| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya |
6. ආනන්‌දසුත්‌තං
6. Ānandasuttaṃ
37. එකං සමයං ආයස්‌මා ආනන්‌දො කොසම්‌බියං විහරති ඝොසිතාරාමෙ. තත්‍ර ඛො ආයස්‌මා ආනන්‌දො භික්‌ඛූ ආමන්‌තෙසි – ‘‘ආවුසො භික්‌ඛවෙ’’ති. ‘‘ආවුසො’’ති ඛො තෙ භික්‌ඛූ ආයස්‌මතො ආනන්‌දස්‌ස පච්‌චස්‌සොසුං. ආයස්‌මා ආනන්‌දො එතදවොච –
37. Ekaṃ samayaṃ āyasmā ānando kosambiyaṃ viharati ghositārāme. Tatra kho āyasmā ānando bhikkhū āmantesi – ‘‘āvuso bhikkhave’’ti. ‘‘Āvuso’’ti kho te bhikkhū āyasmato ānandassa paccassosuṃ. Āyasmā ānando etadavoca –
‘‘අච්‌ඡරියං, ආවුසො, අබ්‌භුතං, ආවුසො! යාවඤ්‌චිදං තෙන භගවතා ජානතා පස්‌සතා අරහතා සම්‌මාසම්‌බුද්‌ධෙන සම්‌බාධෙ ඔකාසාධිගමො අනුබුද්‌ධො සත්‌තානං විසුද්‌ධියා සොකපරිදෙවානං සමතික්‌කමාය දුක්‌ඛදොමනස්‌සානං අත්‌ථඞ්‌ගමාය ඤායස්‌ස අධිගමාය නිබ්‌බානස්‌ස සච්‌ඡිකිරියාය. තදෙව නාම චක්‌ඛුං භවිස්‌සති තෙ රූපා තඤ්‌චායතනං නො පටිසංවෙදිස්‌සති 1. තදෙව නාම සොතං භවිස්‌සති තෙ සද්‌දා තඤ්‌චායතනං නො පටිසංවෙදිස්‌සති. තදෙව නාම ඝානං භවිස්‌සති තෙ ගන්‌ධා තඤ්‌චායතනං නො පටිසංවෙදිස්‌සති. සාව නාම ජිව්‌හා භවිස්‌සති තෙ රසා තඤ්‌චායතනං නො පටිසංවෙදිස්‌සති. සොව නාම කායො භවිස්‌සති තෙ ඵොට්‌ඨබ්‌බා තඤ්‌චායතනං නො පටිසංවෙදිස්‌සතී’’ති.
‘‘Acchariyaṃ, āvuso, abbhutaṃ, āvuso! Yāvañcidaṃ tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena sambādhe okāsādhigamo anubuddho sattānaṃ visuddhiyā sokaparidevānaṃ samatikkamāya dukkhadomanassānaṃ atthaṅgamāya ñāyassa adhigamāya nibbānassa sacchikiriyāya. Tadeva nāma cakkhuṃ bhavissati te rūpā tañcāyatanaṃ no paṭisaṃvedissati 2. Tadeva nāma sotaṃ bhavissati te saddā tañcāyatanaṃ no paṭisaṃvedissati. Tadeva nāma ghānaṃ bhavissati te gandhā tañcāyatanaṃ no paṭisaṃvedissati. Sāva nāma jivhā bhavissati te rasā tañcāyatanaṃ no paṭisaṃvedissati. Sova nāma kāyo bhavissati te phoṭṭhabbā tañcāyatanaṃ no paṭisaṃvedissatī’’ti.
එවං වුත්‌තෙ ආයස්‌මා උදායී ආයස්‌මන්‌තං ආනන්‌දං එතදවොච – ‘‘සඤ්‌ඤීමෙව නු ඛො, ආවුසො ආනන්‌ද, තදායතනං නො පටිසංවෙදෙති උදාහු අසඤ්‌ඤී’’ති? ‘‘සඤ්‌ඤීමෙව ඛො, ආවුසො, තදායතනං නො පටිසංවෙදෙති, නො අසඤ්‌ඤී’’ති.
Evaṃ vutte āyasmā udāyī āyasmantaṃ ānandaṃ etadavoca – ‘‘saññīmeva nu kho, āvuso ānanda, tadāyatanaṃ no paṭisaṃvedeti udāhu asaññī’’ti? ‘‘Saññīmeva kho, āvuso, tadāyatanaṃ no paṭisaṃvedeti, no asaññī’’ti.
‘‘කිංසඤ්‌ඤී පනාවුසො, තදායතනං නො පටිසංවෙදෙතී’’ති? ‘‘ඉධාවුසො, භික්‌ඛු, සබ්‌බසො රූපසඤ්‌ඤානං සමතික්‌කමා පටිඝසඤ්‌ඤානං අත්‌ථඞ්‌ගමා නානත්‌තසඤ්‌ඤානං අමනසිකාරා ‘අනන්‌තො ආකාසො’ති ආකාසානඤ්‌චායතනං උපසම්‌පජ්‌ජ විහරති. එවංසඤ්‌ඤීපි ඛො, ආවුසො, තදායතනං නො පටිසංවෙදෙති.
