭipūjessāmī’ti. So aññadatthu vijjācaraṇasampannasseva paricārako sampajjati. Imāya kho, ambaṭṭha, anuttarāya vijjācaraṇasampadāya idaṃ catutthaṃ apāyamukhaṃ bhavati. Imāya kho, ambaṭṭha, anuttarāya vijjācaraṇasampadāya imāni cattāri apāyamukhāni bhavanti.

    ੨੮੧. ‘‘ਤਂ ਕਿਂ ਮਞ੍ਞਸਿ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਅਪਿਨੁ ਤ੍વਂ ਇਮਾਯ ਅਨੁਤ੍ਤਰਾਯ વਿਜ੍ਜਾਚਰਣਸਮ੍ਪਦਾਯ ਸਨ੍ਦਿਸ੍ਸਸਿ ਸਾਚਰਿਯਕੋ’’ਤਿ? ‘‘ਨੋ ਹਿਦਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ’’। ‘ਕੋਚਾਹਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਸਾਚਰਿਯਕੋ, ਕਾ ਚ ਅਨੁਤ੍ਤਰਾ વਿਜ੍ਜਾਚਰਣਸਮ੍ਪਦਾ? ਆਰਕਾਹਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਅਨੁਤ੍ਤਰਾਯ વਿਜ੍ਜਾਚਰਣਸਮ੍ਪਦਾਯ ਸਾਚਰਿਯਕੋ’’ਤਿ।

    281. ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, ambaṭṭha, apinu tvaṃ imāya anuttarāya vijjācaraṇasampadāya sandissasi sācariyako’’ti? ‘‘No hidaṃ, bho gotama’’. ‘Kocāhaṃ, bho gotama, sācariyako, kā ca anuttarā vijjācaraṇasampadā? Ārakāhaṃ, bho gotama, anuttarāya vijjācaraṇasampadāya sācariyako’’ti.

    ‘‘ਤਂ ਕਿਂ ਮਞ੍ਞਸਿ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਅਪਿਨੁ ਤ੍વਂ ਇਮਞ੍ਚੇવ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ વਿਜ੍ਜਾਚਰਣਸਮ੍ਪਦਂ ਅਨਭਿਸਮ੍ਭੁਣਮਾਨੋ ਖਾਰਿવਿਧਮਾਦਾਯ ਅਰਞ੍ਞવਨਮਜ੍ਝੋਗਾਹਸਿ ਸਾਚਰਿਯਕੋ – ‘ਪવਤ੍ਤਫਲਭੋਜਨੋ ਭવਿਸ੍ਸਾਮੀ’’’ਤਿ? ‘‘ਨੋ ਹਿਦਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ’’।

    ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, ambaṭṭha, apinu tvaṃ imañceva anuttaraṃ vijjācaraṇasampadaṃ anabhisambhuṇamāno khārividhamādāya araññavanamajjhogāhasi sācariyako – ‘pavattaphalabhojano bhavissāmī’’’ti? ‘‘No hidaṃ, bho gotama’’.

    ‘‘ਤਂ ਕਿਂ ਮਞ੍ਞਸਿ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਅਪਿਨੁ ਤ੍વਂ ਇਮਞ੍ਚੇવ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ વਿਜ੍ਜਾਚਰਣਸਮ੍ਪਦਂ ਅਨਭਿਸਮ੍ਭੁਣਮਾਨੋ ਪવਤ੍ਤਫਲਭੋਜਨਤਞ੍ਚ ਅਨਭਿਸਮ੍ਭੁਣਮਾਨੋ ਕੁਦਾਲਪਿਟਕਂ ਆਦਾਯ ਅਰਞ੍ਞવਨਮਜ੍ਝੋਗਾਹਸਿ ਸਾਚਰਿਯਕੋ – ‘ਕਨ੍ਦਮੂਲਫਲਭੋਜਨੋ ਭવਿਸ੍ਸਾਮੀ’’’ਤਿ? ‘‘ਨੋ ਹਿਦਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ’’।

    ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, ambaṭṭha, apinu tvaṃ imañceva anuttaraṃ vijjācaraṇasampadaṃ anabhisambhuṇamāno pavattaphalabhojanatañca anabhisambhuṇamāno kudālapiṭakaṃ ādāya araññavanamajjhogāhasi sācariyako – ‘kandamūlaphalabhojano bhavissāmī’’’ti? ‘‘No hidaṃ, bho gotama’’.

    ‘‘ਤਂ ਕਿਂ ਮਞ੍ਞਸਿ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਅਪਿਨੁ ਤ੍વਂ ਇਮਞ੍ਚੇવ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ વਿਜ੍ਜਾਚਰਣਸਮ੍ਪਦਂ ਅਨਭਿਸਮ੍ਭੁਣਮਾਨੋ ਪવਤ੍ਤਫਲਭੋਜਨਤਞ੍ਚ ਅਨਭਿਸਮ੍ਭੁਣਮਾਨੋ ਕਨ੍ਦਮੂਲਫਲਭੋਜਨਤਞ੍ਚ ਅਨਭਿਸਮ੍ਭੁਣਮਾਨੋ ਗਾਮਸਾਮਨ੍ਤਂ વਾ ਨਿਗਮਸਾਮਨ੍ਤਂ વਾ ਅਗ੍ਯਾਗਾਰਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਅਗ੍ਗਿਂ ਪਰਿਚਰਨ੍ਤੋ ਅਚ੍ਛਸਿ ਸਾਚਰਿਯਕੋ’’ਤਿ? ‘‘ਨੋ ਹਿਦਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ’’।

    ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, ambaṭṭha, apinu tvaṃ imañceva anuttaraṃ vijjācaraṇasampadaṃ anabhisambhuṇamāno pavattaphalabhojanatañca anabhisambhuṇamāno kandamūlaphalabhojanatañca anabhisambhuṇamāno gāmasāmantaṃ vā nigamasāmantaṃ vā agyāgāraṃ karitvā aggiṃ paricaranto acchasi sācariyako’’ti? ‘‘No hidaṃ, bho gotama’’.

    ‘‘ਤਂ ਕਿਂ ਮਞ੍ਞਸਿ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਅਪਿਨੁ ਤ੍વਂ ਇਮਞ੍ਚੇવ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ વਿਜ੍ਜਾਚਰਣਸਮ੍ਪਦਂ ਅਨਭਿਸਮ੍ਭੁਣਮਾਨੋ ਪવਤ੍ਤਫਲਭੋਜਨਤਞ੍ਚ ਅਨਭਿਸਮ੍ਭੁਣਮਾਨੋ ਕਨ੍ਦਮੂਲਫਲਭੋਜਨਤਞ੍ਚ ਅਨਭਿਸਮ੍ਭੁਣਮਾਨੋ ਅਗ੍ਗਿਪਾਰਿਚਰਿਯਞ੍ਚ ਅਨਭਿਸਮ੍ਭੁਣਮਾਨੋ ਚਾਤੁਮਹਾਪਥੇ ਚਤੁਦ੍વਾਰਂ ਅਗਾਰਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਅਚ੍ਛਸਿ ਸਾਚਰਿਯਕੋ – ‘ਯੋ ਇਮਾਹਿ ਚਤੂਹਿ ਦਿਸਾਹਿ ਆਗਮਿਸ੍ਸਤਿ ਸਮਣੋ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ વਾ, ਤਂ ਮਯਂ ਯਥਾਸਤ੍ਤਿ ਯਥਾਬਲਂ ਪਟਿਪੂਜੇਸ੍ਸਾਮਾ’’’ਤਿ? ‘‘ਨੋ ਹਿਦਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ’’।

    ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, ambaṭṭha, apinu tvaṃ imañceva anuttaraṃ vijjācaraṇasampadaṃ anabhisambhuṇamāno pavattaphalabhojanatañca anabhisambhuṇamāno kandamūlaphalabhojanatañca anabhisambhuṇamāno aggipāricariyañca anabhisambhuṇamāno cātumahāpathe catudvāraṃ agāraṃ karitvā acchasi sācariyako – ‘yo imāhi catūhi disāhi āgamissati samaṇo vā brāhmaṇo vā, taṃ mayaṃ yathāsatti yathābalaṃ paṭipūjessāmā’’’ti? ‘‘No hidaṃ, bho gotama’’.

