| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / பஞ்சபகரண-மூலடீகா • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā |
4. அனந்தரபச்சயனித்³தே³ஸவண்ணனா
4. Anantarapaccayaniddesavaṇṇanā
4. யதா² ஓகாஸதா³னவிஸேஸபா⁴வேன நத்தி²விக³தா வுத்தா, ந ஏவங் அனந்தரஸமனந்தரா, ஏதே பன சித்தனியாமஹேதுவிஸேஸபா⁴வேன வுத்தா, தஸ்மா தங் சித்தனியாமஹேதுவிஸேஸபா⁴வங் த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘சக்கு²விஞ்ஞாணதா⁴தூ’’திஆதி³னா தா⁴துவஸேன குஸலாதி³வஸேன ச நித்³தே³ஸமாஹ. தத்த² ‘‘மனோவிஞ்ஞாணதா⁴து மனோவிஞ்ஞாணதா⁴துயா’’தி வுத்தே பச்சயபச்சயுப்பன்னவிஸேஸோ ந விஞ்ஞாயதீதி ‘‘புரிமா புரிமா பச்சி²மாய பச்சி²மாயா’’தி வத்தப்³ப³ங் ஸியா. ததா² ச ஸதி தா⁴துவிஸேஸேன சித்தவிஸேஸே த³ஸ்ஸனங் யங் காதுங் ஆரத்³தோ⁴, தங் வொச்சி²ஜ்ஜெய்ய. ‘‘மனோவிஞ்ஞாணதா⁴து மனோதா⁴துயா’’தி இத³ம்பி ந ஸக்கா வத்துங் நியாமாபா⁴வதோ, ‘‘மனோதா⁴து சக்கு²விஞ்ஞாணதா⁴துயா’’தி ச ததே²வ ந ஸக்கா. ந ஹி மனோதா⁴து சக்கு²விஞ்ஞாணதா⁴துயாயேவ அனந்தரபச்சயோதி நியாமோ அத்தி², தஸ்மா பாகடா பஞ்சவிஞ்ஞாணதா⁴துயோ ஆதி³ங் கத்வா யாவ தா⁴துவிஸேஸனியாமோ அத்தி², தாவ நித³ஸ்ஸனேன நயங் த³ஸ்ஸெத்வா புன நிரவஸேஸத³ஸ்ஸனத்த²ங் ‘‘புரிமா புரிமா குஸலா’’திஆதி³மாஹ. ஸதி³ஸகுஸலானந்தி வேத³னாய வா ஹேதூஹி வா ஸதி³ஸகுஸலானங் அனுரூபகுஸலானந்தி வா அத்தோ². தேன பூ⁴மிபி⁴ன்னானம்பி பச்சயபா⁴வோ வுத்தோ ஹோதி. ப⁴வங்க³க்³க³ஹணேன குஸலாகுஸலமூலகேஸு சுதிபி க³ஹிதாதி த³ட்ட²ப்³ப³ங், அப்³யாகதமூலகே ததா³ரம்மணம்பி.
4. Yathā okāsadānavisesabhāvena natthivigatā vuttā, na evaṃ anantarasamanantarā, ete pana cittaniyāmahetuvisesabhāvena vuttā, tasmā taṃ cittaniyāmahetuvisesabhāvaṃ dassento ‘‘cakkhuviññāṇadhātū’’tiādinā dhātuvasena kusalādivasena ca niddesamāha. Tattha ‘‘manoviññāṇadhātu manoviññāṇadhātuyā’’ti vutte paccayapaccayuppannaviseso na viññāyatīti ‘‘purimā purimā pacchimāya pacchimāyā’’ti vattabbaṃ siyā. Tathā ca sati dhātuvisesena cittavisese dassanaṃ yaṃ kātuṃ āraddho, taṃ vocchijjeyya. ‘‘Manoviññāṇadhātu manodhātuyā’’ti idampi na sakkā vattuṃ niyāmābhāvato, ‘‘manodhātu cakkhuviññāṇadhātuyā’’ti ca tatheva na sakkā. Na hi manodhātu cakkhuviññāṇadhātuyāyeva anantarapaccayoti niyāmo atthi, tasmā pākaṭā pañcaviññāṇadhātuyo ādiṃ katvā yāva dhātuvisesaniyāmo atthi, tāva nidassanena nayaṃ dassetvā puna niravasesadassanatthaṃ ‘‘purimā purimā kusalā’’tiādimāha. Sadisakusalānanti vedanāya vā hetūhi vā sadisakusalānaṃ anurūpakusalānanti vā attho. Tena bhūmibhinnānampi paccayabhāvo vutto hoti. Bhavaṅgaggahaṇena kusalākusalamūlakesu cutipi gahitāti daṭṭhabbaṃ, abyākatamūlake tadārammaṇampi.
காமாவசரகிரியாவஜ்ஜனஸ்ஸாதி காமாவசரகிரியாய ஆவஜ்ஜனஸ்ஸாதி ஆவஜ்ஜனக்³க³ஹணேன காமாவசரகிரியங் விஸேஸேதீதி த³ட்ட²ப்³ப³ங். காமாவசரவிபாகோ காமாவசரகிரியராஸிஸ்ஸ ச அனந்தரபச்சயோ ஹோதி, ஹொந்தோ ச ஆவஜ்ஜனஸ்ஸேவாதி அயஞ்ஹெத்த² அதி⁴ப்பாயோ. ஆவஜ்ஜனக்³க³ஹணேனேவ செத்த² வொட்ட²ப்³ப³னம்பி க³ஹிதந்தி த³ட்ட²ப்³ப³ங்.
Kāmāvacarakiriyāvajjanassāti kāmāvacarakiriyāya āvajjanassāti āvajjanaggahaṇena kāmāvacarakiriyaṃ visesetīti daṭṭhabbaṃ. Kāmāvacaravipāko kāmāvacarakiriyarāsissa ca anantarapaccayo hoti, honto ca āvajjanassevāti ayañhettha adhippāyo. Āvajjanaggahaṇeneva cettha voṭṭhabbanampi gahitanti daṭṭhabbaṃ.
அனந்தரபச்சயனித்³தே³ஸவண்ணனா நிட்டி²தா.
Anantarapaccayaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / அபி⁴த⁴ம்மபிடக • Abhidhammapiṭaka / பட்டா²னபாளி • Paṭṭhānapāḷi / (2) பச்சயனித்³தே³ஸோ • (2) Paccayaniddeso
டீகா • Tīkā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (டீகா) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / பஞ்சபகரண-அனுடீகா • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / 4. அனந்தரபச்சயனித்³தே³ஸவண்ணனா • 4. Anantarapaccayaniddesavaṇṇanā
