| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / कङ्खावितरणी-अभिनव-टीका • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
४. अनादरियसिक्खापदवण्णना
4. Anādariyasikkhāpadavaṇṇanā
दुविधञ्हेत्थ अनादरियं पुग्गलानादरियञ्च धम्मानादरियञ्चाति आह ‘‘पुग्गलस्स वा’’तिआदि। तत्थ यो भिक्खु उपसम्पन्नेन पञ्ञत्तेन वुच्चमानो ‘‘अयं उक्खित्तको वा वम्भितो वा गरहितो वा, इमस्स वचनं अकतं भविस्सती’’ति (पाचि॰ ३४२) अनादरियं करोति, अयं पुग्गले अनादरियं करोति नाम। यो पन पञ्ञत्तेन वुच्चमानो ‘‘कथायं नस्सेय्य वा विनस्सेय्य वा अन्तरधायेय्य वा’’ति, तं वा नसिक्खितुकामो अनादरियं करोति, अयं धम्मे अनादरियं करोति नाम। तेनाह ‘‘तस्मा’’तिआदि।
Duvidhañhettha anādariyaṃ puggalānādariyañca dhammānādariyañcāti āha ‘‘puggalassa vā’’tiādi. Tattha yo bhikkhu upasampannena paññattena vuccamāno ‘‘ayaṃ ukkhittako vā vambhito vā garahito vā, imassa vacanaṃ akataṃ bhavissatī’’ti (pāci. 342) anādariyaṃ karoti, ayaṃ puggale anādariyaṃ karoti nāma. Yo pana paññattena vuccamāno ‘‘kathāyaṃ nasseyya vā vinasseyya vā antaradhāyeyya vā’’ti, taṃ vā nasikkhitukāmo anādariyaṃ karoti, ayaṃ dhamme anādariyaṃ karoti nāma. Tenāha ‘‘tasmā’’tiādi.
इदं न सल्लेखाय संवत्ततीति सम्मा किलेसे लिखतीति सल्लेखो, अप्पिच्छता, तदत्थं नयिदं संवत्तति। आदिसद्देन ‘‘इदं न धुतत्थाय संवत्तति, न पासादिकताय, न अपचयाय, न वीरियारम्भाय संवत्तती’’ति (पाचि॰ ३४३) इदं सङ्गण्हाति। अपञ्ञत्तेनाति सुत्ते वा अभिधम्मे वा आगतेन। पवेणिआगतन्ति सङ्गीतिकालतो पट्ठाय महाकस्सपादिआचरियपरम्पराय आगतं। सचे पन यस्मा उच्छुरसो सत्ताहकालिको, तस्स कसटो यावजीविको, द्विन्नंयेव समवायो उच्छुयट्ठि, तस्मा विकाले उच्छुयट्ठिं खादितुं वट्टति गुळहरीतकं वियाति एवमादिकं गारय्हाचरियुग्गहं गहेत्वा ‘‘एवं अम्हाकं आचरियानं उग्गहो परिपुच्छा’’ति भणति, आपत्तियेव।
Idaṃna sallekhāya saṃvattatīti sammā kilese likhatīti sallekho, appicchatā, tadatthaṃ nayidaṃ saṃvattati. Ādisaddena ‘‘idaṃ na dhutatthāya saṃvattati, na pāsādikatāya, na apacayāya, na vīriyārambhāya saṃvattatī’’ti (pāci. 343) idaṃ saṅgaṇhāti. Apaññattenāti sutte vā abhidhamme vā āgatena. Paveṇiāgatanti saṅgītikālato paṭṭhāya mahākassapādiācariyaparamparāya āgataṃ. Sace pana yasmā ucchuraso sattāhakāliko, tassa kasaṭo yāvajīviko, dvinnaṃyeva samavāyo ucchuyaṭṭhi, tasmā vikāle ucchuyaṭṭhiṃ khādituṃ vaṭṭati guḷaharītakaṃ viyāti evamādikaṃ gārayhācariyuggahaṃ gahetvā ‘‘evaṃ amhākaṃ ācariyānaṃ uggaho paripucchā’’ti bhaṇati, āpattiyeva.
अनादरियसिक्खापदवण्णना निट्ठिता।
Anādariyasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
