Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / បញ្ចបករណ-អដ្ឋកថា • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
៣. អនន្តរាបយុត្តកថាវណ្ណនា
3. Anantarāpayuttakathāvaṇṇanā
៦៦០-៦៦២. ឥទានិ អនន្តរាបយុត្តកថា នាម ហោតិ។ តត្ថ អនន្តរាបយុត្តោ នាម យេន ខន្ធភេទតោ អនន្តរា វិបាកទាយកំ មាតុឃាតាទិ អានន្តរិយកម្មំ អាណត្តំ។ តត្ថ យស្ស និយតាយ អាណត្តិយា អាណត្តោ តំ កម្មំ ករិស្សតិ, សោ អត្ថសាធិកាយ ចេតនាយ ឧប្បាទិតត្តា មិច្ឆត្តនិយតោ ហោតិ, អភព្ពោ សម្មត្តនិយាមំ ឱក្កមិតុំ។ យស្ស អនិយតាយ អាណត្តិយា អាណត្តោ តំ កម្មំ ករិស្សតិ, សោ អត្ថសាធិកាយ ចេតនាយ អនុប្បាទិតត្តា ន មិច្ឆត្តនិយតោ, ភព្ពោ សម្មត្តនិយាមំ ឱក្កមិតុន្តិ ឥទំ សកសមយេ សន្និដ្ឋានំ។ យេសំ បន ‘‘អនិយតាយបិ អាណត្តិយា អភព្ពោយេវ សម្មត្តនិយាមំ ឱក្កមិតុ’’ន្តិ លទ្ធិ, សេយ្យថាបិ ឧត្តរាបថកានំ; តេសំ តំ លទ្ធិំ ភិន្ទិតុំ សកវាទី បុព្ពបក្ខំ ទត្វា អនន្តរាបយុត្តោតិ បរវាទិនា អត្តានំ បុច្ឆាបេតិ។ តេនេត្ថ បឋមបុច្ឆា បរវាទិស្ស, អត្ថសាធិកចេតនាយ អភាវំ សន្ធាយ បដិញ្ញា សកវាទិស្ស។ តតោ បរវាទី មាតុឃាតាទិកម្មស្ស អាណត្តត្តាវ ‘‘សោ មិច្ឆត្តនិយតោ’’តិ មញ្ញតិ។ តស្មា មិច្ឆត្តនិយាមញ្ចាតិ បញ្ហំ បុច្ឆតិ។ សកវាទី បន ឯកស្ស បុគ្គលស្ស ទ្វិន្នំ និយាមានំ អនោក្កន្តិមត្តមេវ សន្ធាយ ន ហេវន្តិ បដិក្ខិបតិ។
660. Idāni anantarāpayuttakathā nāma hoti. Tattha anantarāpayutto nāma yena khandhabhedato anantarā vipākadāyakaṃ mātughātādi ānantariyakammaṃ āṇattaṃ. Tattha yassa niyatāya āṇattiyā āṇatto taṃ kammaṃ karissati, so atthasādhikāya cetanāya uppāditattā micchattaniyato hoti, abhabbo sammattaniyāmaṃ okkamituṃ. Yassa aniyatāya āṇattiyā āṇatto taṃ kammaṃ karissati, so atthasādhikāya cetanāya anuppāditattā na micchattaniyato, bhabbo sammattaniyāmaṃ okkamitunti idaṃ sakasamaye sanniṭṭhānaṃ. Yesaṃ pana ‘‘aniyatāyapi āṇattiyā abhabboyeva sammattaniyāmaṃ okkamitu’’nti laddhi, seyyathāpi uttarāpathakānaṃ; tesaṃ taṃ laddhiṃ bhindituṃ sakavādī pubbapakkhaṃ datvā anantarāpayuttoti paravādinā attānaṃ pucchāpeti. Tenettha paṭhamapucchā paravādissa, atthasādhikacetanāya abhāvaṃ sandhāya paṭiññā sakavādissa. Tato paravādī mātughātādikammassa āṇattattāva ‘‘so micchattaniyato’’ti maññati. Tasmā micchattaniyāmañcāti pañhaṃ pucchati. Sakavādī pana ekassa puggalassa dvinnaṃ niyāmānaṃ anokkantimattameva sandhāya na hevanti paṭikkhipati.
ននុ តំ កម្មន្តិ មាតុឃាតាទិកម្មំ។ តត្ថ អនិយតាណត្តិំ សន្ធាយ ‘‘អាមន្តា’’តិ បដិញ្ញា សកវាទិស្ស។ អនិយតម្បិ ហិ អាណត្តិំ បយោជេត្វា ឋិតស្ស ‘‘អននុច្ឆវិកំ មយា កត’’ន្តិ កុក្កុច្ចំ ឧប្បជ្ជតេវ, វិប្បដិសារោ ជាយតេវ។ ហញ្ចីតិអាទិ កុក្កុច្ចុប្បត្តិមត្តំ គហេត្វា បរវាទិនា លទ្ធិបតិដ្ឋាបនត្ថំ វុត្តំ។
Nanu taṃ kammanti mātughātādikammaṃ. Tattha aniyatāṇattiṃ sandhāya ‘‘āmantā’’ti paṭiññā sakavādissa. Aniyatampi hi āṇattiṃ payojetvā ṭhitassa ‘‘ananucchavikaṃ mayā kata’’nti kukkuccaṃ uppajjateva, vippaṭisāro jāyateva. Hañcītiādi kukkuccuppattimattaṃ gahetvā paravādinā laddhipatiṭṭhāpanatthaṃ vuttaṃ.
