| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
၅. အာနန္ဒသုတ္တဝဏ္ဏနာ
5. Ānandasuttavaṇṇanā
၂၂၅. ပဉ္စမေ အာနန္ဒောတိ ဓမ္မဘဏ္ဍာဂာရိကတ္ထေရော။ အတိဝေလန္တိ အတိက္ကန္တံ ဝေလံ။ ဂိဟိသညတ္တိဗဟုလောတိ ရတ္တိဉ္စ ဒိဝာ စ ဗဟုကာလံ ဂိဟီ သညာပယန္တော။ ဘဂဝတိ ပရိနိဗ္ဗုတေ မဟာကသ္သပတ္ထေရော ထေရံ အာဟ – ‘‘အာဝုသော, မယံ ရာဇဂဟေ ဝသ္သံ ဥပဂန္တ္ဝာ ဓမ္မံ သင္ဂာယိသ္သာမ, ဂစ္ဆ တ္ဝံ အရညံ ပဝိသိတ္ဝာ ဥပရိမဂ္ဂတ္တယတ္ထာယ ဝာယာမံ ကရောဟီ’’တိ။ သော ဘဂဝတော ပတ္တစီဝရမာဒာယ ကောသလရဋ္ဌံ ဂန္တ္ဝာ ဧကသ္မိံ အရညာဝာသေ ဝသိတ္ဝာ ပုနဒိဝသေ ဧကံ ဂာမံ ပာဝိသိ။ မနုသ္သာ ထေရံ ဒိသ္ဝာ – ‘‘ဘန္တေ အာနန္ဒ, တုမ္ဟေ ပုဗ္ဗေ သတ္ထာရာ သဒ္ဓိံ အာဂစ္ဆထ။ အဇ္ဇ ဧကကာဝ အာဂတာ။ ကဟံ သတ္ထာရံ ဌပေတ္ဝာ အာဂတတ္ထ? ဣဒာနိ ကသ္သ ပတ္တစီဝရံ ဂဟေတ္ဝာ ဝိစရထ? ကသ္သ မုခောဒကံ ဒန္တကဋ္ဌံ ဒေထ, ပရိဝေဏံ သမ္မဇ္ဇထ, ဝတ္တပဋိဝတ္တံ ကရောထာ’’တိ ဗဟုံ ဝတ္ဝာ ပရိဒေဝိံသု။ ထေရော – ‘‘မာ, အာဝုသော, သောစိတ္ထ, မာ ပရိဒေဝိတ္ထ, အနိစ္စာ သင္ခာရာ’’တိအာဒီနိ ဝတ္ဝာ တေ သညာပေတ္ဝာ ဘတ္တကိစ္စာဝသာနေ ဝသနဋ္ဌာနမေဝ ဂစ္ဆတိ။ မနုသ္သာ သာယမ္ပိ တတ္ထ ဂန္တ္ဝာ တထေဝ ပရိဒေဝန္တိ။ ထေရောပိ တထေဝ ဩဝဒတိ။ တံ သန္ဓာယေတံ ဝုတ္တံ။ အဇ္ဈဘာသီတိ ‘‘အယံ ထေရော ဘိက္ခုသင္ဃသ္သ ကထံ သုတ္ဝာ ‘သမဏဓမ္မံ ကရိသ္သာမီ’တိ အရညံ ပဝိသိတ္ဝာ ဣဒာနိ ဂိဟီ သညာပေန္တော ဝိဟရတိ, သတ္ထု သာသနံ အသင္ဂဟိတပုပ္ဖရာသိ ဝိယ ဌိတံ, ဓမ္မသင္ဂဟံ န ကရောတိ, စောဒေသ္သာမိ န’’န္တိ စိန္တေတ္ဝာ အဘာသိ။
225. Pañcame ānandoti dhammabhaṇḍāgārikatthero. Ativelanti atikkantaṃ velaṃ. Gihisaññattibahuloti rattiñca divā ca bahukālaṃ gihī saññāpayanto. Bhagavati parinibbute mahākassapatthero theraṃ āha – ‘‘āvuso, mayaṃ rājagahe vassaṃ upagantvā dhammaṃ saṅgāyissāma, gaccha tvaṃ araññaṃ pavisitvā uparimaggattayatthāya vāyāmaṃ karohī’’ti. So bhagavato pattacīvaramādāya kosalaraṭṭhaṃ gantvā ekasmiṃ araññāvāse vasitvā punadivase ekaṃ gāmaṃ pāvisi. Manussā theraṃ disvā – ‘‘bhante ānanda, tumhe pubbe satthārā saddhiṃ āgacchatha. Ajja