| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / เถรคาถาปาฬิ • Theragāthāpāḷi |
๓. อานนฺทเตฺถรคาถา
3. Ānandattheragāthā
๑๐๑๗.
1017.
‘‘ปิสุเณน จ โกธเนน จ, มจฺฉรินา จ วิภูตนนฺทินา;
‘‘Pisuṇena ca kodhanena ca, maccharinā ca vibhūtanandinā;
สขิตํ น กเรยฺย ปณฺฑิโต, ปาโป กาปุริเสน สงฺคโมฯ
Sakhitaṃ na kareyya paṇḍito, pāpo kāpurisena saṅgamo.
๑๐๑๘.
1018.
‘‘สเทฺธน จ เปสเลน จ, ปญฺญวตา พหุสฺสุเตน จ;
‘‘Saddhena ca pesalena ca, paññavatā bahussutena ca;
สขิตํ กเรยฺย ปณฺฑิโต, ภโทฺท สปฺปุริเสน สงฺคโมฯ
Sakhitaṃ kareyya paṇḍito, bhaddo sappurisena saṅgamo.
๑๐๑๙.
1019.
‘‘ปสฺส จิตฺตกตํ พิมฺพํ…เป.… ยสฺส นตฺถิ ธุวํ ฐิติฯ
‘‘Passa cittakataṃ bimbaṃ…pe… yassa natthi dhuvaṃ ṭhiti.
๑๐๒๐.
1020.
‘‘ปสฺส จิตฺตกตํ พิมฺพํ…เป.… วเตฺถหิ โสภติฯ
‘‘Passa cittakataṃ bimbaṃ…pe… vatthehi sobhati.
๑๐๒๑.
1021.
‘‘อลตฺตกกตา …เป.… โน จ ปารคเวสิโนฯ
‘‘Alattakakatā …pe… no ca pāragavesino.
๑๐๒๒.
1022.
‘‘อฎฺฐปทกตา…เป.… โน จ ปารคเวสิโนฯ
‘‘Aṭṭhapadakatā…pe… no ca pāragavesino.
๑๐๒๓.
1023.
‘‘อญฺชนีว นวา…เป.… โน จ ปารคเวสิโนฯ
‘‘Añjanīva navā…pe… no ca pāragavesino.
๑๐๒๔.
1024.
‘‘พหุสฺสุโต จิตฺตกถี, พุทฺธสฺส ปริจารโก;
‘‘Bahussuto cittakathī, buddhassa paricārako;
ปนฺนภาโร วิสญฺญุโตฺต, เสยฺยํ กเปฺปติ โคตโมฯ
Pannabhāro visaññutto, seyyaṃ kappeti gotamo.
๑๐๒๕.
1025.
‘‘ขีณาสโว วิสญฺญุโตฺต, สงฺคาตีโต สุนิพฺพุโต;
‘‘Khīṇāsavo visaññutto, saṅgātīto sunibbuto;
ธาเรติ อนฺติมํ เทหํ, ชาติมรณปารคูฯ
Dhāreti antimaṃ dehaṃ, jātimaraṇapāragū.
๑๐๒๖.
1026.
‘‘ยสฺมิํ ปติฎฺฐิตา ธมฺมา, พุทฺธสฺสาทิจฺจพนฺธุโน;
‘‘Yasmiṃ patiṭṭhitā dhammā, buddhassādiccabandhuno;
นิพฺพานคมเน มเคฺค, โสยํ ติฎฺฐติ โคตโมฯ
Nibbānagamane magge, soyaṃ tiṭṭhati gotamo.
๑๐๒๗.
1027.
‘‘ทฺวาสีติ พุทฺธโต คณฺหิํ, เทฺว สหสฺสานิ ภิกฺขุโต;
‘‘Dvāsīti buddhato gaṇhiṃ, dve sahassāni bhikkhuto;
จตุราสีติสหสฺสานิ, เย เม ธมฺมา ปวตฺติโนฯ
Caturāsītisahassāni, ye me dhammā pavattino.
๑๐๒๘.
1028.
‘‘อปฺปสฺสุตายํ ปุริโส, พลิพโทฺทว ชีรติ;
‘‘Appassutāyaṃ puriso, balibaddova jīrati;
มํสานิ ตสฺส วฑฺฒนฺติ, ปญฺญา ตสฺส น วฑฺฒติฯ
Maṃsāni tassa vaḍḍhanti, paññā tassa na vaḍḍhati.
๑๐๒๙.
1029.
‘‘พหุสฺสุโต อปฺปสฺสุตํ, โย สุเตนาติมญฺญติ;
‘‘Bahussuto appassutaṃ, yo sutenātimaññati;
อโนฺธ ปทีปธาโรว, ตเถว ปฎิภาติ มํฯ
Andho padīpadhārova, tatheva paṭibhāti maṃ.
๑๐๓๐.
1030.
‘‘พหุสฺสุตํ อุปาเสยฺย, สุตญฺจ น วินาสเย;
‘‘Bahussutaṃ upāseyya, sutañca na vināsaye;
ตํ มูลํ พฺรหฺมจริยสฺส, ตสฺมา ธมฺมธโร สิยาฯ
Taṃ mūlaṃ brahmacariyassa, tasmā dhammadharo siyā.
