Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
੪. ਅਨਨ੍ਤਰਪਚ੍ਚਯਨਿਦ੍ਦੇਸવਣ੍ਣਨਾ
4. Anantarapaccayaniddesavaṇṇanā
੪. ਅਨਨ੍ਤਰਪਚ੍ਚਯਨਿਦ੍ਦੇਸੇ ਮਨੋਧਾਤੁਯਾਤਿ વਿਪਾਕਮਨੋਧਾਤੁਯਾ। ਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁਯਾਤਿ ਸਨ੍ਤੀਰਣਕਿਚ੍ਚਾਯ ਅਹੇਤੁਕવਿਪਾਕਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁਯਾ। ਤਤੋ ਪਰਂ ਪਨ વੋਟ੍ਠਬ੍ਬਨਜવਨਤਦਾਰਮ੍ਮਣਭવਙ੍ਗਕਿਚ੍ਚਾ ਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁਯੋ વਤ੍ਤਬ੍ਬਾ ਸਿਯੁਂ, ਤਾ ਅવੁਤ੍ਤਾਪਿ ਇਮਿਨਾવ ਨਯੇਨ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾਤਿ ਨਯਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾ ਦੇਸਨਾ ਸਙ੍ਖਿਤ੍ਤਾ। ‘‘ਪੁਰਿਮਾ ਪੁਰਿਮਾ ਕੁਸਲਾ ਧਮ੍ਮਾ’’ਤਿਆਦਿਕੇ ਚ ਛਟ੍ਠਨਯੇ ਤਾ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾਤਿਪਿ ਇਧ ਨ વੁਤ੍ਤਾਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ। ਤਤ੍ਥ ਪੁਰਿਮਾ ਪੁਰਿਮਾਤਿ ਛਸੁ ਦ੍વਾਰੇਸੁਪਿ ਅਨਨ੍ਤਰਾਤੀਤਾ ਕੁਸਲਜવਨਧਮ੍ਮਾ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਾ। ਪਚ੍ਛਿਮਾਨਂ ਪਚ੍ਛਿਮਾਨਨ੍ਤਿ ਅਨਨ੍ਤਰਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨਾਨਞ੍ਞੇવ। ਕੁਸਲਾਨਨ੍ਤਿ ਸਦਿਸਕੁਸਲਾਨਂ। ਅਬ੍ਯਾਕਤਾਨਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਪਨ ਕੁਸਲਾਨਨ੍ਤਰਂ ਤਦਾਰਮ੍ਮਣਭવਙ੍ਗਫਲਸਮਾਪਤ੍ਤਿવਸੇਨ વੁਤ੍ਤਂ। ਅਕੁਸਲਮੂਲਕੇ ਅਬ੍ਯਾਕਤਾਨਨ੍ਤਿ ਤਦਾਰਮ੍ਮਣਭવਙ੍ਗਸਙ੍ਖਾਤਾਨਞ੍ਞੇવ। ਅਬ੍ਯਾਕਤਮੂਲਕੇ ਅਬ੍ਯਾਕਤਾਨਨ੍ਤਿ ਆવਜ੍ਜਨਜવਨવਸੇਨ વਾ ਭવਙ੍ਗવਸੇਨ વਾ ਪવਤ੍ਤਾਨਂ ਕਿਰਿਯવਿਪਾਕਾਬ੍ਯਾਕਤਾਨਂ ਕਿਰਿਯਮਨੋਧਾਤੁਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਪਨ ਯਾવ વੋਟ੍ਠਬ੍ਬਨਕਿਚ੍ਚਾ ਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁ, ਤਾવ ਪવਤ੍ਤੇਸੁ વੀਥਿਚਿਤ੍ਤੇਸੁਪਿ ਅਯਂ ਨਯੋ ਲਬ੍ਭਤੇવ। ਕੁਸਲਾਨਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਚਦ੍વਾਰੇ વੋਟ੍ਠਬ੍ਬਨਾਨਨ੍ਤਰਾਨਂ ਮਨੋਦ੍વਾਰੇ ਆવਜ੍ਜਨਾਨ੍ਤਰਾਨਂ ਪਠਮਜવਨਕੁਸਲਾਨਂ। ਅਕੁਸਲਾਨਨ੍ਤਿ ਪਦੇਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। ਯੇਸਂ ਯੇਸਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਸਬ੍ਬੇਸਮ੍ਪਿ ਅਨਨ੍ਤਰਪਚ੍ਚਯਧਮ੍ਮਾਨਂ। ਸਙ੍ਖੇਪਲਕ੍ਖਣਨ੍ਤਿ ਅਯਂ ਤਾવੇਤ੍ਥ ਪਾਲ਼ਿવਣ੍ਣਨਾ।
