Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਿਲਿਨ੍ਦਪਞ੍ਹਪਾਲ਼ਿ • Milindapañhapāḷi |
੪. ਅਨਨ੍ਤਕਾਯਪਞ੍ਹੋ
4. Anantakāyapañho
੪. ਅਥ ਖੋ ਮਿਲਿਨ੍ਦਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞੋ ਏਤਦਹੋਸਿ ‘‘ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਖੋ ਅਯਂ ਭਿਕ੍ਖੁ ਪਟਿਬਲੋ ਮਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਲ੍ਲਪਿਤੁਂ, ਬਹੁਕਾਨਿ ਚ ਮੇ ਠਾਨਾਨਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬਾਨਿ ਭવਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਯਾવ ਅਪੁਚ੍ਛਿਤਾਨਿ ਯੇવ ਤਾਨਿ ਠਾਨਾਨਿ ਭવਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਅਥ ਸੂਰਿਯੋ ਅਤ੍ਥਂ ਗਮਿਸ੍ਸਤਿ, ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਸ੍વੇ ਅਨ੍ਤੇਪੁਰੇ ਸਲ੍ਲਪੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਰਾਜਾ ਦੇવਮਨ੍ਤਿਯਂ ਏਤਦવੋਚ ‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਤ੍વਂ ਦੇવਮਨ੍ਤਿਯ, ਭਦਨ੍ਤਸ੍ਸ ਆਰੋਚੇਯ੍ਯਾਸਿ ‘ਸ੍વੇ ਅਨ੍ਤੇਪੁਰੇ ਰਞ੍ਞਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਲ੍ਲਾਪੋ ਭવਿਸ੍ਸਤੀ’’’ਤਿ। ਇਦਂ વਤ੍વਾ ਮਿਲਿਨ੍ਦੋ ਰਾਜਾ ਉਟ੍ਠਾਯਾਸਨਾ ਥੇਰਂ ਨਾਗਸੇਨਂ ਆਪੁਚ੍ਛਿਤ੍વਾ ਰਥਂ ਅਭਿਰੂਹਿਤ੍વਾ ‘‘ਨਾਗਸੇਨੋ ਨਾਗਸੇਨੋ’’ਤਿ ਸਜ੍ਝਾਯਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਪਕ੍ਕਾਮਿ।
4. Atha kho milindassa rañño etadahosi ‘‘paṇḍito kho ayaṃ bhikkhu paṭibalo mayā saddhiṃ sallapituṃ, bahukāni ca me ṭhānāni pucchitabbāni bhavissanti, yāva apucchitāni yeva tāni ṭhānāni bhavissanti, atha sūriyo atthaṃ gamissati, yaṃnūnāhaṃ sve antepure sallapeyya’’nti. Atha kho rājā devamantiyaṃ etadavoca ‘‘tena hi, tvaṃ devamantiya, bhadantassa āroceyyāsi ‘sve antepure raññā saddhiṃ sallāpo bhavissatī’’’ti. Idaṃ vatvā milindo rājā uṭṭhāyāsanā theraṃ nāgasenaṃ āpucchitvā rathaṃ abhirūhitvā ‘‘nāgaseno nāgaseno’’ti sajjhāyaṃ karonto pakkāmi.
