Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
៦. អានន្ទសុត្តវណ្ណនា
6. Ānandasuttavaṇṇanā
៣៧. ឆដ្ឋេ ឱកាសំ អវសរំ អធិគច្ឆតិ ឯតេនាតិ ឱកាសាធិគមោ, មគ្គផលសុខាធិគមាយ ឱកាសភាវតោ វា ឱកាសោ, តស្ស អធិគមោ ឱកាសាធិគមោ។ ឯត្ថ ច ទីឃនិកាយេនេវ (ទី. និ. ២.២៨៨) បន សុត្តន្តទេសនាយំ បឋមជ្ឈានំ, ចតុត្ថជ្ឈានំ, អរហត្តមគ្គោតិ តយោ ឱកាសាធិគមា អាគតា។ តត្ថ (ទី. និ. អដ្ឋ. ២.២៨៨) បឋមំ ឈានំ បញ្ច នីវរណានិ វិក្ខម្ភេត្វា អត្តនោ ឱកាសំ គហេត្វា តិដ្ឋតីតិ ‘‘បឋមោ ឱកាសាធិគមោ’’តិ វុត្តំ។ ចតុត្ថជ្ឈានំ បន សុខទុក្ខំ វិក្ខម្ភេត្វា អត្តនោ ឱកាសំ គហេត្វា តិដ្ឋតីតិ ទុតិយោ ឱកាសាធិគមោ។ អរហត្តមគ្គោ សព្ពកិលេសេ វិក្ខម្ភេត្វា អត្តនោ ឱកាសំ គហេត្វា តិដ្ឋតីតិ ‘‘តតិយោ ឱកាសាធិគមោ’’តិ វុត្តោ។ ឥធ បន វក្ខមានានិ តីណិ អរូបជ្ឈានានិ សន្ធាយ ‘‘ឱកាសាធិគមោ’’តិ វុត្តំ។ តេសំយេវ ច គហណេ ការណំ សយមេវ វក្ខតិ។
37. Chaṭṭhe okāsaṃ avasaraṃ adhigacchati etenāti okāsādhigamo, maggaphalasukhādhigamāya okāsabhāvato vā okāso, tassa adhigamo okāsādhigamo. Ettha ca dīghanikāyeneva (dī. ni. 2.288) pana suttantadesanāyaṃ paṭhamajjhānaṃ, catutthajjhānaṃ, arahattamaggoti tayo okāsādhigamā āgatā. Tattha (dī. ni. aṭṭha. 2.288) paṭhamaṃ jhānaṃ pañca nīvaraṇāni vikkhambhetvā attano okāsaṃ gahetvā tiṭṭhatīti ‘‘paṭhamo okāsādhigamo’’ti vuttaṃ. Catutthajjhānaṃ pana sukhadukkhaṃ vikkhambhetvā attano okāsaṃ gahetvā tiṭṭhatīti dutiyo okāsādhigamo. Arahattamaggo sabbakilese vikkhambhetvā attano okāsaṃ gahetvā tiṭṭhatīti ‘‘tatiyo okāsādhigamo’’ti vutto. Idha pana vakkhamānāni tīṇi arūpajjhānāni sandhāya ‘‘okāsādhigamo’’ti vuttaṃ. Tesaṃyeva ca gahaṇe kāraṇaṃ sayameva vakkhati.
