Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / မိလိန္ဒပဉ္ဟပာဠိ • Milindapañhapāḷi |
၄. အနန္တကာယပဉ္ဟော
4. Anantakāyapañho
၄. အထ ခော မိလိန္ဒသ္သ ရညော ဧတဒဟောသိ ‘‘ပဏ္ဍိတော ခော အယံ ဘိက္ခု ပဋိဗလော မယာ သဒ္ဓိံ သလ္လပိတုံ, ဗဟုကာနိ စ မေ ဌာနာနိ ပုစ္ဆိတဗ္ဗာနိ ဘဝိသ္သန္တိ, ယာဝ အပုစ္ဆိတာနိ ယေဝ တာနိ ဌာနာနိ ဘဝိသ္သန္တိ, အထ သူရိယော အတ္ထံ ဂမိသ္သတိ, ယံနူနာဟံ သ္ဝေ အန္တေပုရေ သလ္လပေယ္ယ’’န္တိ။ အထ ခော ရာဇာ ဒေဝမန္တိယံ ဧတဒဝောစ ‘‘တေန ဟိ, တ္ဝံ ဒေဝမန္တိယ, ဘဒန္တသ္သ အာရောစေယ္ယာသိ ‘သ္ဝေ အန္တေပုရေ ရညာ သဒ္ဓိံ သလ္လာပော ဘဝိသ္သတီ’’’တိ။ ဣဒံ ဝတ္ဝာ မိလိန္ဒော ရာဇာ ဥဋ္ဌာယာသနာ ထေရံ နာဂသေနံ အာပုစ္ဆိတ္ဝာ ရထံ အဘိရူဟိတ္ဝာ ‘‘နာဂသေနော နာဂသေနော’’တိ သဇ္ဈာယံ ကရောန္တော ပက္ကာမိ။
4. Atha kho milindassa rañño etadahosi ‘‘paṇḍito kho ayaṃ bhikkhu paṭibalo mayā saddhiṃ sallapituṃ, bahukāni ca me ṭhānāni pucchitabbāni bhavissanti, yāva apucchitāni yeva tāni ṭhānāni bhavissanti, atha sūriyo atthaṃ gamissati, yaṃnūnāhaṃ sve antepure sallapeyya’’nti. Atha kho rājā devamantiyaṃ etadavoca ‘‘tena hi, tvaṃ devamantiya, bhadantassa āroceyyāsi ‘sve antepure raññā saddhiṃ sallāpo bhavissatī’’’ti. Idaṃ vatvā milindo rājā uṭṭhāyāsanā theraṃ nāgasenaṃ āpucchitvā rathaṃ abhirūhitvā ‘‘nāgaseno nāgaseno’’ti sajjhāyaṃ karonto pakkāmi.
အထ ခော ဒေဝမန္တိယော အာယသ္မန္တံ နာဂသေနံ ဧတဒဝောစ ‘‘ရာဇာ, ဘန္တေ, မိလိန္ဒော ဧဝမာဟ ‘သ္ဝေ အန္တေပုရေ ရညာ သဒ္ဓိံ သလ္လာပော ဘဝိသ္သတီ’’’တိ။ ‘‘သုဋ္ဌူ’’တိ ထေရော အဗ္ဘာနုမောဒိ။ အထ ခော တသ္သာ ရတ္တိယာ အစ္စယေန ဒေဝမန္တိယော စ အနန္တကာယော စ မင္ကုရော စ သဗ္ဗဒိန္နော စ ယေန မိလိန္ဒော ရာဇာ တေနုပသင္ကမိံသု, ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ရာဇာနံ မိလိန္ဒံ ဧတဒဝောစုံ ‘‘အာဂစ္ဆတု, မဟာရာဇ, ဘဒန္တော နာဂသေနော’’တိ ? ‘‘အာမ အာဂစ္ဆတူ’’တိ။ ‘‘ကိတ္တကေဟိ ဘိက္ခူဟိ သဒ္ဓိံ အာဂစ္ဆတူ’’တိ? ‘‘ယတ္တကေ ဘိက္ခူ ဣစ္ဆတိ, တတ္တကေဟိ ဘိက္ခူဟိ သဒ္ဓိံ အာဂစ္ဆတူ’’တိ။
Atha kho devamantiyo āyasmantaṃ nāgasenaṃ etadavoca ‘‘rājā, bhante, milindo evamāha ‘sve antepure raññā saddhiṃ sallāpo bhavissatī’’’ti. ‘‘Suṭṭhū’’ti thero abbhānumodi. Atha kho tassā rattiyā accayena devamantiyo ca anantakāyo ca maṅkuro ca sabbadinno ca yena milindo rājā tenupasaṅkamiṃsu, upasaṅkamitvā rājānaṃ milindaṃ etadavocuṃ ‘‘āgacchatu, mahārāja, bhadanto nāgaseno’’ti ? ‘‘Āma āgacchatū’’ti. ‘‘Kittakehi bhikkhūhi saddhiṃ āgacchatū’’ti? ‘‘Yattake bhikkhū icchati, tattakehi bhikkhūhi saddhiṃ āgacchatū’’ti.
