| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ • Aṅguttaranikāya |
੬. ਆਨਨ੍ਦਸੁਤ੍ਤਂ
6. Ānandasuttaṃ
੩੭. ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਆਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਕੋਸਮ੍ਬਿਯਂ વਿਹਰਤਿ ਘੋਸਿਤਾਰਾਮੇ। ਤਤ੍ਰ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਆવੁਸੋ ਭਿਕ੍ਖવੇ’’ਤਿ। ‘‘ਆવੁਸੋ’’ਤਿ ਖੋ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਆਨਨ੍ਦਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਸ੍ਸੋਸੁਂ। ਆਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਏਤਦવੋਚ –
37. Ekaṃ samayaṃ āyasmā ānando kosambiyaṃ viharati ghositārāme. Tatra kho āyasmā ānando bhikkhū āmantesi – ‘‘āvuso bhikkhave’’ti. ‘‘Āvuso’’ti kho te bhikkhū āyasmato ānandassa paccassosuṃ. Āyasmā ānando etadavoca –
‘‘ਅਚ੍ਛਰਿਯਂ, ਆવੁਸੋ, ਅਬ੍ਭੁਤਂ, ਆવੁਸੋ! ਯਾવਞ੍ਚਿਦਂ ਤੇਨ ਭਗવਤਾ ਜਾਨਤਾ ਪਸ੍ਸਤਾ ਅਰਹਤਾ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਸਮ੍ਬਾਧੇ ਓਕਾਸਾਧਿਗਮੋ ਅਨੁਬੁਦ੍ਧੋ ਸਤ੍ਤਾਨਂ વਿਸੁਦ੍ਧਿਯਾ ਸੋਕਪਰਿਦੇવਾਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮਾਯ ਦੁਕ੍ਖਦੋਮਨਸ੍ਸਾਨਂ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਮਾਯ ਞਾਯਸ੍ਸ ਅਧਿਗਮਾਯ ਨਿਬ੍ਬਾਨਸ੍ਸ ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਯ। ਤਦੇવ ਨਾਮ ਚਕ੍ਖੁਂ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ ਤੇ ਰੂਪਾ ਤਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਨੋ ਪਟਿਸਂવੇਦਿਸ੍ਸਤਿ 1। ਤਦੇવ ਨਾਮ ਸੋਤਂ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ ਤੇ ਸਦ੍ਦਾ ਤਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਨੋ ਪਟਿਸਂવੇਦਿਸ੍ਸਤਿ। ਤਦੇવ ਨਾਮ ਘਾਨਂ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ ਤੇ ਗਨ੍ਧਾ ਤਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਨੋ ਪਟਿਸਂવੇਦਿਸ੍ਸਤਿ। ਸਾવ ਨਾਮ ਜਿવ੍ਹਾ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ ਤੇ ਰਸਾ ਤਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਨੋ ਪਟਿਸਂવੇਦਿਸ੍ਸਤਿ। ਸੋવ ਨਾਮ ਕਾਯੋ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ ਤੇ ਫੋਟ੍ਠਬ੍ਬਾ ਤਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਨੋ ਪਟਿਸਂવੇਦਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ।
‘‘Acchariyaṃ, āvuso, abbhutaṃ, āvuso! Yāvañcidaṃ tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena sambādhe okāsādhigamo anubuddho sattānaṃ visuddhiyā sokaparidevānaṃ samatikkamāya dukkhadomanassānaṃ atthaṅgamāya ñāyassa adhigamāya nibbānassa sacchikiriyāya. Tadeva nāma cakkhuṃ bhavissati te rūpā tañcāyatanaṃ no paṭisaṃvedissati 2. Tadeva nāma sotaṃ bhavissati te saddā tañcāyatanaṃ no paṭisaṃvedissati. Tadeva nāma ghānaṃ bhavissati te gandhā tañcāyatanaṃ no paṭisaṃvedissati. Sāva nāma jivhā bhavissati te rasā tañcāyatanaṃ no paṭisaṃvedissati. Sova nāma kāyo bhavissati te phoṭṭhabbā tañcāyatanaṃ no paṭisaṃvedissatī’’ti.
ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ ਆਯਸ੍ਮਾ ਉਦਾਯੀ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਆਨਨ੍ਦਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਸਞ੍ਞੀਮੇવ ਨੁ ਖੋ, ਆવੁਸੋ ਆਨਨ੍ਦ, ਤਦਾਯਤਨਂ ਨੋ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਤਿ ਉਦਾਹੁ ਅਸਞ੍ਞੀ’’ਤਿ? ‘‘ਸਞ੍ਞੀਮੇવ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਤਦਾਯਤਨਂ ਨੋ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਤਿ, ਨੋ ਅਸਞ੍ਞੀ’’ਤਿ।
Evaṃ vutte āyasmā udāyī āyasmantaṃ ānandaṃ etadavoca – ‘‘saññīmeva nu kho, āvuso ānanda, tadāyatanaṃ no paṭisaṃvedeti udāhu asaññī’’ti? ‘‘Saññīmeva kho, āvuso, tadāyatanaṃ no paṭisaṃvedeti, no asaññī’’ti.
