Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (ဋီကာ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
၆. အာနန္ဒသုတ္တဝဏ္ဏနာ
6. Ānandasuttavaṇṇanā
၃၇. ဆဋ္ဌေ ဩကာသံ အဝသရံ အဓိဂစ္ဆတိ ဧတေနာတိ ဩကာသာဓိဂမော, မဂ္ဂဖလသုခာဓိဂမာယ ဩကာသဘာဝတော ဝာ ဩကာသော, တသ္သ အဓိဂမော ဩကာသာဓိဂမော။ ဧတ္ထ စ ဒီဃနိကာယေနေဝ (ဒီ. နိ. ၂.၂၈၈) ပန သုတ္တန္တဒေသနာယံ ပဌမဇ္ဈာနံ, စတုတ္ထဇ္ဈာနံ, အရဟတ္တမဂ္ဂောတိ တယော ဩကာသာဓိဂမာ အာဂတာ။ တတ္ထ (ဒီ. နိ. အဋ္ဌ. ၂.၂၈၈) ပဌမံ ဈာနံ ပဉ္စ နီဝရဏာနိ ဝိက္ခမ္ဘေတ္ဝာ အတ္တနော ဩကာသံ ဂဟေတ္ဝာ တိဋ္ဌတီတိ ‘‘ပဌမော ဩကာသာဓိဂမော’’တိ ဝုတ္တံ။ စတုတ္ထဇ္ဈာနံ ပန သုခဒုက္ခံ ဝိက္ခမ္ဘေတ္ဝာ အတ္တနော ဩကာသံ ဂဟေတ္ဝာ တိဋ္ဌတီတိ ဒုတိယော ဩကာသာဓိဂမော။ အရဟတ္တမဂ္ဂော သဗ္ဗကိလေသေ ဝိက္ခမ္ဘေတ္ဝာ အတ္တနော ဩကာသံ ဂဟေတ္ဝာ တိဋ္ဌတီတိ ‘‘တတိယော ဩကာသာဓိဂမော’’တိ ဝုတ္တော။ ဣဓ ပန ဝက္ခမာနာနိ တီဏိ အရူပဇ္ဈာနာနိ သန္ဓာယ ‘‘ဩကာသာဓိဂမော’’တိ ဝုတ္တံ။ တေသံယေဝ စ ဂဟဏေ ကာရဏံ သယမေဝ ဝက္ခတိ။
37. Chaṭṭhe okāsaṃ avasaraṃ adhigacchati etenāti okāsādhigamo, maggaphalasukhādhigamāya okāsabhāvato vā okāso, tassa adhigamo okāsādhigamo. Ettha ca dīghanikāyeneva (dī. ni. 2.288) pana suttantadesanāyaṃ paṭhamajjhānaṃ, catutthajjhānaṃ, arahattamaggoti tayo okāsādhigamā āgatā. Tattha (dī. ni. aṭṭha. 2.288) paṭhamaṃ jhānaṃ pañca nīvaraṇāni vikkhambhetvā attano okāsaṃ gahetvā tiṭṭhatīti ‘‘paṭhamo okāsādhigamo’’ti vuttaṃ. Catutthajjhānaṃ pana sukhadukkhaṃ vikkhambhetvā attano okāsaṃ gahetvā tiṭṭhatīti dutiyo okāsādhigamo. Arahattamaggo sabbakilese vikkhambhetvā attano okāsaṃ gahetvā tiṭṭhatīti ‘‘tatiyo okāsādhigamo’’ti vutto. Idha pana vakkhamānāni tīṇi arūpajjhānāni sandhāya ‘‘okāsādhigamo’’ti vuttaṃ. Tesaṃyeva ca gahaṇe kāraṇaṃ sayameva vakkhati.