    ੨੮੨. ‘‘ਇਤਿ ਖੋ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਇਮਾਯ ਚੇવ ਤ੍વਂ ਅਨੁਤ੍ਤਰਾਯ વਿਜ੍ਜਾਚਰਣਸਮ੍ਪਦਾਯ ਪਰਿਹੀਨੋ ਸਾਚਰਿਯਕੋ। ਯੇ ਚਿਮੇ ਅਨੁਤ੍ਤਰਾਯ વਿਜ੍ਜਾਚਰਣਸਮ੍ਪਦਾਯ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਪਾਯਮੁਖਾਨਿ ਭવਨ੍ਤਿ , ਤਤੋ ਚ ਤ੍વਂ ਪਰਿਹੀਨੋ ਸਾਚਰਿਯਕੋ। ਭਾਸਿਤਾ ਖੋ ਪਨ ਤੇ ਏਸਾ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਆਚਰਿਯੇਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਨ ਪੋਕ੍ਖਰਸਾਤਿਨਾ વਾਚਾ – ‘ਕੇ ਚ ਮੁਣ੍ਡਕਾ ਸਮਣਕਾ ਇਬ੍ਭਾ ਕਣ੍ਹਾ ਬਨ੍ਧੁਪਾਦਾਪਚ੍ਚਾ, ਕਾ ਚ ਤੇવਿਜ੍ਜਾਨਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਸਾਕਚ੍ਛਾ’ਤਿ ਅਤ੍ਤਨਾ ਆਪਾਯਿਕੋਪਿ ਅਪਰਿਪੂਰਮਾਨੋ। ਪਸ੍ਸ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਯਾવ ਅਪਰਦ੍ਧਞ੍ਚ ਤੇ ਇਦਂ ਆਚਰਿਯਸ੍ਸ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਪੋਕ੍ਖਰਸਾਤਿਸ੍ਸ।

    282. ‘‘Iti kho, ambaṭṭha, imāya ceva tvaṃ anuttarāya vijjācaraṇasampadāya parihīno sācariyako. Ye cime anuttarāya vijjācaraṇasampadāya cattāri apāyamukhāni bhavanti , tato ca tvaṃ parihīno sācariyako. Bhāsitā kho pana te esā, ambaṭṭha, ācariyena brāhmaṇena pokkharasātinā vācā – ‘ke ca muṇḍakā samaṇakā ibbhā kaṇhā bandhupādāpaccā, kā ca tevijjānaṃ brāhmaṇānaṃ sākacchā’ti attanā āpāyikopi aparipūramāno. Passa, ambaṭṭha, yāva aparaddhañca te idaṃ ācariyassa brāhmaṇassa pokkharasātissa.

    ਪੁਬ੍ਬਕਇਸਿਭਾવਾਨੁਯੋਗੋ

    Pubbakaisibhāvānuyogo

    ੨੮੩. ‘‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਖੋ ਪਨ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਪੋਕ੍ਖਰਸਾਤਿ ਰਞ੍ਞੋ ਪਸੇਨਦਿਸ੍ਸ ਕੋਸਲਸ੍ਸ ਦਤ੍ਤਿਕਂ ਭੁਞ੍ਜਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਰਾਜਾ ਪਸੇਨਦਿ ਕੋਸਲੋ ਸਮ੍ਮੁਖੀਭਾવਮ੍ਪਿ ਨ ਦਦਾਤਿ। ਯਦਾਪਿ ਤੇਨ ਮਨ੍ਤੇਤਿ, ਤਿਰੋਦੁਸ੍ਸਨ੍ਤੇਨ ਮਨ੍ਤੇਤਿ। ਯਸ੍ਸ ਖੋ ਪਨ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਧਮ੍ਮਿਕਂ ਪਯਾਤਂ ਭਿਕ੍ਖਂ ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹੇਯ੍ਯ, ਕਥਂ ਤਸ੍ਸ ਰਾਜਾ ਪਸੇਨਦਿ ਕੋਸਲੋ ਸਮ੍ਮੁਖੀਭਾવਮ੍ਪਿ ਨ ਦਦੇਯ੍ਯ। ਪਸ੍ਸ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਯਾવ ਅਪਰਦ੍ਧਞ੍ਚ ਤੇ ਇਦਂ ਆਚਰਿਯਸ੍ਸ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਪੋਕ੍ਖਰਸਾਤਿਸ੍ਸ।

    283. ‘‘Brāhmaṇo kho pana, ambaṭṭha, pokkharasāti rañño pasenadissa kosalassa dattikaṃ bhuñjati. Tassa rājā pasenadi kosalo sammukhībhāvampi na dadāti. Yadāpi tena manteti, tirodussantena manteti. Yassa kho pana, ambaṭṭha, dhammikaṃ payātaṃ bhikkhaṃ paṭiggaṇheyya, kathaṃ tassa rājā pasenadi kosalo sammukhībhāvampi na dadeyya. Passa, ambaṭṭha, yāva aparaddhañca te idaṃ ācariyassa brāhmaṇassa pokkharasātissa.

    ੨੮੪. ‘‘ਤਂ ਕਿਂ ਮਞ੍ਞਸਿ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਇਧ ਰਾਜਾ ਪਸੇਨਦਿ ਕੋਸਲੋ ਹਤ੍ਥਿਗੀવਾਯ વਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਅਸ੍ਸਪਿਟ੍ਠੇ વਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਰਥੂਪਤ੍ਥਰੇ વਾ ਠਿਤੋ ਉਗ੍ਗੇਹਿ વਾ ਰਾਜਞ੍ਞੇਹਿ વਾ ਕਿਞ੍ਚਿਦੇવ ਮਨ੍ਤਨਂ ਮਨ੍ਤੇਯ੍ਯ। ਸੋ ਤਮ੍ਹਾ ਪਦੇਸਾ ਅਪਕ੍ਕਮ੍ਮ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਤਿਟ੍ਠੇਯ੍ਯ। ਅਥ ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ ਸੁਦ੍ਦੋ વਾ ਸੁਦ੍ਦਦਾਸੋ વਾ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਦੇਸੇ ਠਿਤੋ ਤਦੇવ ਮਨ੍ਤਨਂ ਮਨ੍ਤੇਯ੍ਯ – ‘ਏવਮ੍ਪਿ ਰਾਜਾ ਪਸੇਨਦਿ ਕੋਸਲੋ ਆਹ, ਏવਮ੍ਪਿ ਰਾਜਾ ਪਸੇਨਦਿ ਕੋਸਲੋ ਆਹਾ’ਤਿ। ਅਪਿਨੁ ਸੋ ਰਾਜਭਣਿਤਂ વਾ ਭਣਤਿ ਰਾਜਮਨ੍ਤਨਂ વਾ ਮਨ੍ਤੇਤਿ? ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਸੋ ਅਸ੍ਸ ਰਾਜਾ વਾ ਰਾਜਮਤ੍ਤੋ વਾ’’ਤਿ? ‘‘ਨੋ ਹਿਦਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ’’।

    284. ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, ambaṭṭha, idha rājā pasenadi kosalo hatthigīvāya vā nisinno assapiṭṭhe vā nisinno rathūpatthare vā ṭhito uggehi vā rājaññehi vā kiñcideva mantanaṃ manteyya. So tamhā padesā apakkamma ekamantaṃ tiṭṭheyya. Atha āgaccheyya suddo vā suddadāso vā, tasmiṃ padese ṭhito tadeva mantanaṃ manteyya – ‘evampi rājā pasenadi kosalo āha, evampi rājā pasenadi kosalo āhā’ti. Apinu so rājabhaṇitaṃ vā bhaṇati rājamantanaṃ vā manteti? Ettāvatā so assa rājā vā rājamatto vā’’ti? ‘‘No hidaṃ, bho gotama’’.

    ੨੮੫. ‘‘ਏવਮੇવ ਖੋ ਤ੍વਂ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਯੇ ਤੇ ਅਹੇਸੁਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਪੁਬ੍ਬਕਾ ਇਸਯੋ ਮਨ੍ਤਾਨਂ ਕਤ੍ਤਾਰੋ ਮਨ੍ਤਾਨਂ ਪવਤ੍ਤਾਰੋ, ਯੇਸਮਿਦਂ ਏਤਰਹਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਪੋਰਾਣਂ ਮਨ੍ਤਪਦਂ ਗੀਤਂ ਪવੁਤ੍ਤਂ ਸਮਿਹਿਤਂ, ਤਦਨੁਗਾਯਨ੍ਤਿ ਤਦਨੁਭਾਸਨ੍ਤਿ ਭਾਸਿਤਮਨੁਭਾਸਨ੍ਤਿ વਾਚਿਤਮਨੁવਾਚੇਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਅਟ੍ਠਕੋ વਾਮਕੋ વਾਮਦੇવੋ વੇਸ੍ਸਾਮਿਤ੍ਤੋ ਯਮਤਗ੍ਗਿ 43 ਅਙ੍ਗੀਰਸੋ ਭਾਰਦ੍વਾਜੋ વਾਸੇਟ੍ਠੋ ਕਸ੍ਸਪੋ ਭਗੁ – ‘ਤ੍ਯਾਹਂ ਮਨ੍ਤੇ ਅਧਿਯਾਮਿ ਸਾਚਰਿਯਕੋ’ਤਿ, ਤਾવਤਾ ਤ੍વਂ ਭવਿਸ੍ਸਸਿ ਇਸਿ વਾ ਇਸਿਤ੍ਥਾਯ વਾ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋਤਿ ਨੇਤਂ ਠਾਨਂ વਿਜ੍ਜਤਿ।

    285. ‘‘Evameva kho tvaṃ, ambaṭṭha, ye te ahesuṃ brāhmaṇānaṃ pubbakā isayo mantānaṃ kattāro mantānaṃ pavattāro, yesamidaṃ etarahi brāhmaṇā porāṇaṃ mantapadaṃ gītaṃ pavuttaṃ samihitaṃ, tadanugāyanti tadanubhāsanti bhāsitamanubhāsanti vācitamanuvācenti, seyyathidaṃ – aṭṭhako vāmako vāmadevo vessāmitto yamataggi 44 aṅgīraso bhāradvājo vāseṭṭho kassapo bhagu – ‘tyāhaṃ mante adhiyāmi sācariyako’ti, tāvatā tvaṃ bhavissasi isi vā isitthāya vā paṭipannoti netaṃ ṭhānaṃ vijjati.