๑๐๓๑.
1031.
‘‘ปุพฺพาปรญฺญู อตฺถญฺญู, นิรุตฺติปทโกวิโท;
‘‘Pubbāparaññū atthaññū, niruttipadakovido;
สุคฺคหีตญฺจ คณฺหาติ, อตฺถโญฺจปปริกฺขติฯ
Suggahītañca gaṇhāti, atthañcopaparikkhati.
๑๐๓๒.
1032.
‘‘ขนฺตฺยา ฉนฺทิกโต 1 โหติ, อุสฺสหิตฺวา ตุเลติ ตํ;
‘‘Khantyā chandikato 2 hoti, ussahitvā tuleti taṃ;
สมเย โส ปทหติ, อชฺฌตฺตํ สุสมาหิโตฯ
Samaye so padahati, ajjhattaṃ susamāhito.
๑๐๓๓.
1033.
‘‘พหุสฺสุตํ ธมฺมธรํ, สปฺปญฺญํ พุทฺธสาวกํ;
‘‘Bahussutaṃ dhammadharaṃ, sappaññaṃ buddhasāvakaṃ;
ธมฺมวิญฺญาณมากงฺขํ, ตํ ภเชถ ตถาวิธํฯ
Dhammaviññāṇamākaṅkhaṃ, taṃ bhajetha tathāvidhaṃ.
๑๐๓๔.
1034.
‘‘พหุสฺสุโต ธมฺมธโร, โกสารโกฺข มเหสิโน;
‘‘Bahussuto dhammadharo, kosārakkho mahesino;
จกฺขุ สพฺพสฺส โลกสฺส, ปูชนีโย พหุสฺสุโตฯ
Cakkhu sabbassa lokassa, pūjanīyo bahussuto.
๑๐๓๕.
1035.
‘‘ธมฺมาราโม ธมฺมรโต, ธมฺมํ อนุวิจินฺตยํ;
‘‘Dhammārāmo dhammarato, dhammaṃ anuvicintayaṃ;
ธมฺมํ อนุสฺสรํ ภิกฺขุ, สทฺธมฺมา น ปริหายติฯ
Dhammaṃ anussaraṃ bhikkhu, saddhammā na parihāyati.
๑๐๓๖.
1036.
สรีรสุขคิทฺธสฺส, กุโต สมณผาสุตาฯ
Sarīrasukhagiddhassa, kuto samaṇaphāsutā.
๑๐๓๗.
1037.
‘‘น ปกฺขนฺติ ทิสา สพฺพา, ธมฺมา น ปฎิภนฺติ มํ;
‘‘Na pakkhanti disā sabbā, dhammā na paṭibhanti maṃ;
คเต กลฺยาณมิตฺตมฺหิ, อนฺธการํว ขายติฯ
Gate kalyāṇamittamhi, andhakāraṃva khāyati.
๑๐๓๘.
1038.
‘‘อพฺภตีตสหายสฺส, อตีตคตสตฺถุโน;
‘‘Abbhatītasahāyassa, atītagatasatthuno;
นตฺถิ เอตาทิสํ มิตฺตํ, ยถา กายคตา สติฯ
Natthi etādisaṃ mittaṃ, yathā kāyagatā sati.
๑๐๓๙.
1039.
‘‘เย ปุราณา อตีตา เต, นเวหิ น สเมติ เม;
‘‘Ye purāṇā atītā te, navehi na sameti me;
สฺวชฺช เอโกว ฌายามิ, วสฺสุเปโตว ปกฺขิมาฯ
Svajja ekova jhāyāmi, vassupetova pakkhimā.
๑๐๔๐.
1040.
‘‘ทสฺสนาย อภิกฺกเนฺต, นานาเวรชฺชเก พหู;
‘‘Dassanāya abhikkante, nānāverajjake bahū;
มา วารยิตฺถ โสตาโร, ปสฺสนฺตุ สมโย มมํฯ
Mā vārayittha sotāro, passantu samayo mamaṃ.
๑๐๔๑.
1041.
‘‘ทสฺสนาย อภิกฺกเนฺต, นานาเวรชฺชเก ปุถุ;
‘‘Dassanāya abhikkante, nānāverajjake puthu;
กโรติ สตฺถา โอกาสํ, น นิวาเรติ จกฺขุมาฯ
Karoti satthā okāsaṃ, na nivāreti cakkhumā.
๑๐๔๒.
1042.
‘‘ปณฺณวีสติวสฺสานิ, เสขภูตสฺส เม สโต;
‘‘Paṇṇavīsativassāni, sekhabhūtassa me sato;
น กามสญฺญา อุปฺปชฺชิ, ปสฺส ธมฺมสุธมฺมตํฯ
Na kāmasaññā uppajji, passa dhammasudhammataṃ.
๑๐๔๓.
1043.
