Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
੯. ਥੇਰવਗ੍ਗੋ
9. Theravaggo
੧. ਆਨਨ੍ਦਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
1. Ānandasuttavaṇṇanā
੮੩. ਪਟਿਚ੍ਚਾਤਿ ਨਿਸ੍ਸਯਂ ਕਤ੍વਾ। ‘‘ਏਸੋਹਮਸ੍ਮੀ’’ਤਿ ਦਿਟ੍ਠਿਗ੍ਗਾਹੋ, ‘‘ਸੇਯ੍ਯੋਹਮਸ੍ਮੀ’’ਤਿ ਮਾਨਗ੍ਗਾਹੋ ਚ ਤਣ੍ਹਾવਸੇਨੇવ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਤਣ੍ਹਾਪਿ ਤਥਾਪવਤ੍ਤਿਯਾ ਪਚ੍ਚਯਭੂਤਾ ਤਥਾਪવਤ੍ਤਿ ਏવਾਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਅਸ੍ਮੀਤਿ ਏવਂ ਪવਤ੍ਤਂ ਤਣ੍ਹਾਮਾਨਦਿਟ੍ਠਿਪਪਞ੍ਚਤ੍ਤਯਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ। ਦਹਰਸਦ੍ਦੋ ਬਾਲਦਾਰਕੇਪਿ ਪવਤ੍ਤਤੀਤਿ ਤਤੋ વਿਸੇਸਨਤ੍ਥਂ ‘‘ਯੁવਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਯੁવਾਪਿ ਏਕੋ ਅਮਣ੍ਡਨਸੀਲੋਤਿ ਤਤੋ વਿਸੇਸਨਤ੍ਥਂ ‘‘ਮਣ੍ਡਨਕਜਾਤਿਕੋ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਤੇਨ ਮੁਖਨਿਮਿਤ੍ਤਪਚ੍ਚવੇਕ੍ਖਣਸ੍ਸ ਸਬ੍ਭਾવਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਤਨ੍ਤਿ ਆਦਾਸਮਣ੍ਡਲਂ ਓਲੋਕਯਤੋ। ਪਰਮ੍ਮੁਖਂ ਹੁਤ੍વਾ ਪਞ੍ਞਾਯੇਯ੍ਯਾਤਿ ਯਦਿ ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਦਿਸਾਭਿਮੁਖਂ ਹੁਤ੍વਾ ਠਿਤਂ, ਮੁਖਨਿਮਿਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਦਿਸਾਭਿਮੁਖਮੇવ ਹੁਤ੍વਾ ਪਞ੍ਞਾਯੇਯ੍ਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਯਦਿਪਿ ਪਰਸ੍ਸ ਸਦਿਸਸ੍ਸ ਮੁਖਂ ਭવੇਯ੍ਯ, ਤਥਾਪਿ ਕਾਚਿ ਅਸਦਿਸਤਾ ਭવੇਯ੍ਯਾਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘વਣ੍ਣਾਦੀਹਿ ਅਸਦਿਸਂ ਹੁਤ੍વਾ ਪਞ੍ਞਾਯੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ। ਨਿਭਾਸਰੂਪਨ੍ਤਿ ਪਟਿਭਾਸਰੂਪਂ। ਨਿਭਾਸਰੂਪਂ ਤਾવ ਕਂਸਾਦਿਮਯੇ ਪਭਸ੍ਸਰੇ ਮਣ੍ਡਲੇ ਪਞ੍ਞਾਯਤੁ, ਉਦਕੇ ਪਨ ਕਥਨ੍ਤਿ ‘‘ਕੇਨ ਕਾਰਣੇਨਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ। ਇਤਰੋ ‘‘ਮਹਾਭੂਤਾਨਂ વਿਸੁਦ੍ਧਤਾਯਾ’’ਤਿ વਦਨ੍ਤੋ ਤਤ੍ਥਾਪਿ ਯਥਾਲਦ੍ਧਪਭਸ੍ਸਰਭਾવੇਨੇવਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਏਤ੍ਥ ਚ ਮਣ੍ਡਨਜਾਤਿਕੋ ਪੁਰਿਸੋ વਿਯ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ, ਆਦਾਸਤਲਾਦਯੋ વਿਯ ਪਞ੍ਚਕ੍ਖਨ੍ਧਾ, ਮੁਖਨਿਮਿਤ੍ਤਂ વਿਯ ‘‘ਅਸ੍ਮੀ’’ਤਿ ਗਹਣਂ, ਮੁਖਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਉਪਾਦਾਯ ਦਿਸ੍ਸਮਾਨਰੂਪਾਦਿ વਿਯ ‘‘ਅਸ੍ਮੀ’’ਤਿ ਸਤਿ ‘‘ਅਹਮਸ੍ਮੀ’’ਤਿ ‘‘ਪਰੋਸ੍ਮੀ’’ਤਿਆਦਯੋ ਗਾਹવਿਸੇਸਾ। ਅਭਿਸਮੇਤੋਤਿ ਅਭਿਸਮਿਤੋ, ਅਯਮੇવ વਾ ਪਾਠੋ।
83.Paṭiccāti nissayaṃ katvā. ‘‘Esohamasmī’’ti diṭṭhiggāho, ‘‘seyyohamasmī’’ti mānaggāho ca taṇhāvaseneva hontīti taṇhāpi tathāpavattiyā paccayabhūtā tathāpavatti evāti vuttaṃ ‘‘asmīti evaṃ pavattaṃ taṇhāmānadiṭṭhipapañcattayaṃ hotī’’ti. Daharasaddo bāladārakepi pavattatīti tato visesanatthaṃ ‘‘yuvā’’ti vuttaṃ. Yuvāpi eko amaṇḍanasīloti tato visesanatthaṃ ‘‘maṇḍanakajātiko’’ti vuttaṃ. Tena mukhanimittapaccavekkhaṇassa sabbhāvaṃ dasseti. Tanti ādāsamaṇḍalaṃ olokayato. Parammukhaṃ hutvā paññāyeyyāti yadi puratthimadisābhimukhaṃ hutvā ṭhitaṃ, mukhanimittampi puratthimadisābhimukhameva hutvā paññāyeyyāti attho. Yadipi parassa sadisassa mukhaṃ bhaveyya, tathāpi kāci asadisatā bhaveyyāti vuttaṃ ‘‘vaṇṇādīhi asadisaṃ hutvā paññāyeyyā’’ti. Nibhāsarūpanti paṭibhāsarūpaṃ. Nibhāsarūpaṃ tāva kaṃsādimaye pabhassare maṇḍale paññāyatu, udake pana kathanti ‘‘kena kāraṇenā’’ti pucchati. Itaro ‘‘mahābhūtānaṃ visuddhatāyā’’ti vadanto tatthāpi yathāladdhapabhassarabhāvenevāti dasseti. Ettha ca maṇḍanajātiko puriso viya puthujjano, ādāsatalādayo viya pañcakkhandhā, mukhanimittaṃ viya ‘‘asmī’’ti gahaṇaṃ, mukhanimittaṃ upādāya dissamānarūpādi viya ‘‘asmī’’ti sati ‘‘ahamasmī’’ti ‘‘parosmī’’tiādayo gāhavisesā. Abhisametoti abhisamito, ayameva vā pāṭho.
ਆਨਨ੍ਦਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Ānandasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya / ੧. ਆਨਨ੍ਦਸੁਤ੍ਤਂ • 1. Ānandasuttaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ੧. ਆਨਨ੍ਦਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 1. Ānandasuttavaṇṇanā