| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
๒. อานนฺทสุตฺตวณฺณนา
2. Ānandasuttavaṇṇanā
๓๒. ทุติเย ตถาชาติโกติ ตถาสภาโวฯ จิเตฺตกคฺคตาลาโภติ จิเตฺตกคฺคตาย อธิคโมฯ รูปเมว กิเลสุปฺปตฺติยา การณภาวโต รูปนิมิตฺตํฯ เอส นโย เสเสสุปิฯ สสฺสตาทินิมิตฺตนฺติ สสฺสตุเจฺฉทภาวนิมิตฺตํฯ ปุคฺคลนิมิตฺตนฺติ ปุคฺคลาภินิเวสนนิมิตฺตํฯ ธมฺมนิมิตฺตนฺติ ธมฺมารมฺมณสงฺขาตํ นิมิตฺตํฯ ‘‘สิยา นุ โข, ภเนฺต’’ติ เถเรน ปุโฎฺฐ ภควา ‘‘สิยา’’ติ อโวจ โลกุตฺตรสมาธิปฺปฎิลาภํ สนฺธายฯ โส หิ นิพฺพานํ สนฺตํ ปณีตนฺติ จ ปสฺสติฯ เตนาห ‘‘อิธานนฺทา’’ติอาทิฯ
32. Dutiye tathājātikoti tathāsabhāvo. Cittekaggatālābhoti cittekaggatāya adhigamo. Rūpameva kilesuppattiyā kāraṇabhāvato rūpanimittaṃ. Esa nayo sesesupi. Sassatādinimittanti sassatucchedabhāvanimittaṃ. Puggalanimittanti puggalābhinivesananimittaṃ. Dhammanimittanti dhammārammaṇasaṅkhātaṃ nimittaṃ. ‘‘Siyā nu kho, bhante’’ti therena puṭṭho bhagavā ‘‘siyā’’ti avoca lokuttarasamādhippaṭilābhaṃ sandhāya. So hi nibbānaṃ santaṃ paṇītanti ca passati. Tenāha ‘‘idhānandā’’tiādi.
นิพฺพานํ สนฺตนฺติ สมาปตฺติํ อเปฺปตฺวาติ นิพฺพานํ สนฺตนฺติ อาภุชิตฺวา ผลสมาปตฺติํ อเปฺปตฺวา ฯ ทิวสมฺปีติอาทินา อสงฺขตาย ธาตุยา อจฺจนฺตสนฺตปณีตาทิภาวํ ทเสฺสติฯ อฎฺฐวิเธติ ‘‘สนฺตํ ปณีตํ สพฺพสงฺขารสมโถ สพฺพูปธิปฎินิสฺสโคฺค ตณฺหากฺขโย วิราโค นิโรโธ นิพฺพาน’’นฺติ เอวํ อฎฺฐวิเธ อาโภคสญฺญิเต สมนฺนาหาเรฯ นิทฺธารเณ เจตํ ภุมฺมํฯ อิมสฺมิํ ฐาเน…เป.… ลพฺภเนฺตวาติ ‘‘อิธานนฺท, ภิกฺขุโน เอวํ โหตี’’ติ อาคเต อิมสฺมิํ สุตฺตปฺปเทเส เอโกปิ อาโภคสมนฺนาหาโร เจปิ สเพฺพ อฎฺฐปิ อาโภคสมนฺนาหารา ลพฺภเนฺตว สมนฺนาหรตํ อตฺถาวหตฺตาฯ
Nibbānaṃsantanti samāpattiṃ appetvāti nibbānaṃ santanti ābhujitvā phalasamāpattiṃ appetvā . Divasampītiādinā asaṅkhatāya dhātuyā accantasantapaṇītādibhāvaṃ dasseti. Aṭṭhavidheti ‘‘santaṃ paṇītaṃ sabbasaṅkhārasamatho sabbūpadhipaṭinissaggo taṇhākkhayo virāgo nirodho nibbāna’’nti evaṃ aṭṭhavidhe ābhogasaññite samannāhāre. Niddhāraṇe cetaṃ bhummaṃ. Imasmiṃ ṭhāne…pe… labbhantevāti ‘‘idhānanda, bhikkhuno evaṃ hotī’’ti āgate imasmiṃ suttappadese ekopi ābhogasamannāhāro cepi sabbe aṭṭhapi ābhogasamannāhārā labbhanteva samannāharataṃ atthāvahattā.
ญาเณน ชานิตฺวาติ วิปสฺสนาญาณสหิเตน มคฺคญาเณน ชานิตฺวาฯ ปรานิ จ โอปรานิ จ จกฺขาทีนิ อายตนานิฯ สนฺตตายาติ ปฎิปฺปสฺสทฺธิตายฯ กายทุจฺจริตาทิธูมวิรหิโตติ กายทุจฺจริตาทิ เอว สนฺตาปนเฎฺฐน ธูโม, เตน วิรหิโตฯ อนีโฆติ อปาโปฯ ชาติชราคหเณเนว พฺยาธิมรณมฺปิ คหิตเมวาติ ตพฺภาวภาวโตติ วุตฺตํฯ
Ñāṇena jānitvāti vipassanāñāṇasahitena maggañāṇena jānitvā. Parāni ca oparāni ca cakkhādīni āyatanāni. Santatāyāti paṭippassaddhitāya. Kāyaduccaritādidhūmavirahitoti kāyaduccaritādi eva santāpanaṭṭhena dhūmo, tena virahito. Anīghoti apāpo. Jātijarāgahaṇeneva byādhimaraṇampi gahitamevāti tabbhāvabhāvatoti vuttaṃ.
อานนฺทสุตฺตวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Ānandasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya / ๒. อานนฺทสุตฺตํ • 2. Ānandasuttaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ๒. อานนฺทสุตฺตวณฺณนา • 2. Ānandasuttavaṇṇanā