    ੨੮੬. ‘‘ਤਂ ਕਿਂ ਮਞ੍ਞਸਿ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਕਿਨ੍ਤਿ ਤੇ ਸੁਤਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ વੁਦ੍ਧਾਨਂ ਮਹਲ੍ਲਕਾਨਂ ਆਚਰਿਯਪਾਚਰਿਯਾਨਂ ਭਾਸਮਾਨਾਨਂ – ਯੇ ਤੇ ਅਹੇਸੁਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਪੁਬ੍ਬਕਾ ਇਸਯੋ ਮਨ੍ਤਾਨਂ ਕਤ੍ਤਾਰੋ ਮਨ੍ਤਾਨਂ ਪવਤ੍ਤਾਰੋ, ਯੇਸਮਿਦਂ ਏਤਰਹਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਪੋਰਾਣਂ ਮਨ੍ਤਪਦਂ ਗੀਤਂ ਪવੁਤ੍ਤਂ ਸਮਿਹਿਤਂ, ਤਦਨੁਗਾਯਨ੍ਤਿ ਤਦਨੁਭਾਸਨ੍ਤਿ ਭਾਸਿਤਮਨੁਭਾਸਨ੍ਤਿ વਾਚਿਤਮਨੁવਾਚੇਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਅਟ੍ਠਕੋ વਾਮਕੋ વਾਮਦੇવੋ વੇਸ੍ਸਾਮਿਤ੍ਤੋ ਯਮਤਗ੍ਗਿ ਅਙ੍ਗੀਰਸੋ ਭਾਰਦ੍વਾਜੋ વਾਸੇਟ੍ਠੋ ਕਸ੍ਸਪੋ ਭਗੁ, ਏવਂ ਸੁ ਤੇ ਸੁਨ੍ਹਾਤਾ ਸੁવਿਲਿਤ੍ਤਾ ਕਪ੍ਪਿਤਕੇਸਮਸ੍ਸੂ ਆਮੁਕ੍ਕਮਣਿਕੁਣ੍ਡਲਾਭਰਣਾ 45 ਓਦਾਤવਤ੍ਥવਸਨਾ ਪਞ੍ਚਹਿ ਕਾਮਗੁਣੇਹਿ ਸਮਪ੍ਪਿਤਾ ਸਮਙ੍ਗੀਭੂਤਾ ਪਰਿਚਾਰੇਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਤ੍વਂ ਏਤਰਹਿ ਸਾਚਰਿਯਕੋ’’ਤਿ? ‘‘ਨੋ ਹਿਦਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ’’।

    286. ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, ambaṭṭha, kinti te sutaṃ brāhmaṇānaṃ vuddhānaṃ mahallakānaṃ ācariyapācariyānaṃ bhāsamānānaṃ – ye te ahesuṃ brāhmaṇānaṃ pubbakā isayo mantānaṃ kattāro mantānaṃ pavattāro, yesamidaṃ etarahi brāhmaṇā porāṇaṃ mantapadaṃ gītaṃ pavuttaṃ samihitaṃ, tadanugāyanti tadanubhāsanti bhāsitamanubhāsanti vācitamanuvācenti, seyyathidaṃ – aṭṭhako vāmako vāmadevo vessāmitto yamataggi aṅgīraso bhāradvājo vāseṭṭho kassapo bhagu, evaṃ su te sunhātā suvilittā kappitakesamassū āmukkamaṇikuṇḍalābharaṇā 46 odātavatthavasanā pañcahi kāmaguṇehi samappitā samaṅgībhūtā paricārenti, seyyathāpi tvaṃ etarahi sācariyako’’ti? ‘‘No hidaṃ, bho gotama’’.

    ‘‘…ਪੇ॰… ਏવਂ ਸੁ ਤੇ ਸਾਲੀਨਂ ਓਦਨਂ ਸੁਚਿਮਂਸੂਪਸੇਚਨਂ વਿਚਿਤਕਾਲ਼ਕਂ ਅਨੇਕਸੂਪਂ ਅਨੇਕਬ੍ਯਞ੍ਜਨਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਤ੍વਂ ਏਤਰਹਿ ਸਾਚਰਿਯਕੋ’’ਤਿ ? ‘‘ਨੋ ਹਿਦਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ’’।

    ‘‘…Pe… evaṃ su te sālīnaṃ odanaṃ sucimaṃsūpasecanaṃ vicitakāḷakaṃ anekasūpaṃ anekabyañjanaṃ paribhuñjanti, seyyathāpi tvaṃ etarahi sācariyako’’ti ? ‘‘No hidaṃ, bho gotama’’.

    ‘‘…ਪੇ॰… ਏવਂ ਸੁ ਤੇ વੇਠਕਨਤਪਸ੍ਸਾਹਿ ਨਾਰੀਹਿ ਪਰਿਚਾਰੇਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਤ੍વਂ ਏਤਰਹਿ ਸਾਚਰਿਯਕੋ’’ਤਿ? ‘‘ਨੋ ਹਿਦਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ’’।

    ‘‘…Pe… evaṃ su te veṭhakanatapassāhi nārīhi paricārenti, seyyathāpi tvaṃ etarahi sācariyako’’ti? ‘‘No hidaṃ, bho gotama’’.

    ‘‘…ਪੇ॰… ਏવਂ ਸੁ ਤੇ ਕੁਤ੍ਤવਾਲੇਹਿ વਲ਼વਾਰਥੇਹਿ ਦੀਘਾਹਿ ਪਤੋਦਲਟ੍ਠੀਹਿ વਾਹਨੇ વਿਤੁਦੇਨ੍ਤਾ વਿਪਰਿਯਾਯਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਤ੍વਂ ਏਤਰਹਿ ਸਾਚਰਿਯਕੋ’’ਤਿ? ‘‘ਨੋ ਹਿਦਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ’’।

    ‘‘…Pe… evaṃ su te kuttavālehi vaḷavārathehi dīghāhi patodalaṭṭhīhi vāhane vitudentā vipariyāyanti, seyyathāpi tvaṃ etarahi sācariyako’’ti? ‘‘No hidaṃ, bho gotama’’.

    ‘‘…ਪੇ॰… ਏવਂ ਸੁ ਤੇ ਉਕ੍ਕਿਣ੍ਣਪਰਿਖਾਸੁ ਓਕ੍ਖਿਤ੍ਤਪਲਿਘਾਸੁ ਨਗਰੂਪਕਾਰਿਕਾਸੁ ਦੀਘਾਸਿવੁਧੇਹਿ 47 ਪੁਰਿਸੇਹਿ ਰਕ੍ਖਾਪੇਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਤ੍વਂ ਏਤਰਹਿ ਸਾਚਰਿਯਕੋ’’ਤਿ? ‘‘ਨੋ ਹਿਦਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ’’।

    ‘‘…Pe… evaṃ su te ukkiṇṇaparikhāsu okkhittapalighāsu nagarūpakārikāsu dīghāsivudhehi 48 purisehi rakkhāpenti, seyyathāpi tvaṃ etarahi sācariyako’’ti? ‘‘No hidaṃ, bho gotama’’.

    ‘‘ਇਤਿ ਖੋ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਨੇવ ਤ੍વਂ ਇਸਿ ਨ ਇਸਿਤ੍ਥਾਯ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਸਾਚਰਿਯਕੋ। ਯਸ੍ਸ ਖੋ ਪਨ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਮਯਿ ਕਙ੍ਖਾ વਾ વਿਮਤਿ વਾ ਸੋ ਮਂ ਪਞ੍ਹੇਨ, ਅਹਂ વੇਯ੍ਯਾਕਰਣੇਨ ਸੋਧਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ।

    ‘‘Iti kho, ambaṭṭha, neva tvaṃ isi na isitthāya paṭipanno sācariyako. Yassa kho pana, ambaṭṭha, mayi kaṅkhā vā vimati vā so maṃ pañhena, ahaṃ veyyākaraṇena sodhissāmī’’ti.

