| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / បញ្ចបករណ-អដ្ឋកថា • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
៨. អនាគតញាណកថាវណ្ណនា
8. Anāgatañāṇakathāvaṇṇanā
៤៣៩-៤៤០. ឥទានិ អនាគតញាណកថា នាម ហោតិ។ តត្ថ អនាគតំ នាម អន្តរម្បិ អត្ថិ, អនន្តរម្បិ។ តេសុ អនន្តរេ ឯកន្តេនេវ ញាណំ នត្ថិ។ យថា ច អនន្តរេ, តថា ឯកវីថិឯកជវនបរិយាបន្នេបិ។ តត្ថ យេ សព្ពស្មិម្បិ អនាគតេ ញាណំ ឥច្ឆន្តិ, សេយ្យថាបិ អន្ធកា; តេ សន្ធាយ បុច្ឆា សកវាទិស្ស, បដិញ្ញា ឥតរស្ស។ អថ នំ ‘‘យំ តេ អនាគតេ ញាណំ, កិំ តេន អនន្តរំ អនាគតំ មូលាទិវសេន ជានាតី’’តិ ចោទេតុំ អនាគតំ មូលតោតិអាទិមាហ។ តត្ថ មូលតោតិអាទីនិ សព្ពានិ ការណវេវចនានេវ។ ការណញ្ហិ យំ អត្តនោ ផលំ ករោតិ, តំ តត្ថ មូលយតិ បតិដ្ឋាតីតិ មូលំ។ តតោ ច តំ ហិនោតិ បវត្តយតីតិ ហេតុ។ តទេវ តំ និទេតិ ‘‘ហន្ទ នំ គណ្ហថា’’តិ។ និយ្យាតេតិ វិយាតិ និទានំ។ តតោ តំ សម្ភវតីតិ សម្ភវោ។ បភវតីតិ បភវោ។ តត្ថ ច តំ សមុដ្ឋាតិ, តំ វា នំ សមុដ្ឋាបេតីតិ សមុដ្ឋានំ។ តទេវ នំ អាហរតីតិ អាហារោ។ តញ្ចស្ស អបរិច្ចជិតព្ពដ្ឋេន អារម្មណំ។ តទេវ ចេតំ បដិច្ច ឯតីតិ បច្ចយោ។ តតោ នំ សមុទេតីតិ សមុទយោតិ វុច្ចតិ។ យស្មា បន អនន្តរំ ចិត្តំ ឯតេហាការេហិ ន សក្កា ជានិតុំ, តស្មា ន ហេវន្តិ បដិក្ខិបតិ។ អនាគតំ ហេតុបច្ចយតន្តិ យា អនន្តរានាគតេ ចិត្តេ ហេតុបច្ចយតា, តំ ជានាតិ។ យេ តត្ថ ធម្មា ហេតុបច្ចយា ហោន្តិ, តេ ជានាតីតិ អត្ថោ។ សេសបទេសុបិ ឯសេវ នយោ។ គោត្រភុនោតិអាទិ យស្មិំ អនាគតេ ញាណំ ន ឧប្បជ្ជតិ, តំ សរូបតោ ទស្សេតុំ វុត្តំ។ បាដលិបុត្តស្សាតិ សុត្តំ យស្មិំ អនាគតេ ញាណំ ឧប្បជ្ជតិ, តំ ទស្សេតុំ អាហដំ។ យស្មា បនេតំ ន សព្ពស្មិំ អនាគតេ ញាណស្ស សាធកំ; តស្មា អនាហដមេវាតិ។
439-440. Idāni anāgatañāṇakathā nāma hoti. Tattha anāgataṃ nāma antarampi atthi, anantarampi. Tesu anantare ekanteneva ñāṇaṃ natthi. Yathā ca anantare, tathā ekavīthiekajavanapariyāpannepi. Tattha ye sabbasmimpi anāgate ñāṇaṃ icchanti, seyyathāpi andhakā; te sandhāya pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Atha naṃ ‘‘yaṃ te anāgate ñāṇaṃ, kiṃ tena anantaraṃ anāgataṃ mūlādivasena jānātī’’ti codetuṃ anāgataṃ mūlatotiādimāha. Tattha mūlatotiādīni sabbāni kāraṇavevacanāneva. Kāraṇañhi yaṃ attano phalaṃ karoti, taṃ tattha mūlayati patiṭṭhātīti mūlaṃ. Tato ca taṃ hinoti pavattayatīti hetu. Tadeva taṃ nideti ‘‘handa naṃ gaṇhathā’’ti. Niyyāteti viyāti nidānaṃ. Tato taṃ sambhavatīti sambhavo. Pabhavatīti pabhavo. Tattha ca taṃ samuṭṭhāti, taṃ vā naṃ samuṭṭhāpetīti samuṭṭhānaṃ. Tadeva naṃ āharatīti āhāro. Tañcassa apariccajitabbaṭṭhena ārammaṇaṃ. Tadeva cetaṃ paṭicca etīti paccayo. Tato naṃ samudetīti samudayoti vuccati. Yasmā pana anantaraṃ cittaṃ etehākārehi na sakkā jānituṃ, tasmā na hevanti paṭikkhipati. Anāgataṃ hetupaccayatanti yā anantarānāgate citte hetupaccayatā, taṃ jānāti. Ye tattha dhammā hetupaccayā honti, te jānātīti attho. Sesapadesupi eseva nayo. Gotrabhunotiādi yasmiṃ anāgate ñāṇaṃ na uppajjati, taṃ sarūpato dassetuṃ vuttaṃ. Pāṭaliputtassāti suttaṃ yasmiṃ anāgate ñāṇaṃ uppajjati, taṃ dassetuṃ āhaṭaṃ. Yasmā panetaṃ na sabbasmiṃ anāgate ñāṇassa sādhakaṃ; tasmā anāhaṭamevāti.
អនាគតញាណកថាវណ្ណនា។
Anāgatañāṇakathāvaṇṇanā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / អភិធម្មបិដក • Abhidhammapiṭaka / កថាវត្ថុបាឡិ • Kathāvatthupāḷi / (៥០) ៨. អនាគតញាណកថា • (50) 8. Anāgatañāṇakathā
ដីកា • Tīkā / អភិធម្មបិដក (ដីកា) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / បញ្ចបករណ-មូលដីកា • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ៨. អនាគតញាណកថាវណ្ណនា • 8. Anāgatañāṇakathāvaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / អភិធម្មបិដក (ដីកា) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / បញ្ចបករណ-អនុដីកា • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ៨. អនាគតញាណកថាវណ្ណនា • 8. Anāgatañāṇakathāvaṇṇanā
