| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / បញ្ចបករណ-មូលដីកា • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā |
៤. អនន្តរបច្ចយនិទ្ទេសវណ្ណនា
4. Anantarapaccayaniddesavaṇṇanā
៤. យថា ឱកាសទានវិសេសភាវេន នត្ថិវិគតា វុត្តា, ន ឯវំ អនន្តរសមនន្តរា, ឯតេ បន ចិត្តនិយាមហេតុវិសេសភាវេន វុត្តា, តស្មា តំ ចិត្តនិយាមហេតុវិសេសភាវំ ទស្សេន្តោ ‘‘ចក្ខុវិញ្ញាណធាតូ’’តិអាទិនា ធាតុវសេន កុសលាទិវសេន ច និទ្ទេសមាហ។ តត្ថ ‘‘មនោវិញ្ញាណធាតុ មនោវិញ្ញាណធាតុយា’’តិ វុត្តេ បច្ចយបច្ចយុប្បន្នវិសេសោ ន វិញ្ញាយតីតិ ‘‘បុរិមា បុរិមា បច្ឆិមាយ បច្ឆិមាយា’’តិ វត្តព្ពំ សិយា។ តថា ច សតិ ធាតុវិសេសេន ចិត្តវិសេសេ ទស្សនំ យំ កាតុំ អារទ្ធោ, តំ វោច្ឆិជ្ជេយ្យ។ ‘‘មនោវិញ្ញាណធាតុ មនោធាតុយា’’តិ ឥទម្បិ ន សក្កា វត្តុំ និយាមាភាវតោ, ‘‘មនោធាតុ ចក្ខុវិញ្ញាណធាតុយា’’តិ ច តថេវ ន សក្កា។ ន ហិ មនោធាតុ ចក្ខុវិញ្ញាណធាតុយាយេវ អនន្តរបច្ចយោតិ និយាមោ អត្ថិ, តស្មា បាកដា បញ្ចវិញ្ញាណធាតុយោ អាទិំ កត្វា យាវ ធាតុវិសេសនិយាមោ អត្ថិ, តាវ និទស្សនេន នយំ ទស្សេត្វា បុន និរវសេសទស្សនត្ថំ ‘‘បុរិមា បុរិមា កុសលា’’តិអាទិមាហ។ សទិសកុសលានន្តិ វេទនាយ វា ហេតូហិ វា សទិសកុសលានំ អនុរូបកុសលានន្តិ វា អត្ថោ។ តេន ភូមិភិន្នានម្បិ បច្ចយភាវោ វុត្តោ ហោតិ។ ភវង្គគ្គហណេន កុសលាកុសលមូលកេសុ ចុតិបិ គហិតាតិ ទដ្ឋព្ពំ, អព្យាកតមូលកេ តទារម្មណម្បិ។
4. Yathā okāsadānavisesabhāvena natthivigatā vuttā, na evaṃ anantarasamanantarā, ete pana cittaniyāmahetuvisesabhāvena vuttā, tasmā taṃ cittaniyāmahetuvisesabhāvaṃ dassento ‘‘cakkhuviññāṇadhātū’’tiādinā dhātuvasena kusalādivasena ca niddesamāha. Tattha ‘‘manoviññāṇadhātu manoviññāṇadhātuyā’’ti vutte paccayapaccayuppannaviseso na viññāyatīti ‘‘purimā purimā pacchimāya pacchimāyā’’ti vattabbaṃ siyā. Tathā ca sati dhātuvisesena cittavisese dassanaṃ yaṃ kātuṃ āraddho, taṃ vocchijjeyya. ‘‘Manoviññāṇadhātu manodhātuyā’’ti idampi na sakkā vattuṃ niyāmābhāvato, ‘‘manodhātu cakkhuviññāṇadhātuyā’’ti ca tatheva na sakkā. Na hi manodhātu cakkhuviññāṇadhātuyāyeva anantarapaccayoti niyāmo atthi, tasmā pākaṭā pañcaviññāṇadhātuyo ādiṃ katvā yāva dhātuvisesaniyāmo atthi, tāva nidassanena nayaṃ dassetvā puna niravasesadassanatthaṃ ‘‘purimā purimā kusalā’’tiādimāha. Sadisakusalānanti vedanāya vā hetūhi vā sadisakusalānaṃ anurūpakusalānanti vā attho. Tena bhūmibhinnānampi paccayabhāvo vutto hoti. Bhavaṅgaggahaṇena kusalākusalamūlakesu cutipi gahitāti daṭṭhabbaṃ, abyākatamūlake tadārammaṇampi.
កាមាវចរកិរិយាវជ្ជនស្សាតិ កាមាវចរកិរិយាយ អាវជ្ជនស្សាតិ អាវជ្ជនគ្គហណេន កាមាវចរកិរិយំ វិសេសេតីតិ ទដ្ឋព្ពំ។ កាមាវចរវិបាកោ កាមាវចរកិរិយរាសិស្ស ច អនន្តរបច្ចយោ ហោតិ, ហោន្តោ ច អាវជ្ជនស្សេវាតិ អយញ្ហេត្ថ អធិប្បាយោ។ អាវជ្ជនគ្គហណេនេវ ចេត្ថ វោដ្ឋព្ពនម្បិ គហិតន្តិ ទដ្ឋព្ពំ។
Kāmāvacarakiriyāvajjanassāti kāmāvacarakiriyāya āvajjanassāti āvajjanaggahaṇena kāmāvacarakiriyaṃ visesetīti daṭṭhabbaṃ. Kāmāvacaravipāko kāmāvacarakiriyarāsissa ca anantarapaccayo hoti, honto ca āvajjanassevāti ayañhettha adhippāyo. Āvajjanaggahaṇeneva cettha voṭṭhabbanampi gahitanti daṭṭhabbaṃ.
អនន្តរបច្ចយនិទ្ទេសវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Anantarapaccayaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / អភិធម្មបិដក • Abhidhammapiṭaka / បដ្ឋានបាឡិ • Paṭṭhānapāḷi / (២) បច្ចយនិទ្ទេសោ • (2) Paccayaniddeso
ដីកា • Tīkā / អភិធម្មបិដក (ដីកា) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / បញ្ចបករណ-អនុដីកា • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ៤. អនន្តរបច្ចយនិទ្ទេសវណ្ណនា • 4. Anantarapaccayaniddesavaṇṇanā
