Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
೯. ಥೇರವಗ್ಗೋ
9. Theravaggo
೧. ಆನನ್ದಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
1. Ānandasuttavaṇṇanā
೮೩. ಪಟಿಚ್ಚಾತಿ ನಿಸ್ಸಯಂ ಕತ್ವಾ। ‘‘ಏಸೋಹಮಸ್ಮೀ’’ತಿ ದಿಟ್ಠಿಗ್ಗಾಹೋ, ‘‘ಸೇಯ್ಯೋಹಮಸ್ಮೀ’’ತಿ ಮಾನಗ್ಗಾಹೋ ಚ ತಣ್ಹಾವಸೇನೇವ ಹೋನ್ತೀತಿ ತಣ್ಹಾಪಿ ತಥಾಪವತ್ತಿಯಾ ಪಚ್ಚಯಭೂತಾ ತಥಾಪವತ್ತಿ ಏವಾತಿ ವುತ್ತಂ ‘‘ಅಸ್ಮೀತಿ ಏವಂ ಪವತ್ತಂ ತಣ್ಹಾಮಾನದಿಟ್ಠಿಪಪಞ್ಚತ್ತಯಂ ಹೋತೀ’’ತಿ। ದಹರಸದ್ದೋ ಬಾಲದಾರಕೇಪಿ ಪವತ್ತತೀತಿ ತತೋ ವಿಸೇಸನತ್ಥಂ ‘‘ಯುವಾ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ಯುವಾಪಿ ಏಕೋ ಅಮಣ್ಡನಸೀಲೋತಿ ತತೋ ವಿಸೇಸನತ್ಥಂ ‘‘ಮಣ್ಡನಕಜಾತಿಕೋ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ತೇನ ಮುಖನಿಮಿತ್ತಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಣಸ್ಸ ಸಬ್ಭಾವಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ತನ್ತಿ ಆದಾಸಮಣ್ಡಲಂ ಓಲೋಕಯತೋ। ಪರಮ್ಮುಖಂ ಹುತ್ವಾ ಪಞ್ಞಾಯೇಯ್ಯಾತಿ ಯದಿ ಪುರತ್ಥಿಮದಿಸಾಭಿಮುಖಂ ಹುತ್ವಾ ಠಿತಂ, ಮುಖನಿಮಿತ್ತಮ್ಪಿ ಪುರತ್ಥಿಮದಿಸಾಭಿಮುಖಮೇವ ಹುತ್ವಾ ಪಞ್ಞಾಯೇಯ್ಯಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಯದಿಪಿ ಪರಸ್ಸ ಸದಿಸಸ್ಸ ಮುಖಂ ಭವೇಯ್ಯ, ತಥಾಪಿ ಕಾಚಿ ಅಸದಿಸತಾ ಭವೇಯ್ಯಾತಿ ವುತ್ತಂ ‘‘ವಣ್ಣಾದೀಹಿ ಅಸದಿಸಂ ಹುತ್ವಾ ಪಞ್ಞಾಯೇಯ್ಯಾ’’ತಿ। ನಿಭಾಸರೂಪನ್ತಿ ಪಟಿಭಾಸರೂಪಂ। ನಿಭಾಸರೂಪಂ ತಾವ ಕಂಸಾದಿಮಯೇ ಪಭಸ್ಸರೇ ಮಣ್ಡಲೇ ಪಞ್ಞಾಯತು, ಉದಕೇ ಪನ ಕಥನ್ತಿ ‘‘ಕೇನ ಕಾರಣೇನಾ’’ತಿ ಪುಚ್ಛತಿ। ಇತರೋ ‘‘ಮಹಾಭೂತಾನಂ ವಿಸುದ್ಧತಾಯಾ’’ತಿ ವದನ್ತೋ ತತ್ಥಾಪಿ ಯಥಾಲದ್ಧಪಭಸ್ಸರಭಾವೇನೇವಾತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ಏತ್ಥ ಚ ಮಣ್ಡನಜಾತಿಕೋ ಪುರಿಸೋ ವಿಯ ಪುಥುಜ್ಜನೋ, ಆದಾಸತಲಾದಯೋ ವಿಯ ಪಞ್ಚಕ್ಖನ್ಧಾ, ಮುಖನಿಮಿತ್ತಂ ವಿಯ ‘‘ಅಸ್ಮೀ’’ತಿ ಗಹಣಂ, ಮುಖನಿಮಿತ್ತಂ ಉಪಾದಾಯ ದಿಸ್ಸಮಾನರೂಪಾದಿ ವಿಯ ‘‘ಅಸ್ಮೀ’’ತಿ ಸತಿ ‘‘ಅಹಮಸ್ಮೀ’’ತಿ ‘‘ಪರೋಸ್ಮೀ’’ತಿಆದಯೋ ಗಾಹವಿಸೇಸಾ। ಅಭಿಸಮೇತೋತಿ ಅಭಿಸಮಿತೋ, ಅಯಮೇವ ವಾ ಪಾಠೋ।
83.Paṭiccāti nissayaṃ katvā. ‘‘Esohamasmī’’ti diṭṭhiggāho, ‘‘seyyohamasmī’’ti mānaggāho ca taṇhāvaseneva hontīti taṇhāpi tathāpavattiyā paccayabhūtā tathāpavatti evāti vuttaṃ ‘‘asmīti evaṃ pavattaṃ taṇhāmānadiṭṭhipapañcattayaṃ hotī’’ti. Daharasaddo bāladārakepi pavattatīti tato visesanatthaṃ ‘‘yuvā’’ti vuttaṃ. Yuvāpi eko amaṇḍanasīloti tato visesanatthaṃ ‘‘maṇḍanakajātiko’’ti vuttaṃ. Tena mukhanimittapaccavekkhaṇassa sabbhāvaṃ dasseti. Tanti ādāsamaṇḍalaṃ olokayato. Parammukhaṃ hutvā paññāyeyyāti yadi puratthimadisābhimukhaṃ hutvā ṭhitaṃ, mukhanimittampi puratthimadisābhimukhameva hutvā paññāyeyyāti attho. Yadipi parassa sadisassa mukhaṃ bhaveyya, tathāpi kāci asadisatā bhaveyyāti vuttaṃ ‘‘vaṇṇādīhi asadisaṃ hutvā paññāyeyyā’’ti. Nibhāsarūpanti paṭibhāsarūpaṃ. Nibhāsarūpaṃ tāva kaṃsādimaye pabhassare maṇḍale paññāyatu, udake pana kathanti ‘‘kena kāraṇenā’’ti pucchati. Itaro ‘‘mahābhūtānaṃ visuddhatāyā’’ti vadanto tatthāpi yathāladdhapabhassarabhāvenevāti dasseti. Ettha ca maṇḍanajātiko puriso viya puthujjano, ādāsatalādayo viya pañcakkhandhā, mukhanimittaṃ viya ‘‘asmī’’ti gahaṇaṃ, mukhanimittaṃ upādāya dissamānarūpādi viya ‘‘asmī’’ti sati ‘‘ahamasmī’’ti ‘‘parosmī’’tiādayo gāhavisesā. Abhisametoti abhisamito, ayameva vā pāṭho.
ಆನನ್ದಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Ānandasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೧. ಆನನ್ದಸುತ್ತಂ • 1. Ānandasuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೧. ಆನನ್ದಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 1. Ānandasuttavaṇṇanā