សត្តានំ វិសុទ្ធិំ បាបនត្ថាយាតិ រាគាទីហិ មលេហិ អភិជ្ឈាវិសមលោភាទីហិ ច ឧបក្កិលេសេហិ កិលិដ្ឋចិត្តានំ សត្តានំ វិសុទ្ធិបាបនត្ថាយ សមតិក្កមនត្ថាយ។ អាយតិំ អនុប្បជ្ជនញ្ហិ ឥធ ‘‘សមតិក្កមោ’’តិ វុត្តំ។ អត្ថំ គមនត្ថាយាតិ កាយិកទុក្ខស្ស ច ចេតសិកទោមនស្សស្ស ចាតិ ឥមេសំ ទ្វិន្នំ អត្ថង្គមាយ, និរោធាយាតិ អត្ថោ។ ញាយតិ និច្ឆយេន កមតិ និព្ពានំ, តំ វា ញាយតិ បដិវិជ្ឈីយតិ ឯតេនាតិ ញាយោ, សមុច្ឆេទភាវោ អរិយមគ្គោតិ អាហ ‘‘សហវិបស្សនកស្ស មគ្គស្សា’’តិ។ បច្ចក្ខករណត្ថាយាតិ អត្តបច្ចក្ខតាយ។ បរបច្ចយេន វិនា បច្ចក្ខករណញ្ហិ ‘‘សច្ឆិកិរិយា’’តិ វុច្ចតិ។ អសម្ភិន្នន្តិ បិត្តសេម្ហាទីហិ អបលិពុទ្ធំ អនុបហតំ។
Sattānaṃvisuddhiṃ pāpanatthāyāti rāgādīhi malehi abhijjhāvisamalobhādīhi ca upakkilesehi kiliṭṭhacittānaṃ sattānaṃ visuddhipāpanatthāya samatikkamanatthāya. Āyatiṃ anuppajjanañhi idha ‘‘samatikkamo’’ti vuttaṃ. Atthaṃ gamanatthāyāti kāyikadukkhassa ca cetasikadomanassassa cāti imesaṃ dvinnaṃ atthaṅgamāya, nirodhāyāti attho. Ñāyati nicchayena kamati nibbānaṃ, taṃ vā ñāyati paṭivijjhīyati etenāti ñāyo, samucchedabhāvo ariyamaggoti āha ‘‘sahavipassanakassa maggassā’’ti. Paccakkhakaraṇatthāyāti attapaccakkhatāya. Parapaccayena vinā paccakkhakaraṇañhi ‘‘sacchikiriyā’’ti vuccati. Asambhinnanti pittasemhādīhi apalibuddhaṃ anupahataṃ.
រាគានុគតោ សមាធិ អភិនតោ នាម ហោតិ អារម្មណេ អភិមុខាភាវេន បវត្តិយា, ទោសានុគតោ បន អបនតោ អបគមនវសេន បវត្តិយា, តទុភយប្បដិក្ខេបេន ‘‘ន ចាភិនតោ ន ចាបនតោ’’តិ វុត្តន្តិ អាហ ‘‘រាគវសេនា’’តិអាទិ។ ន សសង្ខារនិគ្គយ្ហវារិតគតោតិ លោកិយជ្ឈានចិត្តានិ វិយ ន សសង្ខារេន សប្បយោគេន តទង្គប្បហានវិក្ខម្ភនប្បហានវសេន ច និគ្គហេត្វា វារេត្វា ឋិតោ។ កិញ្ចរហិ កិលេសានំ ឆិន្នន្តេ ឧប្បន្នោ។ តថាភូតំ ផលសមាធិំ សន្ធាយេតំ វុត្តំ។ តេនាហ ‘‘ន សសង្ខារេន…បេ.… ឆិន្នន្តេ ឧប្បន្នោ’’តិ។
Rāgānugato samādhi abhinato nāma hoti ārammaṇe abhimukhābhāvena pavattiyā, dosānugato pana apanato apagamanavasena pavattiyā, tadubhayappaṭikkhepena ‘‘na cābhinato na cāpanato’’ti vuttanti āha ‘‘rāgavasenā’’tiādi. Na sasaṅkhāraniggayhavāritagatoti lokiyajjhānacittāni viya na sasaṅkhārena sappayogena tadaṅgappahānavikkhambhanappahānavasena ca niggahetvā vāretvā ṭhito. Kiñcarahi kilesānaṃ chinnante uppanno. Tathābhūtaṃ phalasamādhiṃ sandhāyetaṃ vuttaṃ. Tenāha ‘‘na sasaṅkhārena…pe… chinnante uppanno’’ti.
អានន្ទសុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Ānandasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya / ៦. អានន្ទសុត្តំ • 6. Ānandasuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ៦. អានន្ទសុត្តវណ្ណនា • 6. Ānandasuttavaṇṇanā