သတ္တာနံ ဝိသုဒ္ဓိံ ပာပနတ္ထာယာတိ ရာဂာဒီဟိ မလေဟိ အဘိဇ္ဈာဝိသမလောဘာဒီဟိ စ ဥပက္ကိလေသေဟိ ကိလိဋ္ဌစိတ္တာနံ သတ္တာနံ ဝိသုဒ္ဓိပာပနတ္ထာယ သမတိက္ကမနတ္ထာယ။ အာယတိံ အနုပ္ပဇ္ဇနဉ္ဟိ ဣဓ ‘‘သမတိက္ကမော’’တိ ဝုတ္တံ။ အတ္ထံ ဂမနတ္ထာယာတိ ကာယိကဒုက္ခသ္သ စ စေတသိကဒောမနသ္သသ္သ စာတိ ဣမေသံ ဒ္ဝိန္နံ အတ္ထင္ဂမာယ, နိရောဓာယာတိ အတ္ထော။ ဉာယတိ နိစ္ဆယေန ကမတိ နိဗ္ဗာနံ, တံ ဝာ ဉာယတိ ပဋိဝိဇ္ဈီယတိ ဧတေနာတိ ဉာယော, သမုစ္ဆေဒဘာဝော အရိယမဂ္ဂောတိ အာဟ ‘‘သဟဝိပသ္သနကသ္သ မဂ္ဂသ္သာ’’တိ။ ပစ္စက္ခကရဏတ္ထာယာတိ အတ္တပစ္စက္ခတာယ။ ပရပစ္စယေန ဝိနာ ပစ္စက္ခကရဏဉ္ဟိ ‘‘သစ္ဆိကိရိယာ’’တိ ဝုစ္စတိ။ အသမ္ဘိန္နန္တိ ပိတ္တသေမ္ဟာဒီဟိ အပလိဗုဒ္ဓံ အနုပဟတံ။
Sattānaṃvisuddhiṃ pāpanatthāyāti rāgādīhi malehi abhijjhāvisamalobhādīhi ca upakkilesehi kiliṭṭhacittānaṃ sattānaṃ visuddhipāpanatthāya samatikkamanatthāya. Āyatiṃ anuppajjanañhi idha ‘‘samatikkamo’’ti vuttaṃ. Atthaṃ gamanatthāyāti kāyikadukkhassa ca cetasikadomanassassa cāti imesaṃ dvinnaṃ atthaṅgamāya, nirodhāyāti attho. Ñāyati nicchayena kamati nibbānaṃ, taṃ vā ñāyati paṭivijjhīyati etenāti ñāyo, samucchedabhāvo ariyamaggoti āha ‘‘sahavipassanakassa maggassā’’ti. Paccakkhakaraṇatthāyāti attapaccakkhatāya. Parapaccayena vinā paccakkhakaraṇañhi ‘‘sacchikiriyā’’ti vuccati. Asambhinnanti pittasemhādīhi apalibuddhaṃ anupahataṃ.
ရာဂာနုဂတော သမာဓိ အဘိနတော နာမ ဟောတိ အာရမ္မဏေ အဘိမုခာဘာဝေန ပဝတ္တိယာ, ဒောသာနုဂတော ပန အပနတော အပဂမနဝသေန ပဝတ္တိယာ, တဒုဘယပ္ပဋိက္ခေပေန ‘‘န စာဘိနတော န စာပနတော’’တိ ဝုတ္တန္တိ အာဟ ‘‘ရာဂဝသေနာ’’တိအာဒိ။ န သသင္ခာရနိဂ္ဂယ္ဟဝာရိတဂတောတိ လောကိယဇ္ဈာနစိတ္တာနိ ဝိယ န သသင္ခာရေန သပ္ပယောဂေန တဒင္ဂပ္ပဟာနဝိက္ခမ္ဘနပ္ပဟာနဝသေန စ နိဂ္ဂဟေတ္ဝာ ဝာရေတ္ဝာ ဌိတော။ ကိဉ္စရဟိ ကိလေသာနံ ဆိန္နန္တေ ဥပ္ပန္နော။ တထာဘူတံ ဖလသမာဓိံ သန္ဓာယေတံ ဝုတ္တံ။ တေနာဟ ‘‘န သသင္ခာရေန။ပေ.။ ဆိန္နန္တေ ဥပ္ပန္နော’’တိ။
Rāgānugato samādhi abhinato nāma hoti ārammaṇe abhimukhābhāvena pavattiyā, dosānugato pana apanato apagamanavasena pavattiyā, tadubhayappaṭikkhepena ‘‘na cābhinato na cāpanato’’ti vuttanti āha ‘‘rāgavasenā’’tiādi. Na sasaṅkhāraniggayhavāritagatoti lokiyajjhānacittāni viya na sasaṅkhārena sappayogena tadaṅgappahānavikkhambhanappahānavasena ca niggahetvā vāretvā ṭhito. Kiñcarahi kilesānaṃ chinnante uppanno. Tathābhūtaṃ phalasamādhiṃ sandhāyetaṃ vuttaṃ. Tenāha ‘‘na sasaṅkhārena…pe… chinnante uppanno’’ti.
အာနန္ဒသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Ānandasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ • Aṅguttaranikāya / ၆. အာနန္ဒသုတ္တံ • 6. Ānandasuttaṃ
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ၆. အာနန္ဒသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 6. Ānandasuttavaṇṇanā