ਅਥ ਖੋ ਦੇવਮਨ੍ਤਿਯੋ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਨਾਗਸੇਨਂ ਏਤਦવੋਚ ‘‘ਰਾਜਾ, ਭਨ੍ਤੇ, ਮਿਲਿਨ੍ਦੋ ਏવਮਾਹ ‘ਸ੍વੇ ਅਨ੍ਤੇਪੁਰੇ ਰਞ੍ਞਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਲ੍ਲਾਪੋ ਭવਿਸ੍ਸਤੀ’’’ਤਿ। ‘‘ਸੁਟ੍ਠੂ’’ਤਿ ਥੇਰੋ ਅਬ੍ਭਾਨੁਮੋਦਿ। ਅਥ ਖੋ ਤਸ੍ਸਾ ਰਤ੍ਤਿਯਾ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਦੇવਮਨ੍ਤਿਯੋ ਚ ਅਨਨ੍ਤਕਾਯੋ ਚ ਮਙ੍ਕੁਰੋ ਚ ਸਬ੍ਬਦਿਨ੍ਨੋ ਚ ਯੇਨ ਮਿਲਿਨ੍ਦੋ ਰਾਜਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿਂਸੁ, ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਰਾਜਾਨਂ ਮਿਲਿਨ੍ਦਂ ਏਤਦવੋਚੁਂ ‘‘ਆਗਚ੍ਛਤੁ, ਮਹਾਰਾਜ, ਭਦਨ੍ਤੋ ਨਾਗਸੇਨੋ’’ਤਿ ? ‘‘ਆਮ ਆਗਚ੍ਛਤੂ’’ਤਿ। ‘‘ਕਿਤ੍ਤਕੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਆਗਚ੍ਛਤੂ’’ਤਿ? ‘‘ਯਤ੍ਤਕੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਤਤ੍ਤਕੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਆਗਚ੍ਛਤੂ’’ਤਿ।
Atha kho devamantiyo āyasmantaṃ nāgasenaṃ etadavoca ‘‘rājā, bhante, milindo evamāha ‘sve antepure raññā saddhiṃ sallāpo bhavissatī’’’ti. ‘‘Suṭṭhū’’ti thero abbhānumodi. Atha kho tassā rattiyā accayena devamantiyo ca anantakāyo ca maṅkuro ca sabbadinno ca yena milindo rājā tenupasaṅkamiṃsu, upasaṅkamitvā rājānaṃ milindaṃ etadavocuṃ ‘‘āgacchatu, mahārāja, bhadanto nāgaseno’’ti ? ‘‘Āma āgacchatū’’ti. ‘‘Kittakehi bhikkhūhi saddhiṃ āgacchatū’’ti? ‘‘Yattake bhikkhū icchati, tattakehi bhikkhūhi saddhiṃ āgacchatū’’ti.
ਅਥ ਖੋ ਸਬ੍ਬਦਿਨ੍ਨੋ ਆਹ ‘‘ਆਗਚ੍ਛਤੁ, ਮਹਾਰਾਜ, ਦਸਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਸਦ੍ਧਿ’’ਨ੍ਤਿ, ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਖੋ ਰਾਜਾ ਆਹ ‘‘ਯਤ੍ਤਕੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਤਤ੍ਤਕੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਆਗਚ੍ਛਤੂ’’ਤਿ । ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਖੋ ਸਬ੍ਬਦਿਨ੍ਨੋ ਆਹ ‘‘ਆਗਚ੍ਛਤੁ, ਮਹਾਰਾਜ, ਦਸਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਸਦ੍ਧਿ’’ਨ੍ਤਿ। ਤਤਿਯਮ੍ਪਿ ਖੋ ਰਾਜਾ ਆਹ ‘‘ਯਤ੍ਤਕੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਤਤ੍ਤਕੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਆਗਚ੍ਛਤੂ’’ਤਿ। ਤਤਿਯਮ੍ਪਿ ਖੋ ਸਬ੍ਬਦਿਨ੍ਨੋ ਆਹ ‘‘ਆਗਚ੍ਛਤੁ, ਮਹਾਰਾਜ, ਦਸਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਸਦ੍ਧਿ’’ਨ੍ਤਿ। ‘‘ਸਬ੍ਬੋ ਪਨਾਯਂ ਸਕ੍ਕਾਰੋ ਪਟਿਯਾਦਿਤੋ, ਅਹਂ ਭਣਾਮਿ ‘ਯਤ੍ਤਕੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਤਤ੍ਤਕੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਆਗਚ੍ਛਤੂ’ਤਿ। ਅਯਂ, ਭਣੇ ਸਬ੍ਬਦਿਨ੍ਨੋ, ਅਞ੍ਞਥਾ ਭਣਤਿ, ਕਿਂ ਨੁ ਮਯਂ ਨਪ੍ਪਟਿਬਲਾ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਭੋਜਨਂ ਦਾਤੁ’’ਨ੍ਤਿ? ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ ਸਬ੍ਬਦਿਨ੍ਨੋ ਮਙ੍ਕੁ ਅਹੋਸਿ।
