Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
೪. ಅನನ್ತರಪಚ್ಚಯನಿದ್ದೇಸವಣ್ಣನಾ
4. Anantarapaccayaniddesavaṇṇanā
೪. ಅನನ್ತರಪಚ್ಚಯನಿದ್ದೇಸೇ ಮನೋಧಾತುಯಾತಿ ವಿಪಾಕಮನೋಧಾತುಯಾ। ಮನೋವಿಞ್ಞಾಣಧಾತುಯಾತಿ ಸನ್ತೀರಣಕಿಚ್ಚಾಯ ಅಹೇತುಕವಿಪಾಕಮನೋವಿಞ್ಞಾಣಧಾತುಯಾ। ತತೋ ಪರಂ ಪನ ವೋಟ್ಠಬ್ಬನಜವನತದಾರಮ್ಮಣಭವಙ್ಗಕಿಚ್ಚಾ ಮನೋವಿಞ್ಞಾಣಧಾತುಯೋ ವತ್ತಬ್ಬಾ ಸಿಯುಂ, ತಾ ಅವುತ್ತಾಪಿ ಇಮಿನಾವ ನಯೇನ ವೇದಿತಬ್ಬಾತಿ ನಯಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ದೇಸನಾ ಸಙ್ಖಿತ್ತಾ। ‘‘ಪುರಿಮಾ ಪುರಿಮಾ ಕುಸಲಾ ಧಮ್ಮಾ’’ತಿಆದಿಕೇ ಚ ಛಟ್ಠನಯೇ ತಾ ಸಙ್ಗಹಿತಾತಿಪಿ ಇಧ ನ ವುತ್ತಾತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಾ। ತತ್ಥ ಪುರಿಮಾ ಪುರಿಮಾತಿ ಛಸು ದ್ವಾರೇಸುಪಿ ಅನನ್ತರಾತೀತಾ ಕುಸಲಜವನಧಮ್ಮಾ ದಟ್ಠಬ್ಬಾ। ಪಚ್ಛಿಮಾನಂ ಪಚ್ಛಿಮಾನನ್ತಿ ಅನನ್ತರಉಪ್ಪಜ್ಜಮಾನಾನಞ್ಞೇವ। ಕುಸಲಾನನ್ತಿ ಸದಿಸಕುಸಲಾನಂ। ಅಬ್ಯಾಕತಾನನ್ತಿ ಇದಂ ಪನ ಕುಸಲಾನನ್ತರಂ ತದಾರಮ್ಮಣಭವಙ್ಗಫಲಸಮಾಪತ್ತಿವಸೇನ ವುತ್ತಂ। ಅಕುಸಲಮೂಲಕೇ ಅಬ್ಯಾಕತಾನನ್ತಿ ತದಾರಮ್ಮಣಭವಙ್ಗಸಙ್ಖಾತಾನಞ್ಞೇವ। ಅಬ್ಯಾಕತಮೂಲಕೇ ಅಬ್ಯಾಕತಾನನ್ತಿ ಆವಜ್ಜನಜವನವಸೇನ ವಾ ಭವಙ್ಗವಸೇನ ವಾ ಪವತ್ತಾನಂ ಕಿರಿಯವಿಪಾಕಾಬ್ಯಾಕತಾನಂ ಕಿರಿಯಮನೋಧಾತುತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಪನ ಯಾವ ವೋಟ್ಠಬ್ಬನಕಿಚ್ಚಾ ಮನೋವಿಞ್ಞಾಣಧಾತು, ತಾವ ಪವತ್ತೇಸು ವೀಥಿಚಿತ್ತೇಸುಪಿ ಅಯಂ ನಯೋ ಲಬ್ಭತೇವ। ಕುಸಲಾನನ್ತಿ ಪಞ್ಚದ್ವಾರೇ ವೋಟ್ಠಬ್ಬನಾನನ್ತರಾನಂ ಮನೋದ್ವಾರೇ ಆವಜ್ಜನಾನ್ತರಾನಂ ಪಠಮಜವನಕುಸಲಾನಂ। ಅಕುಸಲಾನನ್ತಿ ಪದೇಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಯೇಸಂ ಯೇಸನ್ತಿ ಇದಂ ಸಬ್ಬೇಸಮ್ಪಿ ಅನನ್ತರಪಚ್ಚಯಧಮ್ಮಾನಂ। ಸಙ್ಖೇಪಲಕ್ಖಣನ್ತಿ ಅಯಂ ತಾವೇತ್ಥ ಪಾಳಿವಣ್ಣನಾ।
4. Anantarapaccayaniddese manodhātuyāti vipākamanodhātuyā. Manoviññāṇadhātuyāti santīraṇakiccāya ahetukavipākamanoviññāṇadhātuyā. Tato paraṃ pana voṭṭhabbanajavanatadārammaṇabhavaṅgakiccā manoviññāṇadhātuyo vattabbā siyuṃ, tā avuttāpi imināva nayena veditabbāti nayaṃ dassetvā desanā saṅkhittā. ‘‘Purimā purimā kusalā dhammā’’tiādike ca chaṭṭhanaye tā saṅgahitātipi idha na vuttāti veditabbā. Tattha purimā purimāti chasu dvāresupi anantarātītā kusalajavanadhammā daṭṭhabbā. Pacchimānaṃ pacchimānanti anantarauppajjamānānaññeva. Kusalānanti sadisakusalānaṃ. Abyākatānanti idaṃ pana kusalānantaraṃ tadārammaṇabhavaṅgaphalasamāpattivasena vuttaṃ. Akusalamūlake abyākatānanti tadārammaṇabhavaṅgasaṅkhātānaññeva. Abyākatamūlake abyākatānanti āvajjanajavanavasena vā bhavaṅgavasena vā pavattānaṃ kiriyavipākābyākatānaṃ kiriyamanodhātuto paṭṭhāya pana yāva voṭṭhabbanakiccā manoviññāṇadhātu, tāva pavattesu vīthicittesupi ayaṃ nayo labbhateva. Kusalānanti pañcadvāre voṭṭhabbanānantarānaṃ manodvāre āvajjanāntarānaṃ paṭhamajavanakusalānaṃ. Akusalānanti padepi eseva nayo. Yesaṃ yesanti idaṃ sabbesampi anantarapaccayadhammānaṃ. Saṅkhepalakkhaṇanti ayaṃ tāvettha pāḷivaṇṇanā.
ಅಯಂ ಪನ ಅನನ್ತರಪಚ್ಚಯೋ ನಾಮ ಠಪೇತ್ವಾ ನಿಬ್ಬಾನಂ ಚತುಭೂಮಕೋ ಅರೂಪಧಮ್ಮರಾಸಿಯೇವಾತಿ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ಸೋ ಜಾತಿವಸೇನ ಕುಸಲಾಕುಸಲವಿಪಾಕಕಿರಿಯತೋ ಚತುಧಾ ಭಿಜ್ಜತಿ। ತತ್ಥ ಕುಸಲೋ ಕಾಮಾವಚರಾದಿಭೇದತೋ ಚತುಬ್ಬಿಧೋ ಹೋತಿ, ಅಕುಸಲೋ ಕಾಮಾವಚರೋವ ವಿಪಾಕೋ ಚತುಭೂಮಕೋ, ಕಿರಿಯಾನನ್ತರಪಚ್ಚಯೋ ಪನ ತೇ ಭೂಮಕೋತಿ ಏವಮೇತ್ಥ ನಾನಪ್ಪಕಾರಭೇದತೋ ವಿಞ್ಞಾತಬ್ಬೋ ವಿನಿಚ್ಛಯೋ।
Ayaṃ pana anantarapaccayo nāma ṭhapetvā nibbānaṃ catubhūmako arūpadhammarāsiyevāti veditabbo. So jātivasena kusalākusalavipākakiriyato catudhā bhijjati. Tattha kusalo kāmāvacarādibhedato catubbidho hoti, akusalo kāmāvacarova vipāko catubhūmako, kiriyānantarapaccayo pana te bhūmakoti evamettha nānappakārabhedato viññātabbo vinicchayo.