ekakāva āgatā. Kahaṃ satthāraṃ ṭhapetvā āgatattha? Idāni kassa pattacīvaraṃ gahetvā vicaratha? Kassa mukhodakaṃ dantakaṭṭhaṃ detha, pariveṇaṃ sammajjatha, vattapaṭivattaṃ karothā’’ti bahuṃ vatvā parideviṃsu. Thero – ‘‘mā, āvuso, socittha, mā paridevittha, aniccā saṅkhārā’’tiādīni vatvā te saññāpetvā bhattakiccāvasāne vasanaṭṭhānameva gacchati. Manussā sāyampi tattha gantvā tatheva paridevanti. Theropi tatheva ovadati. Taṃ sandhāyetaṃ vuttaṃ. Ajjhabhāsīti ‘‘ayaṃ thero bhikkhusaṅghassa kathaṃ sutvā ‘samaṇadhammaṃ karissāmī’ti araññaṃ pavisitvā idāni gihī saññāpento viharati, satthu sāsanaṃ asaṅgahitapuppharāsi viya ṭhitaṃ, dhammasaṅgahaṃ na karoti, codessāmi na’’nti cintetvā abhāsi.
ပသက္ကိယာတိ ပဝိသိတ္ဝာ။ ဟဒယသ္မိံ ဩပိယာတိ ကိစ္စတော စ အာရမ္မဏတော စ ဟဒယမ္ဟိ ပက္ခိပိတ္ဝာ။ ‘‘နိဗ္ဗာနံ ပာပုဏိသ္သာမီ’’တိ ဝီရိယံ ကရောန္တော နိဗ္ဗာနံ ကိစ္စတော ဟဒယမ္ဟိ ဩပေတိ နာမ, နိဗ္ဗာနာရမ္မဏံ ပန သမာပတ္တိံ အပ္ပေတ္ဝာ နိသီဒန္တော အာရမ္မဏတော။ တဒုဘယမ္ပိ သန္ဓာယေသာ ဘာသတိ။ ဈာယာတိ ဒ္ဝီဟိ ဈာနေဟိ ဈာယိကော ဘဝ။ ဗိဠိဗိဠိကာတိ အယံ ဂိဟီဟိ သဒ္ဓိံ ဗိဠိဗိဠိကထာ။ ပဉ္စမံ။
Pasakkiyāti pavisitvā. Hadayasmiṃ opiyāti kiccato ca ārammaṇato ca hadayamhi pakkhipitvā. ‘‘Nibbānaṃ pāpuṇissāmī’’ti vīriyaṃ karonto nibbānaṃ kiccato hadayamhi opeti nāma, nibbānārammaṇaṃ pana samāpattiṃ appetvā nisīdanto ārammaṇato. Tadubhayampi sandhāyesā bhāsati. Jhāyāti dvīhi jhānehi jhāyiko bhava. Biḷibiḷikāti ayaṃ gihīhi saddhiṃ biḷibiḷikathā. Pañcamaṃ.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ • Saṃyuttanikāya / ၅. အာနန္ဒသုတ္တံ • 5. Ānandasuttaṃ
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / သံယုတ္တနိကာယ (ဋီကာ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ၅. အာနန္ဒသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 5. Ānandasuttavaṇṇanā