    ਦ੍વੇਲਕ੍ਖਣਾਦਸ੍ਸਨਂ

    Dvelakkhaṇādassanaṃ

    ੨੮੭. ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ વਿਹਾਰਾ ਨਿਕ੍ਖਮ੍ਮ ਚਙ੍ਕਮਂ ਅਬ੍ਭੁਟ੍ਠਾਸਿ। ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋਪਿ ਮਾਣવੋ વਿਹਾਰਾ ਨਿਕ੍ਖਮ੍ਮ ਚਙ੍ਕਮਂ ਅਬ੍ਭੁਟ੍ਠਾਸਿ। ਅਥ ਖੋ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਚਙ੍ਕਮਨ੍ਤਂ ਅਨੁਚਙ੍ਕਮਮਾਨੋ ਭਗવਤੋ ਕਾਯੇ ਦ੍વਤ੍ਤਿਂਸਮਹਾਪੁਰਿਸਲਕ੍ਖਣਾਨਿ ਸਮਨ੍ਨੇਸਿ। ਅਦ੍ਦਸਾ ਖੋ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ ਭਗવਤੋ ਕਾਯੇ ਦ੍વਤ੍ਤਿਂਸਮਹਾਪੁਰਿਸਲਕ੍ਖਣਾਨਿ ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨ ਠਪੇਤ੍વਾ ਦ੍વੇ । ਦ੍વੀਸੁ ਮਹਾਪੁਰਿਸਲਕ੍ਖਣੇਸੁ ਕਙ੍ਖਤਿ વਿਚਿਕਿਚ੍ਛਤਿ ਨਾਧਿਮੁਚ੍ਚਤਿ ਨ ਸਮ੍ਪਸੀਦਤਿ – ਕੋਸੋਹਿਤੇ ਚ વਤ੍ਥਗੁਯ੍ਹੇ ਪਹੂਤਜਿવ੍ਹਤਾਯ ਚ।

    287. Atha kho bhagavā vihārā nikkhamma caṅkamaṃ abbhuṭṭhāsi. Ambaṭṭhopi māṇavo vihārā nikkhamma caṅkamaṃ abbhuṭṭhāsi. Atha kho ambaṭṭho māṇavo bhagavantaṃ caṅkamantaṃ anucaṅkamamāno bhagavato kāye dvattiṃsamahāpurisalakkhaṇāni samannesi. Addasā kho ambaṭṭho māṇavo bhagavato kāye dvattiṃsamahāpurisalakkhaṇāni yebhuyyena ṭhapetvā dve . Dvīsu mahāpurisalakkhaṇesu kaṅkhati vicikicchati nādhimuccati na sampasīdati – kosohite ca vatthaguyhe pahūtajivhatāya ca.

    ੨੮੮. ਅਥ ਖੋ ਭਗવਤੋ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਪਸ੍ਸਤਿ ਖੋ ਮੇ ਅਯਂ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ ਦ੍વਤ੍ਤਿਂਸਮਹਾਪੁਰਿਸਲਕ੍ਖਣਾਨਿ ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨ ਠਪੇਤ੍વਾ ਦ੍વੇ। ਦ੍વੀਸੁ ਮਹਾਪੁਰਿਸਲਕ੍ਖਣੇਸੁ ਕਙ੍ਖਤਿ વਿਚਿਕਿਚ੍ਛਤਿ ਨਾਧਿਮੁਚ੍ਚਤਿ ਨ ਸਮ੍ਪਸੀਦਤਿ – ਕੋਸੋਹਿਤੇ ਚ વਤ੍ਥਗੁਯ੍ਹੇ ਪਹੂਤਜਿવ੍ਹਤਾਯ ਚਾ’’ਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਤਥਾਰੂਪਂ ਇਦ੍ਧਾਭਿਸਙ੍ਖਾਰਂ ਅਭਿਸਙ੍ਖਾਸਿ ਯਥਾ ਅਦ੍ਦਸ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ ਭਗવਤੋ ਕੋਸੋਹਿਤਂ વਤ੍ਥਗੁਯ੍ਹਂ। ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਜਿવ੍ਹਂ ਨਿਨ੍ਨਾਮੇਤ੍વਾ ਉਭੋਪਿ ਕਣ੍ਣਸੋਤਾਨਿ ਅਨੁਮਸਿ ਪਟਿਮਸਿ, ਉਭੋਪਿ ਨਾਸਿਕਸੋਤਾਨਿ ਅਨੁਮਸਿ ਪਟਿਮਸਿ, ਕੇવਲਮ੍ਪਿ ਨਲਾਟਮਣ੍ਡਲਂ ਜਿવ੍ਹਾਯ ਛਾਦੇਸਿ। ਅਥ ਖੋ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠਸ੍ਸ ਮਾਣવਸ੍ਸ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਖੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਦ੍વਤ੍ਤਿਂਸਮਹਾਪੁਰਿਸਲਕ੍ਖਣੇਹਿ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣੇਹਿ, ਨੋ ਅਪਰਿਪੁਣ੍ਣੇਹੀ’’ਤਿ। ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਹਨ੍ਦ ਚ ਦਾਨਿ ਮਯਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਗਚ੍ਛਾਮ, ਬਹੁਕਿਚ੍ਚਾ ਮਯਂ ਬਹੁਕਰਣੀਯਾ’’ਤਿ । ‘‘ਯਸ੍ਸਦਾਨਿ ਤ੍વਂ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਕਾਲਂ ਮਞ੍ਞਸੀ’’ਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ વਲ਼વਾਰਥਮਾਰੁਯ੍ਹ ਪਕ੍ਕਾਮਿ।

    288. Atha kho bhagavato etadahosi – ‘‘passati kho me ayaṃ ambaṭṭho māṇavo dvattiṃsamahāpurisalakkhaṇāni yebhuyyena ṭhapetvā dve. Dvīsu mahāpurisalakkhaṇesu kaṅkhati vicikicchati nādhimuccati na sampasīdati – kosohite ca vatthaguyhe pahūtajivhatāya cā’’ti. Atha kho bhagavā tathārūpaṃ iddhābhisaṅkhāraṃ abhisaṅkhāsi yathā addasa ambaṭṭho māṇavo bhagavato kosohitaṃ vatthaguyhaṃ. Atha kho bhagavā jivhaṃ ninnāmetvā ubhopi kaṇṇasotāni anumasi paṭimasi, ubhopi nāsikasotāni anumasi paṭimasi, kevalampi nalāṭamaṇḍalaṃ jivhāya chādesi. Atha kho ambaṭṭhassa māṇavassa etadahosi – ‘‘samannāgato kho samaṇo gotamo dvattiṃsamahāpurisalakkhaṇehi paripuṇṇehi, no aparipuṇṇehī’’ti. Bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘handa ca dāni mayaṃ, bho gotama, gacchāma, bahukiccā mayaṃ bahukaraṇīyā’’ti . ‘‘Yassadāni tvaṃ, ambaṭṭha, kālaṃ maññasī’’ti. Atha kho ambaṭṭho māṇavo vaḷavārathamāruyha pakkāmi.

    ੨੮੯. ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਪੋਕ੍ਖਰਸਾਤਿ ਉਕ੍ਕਟ੍ਠਾਯ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍વਾ ਮਹਤਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਗਣੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਕੇ ਆਰਾਮੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠਂਯੇવ ਮਾਣવਂ ਪਟਿਮਾਨੇਨ੍ਤੋ। ਅਥ ਖੋ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ ਯੇਨ ਸਕੋ ਆਰਾਮੋ ਤੇਨ ਪਾਯਾਸਿ। ਯਾવਤਿਕਾ ਯਾਨਸ੍ਸ ਭੂਮਿ, ਯਾਨੇਨ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਯਾਨਾ ਪਚ੍ਚੋਰੋਹਿਤ੍વਾ ਪਤ੍ਤਿਕੋવ ਯੇਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਪੋਕ੍ਖਰਸਾਤਿ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਪੋਕ੍ਖਰਸਾਤਿਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ।

    289. Tena kho pana samayena brāhmaṇo pokkharasāti ukkaṭṭhāya nikkhamitvā mahatā brāhmaṇagaṇena saddhiṃ sake ārāme nisinno hoti ambaṭṭhaṃyeva māṇavaṃ paṭimānento. Atha kho ambaṭṭho māṇavo yena sako ārāmo tena pāyāsi. Yāvatikā yānassa bhūmi, yānena gantvā yānā paccorohitvā pattikova yena brāhmaṇo pokkharasāti tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā brāhmaṇaṃ pokkharasātiṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi.