အထ ခော သဗ္ဗဒိန္နော အာဟ ‘‘အာဂစ္ဆတု, မဟာရာဇ, ဒသဟိ ဘိက္ခူဟိ သဒ္ဓိ’’န္တိ, ဒုတိယမ္ပိ ခော ရာဇာ အာဟ ‘‘ယတ္တကေ ဘိက္ခူ ဣစ္ဆတိ, တတ္တကေဟိ ဘိက္ခူဟိ သဒ္ဓိံ အာဂစ္ဆတူ’’တိ ။ ဒုတိယမ္ပိ ခော သဗ္ဗဒိန္နော အာဟ ‘‘အာဂစ္ဆတု, မဟာရာဇ, ဒသဟိ ဘိက္ခူဟိ သဒ္ဓိ’’န္တိ။ တတိယမ္ပိ ခော ရာဇာ အာဟ ‘‘ယတ္တကေ ဘိက္ခူ ဣစ္ဆတိ, တတ္တကေဟိ ဘိက္ခူဟိ သဒ္ဓိံ အာဂစ္ဆတူ’’တိ။ တတိယမ္ပိ ခော သဗ္ဗဒိန္နော အာဟ ‘‘အာဂစ္ဆတု, မဟာရာဇ, ဒသဟိ ဘိက္ခူဟိ သဒ္ဓိ’’န္တိ။ ‘‘သဗ္ဗော ပနာယံ သက္ကာရော ပဋိယာဒိတော, အဟံ ဘဏာမိ ‘ယတ္တကေ ဘိက္ခူ ဣစ္ဆတိ, တတ္တကေဟိ ဘိက္ခူဟိ သဒ္ဓိံ အာဂစ္ဆတူ’တိ။ အယံ, ဘဏေ သဗ္ဗဒိန္နော, အညထာ ဘဏတိ, ကိံ နု မယံ နပ္ပဋိဗလာ ဘိက္ခူနံ ဘောဇနံ ဒာတု’’န္တိ? ဧဝံ ဝုတ္တေ သဗ္ဗဒိန္နော မင္ကု အဟောသိ။
Atha kho sabbadinno āha ‘‘āgacchatu, mahārāja, dasahi bhikkhūhi saddhi’’nti, dutiyampi kho rājā āha ‘‘yattake bhikkhū icchati, tattakehi bhikkhūhi saddhiṃ āgacchatū’’ti . Dutiyampi kho sabbadinno āha ‘‘āgacchatu, mahārāja, dasahi bhikkhūhi saddhi’’nti. Tatiyampi kho rājā āha ‘‘yattake bhikkhū icchati, tattakehi bhikkhūhi saddhiṃ āgacchatū’’ti. Tatiyampi kho sabbadinno āha ‘‘āgacchatu, mahārāja, dasahi bhikkhūhi saddhi’’nti. ‘‘Sabbo panāyaṃ sakkāro paṭiyādito, ahaṃ bhaṇāmi ‘yattake bhikkhū icchati, tattakehi bhikkhūhi saddhiṃ āgacchatū’ti. Ayaṃ, bhaṇe sabbadinno, aññathā bhaṇati, kiṃ nu mayaṃ nappaṭibalā bhikkhūnaṃ bhojanaṃ dātu’’nti? Evaṃ vutte sabbadinno maṅku ahosi.
အထ ခော ဒေဝမန္တိယော စ အနန္တကာယော စ မင္ကုရော စ ယေနာယသ္မာ နာဂသေနော တေနုပသင္ကမိံသု, ဥပသင္ကမိတ္ဝာ အာယသ္မန္တံ နာဂသေနံ ဧတဒဝောစုံ ‘‘ရာဇာ, ဘန္တေ, မိလိန္ဒော ဧဝမာဟ ‘ယတ္တကေ ဘိက္ခူ ဣစ္ဆတိ, တတ္တကေဟိ ဘိက္ခူဟိ သဒ္ဓိံ အာဂစ္ဆတူ’’’တိ။ အထ ခော အာယသ္မာ နာဂသေနော ပုဗ္ဗဏ္ဟသမယံ နိဝာသေတ္ဝာ ပတ္တစီဝရမာဒာယ အသီတိယာ ဘိက္ခုသဟသ္သေဟိ သဒ္ဓိံ သာဂလံ ပာဝိသိ။
Atha kho devamantiyo ca anantakāyo ca maṅkuro ca yenāyasmā nāgaseno tenupasaṅkamiṃsu, upasaṅkamitvā āyasmantaṃ nāgasenaṃ etadavocuṃ ‘‘rājā, bhante, milindo evamāha ‘yattake bhikkhū icchati, tattakehi bhikkhūhi saddhiṃ āgacchatū’’’ti. Atha kho āyasmā nāgaseno pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya asītiyā bhikkhusahassehi saddhiṃ sāgalaṃ pāvisi.