៦៦១. ឥទានិ យស្ស អនិយតាណត្តិកស្សាបិ អនន្តរាបយុត្តស្ស បរវាទិនា សម្មត្តនិយាមោក្កមនំ បដិសិទ្ធំ, តមេវ បុគ្គលំ គហេត្វា អនន្តរាបយុត្តោ បុគ្គលោ អភព្ពោតិ បុច្ឆា សកវាទិស្ស, អត្តនោ លទ្ធិវសេន បដិញ្ញា ឥតរស្ស។ អថ នំ សកវាទី ‘‘អភព្ពោ នាម មាតុឃាតាទិកម្មានំ ការកោ, កិំ តេ តេន តានិ កម្មានិ កតានី’’តិ ចោទេតុំ មាតា ជីវិតា វោរោបិតាតិអាទិមាហ។ ឥតរោ តេសំ វត្ថូនំ អរោគតាយ តថារូបំ កិរិយំ អបស្សន្តោ ‘‘ន ហេវ’’ន្តិ បដិក្ខិបតិ។
661. Idāni yassa aniyatāṇattikassāpi anantarāpayuttassa paravādinā sammattaniyāmokkamanaṃ paṭisiddhaṃ, tameva puggalaṃ gahetvā anantarāpayuttopuggalo abhabboti pucchā sakavādissa, attano laddhivasena paṭiññā itarassa. Atha naṃ sakavādī ‘‘abhabbo nāma mātughātādikammānaṃ kārako, kiṃ te tena tāni kammāni katānī’’ti codetuṃ mātā jīvitā voropitātiādimāha. Itaro tesaṃ vatthūnaṃ arogatāya tathārūpaṃ kiriyaṃ apassanto ‘‘na heva’’nti paṭikkhipati.
តំ កម្មំ បដិសំហរិត្វាតិ អនិយតាណត្តិកម្មំ សន្ធាយ វុត្តំ។ តញ្ហិ ‘‘មា ខោ មយា អាណត្តំ អាកាសី’’តិ អាណត្តំ និវារេន្តេន បដិសំហដំ នាម ហោតិ។ បដិសំហដត្តាយេវ ចេត្ថ កុក្កុច្ចំ បដិវិនោទិតំ, វិប្បដិសារោ បដិវិនីតោ នាម ហោតិ។ ឯវំ សន្តេបិ បនេត្ថ បុរិមាណត្តិយាយេវ និយតភាវំ មញ្ញមានោ បរវាទី ‘‘អាមន្តា’’តិ បដិជានាតិ។ អថ នំ សកវាទី តស្ស កម្មស្ស បដិសំហដភាវំ សម្បដិច្ឆាបេត្វា អត្តនោ លទ្ធិំ បតិដ្ឋាបេត្វា ហញ្ចីតិអាទិមាហ។
Taṃ kammaṃ paṭisaṃharitvāti aniyatāṇattikammaṃ sandhāya vuttaṃ. Tañhi ‘‘mā kho mayā āṇattaṃ ākāsī’’ti āṇattaṃ nivārentena paṭisaṃhaṭaṃ nāma hoti. Paṭisaṃhaṭattāyeva cettha kukkuccaṃ paṭivinoditaṃ, vippaṭisāro paṭivinīto nāma hoti. Evaṃ santepi panettha purimāṇattiyāyeva niyatabhāvaṃ maññamāno paravādī ‘‘āmantā’’ti paṭijānāti. Atha naṃ sakavādī tassa kammassa paṭisaṃhaṭabhāvaṃ sampaṭicchāpetvā attano laddhiṃ patiṭṭhāpetvā hañcītiādimāha.
៦៦២. បុន អនន្តរាបយុត្តោតិ បរិយោសានបញ្ហេ បឋមបញ្ហេ វិយ បុច្ឆា បរវាទិស្ស, បដិញ្ញា សកវាទិស្ស។ ននុ តំ កម្មន្តិ អនុយោគោ បរវាទិស្ស, បដិសំហដកាលតោ បុព្ពេ បយុត្តកាលំ សន្ធាយ បដិញ្ញា សកវាទិស្ស។ បយុត្តបុព្ពតាមត្តំ គហេត្វា អនិយតាណត្តិវសេន ហញ្ចីតិ លទ្ធិបតិដ្ឋាបនំ បរវាទិស្ស។ អយំ បន លទ្ធិ អយោនិសោ បតិដ្ឋិតត្តា អប្បតិដ្ឋិតាវ ហោតីតិ។
662. Puna anantarāpayuttoti pariyosānapañhe paṭhamapañhe viya pucchā paravādissa, paṭiññā sakavādissa. Nanu taṃ kammanti anuyogo paravādissa, paṭisaṃhaṭakālato pubbe payuttakālaṃ sandhāya paṭiññā sakavādissa. Payuttapubbatāmattaṃ gahetvā aniyatāṇattivasena hañcīti laddhipatiṭṭhāpanaṃ paravādissa. Ayaṃ pana laddhi ayoniso patiṭṭhitattā appatiṭṭhitāva hotīti.
អនន្តរាបយុត្តកថាវណ្ណនា។
Anantarāpayuttakathāvaṇṇanā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / អភិធម្មបិដក • Abhidhammapiṭaka / កថាវត្ថុបាឡិ • Kathāvatthupāḷi / (១២៨) ៣. អនន្តរាបយុត្តកថា • (128) 3. Anantarāpayuttakathā
ដីកា • Tīkā / អភិធម្មបិដក (ដីកា) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / បញ្ចបករណ-មូលដីកា • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ៣. អនន្តរាបយុត្តកថាវណ្ណនា • 3. Anantarāpayuttakathāvaṇṇanā