    ੨੯੦. ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨਂ ਖੋ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠਂ ਮਾਣવਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਪੋਕ੍ਖਰਸਾਤਿ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਕਚ੍ਚਿ, ਤਾਤ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਅਦ੍ਦਸ ਤਂ ਭવਨ੍ਤਂ ਗੋਤਮ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਅਦ੍ਦਸਾਮ ਖੋ ਮਯਂ, ਭੋ, ਤਂ ਭવਨ੍ਤਂ ਗੋਤਮ’’ਨ੍ਤਿ। ‘‘ਕਚ੍ਚਿ, ਤਾਤ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਤਂ ਭવਨ੍ਤਂ ਗੋਤਮਂ ਤਥਾ ਸਨ੍ਤਂਯੇવ ਸਦ੍ਦੋ ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਤੋ ਨੋ ਅਞ੍ਞਥਾ; ਕਚ੍ਚਿ ਪਨ ਸੋ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ ਤਾਦਿਸੋ ਨੋ ਅਞ੍ਞਾਦਿਸੋ’’ਤਿ ? ‘‘ਤਥਾ ਸਨ੍ਤਂਯੇવ, ਭੋ, ਤਂ ਭવਨ੍ਤਂ ਗੋਤਮਂ ਸਦ੍ਦੋ ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਤੋ ਨੋ ਅਞ੍ਞਥਾ, ਤਾਦਿਸੋવ ਸੋ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ ਨੋ ਅਞ੍ਞਾਦਿਸੋ। ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਚ ਸੋ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ ਦ੍વਤ੍ਤਿਂਸਮਹਾਪੁਰਿਸਲਕ੍ਖਣੇਹਿ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣੇਹਿ ਨੋ ਅਪਰਿਪੁਣ੍ਣੇਹੀ’’ਤਿ। ‘‘ਅਹੁ ਪਨ ਤੇ, ਤਾਤ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਸਮਣੇਨ ਗੋਤਮੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕੋਚਿਦੇવ ਕਥਾਸਲ੍ਲਾਪੋ’’ਤਿ? ‘‘ਅਹੁ ਖੋ ਮੇ, ਭੋ, ਸਮਣੇਨ ਗੋਤਮੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕੋਚਿਦੇવ ਕਥਾਸਲ੍ਲਾਪੋ’’ਤਿ। ‘‘ਯਥਾ ਕਥਂ ਪਨ ਤੇ, ਤਾਤ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਅਹੁ ਸਮਣੇਨ ਗੋਤਮੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕੋਚਿਦੇવ ਕਥਾਸਲ੍ਲਾਪੋ’’ਤਿ? ਅਥ ਖੋ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ ਯਾવਤਕੋ 49 ਅਹੋਸਿ ਭਗવਤਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕਥਾਸਲ੍ਲਾਪੋ, ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਪੋਕ੍ਖਰਸਾਤਿਸ੍ਸ ਆਰੋਚੇਸਿ।

    290. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho ambaṭṭhaṃ māṇavaṃ brāhmaṇo pokkharasāti etadavoca – ‘‘kacci, tāta ambaṭṭha, addasa taṃ bhavantaṃ gotama’’nti? ‘‘Addasāma kho mayaṃ, bho, taṃ bhavantaṃ gotama’’nti. ‘‘Kacci, tāta ambaṭṭha, taṃ bhavantaṃ gotamaṃ tathā santaṃyeva saddo abbhuggato no aññathā; kacci pana so bhavaṃ gotamo tādiso no aññādiso’’ti ? ‘‘Tathā santaṃyeva, bho, taṃ bhavantaṃ gotamaṃ saddo abbhuggato no aññathā, tādisova so bhavaṃ gotamo no aññādiso. Samannāgato ca so bhavaṃ gotamo dvattiṃsamahāpurisalakkhaṇehi paripuṇṇehi no aparipuṇṇehī’’ti. ‘‘Ahu pana te, tāta ambaṭṭha, samaṇena gotamena saddhiṃ kocideva kathāsallāpo’’ti? ‘‘Ahu kho me, bho, samaṇena gotamena saddhiṃ kocideva kathāsallāpo’’ti. ‘‘Yathā kathaṃ pana te, tāta ambaṭṭha, ahu samaṇena gotamena saddhiṃ kocideva kathāsallāpo’’ti? Atha kho ambaṭṭho māṇavo yāvatako 50 ahosi bhagavatā saddhiṃ kathāsallāpo, taṃ sabbaṃ brāhmaṇassa pokkharasātissa ārocesi.

    ੨੯੧. ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਪੋਕ੍ਖਰਸਾਤਿ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠਂ ਮਾਣવਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਅਹੋ વਤ ਰੇ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਪਣ੍ਡਿਤਕ 51, ਅਹੋ વਤ ਰੇ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਬਹੁਸ੍ਸੁਤਕ 52, ਅਹੋ વਤ ਰੇ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਤੇવਿਜ੍ਜਕ 53, ਏવਰੂਪੇਨ ਕਿਰ, ਭੋ, ਪੁਰਿਸੋ ਅਤ੍ਥਚਰਕੇਨ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਅਪਾਯਂ ਦੁਗ੍ਗਤਿਂ વਿਨਿਪਾਤਂ ਨਿਰਯਂ ਉਪਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯ। ਯਦੇવ ਖੋ ਤ੍વਂ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ, ਤਂ ਭવਨ੍ਤਂ ਗੋਤਮਂ ਏવਂ ਆਸਜ੍ਜ ਆਸਜ੍ਜ ਅવਚਾਸਿ, ਅਥ ਖੋ ਸੋ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ ਅਮ੍ਹੇਪਿ ਏવਂ ਉਪਨੇਯ੍ਯ ਉਪਨੇਯ੍ਯ ਅવਚ। ਅਹੋ વਤ ਰੇ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਪਣ੍ਡਿਤਕ, ਅਹੋ વਤ ਰੇ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਬਹੁਸ੍ਸੁਤਕ, ਅਹੋ વਤ ਰੇ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਤੇવਿਜ੍ਜਕ, ਏવਰੂਪੇਨ ਕਿਰ, ਭੋ, ਪੁਰਿਸੋ ਅਤ੍ਥਚਰਕੇਨ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਅਪਾਯਂ ਦੁਗ੍ਗਤਿਂ વਿਨਿਪਾਤਂ ਨਿਰਯਂ ਉਪਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ, ਕੁਪਿਤੋ 54 ਅਨਤ੍ਤਮਨੋ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠਂ ਮਾਣવਂ ਪਦਸਾਯੇવ ਪવਤ੍ਤੇਸਿ। ਇਚ੍ਛਤਿ ਚ ਤਾવਦੇવ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤੁਂ।

    291. Evaṃ vutte, brāhmaṇo pokkharasāti ambaṭṭhaṃ māṇavaṃ etadavoca – ‘‘aho vata re amhākaṃ paṇḍitaka 55, aho vata re amhākaṃ bahussutaka 56, aho vata re amhākaṃ tevijjaka 57, evarūpena kira, bho, puriso atthacarakena kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjeyya. Yadeva kho tvaṃ, ambaṭṭha, taṃ bhavantaṃ gotamaṃ evaṃ āsajja āsajja avacāsi, atha kho so bhavaṃ gotamo amhepi evaṃ upaneyya upaneyya avaca. Aho vata re amhākaṃ paṇḍitaka, aho vata re amhākaṃ bahussutaka, aho vata re amhākaṃ tevijjaka, evarūpena kira, bho, puriso atthacarakena kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjeyyā’’ti, kupito 58 anattamano ambaṭṭhaṃ māṇavaṃ padasāyeva pavattesi. Icchati ca tāvadeva bhagavantaṃ dassanāya upasaṅkamituṃ.

    ਪੋਕ੍ਖਰਸਾਤਿਬੁਦ੍ਧੁਪਸਙ੍ਕਮਨਂ

    Pokkharasātibuddhupasaṅkamanaṃ

    ੨੯੨. ਅਥ ਖੋ ਤੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਪੋਕ੍ਖਰਸਾਤਿਂ ਏਤਦવੋਚੁਂ – ‘‘ਅਤਿવਿਕਾਲੋ ਖੋ, ਭੋ, ਅਜ੍ਜ ਸਮਣਂ ਗੋਤਮਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤੁਂ। ਸ੍વੇਦਾਨਿ 59 ਭવਂ ਪੋਕ੍ਖਰਸਾਤਿ ਸਮਣਂ ਗੋਤਮਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਪੋਕ੍ਖਰਸਾਤਿ ਸਕੇ ਨਿવੇਸਨੇ ਪਣੀਤਂ ਖਾਦਨੀਯਂ ਭੋਜਨੀਯਂ ਪਟਿਯਾਦਾਪੇਤ੍વਾ ਯਾਨੇ ਆਰੋਪੇਤ੍વਾ ਉਕ੍ਕਾਸੁ ਧਾਰਿਯਮਾਨਾਸੁ ਉਕ੍ਕਟ੍ਠਾਯ ਨਿਯ੍ਯਾਸਿ, ਯੇਨ ਇਚ੍ਛਾਨਙ੍ਗਲવਨਸਣ੍ਡੋ ਤੇਨ ਪਾਯਾਸਿ। ਯਾવਤਿਕਾ ਯਾਨਸ੍ਸ ਭੂਮਿ ਯਾਨੇਨ ਗਨ੍ਤ੍વਾ, ਯਾਨਾ ਪਚ੍ਚੋਰੋਹਿਤ੍વਾ ਪਤ੍ਤਿਕੋવ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ। ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਭਗવਤਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਮ੍ਮੋਦਿ, ਸਮ੍ਮੋਦਨੀਯਂ ਕਥਂ ਸਾਰਣੀਯਂ વੀਤਿਸਾਰੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ।

    292. Atha kho te brāhmaṇā brāhmaṇaṃ pokkharasātiṃ etadavocuṃ – ‘‘ativikālo kho, bho, ajja samaṇaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkamituṃ. Svedāni 60 bhavaṃ pokkharasāti samaṇaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkamissatī’’ti. Atha kho brāhmaṇo pokkharasāti sake nivesane paṇītaṃ khādanīyaṃ bhojanīyaṃ paṭiyādāpetvā yāne āropetvā ukkāsu dhāriyamānāsu ukkaṭṭhāya niyyāsi, yena icchānaṅgalavanasaṇḍo tena pāyāsi. Yāvatikā yānassa bhūmi yānena gantvā, yānā paccorohitvā pattikova yena bhagavā tenupasaṅkami. Upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodi, sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi.