အထ ခော အနန္တကာယော အာယသ္မန္တံ နာဂသေနံ နိသ္သာယ ဂစ္ဆန္တော အာယသ္မန္တံ နာဂသေနံ ဧတဒဝောစ ‘‘ဘန္တေ နာဂသေန, ယံ ပနေတံ ဗ္ရူသိ ‘နာဂသေနော’တိ, ကတမော ဧတ္ထ, နာဂသေနော’’တိ? ထေရော အာဟ ‘‘ကော ပနေတ္ထ ‘နာဂသေနော’တိ မညသီ’’တိ? ‘‘ယော သော, ဘန္တေ, အဗ္ဘန္တရေ ဝာတော ဇီဝော ပဝိသတိ စ နိက္ခမတိ စ, သော ‘နာဂသေနော’တိ မညာမီ’’တိ။ ‘‘ယဒိ ပနေသော ဝာတော နိက္ခမိတ္ဝာ နပ္ပဝိသေယ္ယ, ပဝိသိတ္ဝာ န နိက္ခမေယ္ယ, ဇီဝေယ္ယ နု ခော သော ပုရိသော’’တိ? ‘‘န ဟိ ဘန္တေ’’တိ ။ ‘‘ယေ ပနိမေ သင္ခဓမကာ သင္ခံ ဓမေန္တိ, တေသံ ဝာတော ပုန ပဝိသတီ’’တိ? ‘‘န ဟိ ဘန္တေ’’တိ။ ‘‘ယေ ပနိမေ ဝံသဓမကာ ဝံသံ ဓမေန္တိ, တေသံ ဝာတော ပုန ပဝိသတီ’’တိ? ‘‘န ဟိ ဘန္တေ’’တိ။ ‘‘ယေ ပနိမေ သိင္ဂဓမကာ သိင္ဂံ ဓမေန္တိ, တေသံ ဝာတော ပုန ပဝိသတီ’’တိ? ‘‘န ဟိ ဘန္တေ’’တိ။ ‘‘အထ ကိသ္သ ပန တေန န မရန္တီ’’တိ။ ‘‘နာဟံ ပဋိဗလော တယာ ဝာဒိနာ သဒ္ဓိံ သလ္လပိတုံ, သာဓု, ဘန္တေ, အတ္ထံ ဇပ္ပေဟီ’’တိ။ ‘‘နေသော ဇီဝော, အသ္သာသပသ္သာသာ နာမေတေ ကာယသင္ခာရာ’’တိ ထေရော အဘိဓမ္မကထံ ကထေသိ။ အထ အနန္တကာယော ဥပာသကတ္တံ ပဋိဝေဒေသီတိ။
Atha kho anantakāyo āyasmantaṃ nāgasenaṃ nissāya gacchanto āyasmantaṃ nāgasenaṃ etadavoca ‘‘bhante nāgasena, yaṃ panetaṃ brūsi ‘nāgaseno’ti, katamo ettha, nāgaseno’’ti? Thero āha ‘‘ko panettha ‘nāgaseno’ti maññasī’’ti? ‘‘Yo so, bhante, abbhantare vāto jīvo pavisati ca nikkhamati ca, so ‘nāgaseno’ti maññāmī’’ti. ‘‘Yadi paneso vāto nikkhamitvā nappaviseyya, pavisitvā na nikkhameyya, jīveyya nu kho so puriso’’ti? ‘‘Na hi bhante’’ti . ‘‘Ye panime saṅkhadhamakā saṅkhaṃ dhamenti, tesaṃ vāto puna pavisatī’’ti? ‘‘Na hi bhante’’ti. ‘‘Ye panime vaṃsadhamakā vaṃsaṃ dhamenti, tesaṃ vāto puna pavisatī’’ti? ‘‘Na hi bhante’’ti. ‘‘Ye panime siṅgadhamakā siṅgaṃ dhamenti, tesaṃ vāto puna pavisatī’’ti? ‘‘Na hi bhante’’ti. ‘‘Atha kissa pana tena na marantī’’ti. ‘‘Nāhaṃ paṭibalo tayā vādinā saddhiṃ sallapituṃ, sādhu, bhante, atthaṃ jappehī’’ti. ‘‘Neso jīvo, assāsapassāsā nāmete kāyasaṅkhārā’’ti thero abhidhammakathaṃ kathesi. Atha anantakāyo upāsakattaṃ paṭivedesīti.
အနန္တကာယပဉ္ဟော စတုတ္ထော။
Anantakāyapañho catuttho.