Atha kho sabbadinno āha ‘‘āgacchatu, mahārāja, dasahi bhikkhūhi saddhi’’nti, dutiyampi kho rājā āha ‘‘yattake bhikkhū icchati, tattakehi bhikkhūhi saddhiṃ āgacchatū’’ti . Dutiyampi kho sabbadinno āha ‘‘āgacchatu, mahārāja, dasahi bhikkhūhi saddhi’’nti. Tatiyampi kho rājā āha ‘‘yattake bhikkhū icchati, tattakehi bhikkhūhi saddhiṃ āgacchatū’’ti. Tatiyampi kho sabbadinno āha ‘‘āgacchatu, mahārāja, dasahi bhikkhūhi saddhi’’nti. ‘‘Sabbo panāyaṃ sakkāro paṭiyādito, ahaṃ bhaṇāmi ‘yattake bhikkhū icchati, tattakehi bhikkhūhi saddhiṃ āgacchatū’ti. Ayaṃ, bhaṇe sabbadinno, aññathā bhaṇati, kiṃ nu mayaṃ nappaṭibalā bhikkhūnaṃ bhojanaṃ dātu’’nti? Evaṃ vutte sabbadinno maṅku ahosi.
ਅਥ ਖੋ ਦੇવਮਨ੍ਤਿਯੋ ਚ ਅਨਨ੍ਤਕਾਯੋ ਚ ਮਙ੍ਕੁਰੋ ਚ ਯੇਨਾਯਸ੍ਮਾ ਨਾਗਸੇਨੋ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿਂਸੁ, ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਨਾਗਸੇਨਂ ਏਤਦવੋਚੁਂ ‘‘ਰਾਜਾ, ਭਨ੍ਤੇ, ਮਿਲਿਨ੍ਦੋ ਏવਮਾਹ ‘ਯਤ੍ਤਕੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਤਤ੍ਤਕੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਆਗਚ੍ਛਤੂ’’’ਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਨਾਗਸੇਨੋ ਪੁਬ੍ਬਣ੍ਹਸਮਯਂ ਨਿવਾਸੇਤ੍વਾ ਪਤ੍ਤਚੀવਰਮਾਦਾਯ ਅਸੀਤਿਯਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਹਸ੍ਸੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਾਗਲਂ ਪਾવਿਸਿ।
Atha kho devamantiyo ca anantakāyo ca maṅkuro ca yenāyasmā nāgaseno tenupasaṅkamiṃsu, upasaṅkamitvā āyasmantaṃ nāgasenaṃ etadavocuṃ ‘‘rājā, bhante, milindo evamāha ‘yattake bhikkhū icchati, tattakehi bhikkhūhi saddhiṃ āgacchatū’’’ti. Atha kho āyasmā nāgaseno pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya asītiyā bhikkhusahassehi saddhiṃ sāgalaṃ pāvisi.