4. Anantarapaccayaniddese manodhātuyāti vipākamanodhātuyā. Manoviññāṇadhātuyāti santīraṇakiccāya ahetukavipākamanoviññāṇadhātuyā. Tato paraṃ pana voṭṭhabbanajavanatadārammaṇabhavaṅgakiccā manoviññāṇadhātuyo vattabbā siyuṃ, tā avuttāpi imināva nayena veditabbāti nayaṃ dassetvā desanā saṅkhittā. ‘‘Purimā purimā kusalā dhammā’’tiādike ca chaṭṭhanaye tā saṅgahitātipi idha na vuttāti veditabbā. Tattha purimā purimāti chasu dvāresupi anantarātītā kusalajavanadhammā daṭṭhabbā. Pacchimānaṃ pacchimānanti anantarauppajjamānānaññeva. Kusalānanti sadisakusalānaṃ. Abyākatānanti idaṃ pana kusalānantaraṃ tadārammaṇabhavaṅgaphalasamāpattivasena vuttaṃ. Akusalamūlake abyākatānanti tadārammaṇabhavaṅgasaṅkhātānaññeva. Abyākatamūlake abyākatānanti āvajjanajavanavasena vā bhavaṅgavasena vā pavattānaṃ kiriyavipākābyākatānaṃ kiriyamanodhātuto paṭṭhāya pana yāva voṭṭhabbanakiccā manoviññāṇadhātu, tāva pavattesu vīthicittesupi ayaṃ nayo labbhateva. Kusalānanti pañcadvāre voṭṭhabbanānantarānaṃ manodvāre āvajjanāntarānaṃ paṭhamajavanakusalānaṃ. Akusalānanti padepi eseva nayo. Yesaṃ yesanti idaṃ sabbesampi anantarapaccayadhammānaṃ. Saṅkhepalakkhaṇanti ayaṃ tāvettha pāḷivaṇṇanā.
ਅਯਂ ਪਨ ਅਨਨ੍ਤਰਪਚ੍ਚਯੋ ਨਾਮ ਠਪੇਤ੍વਾ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਚਤੁਭੂਮਕੋ ਅਰੂਪਧਮ੍ਮਰਾਸਿਯੇવਾਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ। ਸੋ ਜਾਤਿવਸੇਨ ਕੁਸਲਾਕੁਸਲવਿਪਾਕਕਿਰਿਯਤੋ ਚਤੁਧਾ ਭਿਜ੍ਜਤਿ। ਤਤ੍ਥ ਕੁਸਲੋ ਕਾਮਾવਚਰਾਦਿਭੇਦਤੋ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧੋ ਹੋਤਿ, ਅਕੁਸਲੋ ਕਾਮਾવਚਰੋવ વਿਪਾਕੋ ਚਤੁਭੂਮਕੋ, ਕਿਰਿਯਾਨਨ੍ਤਰਪਚ੍ਚਯੋ ਪਨ ਤੇ ਭੂਮਕੋਤਿ ਏવਮੇਤ੍ਥ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਭੇਦਤੋ વਿਞ੍ਞਾਤਬ੍ਬੋ વਿਨਿਚ੍ਛਯੋ।
Ayaṃ pana anantarapaccayo nāma ṭhapetvā nibbānaṃ catubhūmako arūpadhammarāsiyevāti veditabbo. So jātivasena kusalākusalavipākakiriyato catudhā bhijjati. Tattha kusalo kāmāvacarādibhedato catubbidho hoti, akusalo kāmāvacarova vipāko catubhūmako, kiriyānantarapaccayo pana te bhūmakoti evamettha nānappakārabhedato viññātabbo vinicchayo.
ਏવਂ ਭਿਨ੍ਨੇ ਪਨੇਤ੍ਥ ਕਾਮਾવਚਰਕੁਸਲੋ ਅਤ੍ਤਨਾ ਸਦਿਸਸ੍ਸੇવ ਕਾਮਾવਚਰਕੁਸਲਸ੍ਸ ਅਨਨ੍ਤਰਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤਿ। ਞਾਣਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਕਾਮਾવਚਰਕੁਸਲੋ ਪਨ ਰੂਪਾવਚਰਕੁਸਲਸ੍ਸ ਅਰੂਪਾવਚਰਕੁਸਲਸ੍ਸ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਕੁਸਲਸ੍ਸਾਤਿ ਇਮੇਸਂ ਤਿਣ੍ਣਂ ਰਾਸੀਨਂ ਅਨਨ੍ਤਰਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤਿ। ਕਾਮਾવਚਰਕੁਸਲੋ ਚ ਕਾਮਾવਚਰવਿਪਾਕਸ੍ਸ, ਰੂਪਾવਚਰਾਰੂਪਾવਚਰવਿਪਾਕਸ੍ਸ, ਞਾਣਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤੋ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰવਿਪਾਕਸ੍ਸਾਪੀਤਿ ਇਮੇਸਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਰਾਸੀਨਂ ਅਨਨ੍ਤਰਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤਿ। ਰੂਪਾવਚਰਕੁਸਲੋ ਰੂਪਾવਚਰਕੁਸਲਸ੍ਸ, ਞਾਣਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਕਾਮਾવਚਰવਿਪਾਕਸ੍ਸ, ਰੂਪਾવਚਰવਿਪਾਕਸ੍ਸਾਤਿ ਇਮੇਸਂ ਤਿਣ੍ਣਂ ਰਾਸੀਨਂ ਅਨਨ੍ਤਰਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤਿ। ਅਰੂਪਾવਚਰਕੁਸਲੋ ਤੇਸਂ ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ વਿਪਾਕਾਨਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕੁਸਲਸ੍ਸ વਿਪਾਕਸ੍ਸ ਚਾਤਿ ਅવਿਸੇਸੇਨ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਰਾਸੀਨਂ ਅਨਨ੍ਤਰਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤਿ। વਿਸੇਸੇਨ ਪਨੇਤ੍ਥ ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਕੁਸਲੋ ਅਨਾਗਾਮਿਫਲਸਙ੍ਖਾਤਸ੍ਸ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰવਿਪਾਕਸ੍ਸਪਿ ਅਨਨ੍ਤਰਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤਿ। ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਕੁਸਲੋ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰવਿਪਾਕਸ੍ਸੇવ ਅਨਨ੍ਤਰਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤਿ। ਅਕੁਸਲੋ ਅવਿਸੇਸੇਨ ਅਕੁਸਲਸ੍ਸ ਚੇવ ਕੁਸਲਾਕੁਸਲવਿਪਾਕਸ੍ਸ ਚ। વਿਸੇਸੇਨ ਪਨੇਤ੍ਥ ਸੁਖਮਜ੍ਝਤ੍ਤવੇਦਨਾਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤੋ ਅਕੁਸਲੋ ਰੂਪਾવਚਰਾਰੂਪਾવਚਰવਿਪਾਕਸ੍ਸਾਪੀਤਿ ਇਮੇਸਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਰਾਸੀਨਂ ਅਨਨ੍ਤਰਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤਿ।
Evaṃ bhinne panettha kāmāvacarakusalo attanā sadisasseva kāmāvacarakusalassa anantarapaccayo hoti. Ñāṇasampayuttakāmāvacarakusalo pana rūpāvacarakusalassa arūpāvacarakusalassa lokuttarakusalassāti imesaṃ tiṇṇaṃ rāsīnaṃ anantarapaccayo hoti. Kāmāvacarakusalo ca kāmāvacaravipākassa, rūpāvacarārūpāvacaravipākassa, ñāṇasampayutto lokuttaravipākassāpīti imesaṃ catunnaṃ rāsīnaṃ anantarapaccayo hoti. Rūpāvacarakusalo rūpāvacarakusalassa, ñāṇasampayuttakāmāvacaravipākassa, rūpāvacaravipākassāti imesaṃ tiṇṇaṃ rāsīnaṃ anantarapaccayo hoti. Arūpāvacarakusalo tesaṃ dvinnaṃ vipākānaṃ attano kusalassa vipākassa cāti avisesena catunnaṃ rāsīnaṃ anantarapaccayo hoti. Visesena panettha nevasaññānāsaññāyatanakusalo anāgāmiphalasaṅkhātassa lokuttaravipākassapi anantarapaccayo hoti. Lokuttarakusalo lokuttaravipākasseva anantarapaccayo hoti. Akusalo avisesena akusalassa ceva kusalākusalavipākassa ca. Visesena panettha sukhamajjhattavedanāsampayutto akusalo rūpāvacarārūpāvacaravipākassāpīti imesaṃ catunnaṃ rāsīnaṃ anantarapaccayo hoti.
ਕਾਮਾવਚਰવਿਪਾਕਸ੍ਸ ਞਾਣਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤੋ વਾ ਞਾਣવਿਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤੋ વਾ વਿਪਾਕੋ ਕਾਮਾવਚਰਕਿਰਿਯਾવਜ੍ਜਨਸ੍ਸ, ਞਾਣਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤવਿਪਾਕੋ ਪਨੇਤ੍ਥ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿવਸੇਨ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨਸ੍ਸ ਰੂਪਾવਚਰਾਰੂਪਾવਚਰવਿਪਾਕਸ੍ਸਾਪੀਤਿ ਇਮੇਸਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਰਾਸੀਨਂ ਅਨਨ੍ਤਰਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤਿ। ਰੂਪਾવਚਰવਿਪਾਕੋ ਸਹੇਤੁਕਕਾਮਾવਚਰવਿਪਾਕਸ੍ਸ ਰੂਪਾવਚਰਾਰੂਪਾવਚਰવਿਪਾਕਸ੍ਸ ਕਾਮਾવਚਰਕਿਰਿਯਾવਜ੍ਜਨਸ੍ਸਾਤਿ ਇਮੇਸਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਰਾਸੀਨਂ ਅਨਨ੍ਤਰਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤਿ। ਅਰੂਪਾવਚਰવਿਪਾਕੋ ਤਿਹੇਤੁਕਕਾਮਾવਚਰવਿਪਾਕਸ੍ਸ ਅਰੂਪਾવਚਰવਿਪਾਕਸ੍ਸ ਕਾਮਾવਚਰਕਿਰਿਯਾવਜ੍ਜਨਸ੍ਸਾਤਿ ਤਿਣ੍ਣਂ ਰਾਸੀਨਂ ਅਨਨ੍ਤਰਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤਿ। ਲੋਕੁਤ੍ਤਰવਿਪਾਕੋ ਤਿਹੇਤੁਕਕਾਮਾવਚਰવਿਪਾਕਸ੍ਸ ਰੂਪਾવਚਰਾਰੂਪਾવਚਰਲੋਕੁਤ੍ਤਰવਿਪਾਕਸ੍ਸਾਤਿ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਰਾਸੀਨਂ ਅਨਨ੍ਤਰਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤਿ।
Kāmāvacaravipākassa ñāṇasampayutto vā ñāṇavippayutto vā vipāko kāmāvacarakiriyāvajjanassa, ñāṇasampayuttavipāko panettha paṭisandhivasena uppajjamānassa rūpāvacarārūpāvacaravipākassāpīti imesaṃ catunnaṃ rāsīnaṃ anantarapaccayo hoti. Rūpāvacaravipāko sahetukakāmāvacaravipākassa rūpāvacarārūpāvacaravipākassa kāmāvacarakiriyāvajjanassāti imesaṃ catunnaṃ rāsīnaṃ anantarapaccayo hoti. Arūpāvacaravipāko tihetukakāmāvacaravipākassa arūpāvacaravipākassa kāmāvacarakiriyāvajjanassāti tiṇṇaṃ rāsīnaṃ anantarapaccayo hoti. Lokuttaravipāko tihetukakāmāvacaravipākassa rūpāvacarārūpāvacaralokuttaravipākassāti catunnaṃ rāsīnaṃ anantarapaccayo hoti.
ਕਾਮਾવਚਰਕਿਰਿਯਂ ਕਾਮਾવਚਰਕੁਸਲਾਕੁਸਲਸ੍ਸ ਚਤੁਭੂਮਕવਿਪਾਕਸ੍ਸ ਤੇਭੂਮਕਕਿਰਿਯਸ੍ਸਾਤਿ ਨવਨ੍ਨਂ ਰਾਸੀਨਂ ਅਨਨ੍ਤਰਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤਿ। ਰੂਪਾવਚਰਕਿਰਿਯਂ ਤਿਹੇਤੁਕਕਾਮਾવਚਰવਿਪਾਕਸ੍ਸ ਰੂਪਾવਚਰવਿਪਾਕਸ੍ਸ ਰੂਪਾવਚਰਕਿਰਿਯਸ੍ਸਾਤਿ ਤਿਣ੍ਣਂ ਰਾਸੀਨਂ ਅਨਨ੍ਤਰਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤਿ। ਅਰੂਪਾવਚਰਕਿਰਿਯਂ ਤਿਹੇਤੁਕਕਾਮਾવਚਰવਿਪਾਕਸ੍ਸ ਰੂਪਾવਚਰਾਰੂਪਾવਚਰਲੋਕੁਤ੍ਤਰવਿਪਾਕਸ੍ਸ ਅਰੂਪਾવਚਰਕਿਰਿਯਸ੍ਸਾਤਿ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਰਾਸੀਨਂ ਅਨਨ੍ਤਰਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤੀਤਿ। ਏવਮੇਤ੍ਥ ਪਚ੍ਚਯੁਪ੍ਪਨ੍ਨਤੋਪਿ વਿਞ੍ਞਾਤਬ੍ਬੋ વਿਨਿਚ੍ਛਯੋਤਿ।
Kāmāvacarakiriyaṃ kāmāvacarakusalākusalassa catubhūmakavipākassa tebhūmakakiriyassāti navannaṃ rāsīnaṃ anantarapaccayo hoti. Rūpāvacarakiriyaṃ tihetukakāmāvacaravipākassa rūpāvacaravipākassa rūpāvacarakiriyassāti tiṇṇaṃ rāsīnaṃ anantarapaccayo hoti. Arūpāvacarakiriyaṃ tihetukakāmāvacaravipākassa rūpāvacarārūpāvacaralokuttaravipākassa arūpāvacarakiriyassāti pañcannaṃ rāsīnaṃ anantarapaccayo hotīti. Evamettha paccayuppannatopi viññātabbo vinicchayoti.
ਅਨਨ੍ਤਰਪਚ੍ਚਯਨਿਦ੍ਦੇਸવਣ੍ਣਨਾ।
Anantarapaccayaniddesavaṇṇanā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ • Abhidhammapiṭaka / ਪਟ੍ਠਾਨਪਾਲ਼ਿ • Paṭṭhānapāḷi / (੨) ਪਚ੍ਚਯਨਿਦ੍ਦੇਸੋ • (2) Paccayaniddeso