Library / Tipiṭaka / ཏིཔིཊཀ • Tipiṭaka / པཉྩཔཀརཎ-ཨཊྛཀཐཱ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
༤. ཨནནྟརཔཙྩཡནིདྡེསཝཎྞནཱ
4. Anantarapaccayaniddesavaṇṇanā
༤. ཨནནྟརཔཙྩཡནིདྡེསེ མནོདྷཱཏུཡཱཏི ཝིཔཱཀམནོདྷཱཏུཡཱ། མནོཝིཉྙཱཎདྷཱཏུཡཱཏི སནྟཱིརཎཀིཙྩཱཡ ཨཧེཏུཀཝིཔཱཀམནོཝིཉྙཱཎདྷཱཏུཡཱ། ཏཏོ པརཾ པན ཝོཊྛབྦནཛཝནཏདཱརམྨཎབྷཝངྒཀིཙྩཱ མནོཝིཉྙཱཎདྷཱཏུཡོ ཝཏྟབྦཱ སིཡུཾ, ཏཱ ཨཝུཏྟཱཔི ཨིམིནཱཝ ནཡེན ཝེདིཏབྦཱཏི ནཡཾ དསྶེཏྭཱ དེསནཱ སངྑིཏྟཱ། ‘‘པུརིམཱ པུརིམཱ ཀུསལཱ དྷམྨཱ’’ཏིཨཱདིཀེ ཙ ཚཊྛནཡེ ཏཱ སངྒཧིཏཱཏིཔི ཨིདྷ ན ཝུཏྟཱཏི ཝེདིཏབྦཱ། ཏཏྠ པུརིམཱ པུརིམཱཏི ཚསུ དྭཱརེསུཔི ཨནནྟརཱཏཱིཏཱ ཀུསལཛཝནདྷམྨཱ དཊྛབྦཱ། པཙྪིམཱནཾ པཙྪིམཱནནྟི ཨནནྟརཨུཔྤཛྫམཱནཱནཉྙེཝ། ཀུསལཱནནྟི སདིསཀུསལཱནཾ། ཨབྱཱཀཏཱནནྟི ཨིདཾ པན ཀུསལཱནནྟརཾ ཏདཱརམྨཎབྷཝངྒཕལསམཱཔཏྟིཝསེན ཝུཏྟཾ། ཨཀུསལམཱུལཀེ ཨབྱཱཀཏཱནནྟི ཏདཱརམྨཎབྷཝངྒསངྑཱཏཱནཉྙེཝ། ཨབྱཱཀཏམཱུལཀེ ཨབྱཱཀཏཱནནྟི ཨཱཝཛྫནཛཝནཝསེན ཝཱ བྷཝངྒཝསེན ཝཱ པཝཏྟཱནཾ ཀིརིཡཝིཔཱཀཱབྱཱཀཏཱནཾ ཀིརིཡམནོདྷཱཏུཏོ པཊྛཱཡ པན ཡཱཝ ཝོཊྛབྦནཀིཙྩཱ མནོཝིཉྙཱཎདྷཱཏུ, ཏཱཝ པཝཏྟེསུ ཝཱིཐིཙིཏྟེསུཔི ཨཡཾ ནཡོ ལབྦྷཏེཝ། ཀུསལཱནནྟི པཉྩདྭཱརེ ཝོཊྛབྦནཱནནྟརཱནཾ མནོདྭཱརེ ཨཱཝཛྫནཱནྟརཱནཾ པཋམཛཝནཀུསལཱནཾ། ཨཀུསལཱནནྟི པདེཔི ཨེསེཝ ནཡོ། ཡེསཾ ཡེསནྟི ཨིདཾ སབྦེསམྤི ཨནནྟརཔཙྩཡདྷམྨཱནཾ། སངྑེཔལཀྑཎནྟི ཨཡཾ ཏཱཝེཏྠ པཱལི༹ཝཎྞནཱ།
4. Anantarapaccayaniddese manodhātuyāti vipākamanodhātuyā. Manoviññāṇadhātuyāti santīraṇakiccāya ahetukavipākamanoviññāṇadhātuyā. Tato paraṃ pana voṭṭhabbanajavanatadārammaṇabhavaṅgakiccā manoviññāṇadhātuyo vattabbā siyuṃ, tā avuttāpi imināva nayena veditabbāti nayaṃ dassetvā desanā saṅkhittā. ‘‘Purimā purimā kusalā dhammā’’tiādike ca chaṭṭhanaye tā saṅgahitātipi idha na vuttāti veditabbā. Tattha purimā purimāti chasu dvāresupi anantarātītā kusalajavanadhammā daṭṭhabbā. Pacchimānaṃ pacchimānanti anantarauppajjamānānaññeva. Kusalānanti sadisakusalānaṃ. Abyākatānanti idaṃ pana kusalānantaraṃ tadārammaṇabhavaṅgaphalasamāpattivasena vuttaṃ. Akusalamūlake abyākatānanti tadārammaṇabhavaṅgasaṅkhātānaññeva. Abyākatamūlake abyākatānanti āvajjanajavanavasena vā bhavaṅgavasena vā pavattānaṃ kiriyavipākābyākatānaṃ kiriyamanodhātuto paṭṭhāya pana yāva voṭṭhabbanakiccā manoviññāṇadhātu, tāva pavattesu vīthicittesupi ayaṃ nayo labbhateva. Kusalānanti pañcadvāre voṭṭhabbanānantarānaṃ manodvāre āvajjanāntarānaṃ paṭhamajavanakusalānaṃ. Akusalānanti padepi eseva nayo. Yesaṃ yesanti idaṃ sabbesampi anantarapaccayadhammānaṃ. Saṅkhepalakkhaṇanti ayaṃ tāvettha pāḷivaṇṇanā.
