| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಚೂಳವಗ್ಗಪಾಳಿ • Cūḷavaggapāḷi |
ಅಮೂಳ್ಹವಿನಯೋ
Amūḷhavinayo
೨೩೭. ‘‘ಸಿಯಾ ಅನುವಾದಾಧಿಕರಣಂ ದ್ವೇ ಸಮಥೇ ಅನಾಗಮ್ಮ – ಸತಿವಿನಯಞ್ಚ, ತಸ್ಸಪಾಪಿಯಸಿಕಞ್ಚ; ದ್ವೀಹಿ ಸಮಥೇಹಿ ಸಮ್ಮೇಯ್ಯ – ಸಮ್ಮುಖಾವಿನಯೇನ ಚ, ಅಮೂಳ್ಹವಿನಯೇನ ಚಾತಿ? ಸಿಯಾತಿಸ್ಸ ವಚನೀಯಂ। ಯಥಾ ಕಥಂ ವಿಯ? ಇಧ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖು ಉಮ್ಮತ್ತಕೋ ಹೋತಿ ಚಿತ್ತವಿಪರಿಯಾಸಕತೋ । ತೇನ ಉಮ್ಮತ್ತಕೇನ ಚಿತ್ತವಿಪರಿಯಾಸಕತೇನ ಬಹುಂ ಅಸ್ಸಾಮಣಕಂ ಅಜ್ಝಾಚಿಣ್ಣಂ ಹೋತಿ ಭಾಸಿತಪರಿಕ್ಕನ್ತಂ। ತಂ ಭಿಕ್ಖೂ ಉಮ್ಮತ್ತಕೇನ ಚಿತ್ತವಿಪರಿಯಾಸಕತೇನ ಅಜ್ಝಾಚಿಣ್ಣೇನ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಚೋದೇನ್ತಿ – ‘ಸರತಾಯಸ್ಮಾ ಏವರೂಪಿಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜಿತಾ’ತಿ। ಸೋ ಏವಂ ವದೇತಿ – ‘ಅಹಂ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಉಮ್ಮತ್ತಕೋ ಅಹೋಸಿಂ ಚಿತ್ತವಿಪರಿಯಾಸಕತೋ। ತೇನ ಮೇ ಉಮ್ಮತ್ತಕೇನ ಚಿತ್ತವಿಪರಿಯಾಸಕತೇನ ಬಹುಂ ಅಸ್ಸಾಮಣಕಂ ಅಜ್ಝಾಚಿಣ್ಣಂ ಭಾಸಿತಪರಿಕ್ಕನ್ತಂ। ನಾಹಂ ತಂ ಸರಾಮಿ। ಮೂಳ್ಹೇನ ಮೇ ಏತಂ ಕತ’ನ್ತಿ। ಏವಮ್ಪಿ ನಂ ವುಚ್ಚಮಾನಾ ಚೋದೇನ್ತೇವ – ‘ಸರತಾಯಸ್ಮಾ ಏವರೂಪಿಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜಿತಾ’ತಿ। ‘‘ತಸ್ಸ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖುನೋ ಅಮೂಳ್ಹಸ್ಸ ಅಮೂಳ್ಹವಿನಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ। ಏವಞ್ಚ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದಾತಬ್ಬೋ –
237. ‘‘Siyā anuvādādhikaraṇaṃ dve samathe anāgamma – sativinayañca, tassapāpiyasikañca; dvīhi samathehi sammeyya – sammukhāvinayena ca, amūḷhavinayena cāti? Siyātissa vacanīyaṃ. Yathā kathaṃ viya? Idha pana, bhikkhave, bhikkhu ummattako hoti cittavipariyāsakato . Tena ummattakena cittavipariyāsakatena bahuṃ assāmaṇakaṃ ajjhāciṇṇaṃ hoti bhāsitaparikkantaṃ. Taṃ bhikkhū ummattakena cittavipariyāsakatena ajjhāciṇṇena āpattiyā codenti – ‘saratāyasmā evarūpiṃ āpattiṃ āpajjitā’ti. So evaṃ vadeti – ‘ahaṃ kho, āvuso, ummattako ahosiṃ cittavipariyāsakato. Tena me ummattakena cittavipariyāsakatena bahuṃ assāmaṇakaṃ ajjhāciṇṇaṃ bhāsitaparikkantaṃ. Nāhaṃ taṃ sarāmi. Mūḷhena me etaṃ kata’nti. Evampi naṃ vuccamānā codenteva – ‘saratāyasmā evarūpiṃ āpattiṃ āpajjitā’ti. ‘‘Tassa kho, bhikkhave, bhikkhuno amūḷhassa amūḷhavinayo dātabbo. Evañca pana, bhikkhave, dātabbo –
‘‘ತೇನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖುನಾ ಸಙ್ಘಂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಏಕಂಸಂ ಉತ್ತರಾಸಙ್ಗಂ ಕರಿತ್ವಾ…ಪೇ॰… ಏವಮಸ್ಸ ವಚನೀಯೋ – ‘ಅಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಉಮ್ಮತ್ತಕೋ ಅಹೋಸಿಂ ಚಿತ್ತವಿಪರಿಯಾಸಕತೋ। ತೇನ ಮೇ ಉಮ್ಮತ್ತಕೇನ ಚಿತ್ತವಿಪರಿಯಾಸಕತೇನ ಬಹುಂ ಅಸ್ಸಾಮಣಕಂ ಅಜ್ಝಾಚಿಣ್ಣಂ ಭಾಸಿತಪರಿಕ್ಕನ್ತಂ। ಮಂ ಭಿಕ್ಖೂ ಉಮ್ಮತ್ತಕೇನ ಚಿತ್ತವಿಪರಿಯಾಸಕತೇನ ಅಜ್ಝಾಚಿಣ್ಣೇನ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಚೋದೇನ್ತಿ – ‘ಸರತಾಯಸ್ಮಾ ಏವರೂಪಿಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜಿತಾ’ತಿ। ತ್ಯಾಹಂ ಏವಂ ವದಾಮಿ – ‘ಅಹಂ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಉಮ್ಮತ್ತಕೋ ಅಹೋಸಿಂ ಚಿತ್ತವಿಪರಿಯಾಸಕತೋ। ತೇನ ಮೇ ಉಮ್ಮತ್ತಕೇನ ಚಿತ್ತವಿಪರಿಯಾಸಕತೇನ ಬಹುಂ ಅಸ್ಸಾಮಣಕಂ ಅಜ್ಝಾಚಿಣ್ಣಂ ಭಾಸಿತಪರಿಕ್ಕನ್ತಂ। ನಾಹಂ ತಂ ಸರಾಮಿ। ಮೂಳ್ಹೇನ ಮೇ ಏತಂ ಕತ’ನ್ತಿ । ಏವಮ್ಪಿ ಮಂ ವುಚ್ಚಮಾನಾ ಚೋದೇನ್ತೇವ – ‘ಸರತಾಯಸ್ಮಾ ಏವರೂಪಿಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜಿತಾ’ತಿ। ‘ಸೋಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಅಮೂಳ್ಹೋ ಸಙ್ಘಂ ಅಮೂಳ್ಹವಿನಯಂ ಯಾಚಾಮೀ’ತಿ। ದುತಿಯಮ್ಪಿ ಯಾಚಿತಬ್ಬೋ। ತತಿಯಮ್ಪಿ ಯಾಚಿತಬ್ಬೋ। ಬ್ಯತ್ತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಪಟಿಬಲೇನ ಸಙ್ಘೋ ಞಾಪೇತಬ್ಬೋ –
‘‘Tena, bhikkhave, bhikkhunā saṅghaṃ upasaṅkamitvā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā…pe… evamassa vacanīyo – ‘ahaṃ, bhante, ummattako ahosiṃ cittavipariyāsakato. Tena me ummattakena cittavipariyāsakatena bahuṃ assāmaṇakaṃ ajjhāciṇṇaṃ bhāsitaparikkantaṃ. Maṃ bhikkhū ummattakena cittavipariyāsakatena ajjhāciṇṇena āpattiyā codenti – ‘saratāyasmā evarūpiṃ āpattiṃ āpajjitā’ti. Tyāhaṃ evaṃ vadāmi – ‘ahaṃ kho, āvuso, ummattako ahosiṃ cittavipariyāsakato. Tena me ummattakena cittavipariyāsakatena bahuṃ assāmaṇakaṃ ajjhāciṇṇaṃ bhāsitaparikkantaṃ. Nāhaṃ taṃ sarāmi. Mūḷhena me etaṃ kata’nti . Evampi maṃ vuccamānā codenteva – ‘saratāyasmā evarūpiṃ āpattiṃ āpajjitā’ti. ‘Sohaṃ, bhante, amūḷho saṅghaṃ amūḷhavinayaṃ yācāmī’ti. Dutiyampi yācitabbo. Tatiyampi yācitabbo. Byattena bhikkhunā paṭibalena saṅgho ñāpetabbo –
‘‘ಸುಣಾತು ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಸಙ್ಘೋ। ಅಯಂ ಇತ್ಥನ್ನಾಮೋ ಭಿಕ್ಖು ಉಮ್ಮತ್ತಕೋ ಅಹೋಸಿ ಚಿತ್ತವಿಪರಿಯಾಸಕತೋ। ತೇನ ಉಮ್ಮತ್ತಕೇನ ಚಿತ್ತವಿಪರಿಯಾಸಕತೇನ ಬಹುಂ ಅಸ್ಸಾಮಣಕಂ ಅಜ್ಝಾಚಿಣ್ಣಂ ಭಾಸಿತಪರಿಕ್ಕನ್ತಂ। ತಂ ಭಿಕ್ಖೂ ಉಮ್ಮತ್ತಕೇನ ಚಿತ್ತವಿಪರಿಯಾಸಕತೇನ ಅಜ್ಝಾಚಿಣ್ಣೇನ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಚೋದೇನ್ತಿ – ‘ಸರತಾಯಸ್ಮಾ ಏವರೂಪಿಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜಿತಾ’ತಿ। ಸೋ ಏವಂ ವದೇತಿ – ‘ಅಹಂ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಉಮ್ಮತ್ತಕೋ ಅಹೋಸಿಂ ಚಿತ್ತವಿಪರಿಯಾಸಕತೋ। ತೇನ ಮೇ ಉಮ್ಮತ್ತಕೇನ ಚಿತ್ತವಿಪರಿಯಾಸಕತೇನ ಬಹುಂ ಅಸ್ಸಾಮಣಕಂ ಅಜ್ಝಾಚಿಣ್ಣಂ ಭಾಸಿತಪರಿಕ್ಕನ್ತಂ। ನಾಹಂ ತಂ ಸರಾಮಿ। ಮೂಳ್ಹೇನ ಮೇ ಏತಂ ಕತ’ನ್ತಿ। ಏವಮ್ಪಿ ನಂ ವುಚ್ಚಮಾನಾ ಚೋದೇನ್ತೇವ – ‘ಸರತಾಯಸ್ಮಾ ಏವರೂಪಿಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜಿತಾ’ತಿ। ಸೋ ಅಮೂಳ್ಹೋ ಸಙ್ಘಂ ಅಮೂಳ್ಹವಿನಯಂ ಯಾಚತಿ। ಯದಿ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಪತ್ತಕಲ್ಲಂ, ಸಙ್ಘೋ ಇತ್ಥನ್ನಾಮಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಅಮೂಳ್ಹಸ್ಸ ಅಮೂಳ್ಹವಿನಯಂ ದದೇಯ್ಯ। ಏಸಾ ಞತ್ತಿ।
‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Ayaṃ itthannāmo bhikkhu ummattako ahosi cittavipariyāsakato. Tena ummattakena cittavipariyāsakatena bahuṃ assāmaṇakaṃ ajjhāciṇṇaṃ bhāsitaparikkantaṃ. Taṃ bhikkhū ummattakena cittavipariyāsakatena ajjhāciṇṇena āpattiyā codenti – ‘saratāyasmā evarūpiṃ āpattiṃ āpajjitā’ti. So evaṃ vadeti – ‘ahaṃ kho, āvuso, ummattako ahosiṃ cittavipariyāsakato. Tena me ummattakena cittavipariyāsakatena bahuṃ assāmaṇakaṃ ajjhāciṇṇaṃ bhāsitaparikkantaṃ. Nāhaṃ taṃ sarāmi. Mūḷhena me etaṃ kata’nti. Evampi naṃ vuccamānā codenteva – ‘saratāyasmā evarūpiṃ āpattiṃ āpajjitā’ti. So amūḷho saṅghaṃ amūḷhavinayaṃ yācati. Yadi saṅghassa pattakallaṃ, saṅgho itthannāmassa bhikkhuno amūḷhassa amūḷhavinayaṃ dadeyya. Esā ñatti.
‘‘ಸುಣಾತು ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಸಙ್ಘೋ। ಅಯಂ ಇತ್ಥನ್ನಾಮೋ ಭಿಕ್ಖು ಉಮ್ಮತ್ತಕೋ ಅಹೋಸಿ ಚಿತ್ತವಿಪರಿಯಾಸಕತೋ। ತೇನ ಉಮ್ಮತ್ತಕೇನ ಚಿತ್ತವಿಪರಿಯಾಸಕತೇನ ಬಹುಂ ಅಸ್ಸಾಮಣಕಂ ಅಜ್ಝಾಚಿಣ್ಣಂ ಭಾಸಿತಪರಿಕ್ಕನ್ತಂ। ತಂ ಭಿಕ್ಖೂ ಉಮ್ಮತ್ತಕೇನ ಚಿತ್ತವಿಪರಿಯಾಸಕತೇನ ಅಜ್ಝಾಚಿಣ್ಣೇನ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಚೋದೇನ್ತಿ – ‘ಸರತಾಯಸ್ಮಾ ಏವರೂಪಿಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜಿತಾ’ತಿ । ಸೋ ಏವಂ ವದೇತಿ – ‘ಅಹಂ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಉಮ್ಮತ್ತಕೋ ಅಹೋಸಿಂ ಚಿತ್ತವಿಪರಿಯಾಸಕತೋ। ತೇನ ಮೇ ಉಮ್ಮತ್ತಕೇನ ಚಿತ್ತವಿಪರಿಯಾಸಕತೇನ ಬಹುಂ ಅಸ್ಸಾಮಣಕಂ ಅಜ್ಝಾಚಿಣ್ಣಂ ಭಾಸಿತಪರಿಕ್ಕನ್ತಂ। ನಾಹಂ ತಂ ಸರಾಮಿ। ಮೂಳ್ಹೇನ ಮೇ ಏತಂ ಕತ’ನ್ತಿ। ಏವಮ್ಪಿ ನಂ ವುಚ್ಚಮಾನಾ ಚೋದೇನ್ತೇವ – ‘ಸರತಾಯಸ್ಮಾ ಏವರೂಪಿಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜಿತಾ’ತಿ। ಸೋ ಅಮೂಳ್ಹೋ ಸಙ್ಘಂ ಅಮೂಳ್ಹವಿನಯಂ ಯಾಚತಿ। ಸಙ್ಘೋ ಇತ್ಥನ್ನಾಮಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಅಮೂಳ್ಹಸ್ಸ ಅಮೂಳ್ಹವಿನಯಂ ದೇತಿ। ಯಸ್ಸಾಯಸ್ಮತೋ ಖಮತಿ ಇತ್ಥನ್ನಾಮಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಅಮೂಳ್ಹಸ್ಸ ಅಮೂಳ್ಹವಿನಯಸ್ಸ ದಾನಂ, ಸೋ ತುಣ್ಹಸ್ಸ; ಯಸ್ಸ ನಕ್ಖಮತಿ, ಸೋ ಭಾಸೇಯ್ಯ।
‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Ayaṃ itthannāmo bhikkhu ummattako ahosi cittavipariyāsakato. Tena ummattakena cittavipariyāsakatena bahuṃ assāmaṇakaṃ ajjhāciṇṇaṃ bhāsitaparikkantaṃ. Taṃ bhikkhū ummattakena cittavipariyāsakatena ajjhāciṇṇena āpattiyā codenti – ‘saratāyasmā evarūpiṃ āpattiṃ āpajjitā’ti . So evaṃ vadeti – ‘ahaṃ kho, āvuso, ummattako ahosiṃ cittavipariyāsakato. Tena me ummattakena cittavipariyāsakatena bahuṃ assāmaṇakaṃ ajjhāciṇṇaṃ bhāsitaparikkantaṃ. Nāhaṃ taṃ sarāmi. Mūḷhena me etaṃ kata’nti. Evampi naṃ vuccamānā codenteva – ‘saratāyasmā evarūpiṃ āpattiṃ āpajjitā’ti. So amūḷho saṅghaṃ amūḷhavinayaṃ yācati. Saṅgho itthannāmassa bhikkhuno amūḷhassa amūḷhavinayaṃ deti. Yassāyasmato khamati itthannāmassa bhikkhuno amūḷhassa amūḷhavinayassa dānaṃ, so tuṇhassa; yassa nakkhamati, so bhāseyya.
‘‘ದುತಿಯಮ್ಪಿ ಏತಮತ್ಥಂ ವದಾಮಿ…ಪೇ॰… ತತಿಯಮ್ಪಿ ಏತಮತ್ಥಂ ವದಾಮಿ…ಪೇ॰…।
‘‘Dutiyampi etamatthaṃ vadāmi…pe… tatiyampi etamatthaṃ vadāmi…pe….
‘‘ದಿನ್ನೋ ಸಙ್ಘೇನ ಇತ್ಥನ್ನಾಮಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಅಮೂಳ್ಹಸ್ಸ ಅಮೂಳ್ಹವಿನಯೋ। ಖಮತಿ ಸಙ್ಘಸ್ಸ, ತಸ್ಮಾ ತುಣ್ಹೀ, ಏವಮೇತಂ ಧಾರಯಾಮೀ’’ತಿ।
‘‘Dinno saṅghena itthannāmassa bhikkhuno amūḷhassa amūḷhavinayo. Khamati saṅghassa, tasmā tuṇhī, evametaṃ dhārayāmī’’ti.
‘‘ಇದಂ ವುಚ್ಚತಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಧಿಕರಣಂ ವೂಪಸನ್ತಂ। ಕೇನ ವೂಪಸನ್ತಂ? ಸಮ್ಮುಖಾವಿನಯೇನ ಚ, ಅಮೂಳ್ಹವಿನಯೇನ ಚ। ಕಿಞ್ಚ ತತ್ಥ ಸಮ್ಮುಖಾವಿನಯಸ್ಮಿಂ? ಸಙ್ಘಸಮ್ಮುಖತಾ, ಧಮ್ಮಸಮ್ಮುಖತಾ, ವಿನಯಸಮ್ಮುಖತಾ, ಪುಗ್ಗಲಸಮ್ಮುಖತಾ…ಪೇ॰… ಕಿಞ್ಚ ತತ್ಥ ಅಮೂಳ್ಹವಿನಯಸ್ಮಿಂ ? ಯಾ ಅಮೂಳ್ಹವಿನಯಸ್ಸ ಕಮ್ಮಸ್ಸ ಕಿರಿಯಾ ಕರಣಂ ಉಪಗಮನಂ ಅಜ್ಝುಪಗಮನಂ ಅಧಿವಾಸನಾ ಅಪ್ಪಟಿಕ್ಕೋಸನಾ – ಇದಂ ತತ್ಥ ಅಮೂಳ್ಹವಿನಯಸ್ಮಿಂ। ಏವಂ ವೂಪಸನ್ತಂ ಚೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಧಿಕರಣಂ ಕಾರಕೋ ಉಕ್ಕೋಟೇತಿ, ಉಕ್ಕೋಟನಕಂ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ; ಛನ್ದದಾಯಕೋ ಖೀಯತಿ, ಖೀಯನಕಂ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ।
‘‘Idaṃ vuccati, bhikkhave, adhikaraṇaṃ vūpasantaṃ. Kena vūpasantaṃ? Sammukhāvinayena ca, amūḷhavinayena ca. Kiñca tattha sammukhāvinayasmiṃ? Saṅghasammukhatā, dhammasammukhatā, vinayasammukhatā, puggalasammukhatā…pe… kiñca tattha amūḷhavinayasmiṃ ? Yā amūḷhavinayassa kammassa kiriyā karaṇaṃ upagamanaṃ ajjhupagamanaṃ adhivāsanā appaṭikkosanā – idaṃ tattha amūḷhavinayasmiṃ. Evaṃ vūpasantaṃ ce, bhikkhave, adhikaraṇaṃ kārako ukkoṭeti, ukkoṭanakaṃ pācittiyaṃ; chandadāyako khīyati, khīyanakaṃ pācittiyaṃ.