    ੨੯੩. ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਖੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਪੋਕ੍ਖਰਸਾਤਿ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਆਗਮਾ ਨੁ ਖੋ ਇਧ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਅਨ੍ਤੇવਾਸੀ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ’’ਤਿ? ‘‘ਆਗਮਾ ਖੋ ਤੇ 61, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਅਨ੍ਤੇવਾਸੀ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ’’ਤਿ। ‘‘ਅਹੁ ਪਨ ਤੇ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੇਨ ਮਾਣવੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕੋਚਿਦੇવ ਕਥਾਸਲ੍ਲਾਪੋ’’ਤਿ? ‘‘ਅਹੁ ਖੋ ਮੇ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੇਨ ਮਾਣવੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕੋਚਿਦੇવ ਕਥਾਸਲ੍ਲਾਪੋ’’ਤਿ। ‘‘ਯਥਾਕਥਂ ਪਨ ਤੇ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਅਹੁ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੇਨ ਮਾਣવੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕੋਚਿਦੇવ ਕਥਾਸਲ੍ਲਾਪੋ’’ਤਿ? ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਯਾવਤਕੋ ਅਹੋਸਿ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੇਨ ਮਾਣવੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕਥਾਸਲ੍ਲਾਪੋ, ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਪੋਕ੍ਖਰਸਾਤਿਸ੍ਸ ਆਰੋਚੇਸਿ। ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਪੋਕ੍ਖਰਸਾਤਿ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਬਾਲੋ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ, ਖਮਤੁ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠਸ੍ਸ ਮਾਣવਸ੍ਸਾ’’ਤਿ। ‘‘ਸੁਖੀ ਹੋਤੁ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਅਮ੍ਬਟ੍ਠੋ ਮਾਣવੋ’’ਤਿ।

    293. Ekamantaṃ nisinno kho brāhmaṇo pokkharasāti bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘āgamā nu kho idha, bho gotama, amhākaṃ antevāsī ambaṭṭho māṇavo’’ti? ‘‘Āgamā kho te 62, brāhmaṇa, antevāsī ambaṭṭho māṇavo’’ti. ‘‘Ahu pana te, bho gotama, ambaṭṭhena māṇavena saddhiṃ kocideva kathāsallāpo’’ti? ‘‘Ahu kho me, brāhmaṇa, ambaṭṭhena māṇavena saddhiṃ kocideva kathāsallāpo’’ti. ‘‘Yathākathaṃ pana te, bho gotama, ahu ambaṭṭhena māṇavena saddhiṃ kocideva kathāsallāpo’’ti? Atha kho bhagavā yāvatako ahosi ambaṭṭhena māṇavena saddhiṃ kathāsallāpo, taṃ sabbaṃ brāhmaṇassa pokkharasātissa ārocesi. Evaṃ vutte, brāhmaṇo pokkharasāti bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘bālo, bho gotama, ambaṭṭho māṇavo, khamatu bhavaṃ gotamo ambaṭṭhassa māṇavassā’’ti. ‘‘Sukhī hotu, brāhmaṇa, ambaṭṭho māṇavo’’ti.

    ੨੯੪. ਅਥ ਖੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਪੋਕ੍ਖਰਸਾਤਿ ਭਗવਤੋ ਕਾਯੇ ਦ੍વਤ੍ਤਿਂਸਮਹਾਪੁਰਿਸਲਕ੍ਖਣਾਨਿ ਸਮਨ੍ਨੇਸਿ। ਅਦ੍ਦਸਾ ਖੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਪੋਕ੍ਖਰਸਾਤਿ ਭਗવਤੋ ਕਾਯੇ ਦ੍વਤ੍ਤਿਂਸਮਹਾਪੁਰਿਸਲਕ੍ਖਣਾਨਿ ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨ ਠਪੇਤ੍વਾ ਦ੍વੇ। ਦ੍વੀਸੁ ਮਹਾਪੁਰਿਸਲਕ੍ਖਣੇਸੁ ਕਙ੍ਖਤਿ વਿਚਿਕਿਚ੍ਛਤਿ ਨਾਧਿਮੁਚ੍ਚਤਿ ਨ ਸਮ੍ਪਸੀਦਤਿ – ਕੋਸੋਹਿਤੇ ਚ વਤ੍ਥਗੁਯ੍ਹੇ ਪਹੂਤਜਿવ੍ਹਤਾਯ ਚ।

    294. Atha kho brāhmaṇo pokkharasāti bhagavato kāye dvattiṃsamahāpurisalakkhaṇāni samannesi. Addasā kho brāhmaṇo pokkharasāti bhagavato kāye dvattiṃsamahāpurisalakkhaṇāni yebhuyyena ṭhapetvā dve. Dvīsu mahāpurisalakkhaṇesu kaṅkhati vicikicchati nādhimuccati na sampasīdati – kosohite ca vatthaguyhe pahūtajivhatāya ca.

    ੨੯੫. ਅਥ ਖੋ ਭਗવਤੋ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਪਸ੍ਸਤਿ ਖੋ ਮੇ ਅਯਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਪੋਕ੍ਖਰਸਾਤਿ ਦ੍વਤ੍ਤਿਂਸਮਹਾਪੁਰਿਸਲਕ੍ਖਣਾਨਿ ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨ ਠਪੇਤ੍વਾ ਦ੍વੇ। ਦ੍વੀਸੁ ਮਹਾਪੁਰਿਸਲਕ੍ਖਣੇਸੁ ਕਙ੍ਖਤਿ વਿਚਿਕਿਚ੍ਛਤਿ ਨਾਧਿਮੁਚ੍ਚਤਿ ਨ ਸਮ੍ਪਸੀਦਤਿ – ਕੋਸੋਹਿਤੇ ਚ વਤ੍ਥਗੁਯ੍ਹੇ, ਪਹੂਤਜਿવ੍ਹਤਾਯ ਚਾ’’ਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਤਥਾਰੂਪਂ ਇਦ੍ਧਾਭਿਸਙ੍ਖਾਰਂ ਅਭਿਸਙ੍ਖਾਸਿ ਯਥਾ ਅਦ੍ਦਸ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਪੋਕ੍ਖਰਸਾਤਿ ਭਗવਤੋ ਕੋਸੋਹਿਤਂ વਤ੍ਥਗੁਯ੍ਹਂ। ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਜਿવ੍ਹਂ ਨਿਨ੍ਨਾਮੇਤ੍વਾ ਉਭੋਪਿ ਕਣ੍ਣਸੋਤਾਨਿ ਅਨੁਮਸਿ ਪਟਿਮਸਿ, ਉਭੋਪਿ ਨਾਸਿਕਸੋਤਾਨਿ ਅਨੁਮਸਿ ਪਟਿਮਸਿ, ਕੇવਲਮ੍ਪਿ ਨਲਾਟਮਣ੍ਡਲਂ ਜਿવ੍ਹਾਯ ਛਾਦੇਸਿ।

    295. Atha kho bhagavato etadahosi – ‘‘passati kho me ayaṃ brāhmaṇo pokkharasāti dvattiṃsamahāpurisalakkhaṇāni yebhuyyena ṭhapetvā dve. Dvīsu mahāpurisalakkhaṇesu kaṅkhati vicikicchati nādhimuccati na sampasīdati – kosohite ca vatthaguyhe, pahūtajivhatāya cā’’ti. Atha kho bhagavā tathārūpaṃ iddhābhisaṅkhāraṃ abhisaṅkhāsi yathā addasa brāhmaṇo pokkharasāti bhagavato kosohitaṃ vatthaguyhaṃ. Atha kho bhagavā jivhaṃ ninnāmetvā ubhopi kaṇṇasotāni anumasi paṭimasi, ubhopi nāsikasotāni anumasi paṭimasi, kevalampi nalāṭamaṇḍalaṃ jivhāya chādesi.