ਅਥ ਖੋ ਅਨਨ੍ਤਕਾਯੋ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਨਾਗਸੇਨਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਨਾਗਸੇਨਂ ਏਤਦવੋਚ ‘‘ਭਨ੍ਤੇ ਨਾਗਸੇਨ, ਯਂ ਪਨੇਤਂ ਬ੍ਰੂਸਿ ‘ਨਾਗਸੇਨੋ’ਤਿ, ਕਤਮੋ ਏਤ੍ਥ, ਨਾਗਸੇਨੋ’’ਤਿ? ਥੇਰੋ ਆਹ ‘‘ਕੋ ਪਨੇਤ੍ਥ ‘ਨਾਗਸੇਨੋ’ਤਿ ਮਞ੍ਞਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਯੋ ਸੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ વਾਤੋ ਜੀવੋ ਪવਿਸਤਿ ਚ ਨਿਕ੍ਖਮਤਿ ਚ, ਸੋ ‘ਨਾਗਸੇਨੋ’ਤਿ ਮਞ੍ਞਾਮੀ’’ਤਿ। ‘‘ਯਦਿ ਪਨੇਸੋ વਾਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍વਾ ਨਪ੍ਪવਿਸੇਯ੍ਯ, ਪવਿਸਿਤ੍વਾ ਨ ਨਿਕ੍ਖਮੇਯ੍ਯ, ਜੀવੇਯ੍ਯ ਨੁ ਖੋ ਸੋ ਪੁਰਿਸੋ’’ਤਿ? ‘‘ਨ ਹਿ ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ । ‘‘ਯੇ ਪਨਿਮੇ ਸਙ੍ਖਧਮਕਾ ਸਙ੍ਖਂ ਧਮੇਨ੍ਤਿ, ਤੇਸਂ વਾਤੋ ਪੁਨ ਪવਿਸਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਨ ਹਿ ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ। ‘‘ਯੇ ਪਨਿਮੇ વਂਸਧਮਕਾ વਂਸਂ ਧਮੇਨ੍ਤਿ, ਤੇਸਂ વਾਤੋ ਪੁਨ ਪવਿਸਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਨ ਹਿ ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ। ‘‘ਯੇ ਪਨਿਮੇ ਸਿਙ੍ਗਧਮਕਾ ਸਿਙ੍ਗਂ ਧਮੇਨ੍ਤਿ, ਤੇਸਂ વਾਤੋ ਪੁਨ ਪવਿਸਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਨ ਹਿ ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ। ‘‘ਅਥ ਕਿਸ੍ਸ ਪਨ ਤੇਨ ਨ ਮਰਨ੍ਤੀ’’ਤਿ। ‘‘ਨਾਹਂ ਪਟਿਬਲੋ ਤਯਾ વਾਦਿਨਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਲ੍ਲਪਿਤੁਂ, ਸਾਧੁ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਤ੍ਥਂ ਜਪ੍ਪੇਹੀ’’ਤਿ। ‘‘ਨੇਸੋ ਜੀવੋ, ਅਸ੍ਸਾਸਪਸ੍ਸਾਸਾ ਨਾਮੇਤੇ ਕਾਯਸਙ੍ਖਾਰਾ’’ਤਿ ਥੇਰੋ ਅਭਿਧਮ੍ਮਕਥਂ ਕਥੇਸਿ। ਅਥ ਅਨਨ੍ਤਕਾਯੋ ਉਪਾਸਕਤ੍ਤਂ ਪਟਿવੇਦੇਸੀਤਿ।
Atha kho anantakāyo āyasmantaṃ nāgasenaṃ nissāya gacchanto āyasmantaṃ nāgasenaṃ etadavoca ‘‘bhante nāgasena, yaṃ panetaṃ brūsi ‘nāgaseno’ti, katamo ettha, nāgaseno’’ti? Thero āha ‘‘ko panettha ‘nāgaseno’ti maññasī’’ti? ‘‘Yo so, bhante, abbhantare vāto jīvo pavisati ca nikkhamati ca, so ‘nāgaseno’ti maññāmī’’ti. ‘‘Yadi paneso vāto nikkhamitvā nappaviseyya, pavisitvā na nikkhameyya, jīveyya nu kho so puriso’’ti? ‘‘Na hi bhante’’ti . ‘‘Ye panime saṅkhadhamakā saṅkhaṃ dhamenti, tesaṃ vāto puna pavisatī’’ti? ‘‘Na hi bhante’’ti. ‘‘Ye panime vaṃsadhamakā vaṃsaṃ dhamenti, tesaṃ vāto puna pavisatī’’ti? ‘‘Na hi bhante’’ti. ‘‘Ye panime siṅgadhamakā siṅgaṃ dhamenti, tesaṃ vāto puna pavisatī’’ti? ‘‘Na hi bhante’’ti. ‘‘Atha kissa pana tena na marantī’’ti. ‘‘Nāhaṃ paṭibalo tayā vādinā saddhiṃ sallapituṃ, sādhu, bhante, atthaṃ jappehī’’ti. ‘‘Neso jīvo, assāsapassāsā nāmete kāyasaṅkhārā’’ti thero abhidhammakathaṃ kathesi. Atha anantakāyo upāsakattaṃ paṭivedesīti.
ਅਨਨ੍ਤਕਾਯਪਞ੍ਹੋ ਚਤੁਤ੍ਥੋ।
Anantakāyapañho catuttho.