Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / പാചിത്യാദിയോജനാപാളി • Pācityādiyojanāpāḷi

    ൩. അമൂള്ഹവിനയകഥാ

    3. Amūḷhavinayakathā

    ൧൯൬. ഭാസിതപരികന്തന്തി ഏത്ഥ ഭാസിതപരികന്തസദ്ദാനം കരണാപേക്ഖത്താ വിസും കരണം ദസ്സേന്തോ ആഹ ‘‘വാചായ ഭാസിതം, കായേന പരികന്ത’’ന്തി. ‘‘പരിക്കമേത്വാ കത’’ന്തി ഇമിനാ പരികമതീതി പരികന്തം, പരികന്തം ഹുത്വാ കതം പരികന്തന്തി വചനത്ഥം ദസ്സേതി. പരിക്കമേത്വാതി അതിക്കമിത്വാ. സരതായസ്മാതി ഏത്ഥ ഉകാരലോപസന്ധിം ദസ്സേന്തോ ആഹ ‘‘സരതു ആയസ്മാ’’തി. ‘‘ഏവരൂപിയാ ആപത്തിയാ’’തി ഇമിനാ ആപജ്ജിതാതി ഏത്ഥ തുപച്ചയയോഗഭാവതോ കമ്മത്ഥഛട്ഠിയാപി സമ്ഭവഭാവം ദസ്സേതി. തുപച്ചയയോഗേ കമ്മത്ഥഛട്ഠീ അനിച്ചം ഹോതി, തസ്മാ പാളിയം ‘‘ഏവരൂപിയാ ആപത്തിയാ’’തി കമ്മത്ഥഛട്ഠീഭാവേന അവത്വാ ‘‘ഏവരൂപിം ആപത്തി’’ന്തി കമ്മത്ഥദുതിയാഭാവേന വുത്തന്തി ദട്ഠബ്ബം. തസ്സാതി ‘‘ആപജ്ജിത്വാ’’തി പാഠസ്സ. ‘‘പഠമം പച്ഛാ’’തി പദേഹി അധിപ്പായത്ഥം ദസ്സേതി. ചോദകസ്സ കഥം വിനേതി വിനാസേതീതി വിനയോ, ചോദകസ്സ കഥം വിനേതി വിനാസേതി അനേനാതി വാ വിനയോ. പഠമം മൂള്ഹഭാവം ഉപഗന്ത്വാ പച്ഛാ അമൂള്ഹസ്സ ദാതബ്ബോ വിനയോ അമൂള്ഹവിനയോ.

    196.Bhāsitaparikantanti ettha bhāsitaparikantasaddānaṃ karaṇāpekkhattā visuṃ karaṇaṃ dassento āha ‘‘vācāya bhāsitaṃ, kāyena parikanta’’nti. ‘‘Parikkametvā kata’’nti iminā parikamatīti parikantaṃ, parikantaṃ hutvā kataṃ parikantanti vacanatthaṃ dasseti. Parikkametvāti atikkamitvā. Saratāyasmāti ettha ukāralopasandhiṃ dassento āha ‘‘saratu āyasmā’’ti. ‘‘Evarūpiyā āpattiyā’’ti iminā āpajjitāti ettha tupaccayayogabhāvato kammatthachaṭṭhiyāpi sambhavabhāvaṃ dasseti. Tupaccayayoge kammatthachaṭṭhī aniccaṃ hoti, tasmā pāḷiyaṃ ‘‘evarūpiyā āpattiyā’’ti kammatthachaṭṭhībhāvena avatvā ‘‘evarūpiṃ āpatti’’nti kammatthadutiyābhāvena vuttanti daṭṭhabbaṃ. Tassāti ‘‘āpajjitvā’’ti pāṭhassa. ‘‘Paṭhamaṃ pacchā’’ti padehi adhippāyatthaṃ dasseti. Codakassa kathaṃ vineti vināsetīti vinayo, codakassa kathaṃ vineti vināseti anenāti vā vinayo. Paṭhamaṃ mūḷhabhāvaṃ upagantvā pacchā amūḷhassa dātabbo vinayo amūḷhavinayo.







    Related texts:



    തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / വിനയപിടക • Vinayapiṭaka / ചൂളവഗ്ഗപാളി • Cūḷavaggapāḷi / ൩. അമൂള്ഹവിനയോ • 3. Amūḷhavinayo

    അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / വിനയപിടക (അട്ഠകഥാ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ചൂളവഗ്ഗ-അട്ഠകഥാ • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / അമൂള്ഹവിനയകഥാ • Amūḷhavinayakathā

    ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / സാരത്ഥദീപനീ-ടീകാ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / സതിവിനയാദികഥാവണ്ണനാ • Sativinayādikathāvaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact