| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਚੂਲ਼વਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Cūḷavaggapāḷi |
੩. ਅਮੂਲ਼੍ਹવਿਨਯੋ
3. Amūḷhavinayo
੧੯੬. ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਗਗ੍ਗੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕੋ ਹੋਤਿ, ਚਿਤ੍ਤવਿਪਰਿਯਾਸਕਤੋ। ਤੇਨ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕੇਨ ਚਿਤ੍ਤવਿਪਰਿਯਾਸਕਤੇਨ ਬਹੁਂ ਅਸ੍ਸਾਮਣਕਂ ਅਜ੍ਝਾਚਿਣ੍ਣਂ ਹੋਤਿ ਭਾਸਿਤਪਰਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ। ਭਿਕ੍ਖੂ ਗਗ੍ਗਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕੇਨ ਚਿਤ੍ਤવਿਪਰਿਯਾਸਕਤੇਨ ਅਜ੍ਝਾਚਿਣ੍ਣੇਨ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਚੋਦੇਨ੍ਤਿ – ‘‘ਸਰਤਾਯਸ੍ਮਾ ਏવਰੂਪਿਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤਾ’’ਤਿ? ਸੋ ਏવਂ વਦੇਤਿ – ‘‘ਅਹਂ ਖੋ, ਆવੁਸੋ , ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕੋ ਅਹੋਸਿਂ ਚਿਤ੍ਤવਿਪਰਿਯਾਸਕਤੋ। ਤੇਨ ਮੇ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕੇਨ ਚਿਤ੍ਤવਿਪਰਿਯਾਸਕਤੇਨ ਬਹੁਂ ਅਸ੍ਸਾਮਣਕਂ ਅਜ੍ਝਾਚਿਣ੍ਣਂ ਭਾਸਿਤਪਰਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ। ਨਾਹਂ ਤਂ ਸਰਾਮਿ। ਮੂਲ਼੍ਹੇਨ ਮੇ ਏਤਂ ਕਤ’’ਨ੍ਤਿ। ਏવਮ੍ਪਿ ਨਂ વੁਚ੍ਚਮਾਨਾ ਚੋਦੇਨ੍ਤੇવ – ‘‘ਸਰਤਾਯਸ੍ਮਾ ਏવਰੂਪਿਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤਾ’’ਤਿ? ਯੇ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛਾ..ਪੇ॰… ਤੇ ਉਜ੍ਝਾਯਨ੍ਤਿ ਖਿਯ੍ਯਨ੍ਤਿ વਿਪਾਚੇਨ੍ਤਿ – ‘‘ਕਥਞ੍ਹਿ ਨਾਮ ਭਿਕ੍ਖੂ ਗਗ੍ਗਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕੇਨ ਚਿਤ੍ਤવਿਪਰਿਯਾਸਕਤੇਨ ਅਜ੍ਝਾਚਿਣ੍ਣੇਨ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਚੋਦੇਸ੍ਸਨ੍ਤਿ – ‘‘ਸਰਤਾਯਸ੍ਮਾ ਏવਰੂਪਿਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤਾ’ਤਿ! ਸੋ ਏવਂ વਦੇਤਿ – ‘ਅਹਂ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕੋ ਅਹੋਸਿਂ ਚਿਤ੍ਤવਿਪਰਿਯਾਸਕਤੋ। ਤੇਨ ਮੇ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕੇਨ ਚਿਤ੍ਤવਿਪਰਿਯਾਸਕਤੇਨ ਬਹੁਂ ਅਸ੍ਸਾਮਣਕਂ ਅਜ੍ਝਾਚਿਣ੍ਣਂ ਭਾਸਿਤਪਰਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ। ਨਾਹਂ ਤਂ ਸਰਾਮਿ। ਮੂਲ਼੍ਹੇਨ ਮੇ ਏਤਂ ਕਤ’ਨ੍ਤਿ। ਏવਮ੍ਪਿ ਨਂ વੁਚ੍ਚਮਾਨਾ ਚੋਦੇਨ੍ਤੇવ – ‘‘ਸਰਤਾਯਸ੍ਮਾ ਏવਰੂਪਿਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤਾ’’ਤਿ? ਅਥ ਖੋ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਗવਤੋ ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਆਰੋਚੇਸੁਂ…ਪੇ॰… ‘‘ਸਚ੍ਚਂ ਕਿਰ, ਭਿਕ੍ਖવੇ…ਪੇ॰… ਸਚ੍ਚਂ ਭਗવਾ’’ਤਿ…ਪੇ॰… વਿਗਰਹਿਤ੍વਾ…ਪੇ॰… ਧਮ੍ਮਿਂ ਕਥਂ ਕਤ੍વਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ –
196. Tena kho pana samayena gaggo bhikkhu ummattako hoti, cittavipariyāsakato. Tena ummattakena cittavipariyāsakatena bahuṃ assāmaṇakaṃ ajjhāciṇṇaṃ hoti bhāsitaparikkantaṃ. Bhikkhū gaggaṃ bhikkhuṃ ummattakena cittavipariyāsakatena ajjhāciṇṇena āpattiyā codenti – ‘‘saratāyasmā evarūpiṃ āpattiṃ āpajjitā’’ti? So evaṃ vadeti – ‘‘ahaṃ kho, āvuso , ummattako ahosiṃ cittavipariyāsakato. Tena me ummattakena cittavipariyāsakatena bahuṃ assāmaṇakaṃ ajjhāciṇṇaṃ bhāsitaparikkantaṃ. Nāhaṃ taṃ sarāmi. Mūḷhena me etaṃ kata’’nti. Evampi naṃ vuccamānā codenteva – ‘‘saratāyasmā evarūpiṃ āpattiṃ āpajjitā’’ti? Ye te bhikkhū appicchā..pe… te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma bhikkhū gaggaṃ bhikkhuṃ ummattakena cittavipariyāsakatena ajjhāciṇṇena āpattiyā codessanti – ‘‘saratāyasmā evarūpiṃ āpattiṃ āpajjitā’ti! So evaṃ vadeti – ‘ahaṃ kho, āvuso, ummattako ahosiṃ cittavipariyāsakato. Tena me ummattakena cittavipariyāsakatena bahuṃ assāmaṇakaṃ ajjhāciṇṇaṃ bhāsitaparikkantaṃ. Nāhaṃ taṃ sarāmi. Mūḷhena me etaṃ kata’nti. Evampi naṃ vuccamānā codenteva – ‘‘saratāyasmā evarūpiṃ āpattiṃ āpajjitā’’ti? Atha kho te bhikkhū bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ…pe… ‘‘saccaṃ kira, bhikkhave…pe… saccaṃ bhagavā’’ti…pe… vigarahitvā…pe… dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi –
‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਙ੍ਘੋ ਗਗ੍ਗਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਅਮੂਲ਼੍ਹਸ੍ਸ ਅਮੂਲ਼੍ਹવਿਨਯਂ ਦੇਤੁ। ਏવਞ੍ਚ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦਾਤਬ੍ਬੋ – ‘‘ਤੇਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਗਗ੍ਗੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਸਙ੍ਘਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ, ਏਕਂਸਂ ਉਤ੍ਤਰਾਸਙ੍ਗਂ ਕਰਿਤ੍વਾ, વੁਡ੍ਢਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਪਾਦੇ વਨ੍ਦਿਤ੍વਾ, ਉਕ੍ਕੁਟਿਕਂ ਨਿਸੀਦਿਤ੍વਾ, ਅਞ੍ਜਲਿਂ ਪਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ, ਏવਮਸ੍ਸ વਚਨੀਯੋ – ‘ਅਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕੋ ਅਹੋਸਿਂ ਚਿਤ੍ਤવਿਪਰਿਯਾਸਕਤੋ। ਤੇਨ ਮੇ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕੇਨ ਚਿਤ੍ਤવਿਪਰਿਯਾਸਕਤੇਨ ਬਹੁਂ ਅਸ੍ਸਾਮਣਕਂ ਅਜ੍ਝਾਚਿਣ੍ਣਂ ਭਾਸਿਤਪਰਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ। ਮਂ ਭਿਕ੍ਖੂ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕੇਨ ਚਿਤ੍ਤવਿਪਰਿਯਾਸਕਤੇਨ ਅਜ੍ਝਾਚਿਣ੍ਣੇਨ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਚੋਦੇਨ੍ਤਿ – ‘ਸਰਤਾਯਸ੍ਮਾ ਏવਰੂਪਿਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤਾ’ਤਿ? ਤ੍ਯਾਹਂ ਏવਂ વਦਾਮਿ – ‘ਅਹਂ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕੋ ਅਹੋਸਿਂ ਚਿਤ੍ਤવਿਪਰਿਯਾਸਕਤੋ। ਤੇਨ ਮੇ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕੇਨ ਚਿਤ੍ਤવਿਪਰਿਯਾਸਕਤੇਨ ਬਹੁਂ ਅਸ੍ਸਾਮਣਕਂ ਅਜ੍ਝਾਚਿਣ੍ਣਂ ਭਾਸਿਤਪਰਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ। ਨਾਹਂ ਤਂ ਸਰਾਮਿ। ਮੂਲ਼੍ਹੇਨ ਮੇ ਏਤਂ ਕਤ’ਨ੍ਤਿ। ਏવਮ੍ਪਿ ਮਂ વੁਚ੍ਚਮਾਨਾ ਚੋਦੇਨ੍ਤੇવ – ‘ਸਰਤਾਯਸ੍ਮਾ ਏવਰੂਪਿਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤਾ’ਤਿ? ਸੋਹਂ , ਭਨ੍ਤੇ, ਅਮੂਲ਼੍ਹੋ ਸਙ੍ਘਂ ਅਮੂਲ਼੍ਹવਿਨਯਂ ਯਾਚਾਮੀ’ਤਿ। ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਯਾਚਿਤਬ੍ਬੋ। ਤਤਿਯਮ੍ਪਿ ਯਾਚਿਤਬ੍ਬੋ – ‘ਅਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕੋ ਅਹੋਸਿਂ ਚਿਤ੍ਤવਿਪਰਿਯਾਸਕਤੋ। ਤੇਨ ਮੇ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕੇਨ ਚਿਤ੍ਤવਿਪਰਿਯਾਸਕਤੇਨ ਬਹੁਂ ਅਸ੍ਸਾਮਣਕਂ ਅਜ੍ਝਾਚਿਣ੍ਣਂ ਭਾਸਿਤਪਰਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ। ਮਂ ਭਿਕ੍ਖੂ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕੇਨ ਚਿਤ੍ਤવਿਪਰਿਯਾਸਕਤੇਨ ਅਜ੍ਝਾਚਿਣ੍ਣੇਨ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਚੋਦੇਨ੍ਤਿ – ‘ਸਰਤਾਯਸ੍ਮਾ ਏવਰੂਪਿਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤਾ’ਤਿ? ਤ੍ਯਾਹਂ ਏવਂ વਦਾਮਿ – ‘ਅਹਂ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕੋ ਅਹੋਸਿਂ ਚਿਤ੍ਤવਿਪਰਿਯਾਸਕਤੋ। ਤੇਨ ਮੇ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕੇਨ ਚਿਤ੍ਤવਿਪਰਿਯਾਸਕਤੇਨ ਬਹੁਂ ਅਸ੍ਸਾਮਣਕਂ ਅਜ੍ਝਾਚਿਣ੍ਣਂ ਭਾਸਿਤਪਰਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ। ਨਾਹਂ ਤਂ ਸਰਾਮਿ ਮੂਲ਼੍ਹੇਨ ਮੇ ਏਤਂ ਕਤ’ਨ੍ਤਿ। ਏવਮ੍ਪਿ ਮਂ વੁਚ੍ਚਮਾਨਾ ਚੋਦੇਨ੍ਤੇવ – ‘ਸਰਤਾਯਸ੍ਮਾ ਏવਰੂਪਿਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤਾ’ਤਿ? ਸੋਹਂ ਅਮੂਲ਼੍ਹੋ 1 ਤਤਿਯਮ੍ਪਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਙ੍ਘਂ ਅਮੂਲ਼੍ਹવਿਨਯਂ ਯਾਚਾਮੀ’ਤਿ। ਬ੍ਯਤ੍ਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਪਟਿਬਲੇਨ ਸਙ੍ਘੋ ਞਾਪੇਤਬ੍ਬੋ –
‘‘Tena hi, bhikkhave, saṅgho gaggassa bhikkhuno amūḷhassa amūḷhavinayaṃ detu. Evañca pana, bhikkhave, dātabbo – ‘‘tena, bhikkhave, gaggena bhikkhunā saṅghaṃ upasaṅkamitvā, ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā, vuḍḍhānaṃ bhikkhūnaṃ pāde vanditvā, ukkuṭikaṃ nisīditvā, añjaliṃ paggahetvā, evamassa vacanīyo – ‘ahaṃ, bhante, ummattako ahosiṃ cittavipariyāsakato. Tena me ummattakena cittavipariyāsakatena bahuṃ assāmaṇakaṃ ajjhāciṇṇaṃ bhāsitaparikkantaṃ. Maṃ bhikkhū ummattakena cittavipariyāsakatena ajjhāciṇṇena āpattiyā codenti – ‘saratāyasmā evarūpiṃ āpattiṃ āpajjitā’ti? Tyāhaṃ evaṃ vadāmi – ‘ahaṃ kho, āvuso, ummattako ahosiṃ cittavipariyāsakato. Tena me ummattakena cittavipariyāsakatena bahuṃ assāmaṇakaṃ ajjhāciṇṇaṃ bhāsitaparikkantaṃ. Nāhaṃ taṃ sarāmi. Mūḷhena me etaṃ kata’nti. Evampi maṃ vuccamānā codenteva – ‘saratāyasmā evarūpiṃ āpattiṃ āpajjitā’ti? Sohaṃ , bhante, amūḷho saṅghaṃ amūḷhavinayaṃ yācāmī’ti. Dutiyampi yācitabbo. Tatiyampi yācitabbo – ‘ahaṃ, bhante, ummattako ahosiṃ cittavipariyāsakato. Tena me ummattakena cittavipariyāsakatena bahuṃ assāmaṇakaṃ ajjhāciṇṇaṃ bhāsitaparikkantaṃ. Maṃ bhikkhū ummattakena cittavipariyāsakatena ajjhāciṇṇena āpattiyā codenti – ‘saratāyasmā evarūpiṃ āpattiṃ āpajjitā’ti? Tyāhaṃ evaṃ vadāmi – ‘ahaṃ kho, āvuso, ummattako ahosiṃ cittavipariyāsakato. Tena me ummattakena cittavipariyāsakatena bahuṃ assāmaṇakaṃ ajjhāciṇṇaṃ bhāsitaparikkantaṃ. Nāhaṃ taṃ sarāmi mūḷhena me etaṃ kata’nti. Evampi maṃ vuccamānā codenteva – ‘saratāyasmā evarūpiṃ āpattiṃ āpajjitā’ti? Sohaṃ amūḷho 2 tatiyampi, bhante, saṅghaṃ amūḷhavinayaṃ yācāmī’ti. Byattena bhikkhunā paṭibalena saṅgho ñāpetabbo –
੧੯੭. ‘‘ਸੁਣਾਤੁ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਙ੍ਘੋ। ਅਯਂ ਗਗ੍ਗੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕੋ ਅਹੋਸਿ ਚਿਤ੍ਤવਿਪਰਿਯਾਸਕਤੋ। ਤੇਨ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕੇਨ ਚਿਤ੍ਤવਿਪਰਿਯਾਸਕਤੇਨ ਬਹੁਂ ਅਸ੍ਸਾਮਣਕਂ ਅਜ੍ਝਾਚਿਣ੍ਣਂ ਭਾਸਿਤਪਰਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ। ਭਿਕ੍ਖੂ ਗਗ੍ਗਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕੇਨ ਚਿਤ੍ਤવਿਪਰਿਯਾਸਕਤੇਨ ਅਜ੍ਝਾਚਿਣ੍ਣੇਨ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਚੋਦੇਨ੍ਤਿ – ‘ਸਰਤਾਯਸ੍ਮਾ ਏવਰੂਪਿਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤਾ’ਤਿ? ਸੋ ਏવਂ વਦੇਤਿ – ‘ਅਹਂ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕੋ ਅਹੋਸਿਂ ਚਿਤ੍ਤવਿਪਰਿਯਾਸਕਤੋ। ਤੇਨ ਮੇ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕੇਨ ਚਿਤ੍ਤવਿਪਰਿਯਾਸਕਤੇਨ ਬਹੁਂ ਅਸ੍ਸਾਮਣਕਂ ਅਜ੍ਝਾਚਿਣ੍ਣਂ ਭਾਸਿਤਪਰਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ। ਨਾਹਂ ਤਂ ਸਰਾਮਿ, ਮੂਲ਼੍ਹੇਨ ਮੇ ਏਤਂ ਕਤ’ਨ੍ਤਿ। ਏવਮ੍ਪਿ ਨਂ વੁਚ੍ਚਮਾਨਾ ਚੋਦੇਨ੍ਤੇવ – ‘ਸਰਤਾਯਸ੍ਮਾ ਏવਰੂਪਿਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤਾ’ਤਿ? ਸੋ ਅਮੂਲ਼੍ਹੋ ਸਙ੍ਘਂ ਅਮੂਲ਼੍ਹવਿਨਯਂ ਯਾਚਤਿ। ਯਦਿ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤਕਲ੍ਲਂ, ਸਙ੍ਘੋ ਗਗ੍ਗਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਅਮੂਲ਼੍ਹਸ੍ਸ ਅਮੂਲ਼੍ਹવਿਨਯਂ ਦਦੇਯ੍ਯ। ਏਸਾ ਞਤ੍ਤਿ।
197. ‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Ayaṃ gaggo bhikkhu ummattako ahosi cittavipariyāsakato. Tena ummattakena cittavipariyāsakatena bahuṃ assāmaṇakaṃ ajjhāciṇṇaṃ bhāsitaparikkantaṃ. Bhikkhū gaggaṃ bhikkhuṃ ummattakena cittavipariyāsakatena ajjhāciṇṇena āpattiyā codenti – ‘saratāyasmā evarūpiṃ āpattiṃ āpajjitā’ti? So evaṃ vadeti – ‘ahaṃ kho, āvuso, ummattako ahosiṃ cittavipariyāsakato. Tena me ummattakena cittavipariyāsakatena bahuṃ assāmaṇakaṃ ajjhāciṇṇaṃ bhāsitaparikkantaṃ. Nāhaṃ taṃ sarāmi, mūḷhena me etaṃ kata’nti. Evampi naṃ vuccamānā codenteva – ‘saratāyasmā evarūpiṃ āpattiṃ āpajjitā’ti? So amūḷho saṅghaṃ amūḷhavinayaṃ yācati. Yadi saṅghassa pattakallaṃ, saṅgho gaggassa bhikkhuno amūḷhassa amūḷhavinayaṃ dadeyya. Esā ñatti.
‘‘ਸੁਣਾਤੁ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਙ੍ਘੋ। ਅਯਂ ਗਗ੍ਗੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕੋ ਅਹੋਸਿ ਚਿਤ੍ਤવਿਪਰਿਯਾਸਕਤੋ। ਤੇਨ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕੇਨ ਚਿਤ੍ਤવਿਪਰਿਯਾਸਕਤੇਨ ਬਹੁਂ ਅਸ੍ਸਾਮਣਕਂ ਅਜ੍ਝਾਚਿਣ੍ਣਂ ਭਾਸਿਤਪਰਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ। ਭਿਕ੍ਖੂ ਗਗ੍ਗਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕੇਨ ਚਿਤ੍ਤવਿਪਰਿਯਾਸਕਤੇਨ ਅਜ੍ਝਾਚਿਣ੍ਣੇਨ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਚੋਦੇਨ੍ਤਿ – ‘ਸਰਤਾਯਸ੍ਮਾ ਏવਰੂਪਿਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤਾ’ਤਿ? ਸੋ ਏવਂ વਦੇਤਿ – ‘ਅਹਂ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕੋ ਅਹੋਸਿਂ ਚਿਤ੍ਤવਿਪਰਿਯਾਸਕਤੋ। ਤੇਨ ਮੇ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕੇਨ ਚਿਤ੍ਤવਿਪਰਿਯਾਸਕਤੇਨ ਬਹੁਂ ਅਸ੍ਸਾਮਣਕਂ ਅਜ੍ਝਾਚਿਣ੍ਣਂ ਭਾਸਿਤਪਰਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ। ਨਾਹਂ ਤਂ ਸਰਾਮਿ ਮੂਲ਼੍ਹੇਨ ਮੇ ਏਤਂ ਕਤ’ਨ੍ਤਿ। ਏવਮ੍ਪਿ ਨਂ વੁਚ੍ਚਮਾਨਾ ਚੋਦੇਨ੍ਤੇવ – ‘ਸਰਤਾਯਸ੍ਮਾ ਏવਰੂਪਿਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤਾ’ਤਿ? ਸੋ ਅਮੂਲ਼੍ਹੋ ਸਙ੍ਘਂ ਅਮੂਲ਼੍ਹવਿਨਯਂ ਯਾਚਤਿ। ਸਙ੍ਘੋ ਗਗ੍ਗਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਅਮੂਲ਼੍ਹਸ੍ਸ ਅਮੂਲ਼੍ਹવਿਨਯਂ ਦੇਤਿ। ਯਸ੍ਸਾਯਸ੍ਮਤੋ ਖਮਤਿ ਗਗ੍ਗਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਅਮੂਲ਼੍ਹਸ੍ਸ ਅਮੂਲ਼੍ਹવਿਨਯਸ੍ਸ ਦਾਨਂ, ਸੋ ਤੁਣ੍ਹਸ੍ਸ; ਯਸ੍ਸ ਨਕ੍ਖਮਤਿ, ਸੋ ਭਾਸੇਯ੍ਯ।
‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Ayaṃ gaggo bhikkhu ummattako ahosi cittavipariyāsakato. Tena ummattakena cittavipariyāsakatena bahuṃ assāmaṇakaṃ ajjhāciṇṇaṃ bhāsitaparikkantaṃ. Bhikkhū gaggaṃ bhikkhuṃ ummattakena cittavipariyāsakatena ajjhāciṇṇena āpattiyā codenti – ‘saratāyasmā evarūpiṃ āpattiṃ āpajjitā’ti? So evaṃ vadeti – ‘ahaṃ kho, āvuso, ummattako ahosiṃ cittavipariyāsakato. Tena me ummattakena cittavipariyāsakatena bahuṃ assāmaṇakaṃ ajjhāciṇṇaṃ bhāsitaparikkantaṃ. Nāhaṃ taṃ sarāmi mūḷhena me etaṃ kata’nti. Evampi naṃ vuccamānā codenteva – ‘saratāyasmā evarūpiṃ āpattiṃ āpajjitā’ti? So amūḷho saṅghaṃ amūḷhavinayaṃ yācati. Saṅgho gaggassa bhikkhuno amūḷhassa amūḷhavinayaṃ deti. Yassāyasmato khamati gaggassa bhikkhuno amūḷhassa amūḷhavinayassa dānaṃ, so tuṇhassa; yassa nakkhamati, so bhāseyya.
‘‘ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਏਤਮਤ੍ਥਂ વਦਾਮਿ…ਪੇ॰… ਤਤਿਯਮ੍ਪਿ ਏਤਮਤ੍ਥਂ વਦਾਮਿ…ਪੇ॰…।
‘‘Dutiyampi etamatthaṃ vadāmi…pe… tatiyampi etamatthaṃ vadāmi…pe….
‘‘ਦਿਨ੍ਨੋ ਸਙ੍ਘੇਨ ਗਗ੍ਗਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਅਮੂਲ਼੍ਹਸ੍ਸ ਅਮੂਲ਼੍ਹવਿਨਯੋ। ਖਮਤਿ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ, ਤਸ੍ਮਾ ਤੁਣ੍ਹੀ , ਏવਮੇਤਂ ਧਾਰਯਾਮੀ’’ਤਿ।
‘‘Dinno saṅghena gaggassa bhikkhuno amūḷhassa amūḷhavinayo. Khamati saṅghassa, tasmā tuṇhī , evametaṃ dhārayāmī’’ti.
੧੯੮. ‘‘ਤੀਣਿਮਾਨਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਧਮ੍ਮਿਕਾਨਿ ਅਮੂਲ਼੍ਹવਿਨਯਸ੍ਸ ਦਾਨਾਨਿ, ਤੀਣਿ ਧਮ੍ਮਿਕਾਨਿ। ਕਮ੍ਮਾਨਿ ਤੀਣਿ ਅਧਮ੍ਮਿਕਾਨਿ ਅਮੂਲ਼੍ਹવਿਨਯਸ੍ਸ ਦਾਨਾਨਿ?
198. ‘‘Tīṇimāni, bhikkhave, adhammikāni amūḷhavinayassa dānāni, tīṇi dhammikāni. Kammāni tīṇi adhammikāni amūḷhavinayassa dānāni?
‘‘ਇਧ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ। ਤਮੇਨਂ ਚੋਦੇਤਿ ਸਙ੍ਘੋ વਾ, ਸਮ੍ਬਹੁਲਾ વਾ, ਏਕਪੁਗ੍ਗਲੋ વਾ – ‘ਸਰਤਾਯਸ੍ਮਾ ਏવਰੂਪਿਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤਾ’ਤਿ? ਸੋ ਸਰਮਾਨੋવ ਏવਂ વਦੇਤਿ – ‘ਨ ਖੋ ਅਹਂ, ਆવੁਸੋ, ਸਰਾਮਿ ਏવਰੂਪਿਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤਾ’ਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਸਙ੍ਘੋ ਅਮੂਲ਼੍ਹવਿਨਯਂ ਦੇਤਿ। ਅਧਮ੍ਮਿਕਂ ਅਮੂਲ਼੍ਹવਿਨਯਸ੍ਸ ਦਾਨਂ।
‘‘Idha pana, bhikkhave, bhikkhu āpattiṃ āpanno hoti. Tamenaṃ codeti saṅgho vā, sambahulā vā, ekapuggalo vā – ‘saratāyasmā evarūpiṃ āpattiṃ āpajjitā’ti? So saramānova evaṃ vadeti – ‘na kho ahaṃ, āvuso, sarāmi evarūpiṃ āpattiṃ āpajjitā’ti. Tassa saṅgho amūḷhavinayaṃ deti. Adhammikaṃ amūḷhavinayassa dānaṃ.
‘‘ਇਧ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ। ਤਮੇਨਂ ਚੋਦੇਤਿ ਸਙ੍ਘੋ વਾ, ਸਮ੍ਬਹੁਲਾ વਾ, ਏਕਪੁਗ੍ਗਲੋ વਾ – ‘ਸਰਤਾਯਸ੍ਮਾ ਏવਰੂਪਿਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤਾ’ਤਿ? ਸੋ ਸਰਮਾਨੋવ ਏવਂ વਦੇਤਿ – ‘ਸਰਾਮਿ ਖੋ ਅਹਂ, ਆવੁਸੋ, ਯਥਾਸੁਪਿਨਨ੍ਤੇਨਾ’ਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਸਙ੍ਘੋ ਅਮੂਲ਼੍ਹવਿਨਯਂ ਦੇਤਿ। ਅਧਮ੍ਮਿਕਂ ਅਮੂਲ਼੍ਹવਿਨਯਸ੍ਸ ਦਾਨਂ।
‘‘Idha pana, bhikkhave, bhikkhu āpattiṃ āpanno hoti. Tamenaṃ codeti saṅgho vā, sambahulā vā, ekapuggalo vā – ‘saratāyasmā evarūpiṃ āpattiṃ āpajjitā’ti? So saramānova evaṃ vadeti – ‘sarāmi kho ahaṃ, āvuso, yathāsupinantenā’ti. Tassa saṅgho amūḷhavinayaṃ deti. Adhammikaṃ amūḷhavinayassa dānaṃ.
‘‘ਇਧ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ। ਤਮੇਨਂ ਚੋਦੇਤਿ ਸਙ੍ਘੋ વਾ, ਸਮ੍ਬਹੁਲਾ વਾ, ਏਕਪੁਗ੍ਗਲੋ વਾ – ‘ਸਰਤਾਯਸ੍ਮਾ ਏવਰੂਪਿਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤਾ’ਤਿ? ਸੋ ਅਨੁਮ੍ਮਤ੍ਤਕੋ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕਾਲਯਂ ਕਰੋਤਿ – ‘ਅਹਮ੍ਪਿ ਖੋ ਏવਂ ਕਰੋਮਿ। ਤੁਮ੍ਹੇਪਿ ਏવਂ ਕਰੋਥ। ਮਯ੍ਹਮ੍ਪਿ ਏਤਂ ਕਪ੍ਪਤਿ। ਤੁਮ੍ਹਾਕਮ੍ਪੇਤਂ ਕਪ੍ਪਤੀ’ਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਸਙ੍ਘੋ ਅਮੂਲ਼੍ਹવਿਨਯਂ ਦੇਤਿ। ਅਧਮ੍ਮਿਕਂ ਅਮੂਲ਼੍ਹવਿਨਯਸ੍ਸ ਦਾਨਂ। ਇਮਾਨਿ ਤੀਣਿ ਅਧਮ੍ਮਿਕਾਨਿ ਅਮੂਲ਼੍ਹવਿਨਯਸ੍ਸ ਦਾਨਾਨਿ।
‘‘Idha pana, bhikkhave, bhikkhu āpattiṃ āpanno hoti. Tamenaṃ codeti saṅgho vā, sambahulā vā, ekapuggalo vā – ‘saratāyasmā evarūpiṃ āpattiṃ āpajjitā’ti? So anummattako ummattakālayaṃ karoti – ‘ahampi kho evaṃ karomi. Tumhepi evaṃ karotha. Mayhampi etaṃ kappati. Tumhākampetaṃ kappatī’ti. Tassa saṅgho amūḷhavinayaṃ deti. Adhammikaṃ amūḷhavinayassa dānaṃ. Imāni tīṇi adhammikāni amūḷhavinayassa dānāni.
੧੯੯. ‘‘ਕਤਮਾਨਿ ਤੀਣਿ ਧਮ੍ਮਿਕਾਨਿ ਅਮੂਲ਼੍ਹવਿਨਯਸ੍ਸ ਦਾਨਾਨਿ?
199. ‘‘Katamāni tīṇi dhammikāni amūḷhavinayassa dānāni?
‘‘ਇਧ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕੋ ਹੋਤਿ ਚਿਤ੍ਤવਿਪਰਿਯਾਸਕਤੋ। ਤੇਨ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕੇਨ ਚਿਤ੍ਤવਿਪਰਿਯਾਸਕਤੇਨ ਬਹੁਂ ਅਸ੍ਸਾਮਣਕਂ ਅਜ੍ਝਾਚਿਣ੍ਣਂ ਹੋਤਿ ਭਾਸਿਤਪਰਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ। ਤਮੇਨਂ ਚੋਦੇਤਿ ਸਙ੍ਘੋ વਾ, ਸਮ੍ਬਹੁਲਾ વਾ, ਏਕਪੁਗ੍ਗਲੋ વਾ – ‘ਸਰਤਾਯਸ੍ਮਾ ਏવਰੂਪਿਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤਾ’ਤਿ? ਸੋ ਅਸ੍ਸਰਮਾਨੋવ ਏવਂ વਦੇਤਿ – ‘ਨ ਖੋ ਅਹਂ, ਆવੁਸੋ, ਸਰਾਮਿ ਏવਰੂਪਿਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤਾ’ਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਸਙ੍ਘੋ ਅਮੂਲ਼੍ਹવਿਨਯਂ ਦੇਤਿ। ਧਮ੍ਮਿਕਂ ਅਮੂਲ਼੍ਹવਿਨਯਸ੍ਸ ਦਾਨਂ।
‘‘Idha pana, bhikkhave, bhikkhu ummattako hoti cittavipariyāsakato. Tena ummattakena cittavipariyāsakatena bahuṃ assāmaṇakaṃ ajjhāciṇṇaṃ hoti bhāsitaparikkantaṃ. Tamenaṃ codeti saṅgho vā, sambahulā vā, ekapuggalo vā – ‘saratāyasmā evarūpiṃ āpattiṃ āpajjitā’ti? So assaramānova evaṃ vadeti – ‘na kho ahaṃ, āvuso, sarāmi evarūpiṃ āpattiṃ āpajjitā’ti. Tassa saṅgho amūḷhavinayaṃ deti. Dhammikaṃ amūḷhavinayassa dānaṃ.
‘‘ਇਧ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕੋ ਹੋਤਿ ਚਿਤ੍ਤવਿਪਰਿਯਾਸਕਤੋ। ਤੇਨ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕੇਨ ਚਿਤ੍ਤવਿਪਰਿਯਾਸਕਤੇਨ ਬਹੁਂ ਅਸ੍ਸਾਮਣਕਂ ਅਜ੍ਝਾਚਿਣ੍ਣਂ ਹੋਤਿ ਭਾਸਿਤਪਰਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ। ਤਮੇਨਂ ਚੋਦੇਤਿ ਸਙ੍ਘੋ વਾ, ਸਮ੍ਬਹੁਲਾ વਾ, ਏਕਪੁਗ੍ਗਲੋ વਾ – ‘ਸਰਤਾਯਸ੍ਮਾ ਏવਰੂਪਿਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤਾ’ਤਿ ? ਸੋ ਅਸ੍ਸਰਮਾਨੋવ ਏવਂ વਦੇਤਿ – ‘ਸਰਾਮਿ ਖੋ ਅਹਂ, ਆવੁਸੋ, ਯਥਾ ਸੁਪਿਨਨ੍ਤੇਨਾ’ਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਸਙ੍ਘੋ ਅਮੂਲ਼੍ਹવਿਨਯਂ ਦੇਤਿ। ਧਮ੍ਮਿਕਂ ਅਮੂਲ਼੍ਹવਿਨਯਸ੍ਸ ਦਾਨਂ।
‘‘Idha pana, bhikkhave, bhikkhu ummattako hoti cittavipariyāsakato. Tena ummattakena cittavipariyāsakatena bahuṃ assāmaṇakaṃ ajjhāciṇṇaṃ hoti bhāsitaparikkantaṃ. Tamenaṃ codeti saṅgho vā, sambahulā vā, ekapuggalo vā – ‘saratāyasmā evarūpiṃ āpattiṃ āpajjitā’ti ? So assaramānova evaṃ vadeti – ‘sarāmi kho ahaṃ, āvuso, yathā supinantenā’ti. Tassa saṅgho amūḷhavinayaṃ deti. Dhammikaṃ amūḷhavinayassa dānaṃ.
‘‘ਇਧ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕੋ ਹੋਤਿ ਚਿਤ੍ਤવਿਪਰਿਯਾਸਕਤੋ। ਤੇਨ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕੇਨ ਚਿਤ੍ਤવਿਪਰਿਯਾਸਕਤੇਨ ਬਹੁਂ ਅਸ੍ਸਾਮਣਕਂ ਅਜ੍ਝਾਚਿਣ੍ਣਂ ਹੋਤਿ ਭਾਸਿਤਪਰਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ। ਤਮੇਨਂ ਚੋਦੇਤਿ ਸਙ੍ਘੋ વਾ, ਸਮ੍ਬਹੁਲਾ વਾ, ਏਕਪੁਗ੍ਗਲੋ વਾ – ‘ਸਰਤਾਯਸ੍ਮਾ ਏવਰੂਪਿਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤਾ’ਤਿ? ਸੋ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕੋ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕਾਲਯਂ ਕਰੋਤਿ – ‘ਅਹਮ੍ਪਿ ਏવਂ ਕਰੋਮਿ। ਤੁਮ੍ਹੇਪਿ ਏવਂ ਕਰੋਥ। ਮਯ੍ਹਮ੍ਪਿ ਏਤਂ ਕਪ੍ਪਤਿ। ਤੁਮ੍ਹਾਕਮ੍ਪੇਤਂ ਕਪ੍ਪਤੀ’ਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਸਙ੍ਘੋ ਅਮੂਲ਼੍ਹવਿਨਯਂ ਦੇਤਿ। ਧਮ੍ਮਿਕਂ ਅਮੂਲ਼੍ਹવਿਨਯਸ੍ਸ ਦਾਨਂ। ‘‘ਇਮਾਨਿ ਤੀਣਿ ਧਮ੍ਮਿਕਾਨਿ ਅਮੂਲ਼੍ਹવਿਨਯਸ੍ਸ ਦਾਨਾਨੀ’’ਤਿ।
‘‘Idha pana, bhikkhave, bhikkhu ummattako hoti cittavipariyāsakato. Tena ummattakena cittavipariyāsakatena bahuṃ assāmaṇakaṃ ajjhāciṇṇaṃ hoti bhāsitaparikkantaṃ. Tamenaṃ codeti saṅgho vā, sambahulā vā, ekapuggalo vā – ‘saratāyasmā evarūpiṃ āpattiṃ āpajjitā’ti? So ummattako ummattakālayaṃ karoti – ‘ahampi evaṃ karomi. Tumhepi evaṃ karotha. Mayhampi etaṃ kappati. Tumhākampetaṃ kappatī’ti. Tassa saṅgho amūḷhavinayaṃ deti. Dhammikaṃ amūḷhavinayassa dānaṃ. ‘‘Imāni tīṇi dhammikāni amūḷhavinayassa dānānī’’ti.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਚੂਲ਼વਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / ਅਮੂਲ਼੍ਹવਿਨਯਕਥਾ • Amūḷhavinayakathā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ਸਤਿવਿਨਯਾਦਿਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Sativinayādikathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ਅਮੂਲ਼੍ਹવਿਨਯਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Amūḷhavinayakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ਸਤਿવਿਨਯਕਥਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ • Sativinayakathādivaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ੩. ਅਮੂਲ਼੍ਹવਿਨਯਕਥਾ • 3. Amūḷhavinayakathā