    ੨੯੬. ਅਥ ਖੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਪੋਕ੍ਖਰਸਾਤਿਸ੍ਸ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਖੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਦ੍વਤ੍ਤਿਂਸਮਹਾਪੁਰਿਸਲਕ੍ਖਣੇਹਿ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣੇਹਿ ਨੋ ਅਪਰਿਪੁਣ੍ਣੇਹੀ’’ਤਿ। ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਅਧਿવਾਸੇਤੁ ਮੇ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ ਅਜ੍ਜਤਨਾਯ ਭਤ੍ਤਂ ਸਦ੍ਧਿਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇਨਾ’’ਤਿ। ਅਧਿવਾਸੇਸਿ ਭਗવਾ ਤੁਣ੍ਹੀਭਾવੇਨ।

    296. Atha kho brāhmaṇassa pokkharasātissa etadahosi – ‘‘samannāgato kho samaṇo gotamo dvattiṃsamahāpurisalakkhaṇehi paripuṇṇehi no aparipuṇṇehī’’ti. Bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘adhivāsetu me bhavaṃ gotamo ajjatanāya bhattaṃ saddhiṃ bhikkhusaṅghenā’’ti. Adhivāsesi bhagavā tuṇhībhāvena.

    ੨੯੭. ਅਥ ਖੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਪੋਕ੍ਖਰਸਾਤਿ ਭਗવਤੋ ਅਧਿવਾਸਨਂ વਿਦਿਤ੍વਾ ਭਗવਤੋ ਕਾਲਂ ਆਰੋਚੇਸਿ – ‘‘ਕਾਲੋ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਨਿਟ੍ਠਿਤਂ ਭਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਪੁਬ੍ਬਣ੍ਹਸਮਯਂ ਨਿવਾਸੇਤ੍વਾ ਪਤ੍ਤਚੀવਰਮਾਦਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇਨ ਯੇਨ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਪੋਕ੍ਖਰਸਾਤਿਸ੍ਸ ਨਿવੇਸਨਂ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇ ਆਸਨੇ ਨਿਸੀਦਿ। ਅਥ ਖੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਪੋਕ੍ਖਰਸਾਤਿ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਪਣੀਤੇਨ ਖਾਦਨੀਯੇਨ ਭੋਜਨੀਯੇਨ ਸਹਤ੍ਥਾ ਸਨ੍ਤਪ੍ਪੇਸਿ ਸਮ੍ਪવਾਰੇਸਿ, ਮਾਣવਕਾਪਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ। ਅਥ ਖੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਪੋਕ੍ਖਰਸਾਤਿ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਭੁਤ੍ਤਾવਿਂ ਓਨੀਤਪਤ੍ਤਪਾਣਿਂ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਨੀਚਂ ਆਸਨਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ।

    297. Atha kho brāhmaṇo pokkharasāti bhagavato adhivāsanaṃ viditvā bhagavato kālaṃ ārocesi – ‘‘kālo, bho gotama, niṭṭhitaṃ bhatta’’nti. Atha kho bhagavā pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya saddhiṃ bhikkhusaṅghena yena brāhmaṇassa pokkharasātissa nivesanaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi. Atha kho brāhmaṇo pokkharasāti bhagavantaṃ paṇītena khādanīyena bhojanīyena sahatthā santappesi sampavāresi, māṇavakāpi bhikkhusaṅghaṃ. Atha kho brāhmaṇo pokkharasāti bhagavantaṃ bhuttāviṃ onītapattapāṇiṃ aññataraṃ nīcaṃ āsanaṃ gahetvā ekamantaṃ nisīdi.

    ੨੯੮. ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਖੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਪੋਕ੍ਖਰਸਾਤਿਸ੍ਸ ਭਗવਾ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬਿਂ ਕਥਂ ਕਥੇਸਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਦਾਨਕਥਂ ਸੀਲਕਥਂ ਸਗ੍ਗਕਥਂ; ਕਾਮਾਨਂ ਆਦੀਨવਂ ਓਕਾਰਂ ਸਂਕਿਲੇਸਂ, ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮੇ ਆਨਿਸਂਸਂ ਪਕਾਸੇਸਿ। ਯਦਾ ਭਗવਾ ਅਞ੍ਞਾਸਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਪੋਕ੍ਖਰਸਾਤਿਂ ਕਲ੍ਲਚਿਤ੍ਤਂ ਮੁਦੁਚਿਤ੍ਤਂ વਿਨੀવਰਣਚਿਤ੍ਤਂ ਉਦਗ੍ਗਚਿਤ੍ਤਂ ਪਸਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤਂ, ਅਥ ਯਾ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਸਾਮੁਕ੍ਕਂਸਿਕਾ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾ, ਤਂ ਪਕਾਸੇਸਿ – ਦੁਕ੍ਖਂ ਸਮੁਦਯਂ ਨਿਰੋਧਂ ਮਗ੍ਗਂ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਨਾਮ ਸੁਦ੍ਧਂ વਤ੍ਥਂ ਅਪਗਤਕਾਲ਼ਕਂ ਸਮ੍ਮਦੇવ ਰਜਨਂ ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹੇਯ੍ਯ; ਏવਮੇવ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਪੋਕ੍ਖਰਸਾਤਿਸ੍ਸ ਤਸ੍ਮਿਞ੍ਞੇવ ਆਸਨੇ વਿਰਜਂ વੀਤਮਲਂ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਖੁਂ ਉਦਪਾਦਿ – ‘‘ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਸਮੁਦਯਧਮ੍ਮਂ, ਸਬ੍ਬਂ ਤਂ ਨਿਰੋਧਧਮ੍ਮ’’ਨ੍ਤਿ।

    298. Ekamantaṃ nisinnassa kho brāhmaṇassa pokkharasātissa bhagavā anupubbiṃ kathaṃ kathesi, seyyathidaṃ – dānakathaṃ sīlakathaṃ saggakathaṃ; kāmānaṃ ādīnavaṃ okāraṃ saṃkilesaṃ, nekkhamme ānisaṃsaṃ pakāsesi. Yadā bhagavā aññāsi brāhmaṇaṃ pokkharasātiṃ kallacittaṃ muducittaṃ vinīvaraṇacittaṃ udaggacittaṃ pasannacittaṃ, atha yā buddhānaṃ sāmukkaṃsikā dhammadesanā, taṃ pakāsesi – dukkhaṃ samudayaṃ nirodhaṃ maggaṃ. Seyyathāpi nāma suddhaṃ vatthaṃ apagatakāḷakaṃ sammadeva rajanaṃ paṭiggaṇheyya; evameva brāhmaṇassa pokkharasātissa tasmiññeva āsane virajaṃ vītamalaṃ dhammacakkhuṃ udapādi – ‘‘yaṃ kiñci samudayadhammaṃ, sabbaṃ taṃ nirodhadhamma’’nti.

    ਪੋਕ੍ਖਰਸਾਤਿਉਪਾਸਕਤ੍ਤਪਟਿવੇਦਨਾ

    Pokkharasātiupāsakattapaṭivedanā

    ੨੯੯. ਅਥ ਖੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਪੋਕ੍ਖਰਸਾਤਿ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮੋ ਪਤ੍ਤਧਮ੍ਮੋ વਿਦਿਤਧਮ੍ਮੋ ਪਰਿਯੋਗਾਲ਼੍ਹਧਮ੍ਮੋ ਤਿਣ੍ਣવਿਚਿਕਿਚ੍ਛੋ વਿਗਤਕਥਂਕਥੋ વੇਸਾਰਜ੍ਜਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਅਪਰਪ੍ਪਚ੍ਚਯੋ ਸਤ੍ਥੁਸਾਸਨੇ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਨਿਕ੍ਕੁਜ੍ਜਿਤਂ વਾ ਉਕ੍ਕੁਜ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਂ વਾ વਿવਰੇਯ੍ਯ, ਮੂਲ਼੍ਹਸ੍ਸ વਾ ਮਗ੍ਗਂ ਆਚਿਕ੍ਖੇਯ੍ਯ , ਅਨ੍ਧਕਾਰੇ વਾ ਤੇਲਪਜ੍ਜੋਤਂ ਧਾਰੇਯ੍ਯ, ‘ਚਕ੍ਖੁਮਨ੍ਤੋ ਰੂਪਾਨਿ ਦਕ੍ਖਨ੍ਤੀ’ਤਿ; ਏવਮੇવਂ ਭੋਤਾ ਗੋਤਮੇਨ ਅਨੇਕਪਰਿਯਾਯੇਨ ਧਮ੍ਮੋ ਪਕਾਸਿਤੋ। ਏਸਾਹਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਸਪੁਤ੍ਤੋ ਸਭਰਿਯੋ ਸਪਰਿਸੋ ਸਾਮਚ੍ਚੋ ਭવਨ੍ਤਂ ਗੋਤਮਂ ਸਰਣਂ ਗਚ੍ਛਾਮਿ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਞ੍ਚ। ਉਪਾਸਕਂ ਮਂ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ ਧਾਰੇਤੁ ਅਜ੍ਜਤਗ੍ਗੇ ਪਾਣੁਪੇਤਂ ਸਰਣਂ ਗਤਂ। ਯਥਾ ਚ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ ਉਕ੍ਕਟ੍ਠਾਯ ਅਞ੍ਞਾਨਿ ਉਪਾਸਕਕੁਲਾਨਿ ਉਪਸਙ੍ਕਮਤਿ, ਏવਮੇવ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ ਪੋਕ੍ਖਰਸਾਤਿਕੁਲਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਤੁ। ਤਤ੍ਥ ਯੇ ਤੇ ਮਾਣવਕਾ વਾ ਮਾਣવਿਕਾ વਾ ਭવਨ੍ਤਂ ਗੋਤਮਂ ਅਭਿવਾਦੇਸ੍ਸਨ੍ਤਿ વਾ ਪਚ੍ਚੁਟ੍ਠਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ 63 વਾ ਆਸਨਂ વਾ ਉਦਕਂ વਾ ਦਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਚਿਤ੍ਤਂ વਾ ਪਸਾਦੇਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਤੇਸਂ ਤਂ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ ਦੀਘਰਤ੍ਤਂ ਹਿਤਾਯ ਸੁਖਾਯਾ’’ਤਿ। ‘‘ਕਲ੍ਯਾਣਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ’’ਤਿ।

