| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
೬. ಆನನ್ದಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
6. Ānandasuttavaṇṇanā
೩೭. ಛಟ್ಠೇ ಓಕಾಸಂ ಅವಸರಂ ಅಧಿಗಚ್ಛತಿ ಏತೇನಾತಿ ಓಕಾಸಾಧಿಗಮೋ, ಮಗ್ಗಫಲಸುಖಾಧಿಗಮಾಯ ಓಕಾಸಭಾವತೋ ವಾ ಓಕಾಸೋ, ತಸ್ಸ ಅಧಿಗಮೋ ಓಕಾಸಾಧಿಗಮೋ। ಏತ್ಥ ಚ ದೀಘನಿಕಾಯೇನೇವ (ದೀ॰ ನಿ॰ ೨.೨೮೮) ಪನ ಸುತ್ತನ್ತದೇಸನಾಯಂ ಪಠಮಜ್ಝಾನಂ, ಚತುತ್ಥಜ್ಝಾನಂ, ಅರಹತ್ತಮಗ್ಗೋತಿ ತಯೋ ಓಕಾಸಾಧಿಗಮಾ ಆಗತಾ। ತತ್ಥ (ದೀ॰ ನಿ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೨.೨೮೮) ಪಠಮಂ ಝಾನಂ ಪಞ್ಚ ನೀವರಣಾನಿ ವಿಕ್ಖಮ್ಭೇತ್ವಾ ಅತ್ತನೋ ಓಕಾಸಂ ಗಹೇತ್ವಾ ತಿಟ್ಠತೀತಿ ‘‘ಪಠಮೋ ಓಕಾಸಾಧಿಗಮೋ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ಚತುತ್ಥಜ್ಝಾನಂ ಪನ ಸುಖದುಕ್ಖಂ ವಿಕ್ಖಮ್ಭೇತ್ವಾ ಅತ್ತನೋ ಓಕಾಸಂ ಗಹೇತ್ವಾ ತಿಟ್ಠತೀತಿ ದುತಿಯೋ ಓಕಾಸಾಧಿಗಮೋ। ಅರಹತ್ತಮಗ್ಗೋ ಸಬ್ಬಕಿಲೇಸೇ ವಿಕ್ಖಮ್ಭೇತ್ವಾ ಅತ್ತನೋ ಓಕಾಸಂ ಗಹೇತ್ವಾ ತಿಟ್ಠತೀತಿ ‘‘ತತಿಯೋ ಓಕಾಸಾಧಿಗಮೋ’’ತಿ ವುತ್ತೋ। ಇಧ ಪನ ವಕ್ಖಮಾನಾನಿ ತೀಣಿ ಅರೂಪಜ್ಝಾನಾನಿ ಸನ್ಧಾಯ ‘‘ಓಕಾಸಾಧಿಗಮೋ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ತೇಸಂಯೇವ ಚ ಗಹಣೇ ಕಾರಣಂ ಸಯಮೇವ ವಕ್ಖತಿ।
37. Chaṭṭhe okāsaṃ avasaraṃ adhigacchati etenāti okāsādhigamo, maggaphalasukhādhigamāya okāsabhāvato vā okāso, tassa adhigamo okāsādhigamo. Ettha ca dīghanikāyeneva (dī. ni. 2.288) pana suttantadesanāyaṃ paṭhamajjhānaṃ, catutthajjhānaṃ, arahattamaggoti tayo okāsādhigamā āgatā. Tattha (dī. ni. aṭṭha. 2.288) paṭhamaṃ jhānaṃ pañca nīvaraṇāni vikkhambhetvā attano okāsaṃ gahetvā tiṭṭhatīti ‘‘paṭhamo okāsādhigamo’’ti vuttaṃ. Catutthajjhānaṃ pana sukhadukkhaṃ vikkhambhetvā attano okāsaṃ gahetvā tiṭṭhatīti dutiyo okāsādhigamo. Arahattamaggo sabbakilese vikkhambhetvā attano okāsaṃ gahetvā tiṭṭhatīti ‘‘tatiyo okāsādhigamo’’ti vutto. Idha pana vakkhamānāni tīṇi arūpajjhānāni sandhāya ‘‘okāsādhigamo’’ti vuttaṃ. Tesaṃyeva ca gahaṇe kāraṇaṃ sayameva vakkhati.