ಏವಂ ಭಿನ್ನೇ ಪನೇತ್ಥ ಕಾಮಾವಚರಕುಸಲೋ ಅತ್ತನಾ ಸದಿಸಸ್ಸೇವ ಕಾಮಾವಚರಕುಸಲಸ್ಸ ಅನನ್ತರಪಚ್ಚಯೋ ಹೋತಿ। ಞಾಣಸಮ್ಪಯುತ್ತಕಾಮಾವಚರಕುಸಲೋ ಪನ ರೂಪಾವಚರಕುಸಲಸ್ಸ ಅರೂಪಾವಚರಕುಸಲಸ್ಸ ಲೋಕುತ್ತರಕುಸಲಸ್ಸಾತಿ ಇಮೇಸಂ ತಿಣ್ಣಂ ರಾಸೀನಂ ಅನನ್ತರಪಚ್ಚಯೋ ಹೋತಿ। ಕಾಮಾವಚರಕುಸಲೋ ಚ ಕಾಮಾವಚರವಿಪಾಕಸ್ಸ, ರೂಪಾವಚರಾರೂಪಾವಚರವಿಪಾಕಸ್ಸ, ಞಾಣಸಮ್ಪಯುತ್ತೋ ಲೋಕುತ್ತರವಿಪಾಕಸ್ಸಾಪೀತಿ ಇಮೇಸಂ ಚತುನ್ನಂ ರಾಸೀನಂ ಅನನ್ತರಪಚ್ಚಯೋ ಹೋತಿ। ರೂಪಾವಚರಕುಸಲೋ ರೂಪಾವಚರಕುಸಲಸ್ಸ, ಞಾಣಸಮ್ಪಯುತ್ತಕಾಮಾವಚರವಿಪಾಕಸ್ಸ, ರೂಪಾವಚರವಿಪಾಕಸ್ಸಾತಿ ಇಮೇಸಂ ತಿಣ್ಣಂ ರಾಸೀನಂ ಅನನ್ತರಪಚ್ಚಯೋ ಹೋತಿ। ಅರೂಪಾವಚರಕುಸಲೋ ತೇಸಂ ದ್ವಿನ್ನಂ ವಿಪಾಕಾನಂ ಅತ್ತನೋ ಕುಸಲಸ್ಸ ವಿಪಾಕಸ್ಸ ಚಾತಿ ಅವಿಸೇಸೇನ ಚತುನ್ನಂ ರಾಸೀನಂ ಅನನ್ತರಪಚ್ಚಯೋ ಹೋತಿ। ವಿಸೇಸೇನ ಪನೇತ್ಥ ನೇವಸಞ್ಞಾನಾಸಞ್ಞಾಯತನಕುಸಲೋ ಅನಾಗಾಮಿಫಲಸಙ್ಖಾತಸ್ಸ ಲೋಕುತ್ತರವಿಪಾಕಸ್ಸಪಿ ಅನನ್ತರಪಚ್ಚಯೋ ಹೋತಿ। ಲೋಕುತ್ತರಕುಸಲೋ ಲೋಕುತ್ತರವಿಪಾಕಸ್ಸೇವ ಅನನ್ತರಪಚ್ಚಯೋ ಹೋತಿ। ಅಕುಸಲೋ ಅವಿಸೇಸೇನ ಅಕುಸಲಸ್ಸ ಚೇವ ಕುಸಲಾಕುಸಲವಿಪಾಕಸ್ಸ ಚ। ವಿಸೇಸೇನ ಪನೇತ್ಥ ಸುಖಮಜ್ಝತ್ತವೇದನಾಸಮ್ಪಯುತ್ತೋ ಅಕುಸಲೋ ರೂಪಾವಚರಾರೂಪಾವಚರವಿಪಾಕಸ್ಸಾಪೀತಿ ಇಮೇಸಂ ಚತುನ್ನಂ ರಾಸೀನಂ ಅನನ್ತರಪಚ್ಚಯೋ ಹೋತಿ।
Evaṃ bhinne panettha kāmāvacarakusalo attanā sadisasseva kāmāvacarakusalassa anantarapaccayo hoti. Ñāṇasampayuttakāmāvacarakusalo pana rūpāvacarakusalassa arūpāvacarakusalassa lokuttarakusalassāti imesaṃ tiṇṇaṃ rāsīnaṃ anantarapaccayo hoti. Kāmāvacarakusalo ca kāmāvacaravipākassa, rūpāvacarārūpāvacaravipākassa, ñāṇasampayutto lokuttaravipākassāpīti imesaṃ catunnaṃ rāsīnaṃ anantarapaccayo hoti. Rūpāvacarakusalo rūpāvacarakusalassa, ñāṇasampayuttakāmāvacaravipākassa, rūpāvacaravipākassāti imesaṃ tiṇṇaṃ rāsīnaṃ anantarapaccayo hoti. Arūpāvacarakusalo tesaṃ dvinnaṃ vipākānaṃ attano kusalassa vipākassa cāti avisesena catunnaṃ rāsīnaṃ anantarapaccayo hoti. Visesena panettha nevasaññānāsaññāyatanakusalo anāgāmiphalasaṅkhātassa lokuttaravipākassapi anantarapaccayo hoti. Lokuttarakusalo lokuttaravipākasseva anantarapaccayo hoti. Akusalo avisesena akusalassa ceva kusalākusalavipākassa ca. Visesena panettha sukhamajjhattavedanāsampayutto akusalo rūpāvacarārūpāvacaravipākassāpīti imesaṃ catunnaṃ rāsīnaṃ anantarapaccayo hoti.
ಕಾಮಾವಚರವಿಪಾಕಸ್ಸ ಞಾಣಸಮ್ಪಯುತ್ತೋ ವಾ ಞಾಣವಿಪ್ಪಯುತ್ತೋ ವಾ ವಿಪಾಕೋ ಕಾಮಾವಚರಕಿರಿಯಾವಜ್ಜನಸ್ಸ, ಞಾಣಸಮ್ಪಯುತ್ತವಿಪಾಕೋ ಪನೇತ್ಥ ಪಟಿಸನ್ಧಿವಸೇನ ಉಪ್ಪಜ್ಜಮಾನಸ್ಸ ರೂಪಾವಚರಾರೂಪಾವಚರವಿಪಾಕಸ್ಸಾಪೀತಿ ಇಮೇಸಂ ಚತುನ್ನಂ ರಾಸೀನಂ ಅನನ್ತರಪಚ್ಚಯೋ ಹೋತಿ। ರೂಪಾವಚರವಿಪಾಕೋ ಸಹೇತುಕಕಾಮಾವಚರವಿಪಾಕಸ್ಸ ರೂಪಾವಚರಾರೂಪಾವಚರವಿಪಾಕಸ್ಸ ಕಾಮಾವಚರಕಿರಿಯಾವಜ್ಜನಸ್ಸಾತಿ ಇಮೇಸಂ ಚತುನ್ನಂ ರಾಸೀನಂ ಅನನ್ತರಪಚ್ಚಯೋ ಹೋತಿ। ಅರೂಪಾವಚರವಿಪಾಕೋ ತಿಹೇತುಕಕಾಮಾವಚರವಿಪಾಕಸ್ಸ ಅರೂಪಾವಚರವಿಪಾಕಸ್ಸ ಕಾಮಾವಚರಕಿರಿಯಾವಜ್ಜನಸ್ಸಾತಿ ತಿಣ್ಣಂ ರಾಸೀನಂ ಅನನ್ತರಪಚ್ಚಯೋ ಹೋತಿ। ಲೋಕುತ್ತರವಿಪಾಕೋ ತಿಹೇತುಕಕಾಮಾವಚರವಿಪಾಕಸ್ಸ ರೂಪಾವಚರಾರೂಪಾವಚರಲೋಕುತ್ತರವಿಪಾಕಸ್ಸಾತಿ ಚತುನ್ನಂ ರಾಸೀನಂ ಅನನ್ತರಪಚ್ಚಯೋ ಹೋತಿ।
Kāmāvacaravipākassa ñāṇasampayutto vā ñāṇavippayutto vā vipāko kāmāvacarakiriyāvajjanassa, ñāṇasampayuttavipāko panettha paṭisandhivasena uppajjamānassa rūpāvacarārūpāvacaravipākassāpīti imesaṃ catunnaṃ rāsīnaṃ anantarapaccayo hoti. Rūpāvacaravipāko sahetukakāmāvacaravipākassa rūpāvacarārūpāvacaravipākassa kāmāvacarakiriyāvajjanassāti imesaṃ catunnaṃ rāsīnaṃ anantarapaccayo hoti. Arūpāvacaravipāko tihetukakāmāvacaravipākassa arūpāvacaravipākassa kāmāvacarakiriyāvajjanassāti tiṇṇaṃ rāsīnaṃ anantarapaccayo hoti. Lokuttaravipāko tihetukakāmāvacaravipākassa rūpāvacarārūpāvacaralokuttaravipākassāti catunnaṃ rāsīnaṃ anantarapaccayo hoti.
ಕಾಮಾವಚರಕಿರಿಯಂ ಕಾಮಾವಚರಕುಸಲಾಕುಸಲಸ್ಸ ಚತುಭೂಮಕವಿಪಾಕಸ್ಸ ತೇಭೂಮಕಕಿರಿಯಸ್ಸಾತಿ ನವನ್ನಂ ರಾಸೀನಂ ಅನನ್ತರಪಚ್ಚಯೋ ಹೋತಿ। ರೂಪಾವಚರಕಿರಿಯಂ ತಿಹೇತುಕಕಾಮಾವಚರವಿಪಾಕಸ್ಸ ರೂಪಾವಚರವಿಪಾಕಸ್ಸ ರೂಪಾವಚರಕಿರಿಯಸ್ಸಾತಿ ತಿಣ್ಣಂ ರಾಸೀನಂ ಅನನ್ತರಪಚ್ಚಯೋ ಹೋತಿ। ಅರೂಪಾವಚರಕಿರಿಯಂ ತಿಹೇತುಕಕಾಮಾವಚರವಿಪಾಕಸ್ಸ ರೂಪಾವಚರಾರೂಪಾವಚರಲೋಕುತ್ತರವಿಪಾಕಸ್ಸ ಅರೂಪಾವಚರಕಿರಿಯಸ್ಸಾತಿ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ರಾಸೀನಂ ಅನನ್ತರಪಚ್ಚಯೋ ಹೋತೀತಿ। ಏವಮೇತ್ಥ ಪಚ್ಚಯುಪ್ಪನ್ನತೋಪಿ ವಿಞ್ಞಾತಬ್ಬೋ ವಿನಿಚ್ಛಯೋತಿ।
Kāmāvacarakiriyaṃ kāmāvacarakusalākusalassa catubhūmakavipākassa tebhūmakakiriyassāti navannaṃ rāsīnaṃ anantarapaccayo hoti. Rūpāvacarakiriyaṃ tihetukakāmāvacaravipākassa rūpāvacaravipākassa rūpāvacarakiriyassāti tiṇṇaṃ rāsīnaṃ anantarapaccayo hoti. Arūpāvacarakiriyaṃ tihetukakāmāvacaravipākassa rūpāvacarārūpāvacaralokuttaravipākassa arūpāvacarakiriyassāti pañcannaṃ rāsīnaṃ anantarapaccayo hotīti. Evamettha paccayuppannatopi viññātabbo vinicchayoti.
ಅನನ್ತರಪಚ್ಚಯನಿದ್ದೇಸವಣ್ಣನಾ।
Anantarapaccayaniddesavaṇṇanā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ • Abhidhammapiṭaka / ಪಟ್ಠಾನಪಾಳಿ • Paṭṭhānapāḷi / (೨) ಪಚ್ಚಯನಿದ್ದೇಸೋ • (2) Paccayaniddeso