| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय (टीका) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
२. आनन्दसुत्तवण्णना
2. Ānandasuttavaṇṇanā
३२. दुतिये तथाजातिकोति तथासभावो। चित्तेकग्गतालाभोति चित्तेकग्गताय अधिगमो। रूपमेव किलेसुप्पत्तिया कारणभावतो रूपनिमित्तं। एस नयो सेसेसुपि। सस्सतादिनिमित्तन्ति सस्सतुच्छेदभावनिमित्तं। पुग्गलनिमित्तन्ति पुग्गलाभिनिवेसननिमित्तं। धम्मनिमित्तन्ति धम्मारम्मणसङ्खातं निमित्तं। ‘‘सिया नु खो, भन्ते’’ति थेरेन पुट्ठो भगवा ‘‘सिया’’ति अवोच लोकुत्तरसमाधिप्पटिलाभं सन्धाय। सो हि निब्बानं सन्तं पणीतन्ति च पस्सति। तेनाह ‘‘इधानन्दा’’तिआदि।
32. Dutiye tathājātikoti tathāsabhāvo. Cittekaggatālābhoti cittekaggatāya adhigamo. Rūpameva kilesuppattiyā kāraṇabhāvato rūpanimittaṃ. Esa nayo sesesupi. Sassatādinimittanti sassatucchedabhāvanimittaṃ. Puggalanimittanti puggalābhinivesananimittaṃ. Dhammanimittanti dhammārammaṇasaṅkhātaṃ nimittaṃ. ‘‘Siyā nu kho, bhante’’ti therena puṭṭho bhagavā ‘‘siyā’’ti avoca lokuttarasamādhippaṭilābhaṃ sandhāya. So hi nibbānaṃ santaṃ paṇītanti ca passati. Tenāha ‘‘idhānandā’’tiādi.
निब्बानं सन्तन्ति समापत्तिं अप्पेत्वाति निब्बानं सन्तन्ति आभुजित्वा फलसमापत्तिं अप्पेत्वा । दिवसम्पीतिआदिना असङ्खताय धातुया अच्चन्तसन्तपणीतादिभावं दस्सेति। अट्ठविधेति ‘‘सन्तं पणीतं सब्बसङ्खारसमथो सब्बूपधिपटिनिस्सग्गो तण्हाक्खयो विरागो निरोधो निब्बान’’न्ति एवं अट्ठविधे आभोगसञ्ञिते समन्नाहारे। निद्धारणे चेतं भुम्मं। इमस्मिं ठाने…पे॰… लब्भन्तेवाति ‘‘इधानन्द, भिक्खुनो एवं होती’’ति आगते इमस्मिं सुत्तप्पदेसे एकोपि आभोगसमन्नाहारो चेपि सब्बे अट्ठपि आभोगसमन्नाहारा लब्भन्तेव समन्नाहरतं अत्थावहत्ता।
Nibbānaṃsantanti samāpattiṃ appetvāti nibbānaṃ santanti ābhujitvā phalasamāpattiṃ appetvā . Divasampītiādinā asaṅkhatāya dhātuyā accantasantapaṇītādibhāvaṃ dasseti. Aṭṭhavidheti ‘‘santaṃ paṇītaṃ sabbasaṅkhārasamatho sabbūpadhipaṭinissaggo taṇhākkhayo virāgo nirodho nibbāna’’nti evaṃ aṭṭhavidhe ābhogasaññite samannāhāre. Niddhāraṇe cetaṃ bhummaṃ. Imasmiṃ ṭhāne…pe… labbhantevāti ‘‘idhānanda, bhikkhuno evaṃ hotī’’ti āgate imasmiṃ suttappadese ekopi ābhogasamannāhāro cepi sabbe aṭṭhapi ābhogasamannāhārā labbhanteva samannāharataṃ atthāvahattā.
ञाणेन जानित्वाति विपस्सनाञाणसहितेन मग्गञाणेन जानित्वा। परानि च ओपरानि च चक्खादीनि आयतनानि। सन्ततायाति पटिप्पस्सद्धिताय। कायदुच्चरितादिधूमविरहितोति कायदुच्चरितादि एव सन्तापनट्ठेन धूमो, तेन विरहितो। अनीघोति अपापो। जातिजरागहणेनेव ब्याधिमरणम्पि गहितमेवाति तब्भावभावतोति वुत्तं।
Ñāṇena jānitvāti vipassanāñāṇasahitena maggañāṇena jānitvā. Parāni ca oparāni ca cakkhādīni āyatanāni. Santatāyāti paṭippassaddhitāya. Kāyaduccaritādidhūmavirahitoti kāyaduccaritādi eva santāpanaṭṭhena dhūmo, tena virahito. Anīghoti apāpo. Jātijarāgahaṇeneva byādhimaraṇampi gahitamevāti tabbhāvabhāvatoti vuttaṃ.
आनन्दसुत्तवण्णना निट्ठिता।
Ānandasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय • Aṅguttaranikāya / २. आनन्दसुत्तं • 2. Ānandasuttaṃ
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / अङ्गुत्तरनिकाय (अट्ठकथा) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / २. आनन्दसुत्तवण्णना • 2. Ānandasuttavaṇṇanā