ಸತ್ತಾನಂ ವಿಸುದ್ಧಿಂ ಪಾಪನತ್ಥಾಯಾತಿ ರಾಗಾದೀಹಿ ಮಲೇಹಿ ಅಭಿಜ್ಝಾವಿಸಮಲೋಭಾದೀಹಿ ಚ ಉಪಕ್ಕಿಲೇಸೇಹಿ ಕಿಲಿಟ್ಠಚಿತ್ತಾನಂ ಸತ್ತಾನಂ ವಿಸುದ್ಧಿಪಾಪನತ್ಥಾಯ ಸಮತಿಕ್ಕಮನತ್ಥಾಯ। ಆಯತಿಂ ಅನುಪ್ಪಜ್ಜನಞ್ಹಿ ಇಧ ‘‘ಸಮತಿಕ್ಕಮೋ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ಅತ್ಥಂ ಗಮನತ್ಥಾಯಾತಿ ಕಾಯಿಕದುಕ್ಖಸ್ಸ ಚ ಚೇತಸಿಕದೋಮನಸ್ಸಸ್ಸ ಚಾತಿ ಇಮೇಸಂ ದ್ವಿನ್ನಂ ಅತ್ಥಙ್ಗಮಾಯ, ನಿರೋಧಾಯಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಞಾಯತಿ ನಿಚ್ಛಯೇನ ಕಮತಿ ನಿಬ್ಬಾನಂ, ತಂ ವಾ ಞಾಯತಿ ಪಟಿವಿಜ್ಝೀಯತಿ ಏತೇನಾತಿ ಞಾಯೋ, ಸಮುಚ್ಛೇದಭಾವೋ ಅರಿಯಮಗ್ಗೋತಿ ಆಹ ‘‘ಸಹವಿಪಸ್ಸನಕಸ್ಸ ಮಗ್ಗಸ್ಸಾ’’ತಿ। ಪಚ್ಚಕ್ಖಕರಣತ್ಥಾಯಾತಿ ಅತ್ತಪಚ್ಚಕ್ಖತಾಯ। ಪರಪಚ್ಚಯೇನ ವಿನಾ ಪಚ್ಚಕ್ಖಕರಣಞ್ಹಿ ‘‘ಸಚ್ಛಿಕಿರಿಯಾ’’ತಿ ವುಚ್ಚತಿ। ಅಸಮ್ಭಿನ್ನನ್ತಿ ಪಿತ್ತಸೇಮ್ಹಾದೀಹಿ ಅಪಲಿಬುದ್ಧಂ ಅನುಪಹತಂ।
Sattānaṃvisuddhiṃ pāpanatthāyāti rāgādīhi malehi abhijjhāvisamalobhādīhi ca upakkilesehi kiliṭṭhacittānaṃ sattānaṃ visuddhipāpanatthāya samatikkamanatthāya. Āyatiṃ anuppajjanañhi idha ‘‘samatikkamo’’ti vuttaṃ. Atthaṃ gamanatthāyāti kāyikadukkhassa ca cetasikadomanassassa cāti imesaṃ dvinnaṃ atthaṅgamāya, nirodhāyāti attho. Ñāyati nicchayena kamati nibbānaṃ, taṃ vā ñāyati paṭivijjhīyati etenāti ñāyo, samucchedabhāvo ariyamaggoti āha ‘‘sahavipassanakassa maggassā’’ti. Paccakkhakaraṇatthāyāti attapaccakkhatāya. Parapaccayena vinā paccakkhakaraṇañhi ‘‘sacchikiriyā’’ti vuccati. Asambhinnanti pittasemhādīhi apalibuddhaṃ anupahataṃ.
ರಾಗಾನುಗತೋ ಸಮಾಧಿ ಅಭಿನತೋ ನಾಮ ಹೋತಿ ಆರಮ್ಮಣೇ ಅಭಿಮುಖಾಭಾವೇನ ಪವತ್ತಿಯಾ, ದೋಸಾನುಗತೋ ಪನ ಅಪನತೋ ಅಪಗಮನವಸೇನ ಪವತ್ತಿಯಾ, ತದುಭಯಪ್ಪಟಿಕ್ಖೇಪೇನ ‘‘ನ ಚಾಭಿನತೋ ನ ಚಾಪನತೋ’’ತಿ ವುತ್ತನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ರಾಗವಸೇನಾ’’ತಿಆದಿ। ನ ಸಸಙ್ಖಾರನಿಗ್ಗಯ್ಹವಾರಿತಗತೋತಿ ಲೋಕಿಯಜ್ಝಾನಚಿತ್ತಾನಿ ವಿಯ ನ ಸಸಙ್ಖಾರೇನ ಸಪ್ಪಯೋಗೇನ ತದಙ್ಗಪ್ಪಹಾನವಿಕ್ಖಮ್ಭನಪ್ಪಹಾನವಸೇನ ಚ ನಿಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ವಾರೇತ್ವಾ ಠಿತೋ। ಕಿಞ್ಚರಹಿ ಕಿಲೇಸಾನಂ ಛಿನ್ನನ್ತೇ ಉಪ್ಪನ್ನೋ। ತಥಾಭೂತಂ ಫಲಸಮಾಧಿಂ ಸನ್ಧಾಯೇತಂ ವುತ್ತಂ। ತೇನಾಹ ‘‘ನ ಸಸಙ್ಖಾರೇನ…ಪೇ॰… ಛಿನ್ನನ್ತೇ ಉಪ್ಪನ್ನೋ’’ತಿ।
Rāgānugato samādhi abhinato nāma hoti ārammaṇe abhimukhābhāvena pavattiyā, dosānugato pana apanato apagamanavasena pavattiyā, tadubhayappaṭikkhepena ‘‘na cābhinato na cāpanato’’ti vuttanti āha ‘‘rāgavasenā’’tiādi. Na sasaṅkhāraniggayhavāritagatoti lokiyajjhānacittāni viya na sasaṅkhārena sappayogena tadaṅgappahānavikkhambhanappahānavasena ca niggahetvā vāretvā ṭhito. Kiñcarahi kilesānaṃ chinnante uppanno. Tathābhūtaṃ phalasamādhiṃ sandhāyetaṃ vuttaṃ. Tenāha ‘‘na sasaṅkhārena…pe… chinnante uppanno’’ti.
ಆನನ್ದಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Ānandasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya / ೬. ಆನನ್ದಸುತ್ತಂ • 6. Ānandasuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ೬. ಆನನ್ದಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 6. Ānandasuttavaṇṇanā