ཨཡཾ པན ཨནནྟརཔཙྩཡོ ནཱམ ཋཔེཏྭཱ ནིབྦཱནཾ ཙཏུབྷཱུམཀོ ཨརཱུཔདྷམྨརཱསིཡེཝཱཏི ཝེདིཏབྦོ། སོ ཛཱཏིཝསེན ཀུསལཱཀུསལཝིཔཱཀཀིརིཡཏོ ཙཏུདྷཱ བྷིཛྫཏི། ཏཏྠ ཀུསལོ ཀཱམཱཝཙརཱདིབྷེདཏོ ཙཏུབྦིདྷོ ཧོཏི, ཨཀུསལོ ཀཱམཱཝཙརོཝ ཝིཔཱཀོ ཙཏུབྷཱུམཀོ, ཀིརིཡཱནནྟརཔཙྩཡོ པན ཏེ བྷཱུམཀོཏི ཨེཝམེཏྠ ནཱནཔྤཀཱརབྷེདཏོ ཝིཉྙཱཏབྦོ ཝིནིཙྪཡོ།
Ayaṃ pana anantarapaccayo nāma ṭhapetvā nibbānaṃ catubhūmako arūpadhammarāsiyevāti veditabbo. So jātivasena kusalākusalavipākakiriyato catudhā bhijjati. Tattha kusalo kāmāvacarādibhedato catubbidho hoti, akusalo kāmāvacarova vipāko catubhūmako, kiriyānantarapaccayo pana te bhūmakoti evamettha nānappakārabhedato viññātabbo vinicchayo.
ཨེཝཾ བྷིནྣེ པནེཏྠ ཀཱམཱཝཙརཀུསལོ ཨཏྟནཱ སདིསསྶེཝ ཀཱམཱཝཙརཀུསལསྶ ཨནནྟརཔཙྩཡོ ཧོཏི། ཉཱཎསམྤཡུཏྟཀཱམཱཝཙརཀུསལོ པན རཱུཔཱཝཙརཀུསལསྶ ཨརཱུཔཱཝཙརཀུསལསྶ ལོཀུཏྟརཀུསལསྶཱཏི ཨིམེསཾ ཏིཎྞཾ རཱསཱིནཾ ཨནནྟརཔཙྩཡོ ཧོཏི། ཀཱམཱཝཙརཀུསལོ ཙ ཀཱམཱཝཙརཝིཔཱཀསྶ, རཱུཔཱཝཙརཱརཱུཔཱཝཙརཝིཔཱཀསྶ, ཉཱཎསམྤཡུཏྟོ ལོཀུཏྟརཝིཔཱཀསྶཱཔཱིཏི ཨིམེསཾ ཙཏུནྣཾ རཱསཱིནཾ ཨནནྟརཔཙྩཡོ ཧོཏི། རཱུཔཱཝཙརཀུསལོ རཱུཔཱཝཙརཀུསལསྶ, ཉཱཎསམྤཡུཏྟཀཱམཱཝཙརཝིཔཱཀསྶ, རཱུཔཱཝཙརཝིཔཱཀསྶཱཏི ཨིམེསཾ ཏིཎྞཾ རཱསཱིནཾ ཨནནྟརཔཙྩཡོ ཧོཏི། ཨརཱུཔཱཝཙརཀུསལོ ཏེསཾ དྭིནྣཾ ཝིཔཱཀཱནཾ ཨཏྟནོ ཀུསལསྶ ཝིཔཱཀསྶ ཙཱཏི ཨཝིསེསེན ཙཏུནྣཾ རཱསཱིནཾ ཨནནྟརཔཙྩཡོ ཧོཏི། ཝིསེསེན པནེཏྠ ནེཝསཉྙཱནཱསཉྙཱཡཏནཀུསལོ ཨནཱགཱམིཕལསངྑཱཏསྶ ལོཀུཏྟརཝིཔཱཀསྶཔི ཨནནྟརཔཙྩཡོ ཧོཏི། ལོཀུཏྟརཀུསལོ ལོཀུཏྟརཝིཔཱཀསྶེཝ ཨནནྟརཔཙྩཡོ ཧོཏི། ཨཀུསལོ ཨཝིསེསེན ཨཀུསལསྶ ཙེཝ ཀུསལཱཀུསལཝིཔཱཀསྶ ཙ། ཝིསེསེན པནེཏྠ སུཁམཛ྄ཛྷཏྟཝེདནཱསམྤཡུཏྟོ ཨཀུསལོ རཱུཔཱཝཙརཱརཱུཔཱཝཙརཝིཔཱཀསྶཱཔཱིཏི ཨིམེསཾ ཙཏུནྣཾ རཱསཱིནཾ ཨནནྟརཔཙྩཡོ ཧོཏི།
Evaṃ bhinne panettha kāmāvacarakusalo attanā sadisasseva kāmāvacarakusalassa anantarapaccayo hoti. Ñāṇasampayuttakāmāvacarakusalo pana rūpāvacarakusalassa arūpāvacarakusalassa lokuttarakusalassāti imesaṃ tiṇṇaṃ rāsīnaṃ anantarapaccayo hoti. Kāmāvacarakusalo ca kāmāvacaravipākassa, rūpāvacarārūpāvacaravipākassa, ñāṇasampayutto lokuttaravipākassāpīti imesaṃ catunnaṃ rāsīnaṃ anantarapaccayo hoti. Rūpāvacarakusalo rūpāvacarakusalassa, ñāṇasampayuttakāmāvacaravipākassa, rūpāvacaravipākassāti imesaṃ tiṇṇaṃ rāsīnaṃ anantarapaccayo hoti. Arūpāvacarakusalo tesaṃ dvinnaṃ vipākānaṃ attano kusalassa vipākassa cāti avisesena catunnaṃ rāsīnaṃ anantarapaccayo hoti. Visesena panettha nevasaññānāsaññāyatanakusalo anāgāmiphalasaṅkhātassa lokuttaravipākassapi anantarapaccayo hoti. Lokuttarakusalo lokuttaravipākasseva anantarapaccayo hoti. Akusalo avisesena akusalassa ceva kusalākusalavipākassa ca. Visesena panettha sukhamajjhattavedanāsampayutto akusalo rūpāvacarārūpāvacaravipākassāpīti imesaṃ catunnaṃ rāsīnaṃ anantarapaccayo hoti.
ཀཱམཱཝཙརཝིཔཱཀསྶ ཉཱཎསམྤཡུཏྟོ ཝཱ ཉཱཎཝིཔྤཡུཏྟོ ཝཱ ཝིཔཱཀོ ཀཱམཱཝཙརཀིརིཡཱཝཛྫནསྶ, ཉཱཎསམྤཡུཏྟཝིཔཱཀོ པནེཏྠ པཊིསནྡྷིཝསེན ཨུཔྤཛྫམཱནསྶ རཱུཔཱཝཙརཱརཱུཔཱཝཙརཝིཔཱཀསྶཱཔཱིཏི ཨིམེསཾ ཙཏུནྣཾ རཱསཱིནཾ ཨནནྟརཔཙྩཡོ ཧོཏི། རཱུཔཱཝཙརཝིཔཱཀོ སཧེཏུཀཀཱམཱཝཙརཝིཔཱཀསྶ རཱུཔཱཝཙརཱརཱུཔཱཝཙརཝིཔཱཀསྶ ཀཱམཱཝཙརཀིརིཡཱཝཛྫནསྶཱཏི ཨིམེསཾ ཙཏུནྣཾ རཱསཱིནཾ ཨནནྟརཔཙྩཡོ ཧོཏི། ཨརཱུཔཱཝཙརཝིཔཱཀོ ཏིཧེཏུཀཀཱམཱཝཙརཝིཔཱཀསྶ ཨརཱུཔཱཝཙརཝིཔཱཀསྶ ཀཱམཱཝཙརཀིརིཡཱཝཛྫནསྶཱཏི ཏིཎྞཾ རཱསཱིནཾ ཨནནྟརཔཙྩཡོ ཧོཏི། ལོཀུཏྟརཝིཔཱཀོ ཏིཧེཏུཀཀཱམཱཝཙརཝིཔཱཀསྶ རཱུཔཱཝཙརཱརཱུཔཱཝཙརལོཀུཏྟརཝིཔཱཀསྶཱཏི ཙཏུནྣཾ རཱསཱིནཾ ཨནནྟརཔཙྩཡོ ཧོཏི།
Kāmāvacaravipākassa ñāṇasampayutto vā ñāṇavippayutto vā vipāko kāmāvacarakiriyāvajjanassa, ñāṇasampayuttavipāko panettha paṭisandhivasena uppajjamānassa rūpāvacarārūpāvacaravipākassāpīti imesaṃ catunnaṃ rāsīnaṃ anantarapaccayo hoti. Rūpāvacaravipāko sahetukakāmāvacaravipākassa rūpāvacarārūpāvacaravipākassa kāmāvacarakiriyāvajjanassāti imesaṃ catunnaṃ rāsīnaṃ anantarapaccayo hoti. Arūpāvacaravipāko tihetukakāmāvacaravipākassa arūpāvacaravipākassa kāmāvacarakiriyāvajjanassāti tiṇṇaṃ rāsīnaṃ anantarapaccayo hoti. Lokuttaravipāko tihetukakāmāvacaravipākassa rūpāvacarārūpāvacaralokuttaravipākassāti catunnaṃ rāsīnaṃ anantarapaccayo hoti.
ཀཱམཱཝཙརཀིརིཡཾ ཀཱམཱཝཙརཀུསལཱཀུསལསྶ ཙཏུབྷཱུམཀཝིཔཱཀསྶ ཏེབྷཱུམཀཀིརིཡསྶཱཏི ནཝནྣཾ རཱསཱིནཾ ཨནནྟརཔཙྩཡོ ཧོཏི། རཱུཔཱཝཙརཀིརིཡཾ ཏིཧེཏུཀཀཱམཱཝཙརཝིཔཱཀསྶ རཱུཔཱཝཙརཝིཔཱཀསྶ རཱུཔཱཝཙརཀིརིཡསྶཱཏི ཏིཎྞཾ རཱསཱིནཾ ཨནནྟརཔཙྩཡོ ཧོཏི། ཨརཱུཔཱཝཙརཀིརིཡཾ ཏིཧེཏུཀཀཱམཱཝཙརཝིཔཱཀསྶ རཱུཔཱཝཙརཱརཱུཔཱཝཙརལོཀུཏྟརཝིཔཱཀསྶ ཨརཱུཔཱཝཙརཀིརིཡསྶཱཏི པཉྩནྣཾ རཱསཱིནཾ ཨནནྟརཔཙྩཡོ ཧོཏཱིཏི། ཨེཝམེཏྠ པཙྩཡུཔྤནྣཏོཔི ཝིཉྙཱཏབྦོ ཝིནིཙྪཡོཏི།
Kāmāvacarakiriyaṃ kāmāvacarakusalākusalassa catubhūmakavipākassa tebhūmakakiriyassāti navannaṃ rāsīnaṃ anantarapaccayo hoti. Rūpāvacarakiriyaṃ tihetukakāmāvacaravipākassa rūpāvacaravipākassa rūpāvacarakiriyassāti tiṇṇaṃ rāsīnaṃ anantarapaccayo hoti. Arūpāvacarakiriyaṃ tihetukakāmāvacaravipākassa rūpāvacarārūpāvacaralokuttaravipākassa arūpāvacarakiriyassāti pañcannaṃ rāsīnaṃ anantarapaccayo hotīti. Evamettha paccayuppannatopi viññātabbo vinicchayoti.
ཨནནྟརཔཙྩཡནིདྡེསཝཎྞནཱ།
Anantarapaccayaniddesavaṇṇanā.
Related texts:
ཏིཔིཊཀ (མཱུལ) • Tipiṭaka (Mūla) / ཨབྷིདྷམྨཔིཊཀ • Abhidhammapiṭaka / པཊྛཱནཔཱལི༹ • Paṭṭhānapāḷi / (༢) པཙྩཡནིདྡེསོ • (2) Paccayaniddeso