‘‘ਕਿਂਸਞ੍ਞੀ ਪਨਾવੁਸੋ, ਤਦਾਯਤਨਂ ਨੋ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਇਧਾવੁਸੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਸਬ੍ਬਸੋ ਰੂਪਸਞ੍ਞਾਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮਾ ਪਟਿਘਸਞ੍ਞਾਨਂ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਮਾ ਨਾਨਤ੍ਤਸਞ੍ਞਾਨਂ ਅਮਨਸਿਕਾਰਾ ‘ਅਨਨ੍ਤੋ ਆਕਾਸੋ’ਤਿ ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਏવਂਸਞ੍ਞੀਪਿ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਤਦਾਯਤਨਂ ਨੋ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਤਿ।
‘‘Kiṃsaññī panāvuso, tadāyatanaṃ no paṭisaṃvedetī’’ti? ‘‘Idhāvuso, bhikkhu, sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā nānattasaññānaṃ amanasikārā ‘ananto ākāso’ti ākāsānañcāyatanaṃ upasampajja viharati. Evaṃsaññīpi kho, āvuso, tadāyatanaṃ no paṭisaṃvedeti.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਆવੁਸੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਬ੍ਬਸੋ ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ‘ਅਨਨ੍ਤਂ વਿਞ੍ਞਾਣ’ਨ੍ਤਿ વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਏવਂਸਞ੍ਞੀਪਿ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਤਦਾਯਤਨਂ ਨੋ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਤਿ।
‘‘Puna caparaṃ, āvuso, bhikkhu sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma ‘anantaṃ viññāṇa’nti viññāṇañcāyatanaṃ upasampajja viharati. Evaṃsaññīpi kho, āvuso, tadāyatanaṃ no paṭisaṃvedeti.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਆવੁਸੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਬ੍ਬਸੋ વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ‘ਨਤ੍ਥਿ ਕਿਞ੍ਚੀ’ਤਿ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਏવਂਸਞ੍ਞੀਪਿ ਖੋ , ਆવੁਸੋ, ਤਦਾਯਤਨਂ ਨੋ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਤੀ’’ਤਿ।
‘‘Puna caparaṃ, āvuso, bhikkhu sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma ‘natthi kiñcī’ti ākiñcaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Evaṃsaññīpi kho , āvuso, tadāyatanaṃ no paṭisaṃvedetī’’ti.
‘‘ਏਕਮਿਦਾਹਂ, ਆવੁਸੋ, ਸਮਯਂ ਸਾਕੇਤੇ વਿਹਰਾਮਿ ਅਞ੍ਜਨવਨੇ ਮਿਗਦਾਯੇ। ਅਥ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਜਟਿਲવਾਸਿਕਾ 3 ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਯੇਨਾਹਂ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਮਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਅਟ੍ਠਾਸਿ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਠਿਤਾ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਜਟਿਲવਾਸਿਕਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਮਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘ਯਾਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ ਆਨਨ੍ਦ, ਸਮਾਧਿ ਨ ਚਾਭਿਨਤੋ ਨ ਚਾਪਨਤੋ ਨ ਚ ਸਸਙ੍ਖਾਰਨਿਗ੍ਗਯ੍ਹવਾਰਿਤਗਤੋ 4, વਿਮੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਠਿਤੋ, ਠਿਤਤ੍ਤਾ ਸਨ੍ਤੁਸਿਤੋ, ਸਨ੍ਤੁਸਿਤਤ੍ਤਾ ਨੋ ਪਰਿਤਸ੍ਸਤਿ। ਅਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ ਆਨਨ੍ਦ, ਸਮਾਧਿ ਕਿਂਫਲੋ વੁਤ੍ਤੋ ਭਗવਤਾ’’’ਤਿ?
‘‘Ekamidāhaṃ, āvuso, samayaṃ sākete viharāmi añjanavane migadāye. Atha kho, āvuso, jaṭilavāsikā 5 bhikkhunī yenāhaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā maṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Ekamantaṃ ṭhitā kho, āvuso, jaṭilavāsikā bhikkhunī maṃ etadavoca – ‘yāyaṃ, bhante ānanda, samādhi na cābhinato na cāpanato na ca sasaṅkhāraniggayhavāritagato 6, vimuttattā ṭhito, ṭhitattā santusito, santusitattā no paritassati. Ayaṃ, bhante ānanda, samādhi kiṃphalo vutto bhagavatā’’’ti?
‘‘ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ, ਸੋਹਂ, ਆવੁਸੋ, ਜਟਿਲવਾਸਿਕਂ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਂ ਏਤਦવੋਚਂ – ‘ਯਾਯਂ, ਭਗਿਨਿ, ਸਮਾਧਿ ਨ ਚਾਭਿਨਤੋ ਨ ਚਾਪਨਤੋ ਨ ਚ ਸਸਙ੍ਖਾਰਨਿਗ੍ਗਯ੍ਹવਾਰਿਤਗਤੋ, વਿਮੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਠਿਤੋ, ਠਿਤਤ੍ਤਾ ਸਨ੍ਤੁਸਿਤੋ, ਸਨ੍ਤੁਸਿਤਤ੍ਤਾ ਨੋ ਪਰਿਤਸ੍ਸਤਿ। ਅਯਂ, ਭਗਿਨਿ, ਸਮਾਧਿ ਅਞ੍ਞਾਫਲੋ વੁਤ੍ਤੋ ਭਗવਤਾ’ਤਿ। ਏવਂਸਞ੍ਞੀਪਿ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਤਦਾਯਤਨਂ ਨੋ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਤੀ’’ਤਿ। ਛਟ੍ਠਂ।
‘‘Evaṃ vutte, sohaṃ, āvuso, jaṭilavāsikaṃ bhikkhuniṃ etadavocaṃ – ‘yāyaṃ, bhagini, samādhi na cābhinato na cāpanato na ca sasaṅkhāraniggayhavāritagato, vimuttattā ṭhito, ṭhitattā santusito, santusitattā no paritassati. Ayaṃ, bhagini, samādhi aññāphalo vutto bhagavatā’ti. Evaṃsaññīpi kho, āvuso, tadāyatanaṃ no paṭisaṃvedetī’’ti. Chaṭṭhaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ੬. ਆਨਨ੍ਦਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 6. Ānandasuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ੬. ਆਨਨ੍ਦਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 6. Ānandasuttavaṇṇanā
