Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / පාචිත්යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi |
3. අමූළ්හවිනයකථා
3. Amūḷhavinayakathā
196. භාසිතපරිකන්තන්ති එත්ථ භාසිතපරිකන්තසද්දානං කරණාපෙක්ඛත්තා විසුං කරණං දස්සෙන්තො ආහ ‘‘වාචාය භාසිතං, කායෙන පරිකන්ත’’න්ති. ‘‘පරික්කමෙත්වා කත’’න්ති ඉමිනා පරිකමතීති පරිකන්තං, පරිකන්තං හුත්වා කතං පරිකන්තන්ති වචනත්ථං දස්සෙති. පරික්කමෙත්වාති අතික්කමිත්වා. සරතායස්මාති එත්ථ උකාරලොපසන්ධිං දස්සෙන්තො ආහ ‘‘සරතු ආයස්මා’’ති. ‘‘එවරූපියා ආපත්තියා’’ති ඉමිනා ආපජ්ජිතාති එත්ථ තුපච්චයයොගභාවතො කම්මත්ථඡට්ඨියාපි සම්භවභාවං දස්සෙති. තුපච්චයයොගෙ කම්මත්ථඡට්ඨී අනිච්චං හොති, තස්මා පාළියං ‘‘එවරූපියා ආපත්තියා’’ති කම්මත්ථඡට්ඨීභාවෙන අවත්වා ‘‘එවරූපිං ආපත්ති’’න්ති කම්මත්ථදුතියාභාවෙන වුත්තන්ති දට්ඨබ්බං. තස්සාති ‘‘ආපජ්ජිත්වා’’ති පාඨස්ස. ‘‘පඨමං පච්ඡා’’ති පදෙහි අධිප්පායත්ථං දස්සෙති. චොදකස්ස කථං විනෙති විනාසෙතීති විනයො, චොදකස්ස කථං විනෙති විනාසෙති අනෙනාති වා විනයො. පඨමං මූළ්හභාවං උපගන්ත්වා පච්ඡා අමූළ්හස්ස දාතබ්බො විනයො අමූළ්හවිනයො.
196.Bhāsitaparikantanti ettha bhāsitaparikantasaddānaṃ karaṇāpekkhattā visuṃ karaṇaṃ dassento āha ‘‘vācāya bhāsitaṃ, kāyena parikanta’’nti. ‘‘Parikkametvā kata’’nti iminā parikamatīti parikantaṃ, parikantaṃ hutvā kataṃ parikantanti vacanatthaṃ dasseti. Parikkametvāti atikkamitvā. Saratāyasmāti ettha ukāralopasandhiṃ dassento āha ‘‘saratu āyasmā’’ti. ‘‘Evarūpiyā āpattiyā’’ti iminā āpajjitāti ettha tupaccayayogabhāvato kammatthachaṭṭhiyāpi sambhavabhāvaṃ dasseti. Tupaccayayoge kammatthachaṭṭhī aniccaṃ hoti, tasmā pāḷiyaṃ ‘‘evarūpiyā āpattiyā’’ti kammatthachaṭṭhībhāvena avatvā ‘‘evarūpiṃ āpatti’’nti kammatthadutiyābhāvena vuttanti daṭṭhabbaṃ. Tassāti ‘‘āpajjitvā’’ti pāṭhassa. ‘‘Paṭhamaṃ pacchā’’ti padehi adhippāyatthaṃ dasseti. Codakassa kathaṃ vineti vināsetīti vinayo, codakassa kathaṃ vineti vināseti anenāti vā vinayo. Paṭhamaṃ mūḷhabhāvaṃ upagantvā pacchā amūḷhassa dātabbo vinayo amūḷhavinayo.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / චූළවග්ගපාළි • Cūḷavaggapāḷi / 3. අමූළ්හවිනයො • 3. Amūḷhavinayo
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / චූළවග්ග-අට්ඨකථා • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / අමූළ්හවිනයකථා • Amūḷhavinayakathā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā / සතිවිනයාදිකථාවණ්ණනා • Sativinayādikathāvaṇṇanā