‘‘ปณฺณวีสติวสฺสานิ, เสขภูตสฺส เม สโต;
‘‘Paṇṇavīsativassāni, sekhabhūtassa me sato;
น โทสสญฺญา อุปฺปชฺชิ, ปสฺส ธมฺมสุธมฺมตํฯ
Na dosasaññā uppajji, passa dhammasudhammataṃ.
๑๐๔๔.
1044.
‘‘ปณฺณวีสติวสฺสานิ, ภควนฺตํ อุปฎฺฐหิํ;
‘‘Paṇṇavīsativassāni, bhagavantaṃ upaṭṭhahiṃ;
๑๐๔๕.
1045.
‘‘ปณฺณวีสติวสฺสานิ, ภควนฺตํ อุปฎฺฐหิํ;
‘‘Paṇṇavīsativassāni, bhagavantaṃ upaṭṭhahiṃ;
เมเตฺตน วจีกเมฺมน, ฉายาว อนปายินีฯ
Mettena vacīkammena, chāyāva anapāyinī.
๑๐๔๖.
1046.
‘‘ปณฺณวีสติวสฺสานิ, ภควนฺตํ อุปฎฺฐหิํ;
‘‘Paṇṇavīsativassāni, bhagavantaṃ upaṭṭhahiṃ;
เมเตฺตน มโนกเมฺมน, ฉายาว อนปายินีฯ
Mettena manokammena, chāyāva anapāyinī.
๑๐๔๗.
1047.
‘‘พุทฺธสฺส จงฺกมนฺตสฺส, ปิฎฺฐิโต อนุจงฺกมิํ;
‘‘Buddhassa caṅkamantassa, piṭṭhito anucaṅkamiṃ;
ธเมฺม เทสิยมานมฺหิ, ญาณํ เม อุทปชฺชถฯ
Dhamme desiyamānamhi, ñāṇaṃ me udapajjatha.
๑๐๔๘.
1048.
‘‘อหํ สกรณีโยมฺหิ, เสโข อปฺปตฺตมานโส;
‘‘Ahaṃ sakaraṇīyomhi, sekho appattamānaso;
สตฺถุ จ ปรินิพฺพานํ, โย อมฺหํ อนุกมฺปโกฯ
Satthu ca parinibbānaṃ, yo amhaṃ anukampako.
๑๐๔๙.
1049.
‘‘ตทาสิ ยํ ภิํสนกํ, ตทาสิ โลมหํสนํ;
‘‘Tadāsi yaṃ bhiṃsanakaṃ, tadāsi lomahaṃsanaṃ;
สพฺพาการวรูเปเต, สมฺพุเทฺธ ปรินิพฺพุเตฯ
Sabbākāravarūpete, sambuddhe parinibbute.
๑๐๕๐.
1050.
‘‘พหุสฺสุโต ธมฺมธโร, โกสารโกฺข มเหสิโน;
‘‘Bahussuto dhammadharo, kosārakkho mahesino;
จกฺขุ สพฺพสฺส โลกสฺส, อานโนฺท ปรินิพฺพุโตฯ
Cakkhu sabbassa lokassa, ānando parinibbuto.
๑๐๕๑.
1051.
‘‘พหุสฺสุโต ธมฺมธโร, โกสารโกฺข มเหสิโน;
‘‘Bahussuto dhammadharo, kosārakkho mahesino;
จกฺขุ สพฺพสฺส โลกสฺส, อนฺธกาเร ตโมนุโทฯ
Cakkhu sabbassa lokassa, andhakāre tamonudo.
๑๐๕๒.
1052.
‘‘คติมโนฺต สติมโนฺต, ธิติมโนฺต จ โย อิสิ;
‘‘Gatimanto satimanto, dhitimanto ca yo isi;
สทฺธมฺมธารโก เถโร, อานโนฺท รตนากโรฯ
Saddhammadhārako thero, ānando ratanākaro.
๑๐๕๓.
1053.
‘‘ปริจิโณฺณ มยา สตฺถา, กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ;
‘‘Pariciṇṇo mayā satthā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ;
โอหิโต ครุโก ภาโร, นตฺถิ ทานิ ปุนพฺภโว’’ติฯ
Ohito garuko bhāro, natthi dāni punabbhavo’’ti.
… อานโนฺท เถโร…ฯ
… Ānando thero….
ติํสนิปาโต นิฎฺฐิโตฯ
Tiṃsanipāto niṭṭhito.
ตตฺรุทฺทานํ –
Tatruddānaṃ –
ผุโสฺสปติโสฺส อานโนฺท, ตโยติเม ปกิตฺติตา;
Phussopatisso ānando, tayotime pakittitā;
คาถาโย ตตฺถ สงฺขาตา, สตํ ปญฺจ จ อุตฺตรีติ;
Gāthāyo tattha saṅkhātā, sataṃ pañca ca uttarīti;
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ขุทฺทกนิกาย (อฎฺฐกถา) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / เถรคาถา-อฎฺฐกถา • Theragāthā-aṭṭhakathā / ๓. อานนฺทเตฺถรคาถาวณฺณนา • 3. Ānandattheragāthāvaṇṇanā