‘‘Kiṃsaññī panāvuso, tadāyatanaṃ no paṭisaṃvedetī’’ti? ‘‘Idhāvuso, bhikkhu, sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā nānattasaññānaṃ amanasikārā ‘ananto ākāso’ti ākāsānañcāyatanaṃ upasampajja viharati. Evaṃsaññīpi kho, āvuso, tadāyatanaṃ no paṭisaṃvedeti.
‘‘පුන චපරං, ආවුසො, භික්‌ඛු සබ්‌බසො ආකාසානඤ්‌චායතනං සමතික්‌කම්‌ම ‘අනන්‌තං විඤ්‌ඤාණ’න්‌ති විඤ්‌ඤාණඤ්‌චායතනං උපසම්‌පජ්‌ජ විහරති. එවංසඤ්‌ඤීපි ඛො, ආවුසො, තදායතනං නො පටිසංවෙදෙති.
‘‘Puna caparaṃ, āvuso, bhikkhu sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma ‘anantaṃ viññāṇa’nti viññāṇañcāyatanaṃ upasampajja viharati. Evaṃsaññīpi kho, āvuso, tadāyatanaṃ no paṭisaṃvedeti.
‘‘පුන චපරං, ආවුසො, භික්‌ඛු සබ්‌බසො විඤ්‌ඤාණඤ්‌චායතනං සමතික්‌කම්‌ම ‘නත්‌ථි කිඤ්‌චී’ති ආකිඤ්‌චඤ්‌ඤායතනං උපසම්‌පජ්‌ජ විහරති. එවංසඤ්‌ඤීපි ඛො , ආවුසො, තදායතනං නො පටිසංවෙදෙතී’’ති.
‘‘Puna caparaṃ, āvuso, bhikkhu sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma ‘natthi kiñcī’ti ākiñcaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Evaṃsaññīpi kho , āvuso, tadāyatanaṃ no paṭisaṃvedetī’’ti.
‘‘එකමිදාහං, ආවුසො, සමයං සාකෙතෙ විහරාමි අඤ්‌ජනවනෙ මිගදායෙ. අථ ඛො, ආවුසො, ජටිලවාසිකා 3 භික්‌ඛුනී යෙනාහං තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා මං අභිවාදෙත්‌වා එකමන්‌තං අට්‌ඨාසි. එකමන්‌තං ඨිතා ඛො, ආවුසො, ජටිලවාසිකා භික්‌ඛුනී මං එතදවොච – ‘යායං, භන්‌තෙ ආනන්‌ද, සමාධි න චාභිනතො න චාපනතො න ච සසඞ්‌ඛාරනිග්‌ගය්‌හවාරිතගතො 4, විමුත්‌තත්‌තා ඨිතො, ඨිතත්‌තා සන්‌තුසිතො, සන්‌තුසිතත්‌තා නො පරිතස්‌සති. අයං, භන්‌තෙ ආනන්‌ද, සමාධි කිංඵලො වුත්‌තො භගවතා’’’ති?
‘‘Ekamidāhaṃ, āvuso, samayaṃ sākete viharāmi añjanavane migadāye. Atha kho, āvuso, jaṭilavāsikā 5 bhikkhunī yenāhaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā maṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Ekamantaṃ ṭhitā kho, āvuso, jaṭilavāsikā bhikkhunī maṃ etadavoca – ‘yāyaṃ, bhante ānanda, samādhi na cābhinato na cāpanato na ca sasaṅkhāraniggayhavāritagato 6, vimuttattā ṭhito, ṭhitattā santusito, santusitattā no paritassati. Ayaṃ, bhante ānanda, samādhi kiṃphalo vutto bhagavatā’’’ti?
‘‘එවං වුත්‌තෙ, සොහං, ආවුසො, ජටිලවාසිකං භික්‌ඛුනිං එතදවොචං – ‘යායං, භගිනි, සමාධි න චාභිනතො න චාපනතො න ච සසඞ්‌ඛාරනිග්‌ගය්‌හවාරිතගතො, විමුත්‌තත්‌තා ඨිතො, ඨිතත්‌තා සන්‌තුසිතො, සන්‌තුසිතත්‌තා නො පරිතස්‌සති. අයං, භගිනි, සමාධි අඤ්‌ඤාඵලො වුත්‌තො භගවතා’ති. එවංසඤ්‌ඤීපි ඛො, ආවුසො, තදායතනං නො පටිසංවෙදෙතී’’ති. ඡට්‌ඨං.
‘‘Evaṃ vutte, sohaṃ, āvuso, jaṭilavāsikaṃ bhikkhuniṃ etadavocaṃ – ‘yāyaṃ, bhagini, samādhi na cābhinato na cāpanato na ca sasaṅkhāraniggayhavāritagato, vimuttattā ṭhito, ṭhitattā santusito, santusitattā no paritassati. Ayaṃ, bhagini, samādhi aññāphalo vutto bhagavatā’ti. Evaṃsaññīpi kho, āvuso, tadāyatanaṃ no paṭisaṃvedetī’’ti. Chaṭṭhaṃ.
Footnotes:
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 6. ආනන්‌දසුත්‌තවණ්‌ණනා • 6. Ānandasuttavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / 6. ආනන්‌දසුත්‌තවණ්‌ණනා • 6. Ānandasuttavaṇṇanā