    299. Atha kho brāhmaṇo pokkharasāti diṭṭhadhammo pattadhammo viditadhammo pariyogāḷhadhammo tiṇṇavicikiccho vigatakathaṃkatho vesārajjappatto aparappaccayo satthusāsane bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘abhikkantaṃ, bho gotama, abhikkantaṃ, bho gotama. Seyyathāpi, bho gotama, nikkujjitaṃ vā ukkujjeyya, paṭicchannaṃ vā vivareyya, mūḷhassa vā maggaṃ ācikkheyya , andhakāre vā telapajjotaṃ dhāreyya, ‘cakkhumanto rūpāni dakkhantī’ti; evamevaṃ bhotā gotamena anekapariyāyena dhammo pakāsito. Esāhaṃ, bho gotama, saputto sabhariyo sapariso sāmacco bhavantaṃ gotamaṃ saraṇaṃ gacchāmi dhammañca bhikkhusaṅghañca. Upāsakaṃ maṃ bhavaṃ gotamo dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gataṃ. Yathā ca bhavaṃ gotamo ukkaṭṭhāya aññāni upāsakakulāni upasaṅkamati, evameva bhavaṃ gotamo pokkharasātikulaṃ upasaṅkamatu. Tattha ye te māṇavakā vā māṇavikā vā bhavantaṃ gotamaṃ abhivādessanti vā paccuṭṭhissanti 64 vā āsanaṃ vā udakaṃ vā dassanti cittaṃ vā pasādessanti, tesaṃ taṃ bhavissati dīgharattaṃ hitāya sukhāyā’’ti. ‘‘Kalyāṇaṃ vuccati, brāhmaṇā’’ti.

    ਅਮ੍ਬਟ੍ਠਸੁਤ੍ਤਂ ਨਿਟ੍ਠਿਤਂ ਤਤਿਯਂ।

    Ambaṭṭhasuttaṃ niṭṭhitaṃ tatiyaṃ.







    Footnotes:
    1. ਪੋਕ੍ਖਰਸਾਤੀ (ਸੀ॰), ਪੋਕ੍ਖਰਸਾਦਿ (ਪੀ॰)
    2. ਭਗવਾਤਿ (ਸ੍ਯਾ॰ ਕਂ॰), ਉਪਰਿਸੋਣਦਣ੍ਡਸੁਤ੍ਤਾਦੀਸੁਪਿ ਬੁਦ੍ਧਗੁਣਕਥਾਯਂ ਏવਮੇવ ਦਿਸ੍ਸਤਿ
    3. pokkharasātī (sī.), pokkharasādi (pī.)
    4. bhagavāti (syā. kaṃ.), uparisoṇadaṇḍasuttādīsupi buddhaguṇakathāyaṃ evameva dissati
    5. ਬੇਦਾਨਂ (ਕ॰)
    6. bedānaṃ (ka.)
    7. ਕਿਞ੍ਚਿ ਕਿਞ੍ਚਿ (ਕ॰)
    8. kiñci kiñci (ka.)
    9. ਕਿਣ੍ਹਾ (ਕ॰ ਸੀ॰ ਪੀ॰)
    10. ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਥੋ (ਸੀ॰ ਪੀ॰)
    11. ਮਨਸਿਕਰੇਯ੍ਯਾਥੋ (ਸੀ॰ ਪੀ॰)
    12. kiṇhā (ka. sī. pī.)
    13. āgaccheyyātho (sī. pī.)
    14. manasikareyyātho (sī. pī.)
    15. ਗਰੁਕਰੋਨ੍ਤਿ (ਸੀ॰ ਸ੍ਯਾ॰ ਕਂ॰ ਪੀ॰)
    16. garukaronti (sī. syā. kaṃ. pī.)
    17. ਸਨ੍ਥਾਗਾਰੇ (ਸੀ॰ ਪੀ॰)
    18. ਅਙ੍ਗੁਲਿਪਤੋਦਕੇਨ (ਪੀ॰)
    19. santhāgāre (sī. pī.)
    20. aṅgulipatodakena (pī.)
    21. ਉਕ੍ਕਾਮੁਖਂ ਕਰਕਣ੍ਡੁਂ (ਸੀ॰ ਸ੍ਯਾ॰)
    22. ਸਿਨਿਪੁਰਂ (ਸੀ॰ ਸ੍ਯਾ॰)
    23. ukkāmukhaṃ karakaṇḍuṃ (sī. syā.)
    24. sinipuraṃ (sī. syā.)
    25. ਸਾ ਕਣ੍ਹਂ (ਪੀ॰)
    26. sā kaṇhaṃ (pī.)
    27. ਸਞ੍ਜੋਤਿਭੂਤਂ (ਸ੍ਯਾ॰)
    28. sañjotibhūtaṃ (syā.)
    29. ਕਿਂ ਮੇ ਤਂ (ਕ॰)
    30. ਬ੍ਰੂਤੁ (ਸ੍ਯਾ॰)
    31. kiṃ me taṃ (ka.)
    32. brūtu (syā.)
    33. ਸਨ੍ਨਹਿ (ਕ॰)
    34. sannahi (ka.)
    35. ਭਦਨ੍ਤੇ (ਸੀ॰ ਸ੍ਯਾ॰)
    36. bhadante (sī. syā.)
    37. ਬ੍ਰਹ੍ਮੁਨਾਪਿ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ (ਕ॰), ਬ੍ਰਹ੍ਮੁਨਾਪਿ ਏਸੋ ਅਮ੍ਬਟ੍ਠ (ਪੀ॰)
    38. brahmunāpi ambaṭṭha (ka.), brahmunāpi eso ambaṭṭha (pī.)
    39. ਖਾਰਿવਿવਿਧਮਾਦਾਯ (ਸੀ॰ ਸ੍ਯਾ॰ ਪੀ॰)
    40. khārivividhamādāya (sī. syā. pī.)
    41. ਕੁਦ੍ਦਾਲਪਿਟਕਂ (ਸੀ॰ ਸ੍ਯਾ॰ ਪੀ॰)
    42. kuddālapiṭakaṃ (sī. syā. pī.)
    43. ਯਮਦਗ੍ਗਿ (ਕ॰)
    44. yamadaggi (ka.)
    45. ਆਮੁਤ੍ਤਮਾਲਾਭਰਣਾ (ਸੀ॰ ਸ੍ਯਾ॰ ਪੀ॰)
    46. āmuttamālābharaṇā (sī. syā. pī.)
    47. ਦੀਘਾਸਿਬਦ੍ਧੇਹਿ (ਸ੍ਯਾ॰ ਪੀ॰)
    48. dīghāsibaddhehi (syā. pī.)
    49. ਯਾવਤਿਕੋ (ਕ॰ ਪੀ॰)
    50. yāvatiko (ka. pī.)
    51. ਪਣ੍ਡਿਤਕਾ
    52. ਬਹੁਸ੍ਸੁਤਕਾ
    53. ਤੇવਿਜ੍ਜਕਾ
    54. ਸੋ ਕੁਪਿਤੋ (ਪੀ॰)
    55. paṇḍitakā
    56. bahussutakā
    57. tevijjakā
    58. so kupito (pī.)
    59. ਦਾਨਿ ਸ੍વੇ (ਸੀ॰ ਕ॰)
    60. dāni sve (sī. ka.)
    61. ਤੇਧ (ਸ੍ਯਾ॰), ਤੇ ਇਧ (ਪੀ॰)
    62. tedha (syā.), te idha (pī.)
    63. ਪਚ੍ਚੁਟ੍ਠਸ੍ਸਨ੍ਤਿ (ਪੀ॰)
    64. paccuṭṭhassanti (pī.)



    Related texts:



    ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਦੀਘ ਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Dīgha nikāya (aṭṭhakathā) / ੩. ਅਮ੍ਬਟ੍ਠਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 3. Ambaṭṭhasuttavaṇṇanā

    ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਦੀਘਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Dīghanikāya (ṭīkā) / ੩. ਅਮ੍ਬਟ੍ਠਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 3. Ambaṭṭhasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact