| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਅਨੁਟੀਕਾ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā |
੪. ਅਨਨ੍ਤਰਪਚ੍ਚਯਨਿਦ੍ਦੇਸવਣ੍ਣਨਾ
4. Anantarapaccayaniddesavaṇṇanā
੪. ਯਥਾવੁਤ੍ਤਾ ਨਿਰੋਧਾਨਨ੍ਤਰਸੁਞ੍ਞਤਾ ਨਿਰੋਧਪ੍ਪਤ੍ਤਤਾ ਓਕਾਸਦਾਨવਿਸੇਸੋ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਨੁਰੂਪਚਿਤ੍ਤੁਪ੍ਪਾਦਨਸਮਤ੍ਥਤਾ ਚਿਤ੍ਤਨਿਯਮਹੇਤੁਤਾ, ਤਤ੍ਥ ਅਨਨ੍ਤਰੁਪ੍ਪਾਦਨਸਮਤ੍ਥਤਾ ਚ ਸਣ੍ਠਾਨਾਭਾવਤੋ ਸੁਟ੍ਠੁਤਰਂ ਨਿਰਨ੍ਤਰੁਪ੍ਪਾਦਨਸਮਤ੍ਥਤਾ ਚ ਚਿਤ੍ਤਨਿਯਮਹੇਤੁવਿਸੇਸੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ। ਧਾਤੁવਸੇਨਾਤਿ વਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁਮਨੋਧਾਤੁਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁવਸੇਨ। ਏਤ੍ਤਕਾ ਏવ ਹਿ ਧਾਤੁਯੋ ਭਿਨ੍ਨਸਭਾવਾ ਅਨਨ੍ਤਰਪਚ੍ਚਯਤਾਯ ਨਿਯਮੇਤ੍વਾ વਤ੍ਤਬ੍ਬਾ, ਅਭਿਨ੍ਨਸਭਾવਾ ਪਨ વਿਸੇਸਾਭਾવਤੋ ਪੁਰਿਮਤਾਮਤ੍ਤਂਯੇવ વਿਸੇਸਂ ਪੁਰਕ੍ਖਤ੍વਾ વਤ੍ਤਬ੍ਬਾਤਿ ਤਾ ਕੁਸਲਾਦਿਭੇਦੇਨ ਤਥਾ વੁਤ੍ਤਾ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਕੁਸਲਾਦਿવਸੇਨ ਚਾ’’ਤਿ। ਯਾ ਪਨ ਮਨੋਧਾਤੁਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁવਸੇਨ ਅਨਨ੍ਤਰਪਚ੍ਚਯਤਾ વਤ੍ਤਬ੍ਬਾ, ਤਤ੍ਥ ਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁ ਮਨੋਧਾਤੁਯਾ ਅਨਨ੍ਤਰਪਚ੍ਚਯੇਨ ਪਚ੍ਚਯੋਤਿ વੁਚ੍ਚਮਾਨੋ ਸਮ੍ਮੋਹੋ ਸਿਯਾ, ਪੁਰੇ ਮਨੋਧਾਤੁਯਾ ਅਨਨ੍ਤਰਪਚ੍ਚਯਭਾવੇਨ વੁਤ੍ਤਾ, ਇਦਾਨਿ ਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁ ਮਨੋਧਾਤੁਯਾਤਿ ਪਚ੍ਚਯਪਚ੍ਚਯੁਪ੍ਪਨ੍ਨવਿਸੇਸਾ ਨ વਿਞ੍ਞਾਯੇਯ੍ਯ, ਮਨੋਧਾਤੁਯਾ ਪਨ ਚਕ੍ਖੁવਿਞ੍ਞਾਣਾਦਿਧਾਤੂਨਂ ਅਨਨ੍ਤਰਪਚ੍ਚਯਭਾવੇ વੁਚ੍ਚਮਾਨੇ ਨਿਯਮੋ ਨਤ੍ਥਿ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਮਨੋਧਾਤੁ ਚਕ੍ਖੁવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁਯਾਤਿ ਚਾ’’ਤਿ । ਤਥੇવਾਤਿ ਨਿਯਮਾਭਾવਤੋ ਏવਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਤਸ੍ਮਾਤਿ ਯਸ੍ਮਾ ਇਤੋ ਅਞ੍ਞਥਾ ਦੇਸਨਾਯ ਪਚ੍ਚਯਪਚ੍ਚਯੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ વਿਸੇਸਾਭਾવੋ ਚਿਤ੍ਤવਿਸੇਸਦਸ੍ਸਨવਿਚ੍ਛੇਦੋ ਨਿਯਮਾਭਾવੋ ਚਾਤਿ ਇਮੇ ਦੋਸਾ ਆਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ। ਨਿਦਸ੍ਸਨੇਨਾਤਿ ਧਾਤੁવਸੇਨ ਨਿਦਸ੍ਸਨੇਨ। ਨਯਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾਤਿ ‘‘ਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁ ਤਂਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਕਾ ਚ ਧਮ੍ਮਾ ਮਨੋਧਾਤੁਯਾ ਤਂਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਕਾਨਞ੍ਚ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨਨ੍ਤਰਪਚ੍ਚਯੇਨ ਪਚ੍ਚਯੋ’’ਤਿ ਏવਮਾਦਿਕਸ੍ਸ ਅਨਨ੍ਤਰਪਚ੍ਚਯਤਾਗ੍ਗਹਣਸ੍ਸ ਨਯਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾ। ਨਿਰવਸੇਸਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਨਿਰવਸੇਸਸ੍ਸ ਅਨਨ੍ਤਰਪਚ੍ਚਯਭਾવਿਨੋ ਚਿਤ੍ਤੁਪ੍ਪਾਦਸ੍ਸ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ।
4. Yathāvuttā nirodhānantarasuññatā nirodhappattatā okāsadānaviseso, attano anurūpacittuppādanasamatthatā cittaniyamahetutā, tattha anantaruppādanasamatthatā ca saṇṭhānābhāvato suṭṭhutaraṃ nirantaruppādanasamatthatā ca cittaniyamahetuviseso daṭṭhabbo. Dhātuvasenāti viññāṇadhātumanodhātumanoviññāṇadhātuvasena. Ettakā eva hi dhātuyo bhinnasabhāvā anantarapaccayatāya niyametvā vattabbā, abhinnasabhāvā pana visesābhāvato purimatāmattaṃyeva visesaṃ purakkhatvā vattabbāti tā kusalādibhedena tathā vuttā. Tenāha ‘‘kusalādivasena cā’’ti. Yā pana manodhātumanoviññāṇadhātuvasena anantarapaccayatā vattabbā, tattha manoviññāṇadhātu manodhātuyā anantarapaccayena paccayoti vuccamāno sammoho siyā, pure manodhātuyā anantarapaccayabhāvena vuttā, idāni manoviññāṇadhātu manodhātuyāti paccayapaccayuppannavisesā na viññāyeyya, manodhātuyā pana cakkhuviññāṇādidhātūnaṃ anantarapaccayabhāve vuccamāne niyamo natthi. Tenāha ‘‘manodhātu cakkhuviññāṇadhātuyāti cā’’ti . Tathevāti niyamābhāvato evāti attho. Tasmāti yasmā ito aññathā desanāya paccayapaccayuppannānaṃ visesābhāvo cittavisesadassanavicchedo niyamābhāvo cāti ime dosā āpajjanti, tasmā. Nidassanenāti dhātuvasena nidassanena. Nayaṃ dassetvāti ‘‘manoviññāṇadhātu taṃsampayuttakā ca dhammā manodhātuyā taṃsampayuttakānañca dhammānaṃ anantarapaccayena paccayo’’ti evamādikassa anantarapaccayatāggahaṇassa nayaṃ dassetvā. Niravasesadassanatthanti niravasesassa anantarapaccayabhāvino cittuppādassa dassanatthaṃ.
ਸਦਿਸਕੁਸਲਾਨਨ੍ਤਿ ਸਮਾਨਕੁਸਲਾਨਂ, ਸਮਾਨਤਾ ਚੇਤ੍ਥ ਏਕવੀਥਿਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਤਾਯ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ। ਤੇਨੇવਾਹ ‘‘ਭੂਮਿਭਿਨ੍ਨਾਨਮ੍ਪਿ ਪਚ੍ਚਯਭਾવੋ વੁਤ੍ਤੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ। ਸਮਾਨવੀਥਿਤਾ ਚ ਯਸ੍ਮਾ ਸਮਾਨવੇਦਨਾ ਸਮਾਨਹੇਤੁਕਾ ਚ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘વੇਦਨਾਯ વਾ ਹੇਤੂਹਿ વਾ ਸਦਿਸਕੁਸਲਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ। વਾ-ਸਦ੍ਦੋ ਚੇਤ੍ਥ ਅਨਿਯਮਤ੍ਥੋ। ਤੇਨ ਞਾਣਸਙ੍ਖਾਰਾਦਿਭੇਦਸ੍ਸਪਿ વਿਕਪ੍ਪਨવਸੇਨ ਸਙ੍ਗਹੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ। ਚੁਤਿਪਿ ਗਹਿਤਾ ਤਂਸਭਾવਤ੍ਤਾ। ਭવਙ੍ਗਚਿਤ੍ਤਮੇવ ਹਿ ਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ‘‘ਚੁਤੀ’’ਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਕੁਸਲਾਕੁਸਲਾਨਨ੍ਤਰਞ੍ਚ ਕਦਾਚਿ ਸਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਤਦਾਰਮ੍ਮਣਮ੍ਪਿ ਗਹਿਤਨ੍ਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ, ਕਿਰਿਯਜવਨਾਨਨ੍ਤਰਂ ਤਦਾਰਮ੍ਮਣੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਨ੍ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ।
Sadisakusalānanti samānakusalānaṃ, samānatā cettha ekavīthipariyāpannatāya veditabbā. Tenevāha ‘‘bhūmibhinnānampi paccayabhāvo vutto hotī’’ti. Samānavīthitā ca yasmā samānavedanā samānahetukā ca honti, tasmā ‘‘vedanāya vā hetūhi vā sadisakusalāna’’nti āha. Vā-saddo cettha aniyamattho. Tena ñāṇasaṅkhārādibhedassapi vikappanavasena saṅgaho daṭṭhabbo. Cutipi gahitā taṃsabhāvattā. Bhavaṅgacittameva hi pariyosāne ‘‘cutī’’ti vuccati. Kusalākusalānantarañca kadāci sā uppajjatīti tadārammaṇampi gahitanti daṭṭhabbaṃ, kiriyajavanānantaraṃ tadārammaṇuppattiyanti adhippāyo.
ਕਾਮਾવਚਰਕਿਰਿਯਾਯ ਆવਜ੍ਜਨਸ੍ਸਾਤਿ ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਆવਜ੍ਜਨਗ੍ਗਹਣੇਨ ਕਾਮਾવਚਰਕਿਰਿਯਂ વਿਸੇਸੇਤੀ’’ਤਿ ਆਹ। ਤਮੇવ ਹਿ ਅਤ੍ਥਂ ਪਾਕਟਤਰਂ ਕਾਤੁਂ ‘‘ਕਾਮਾવਚਰવਿਪਾਕੋ’’ਤਿਆਦਿ વੁਤ੍ਤਂ। વੋਟ੍ਠਬ੍ਬਨਮ੍ਪਿ ਗਹਿਤਂ ਸਨ੍ਤੀਰਣਾਨਨ੍ਤਰਤ੍ਤਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ।
Kāmāvacarakiriyāya āvajjanassāti ayamettha attho adhippetoti dassento ‘‘āvajjanaggahaṇena kāmāvacarakiriyaṃ visesetī’’ti āha. Tameva hi atthaṃ pākaṭataraṃ kātuṃ ‘‘kāmāvacaravipāko’’tiādi vuttaṃ. Voṭṭhabbanampi gahitaṃ santīraṇānantarattāti adhippāyo.
ਅਨਨ੍ਤਰਪਚ੍ਚਯਨਿਦ੍ਦੇਸવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Anantarapaccayaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ • Abhidhammapiṭaka / ਪਟ੍ਠਾਨਪਾਲ਼ਿ • Paṭṭhānapāḷi / (੨) ਪਚ੍ਚਯਨਿਦ੍ਦੇਸੋ • (2) Paccayaniddeso
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਮੂਲਟੀਕਾ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ੪. ਅਨਨ੍ਤਰਪਚ੍ਚਯਨਿਦ੍ਦੇਸવਣ੍ਣਨਾ • 4. Anantarapaccayaniddesavaṇṇanā
