Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
೩. ಅನನ್ತರಾಪಯುತ್ತಕಥಾವಣ್ಣನಾ
3. Anantarāpayuttakathāvaṇṇanā
೬೬೦-೬೬೨. ಇದಾನಿ ಅನನ್ತರಾಪಯುತ್ತಕಥಾ ನಾಮ ಹೋತಿ। ತತ್ಥ ಅನನ್ತರಾಪಯುತ್ತೋ ನಾಮ ಯೇನ ಖನ್ಧಭೇದತೋ ಅನನ್ತರಾ ವಿಪಾಕದಾಯಕಂ ಮಾತುಘಾತಾದಿ ಆನನ್ತರಿಯಕಮ್ಮಂ ಆಣತ್ತಂ। ತತ್ಥ ಯಸ್ಸ ನಿಯತಾಯ ಆಣತ್ತಿಯಾ ಆಣತ್ತೋ ತಂ ಕಮ್ಮಂ ಕರಿಸ್ಸತಿ, ಸೋ ಅತ್ಥಸಾಧಿಕಾಯ ಚೇತನಾಯ ಉಪ್ಪಾದಿತತ್ತಾ ಮಿಚ್ಛತ್ತನಿಯತೋ ಹೋತಿ, ಅಭಬ್ಬೋ ಸಮ್ಮತ್ತನಿಯಾಮಂ ಓಕ್ಕಮಿತುಂ। ಯಸ್ಸ ಅನಿಯತಾಯ ಆಣತ್ತಿಯಾ ಆಣತ್ತೋ ತಂ ಕಮ್ಮಂ ಕರಿಸ್ಸತಿ, ಸೋ ಅತ್ಥಸಾಧಿಕಾಯ ಚೇತನಾಯ ಅನುಪ್ಪಾದಿತತ್ತಾ ನ ಮಿಚ್ಛತ್ತನಿಯತೋ, ಭಬ್ಬೋ ಸಮ್ಮತ್ತನಿಯಾಮಂ ಓಕ್ಕಮಿತುನ್ತಿ ಇದಂ ಸಕಸಮಯೇ ಸನ್ನಿಟ್ಠಾನಂ। ಯೇಸಂ ಪನ ‘‘ಅನಿಯತಾಯಪಿ ಆಣತ್ತಿಯಾ ಅಭಬ್ಬೋಯೇವ ಸಮ್ಮತ್ತನಿಯಾಮಂ ಓಕ್ಕಮಿತು’’ನ್ತಿ ಲದ್ಧಿ, ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ಉತ್ತರಾಪಥಕಾನಂ; ತೇಸಂ ತಂ ಲದ್ಧಿಂ ಭಿನ್ದಿತುಂ ಸಕವಾದೀ ಪುಬ್ಬಪಕ್ಖಂ ದತ್ವಾ ಅನನ್ತರಾಪಯುತ್ತೋತಿ ಪರವಾದಿನಾ ಅತ್ತಾನಂ ಪುಚ್ಛಾಪೇತಿ। ತೇನೇತ್ಥ ಪಠಮಪುಚ್ಛಾ ಪರವಾದಿಸ್ಸ, ಅತ್ಥಸಾಧಿಕಚೇತನಾಯ ಅಭಾವಂ ಸನ್ಧಾಯ ಪಟಿಞ್ಞಾ ಸಕವಾದಿಸ್ಸ। ತತೋ ಪರವಾದೀ ಮಾತುಘಾತಾದಿಕಮ್ಮಸ್ಸ ಆಣತ್ತತ್ತಾವ ‘‘ಸೋ ಮಿಚ್ಛತ್ತನಿಯತೋ’’ತಿ ಮಞ್ಞತಿ। ತಸ್ಮಾ ಮಿಚ್ಛತ್ತನಿಯಾಮಞ್ಚಾತಿ ಪಞ್ಹಂ ಪುಚ್ಛತಿ। ಸಕವಾದೀ ಪನ ಏಕಸ್ಸ ಪುಗ್ಗಲಸ್ಸ ದ್ವಿನ್ನಂ ನಿಯಾಮಾನಂ ಅನೋಕ್ಕನ್ತಿಮತ್ತಮೇವ ಸನ್ಧಾಯ ನ ಹೇವನ್ತಿ ಪಟಿಕ್ಖಿಪತಿ।
660. Idāni anantarāpayuttakathā nāma hoti. Tattha anantarāpayutto nāma yena khandhabhedato anantarā vipākadāyakaṃ mātughātādi ānantariyakammaṃ āṇattaṃ. Tattha yassa niyatāya āṇattiyā āṇatto taṃ kammaṃ karissati, so atthasādhikāya cetanāya uppāditattā micchattaniyato hoti, abhabbo sammattaniyāmaṃ okkamituṃ. Yassa aniyatāya āṇattiyā āṇatto taṃ kammaṃ karissati, so atthasādhikāya cetanāya anuppāditattā na micchattaniyato, bhabbo sammattaniyāmaṃ okkamitunti idaṃ sakasamaye sanniṭṭhānaṃ. Yesaṃ pana ‘‘aniyatāyapi āṇattiyā abhabboyeva sammattaniyāmaṃ okkamitu’’nti laddhi, seyyathāpi uttarāpathakānaṃ; tesaṃ taṃ laddhiṃ bhindituṃ sakavādī pubbapakkhaṃ datvā anantarāpayuttoti paravādinā attānaṃ pucchāpeti. Tenettha paṭhamapucchā paravādissa, atthasādhikacetanāya abhāvaṃ sandhāya paṭiññā sakavādissa. Tato paravādī mātughātādikammassa āṇattattāva ‘‘so micchattaniyato’’ti maññati. Tasmā micchattaniyāmañcāti pañhaṃ pucchati. Sakavādī pana ekassa puggalassa dvinnaṃ niyāmānaṃ anokkantimattameva sandhāya na hevanti paṭikkhipati.
ನನು ತಂ ಕಮ್ಮನ್ತಿ ಮಾತುಘಾತಾದಿಕಮ್ಮಂ। ತತ್ಥ ಅನಿಯತಾಣತ್ತಿಂ ಸನ್ಧಾಯ ‘‘ಆಮನ್ತಾ’’ತಿ ಪಟಿಞ್ಞಾ ಸಕವಾದಿಸ್ಸ। ಅನಿಯತಮ್ಪಿ ಹಿ ಆಣತ್ತಿಂ ಪಯೋಜೇತ್ವಾ ಠಿತಸ್ಸ ‘‘ಅನನುಚ್ಛವಿಕಂ ಮಯಾ ಕತ’’ನ್ತಿ ಕುಕ್ಕುಚ್ಚಂ ಉಪ್ಪಜ್ಜತೇವ, ವಿಪ್ಪಟಿಸಾರೋ ಜಾಯತೇವ। ಹಞ್ಚೀತಿಆದಿ ಕುಕ್ಕುಚ್ಚುಪ್ಪತ್ತಿಮತ್ತಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಪರವಾದಿನಾ ಲದ್ಧಿಪತಿಟ್ಠಾಪನತ್ಥಂ ವುತ್ತಂ।
Nanu taṃ kammanti mātughātādikammaṃ. Tattha aniyatāṇattiṃ sandhāya ‘‘āmantā’’ti paṭiññā sakavādissa. Aniyatampi hi āṇattiṃ payojetvā ṭhitassa ‘‘ananucchavikaṃ mayā kata’’nti kukkuccaṃ uppajjateva, vippaṭisāro jāyateva. Hañcītiādi kukkuccuppattimattaṃ gahetvā paravādinā laddhipatiṭṭhāpanatthaṃ vuttaṃ.
೬೬೧. ಇದಾನಿ ಯಸ್ಸ ಅನಿಯತಾಣತ್ತಿಕಸ್ಸಾಪಿ ಅನನ್ತರಾಪಯುತ್ತಸ್ಸ ಪರವಾದಿನಾ ಸಮ್ಮತ್ತನಿಯಾಮೋಕ್ಕಮನಂ ಪಟಿಸಿದ್ಧಂ, ತಮೇವ ಪುಗ್ಗಲಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಅನನ್ತರಾಪಯುತ್ತೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಅಭಬ್ಬೋತಿ ಪುಚ್ಛಾ ಸಕವಾದಿಸ್ಸ, ಅತ್ತನೋ ಲದ್ಧಿವಸೇನ ಪಟಿಞ್ಞಾ ಇತರಸ್ಸ। ಅಥ ನಂ ಸಕವಾದೀ ‘‘ಅಭಬ್ಬೋ ನಾಮ ಮಾತುಘಾತಾದಿಕಮ್ಮಾನಂ ಕಾರಕೋ, ಕಿಂ ತೇ ತೇನ ತಾನಿ ಕಮ್ಮಾನಿ ಕತಾನೀ’’ತಿ ಚೋದೇತುಂ ಮಾತಾ ಜೀವಿತಾ ವೋರೋಪಿತಾತಿಆದಿಮಾಹ। ಇತರೋ ತೇಸಂ ವತ್ಥೂನಂ ಅರೋಗತಾಯ ತಥಾರೂಪಂ ಕಿರಿಯಂ ಅಪಸ್ಸನ್ತೋ ‘‘ನ ಹೇವ’’ನ್ತಿ ಪಟಿಕ್ಖಿಪತಿ।
661. Idāni yassa aniyatāṇattikassāpi anantarāpayuttassa paravādinā sammattaniyāmokkamanaṃ paṭisiddhaṃ, tameva puggalaṃ gahetvā anantarāpayuttopuggalo abhabboti pucchā sakavādissa, attano laddhivasena paṭiññā itarassa. Atha naṃ sakavādī ‘‘abhabbo nāma mātughātādikammānaṃ kārako, kiṃ te tena tāni kammāni katānī’’ti codetuṃ mātā jīvitā voropitātiādimāha. Itaro tesaṃ vatthūnaṃ arogatāya tathārūpaṃ kiriyaṃ apassanto ‘‘na heva’’nti paṭikkhipati.
ತಂ ಕಮ್ಮಂ ಪಟಿಸಂಹರಿತ್ವಾತಿ ಅನಿಯತಾಣತ್ತಿಕಮ್ಮಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ। ತಞ್ಹಿ ‘‘ಮಾ ಖೋ ಮಯಾ ಆಣತ್ತಂ ಆಕಾಸೀ’’ತಿ ಆಣತ್ತಂ ನಿವಾರೇನ್ತೇನ ಪಟಿಸಂಹಟಂ ನಾಮ ಹೋತಿ। ಪಟಿಸಂಹಟತ್ತಾಯೇವ ಚೇತ್ಥ ಕುಕ್ಕುಚ್ಚಂ ಪಟಿವಿನೋದಿತಂ, ವಿಪ್ಪಟಿಸಾರೋ ಪಟಿವಿನೀತೋ ನಾಮ ಹೋತಿ। ಏವಂ ಸನ್ತೇಪಿ ಪನೇತ್ಥ ಪುರಿಮಾಣತ್ತಿಯಾಯೇವ ನಿಯತಭಾವಂ ಮಞ್ಞಮಾನೋ ಪರವಾದೀ ‘‘ಆಮನ್ತಾ’’ತಿ ಪಟಿಜಾನಾತಿ। ಅಥ ನಂ ಸಕವಾದೀ ತಸ್ಸ ಕಮ್ಮಸ್ಸ ಪಟಿಸಂಹಟಭಾವಂ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛಾಪೇತ್ವಾ ಅತ್ತನೋ ಲದ್ಧಿಂ ಪತಿಟ್ಠಾಪೇತ್ವಾ ಹಞ್ಚೀತಿಆದಿಮಾಹ।
Taṃ kammaṃ paṭisaṃharitvāti aniyatāṇattikammaṃ sandhāya vuttaṃ. Tañhi ‘‘mā kho mayā āṇattaṃ ākāsī’’ti āṇattaṃ nivārentena paṭisaṃhaṭaṃ nāma hoti. Paṭisaṃhaṭattāyeva cettha kukkuccaṃ paṭivinoditaṃ, vippaṭisāro paṭivinīto nāma hoti. Evaṃ santepi panettha purimāṇattiyāyeva niyatabhāvaṃ maññamāno paravādī ‘‘āmantā’’ti paṭijānāti. Atha naṃ sakavādī tassa kammassa paṭisaṃhaṭabhāvaṃ sampaṭicchāpetvā attano laddhiṃ patiṭṭhāpetvā hañcītiādimāha.
೬೬೨. ಪುನ ಅನನ್ತರಾಪಯುತ್ತೋತಿ ಪರಿಯೋಸಾನಪಞ್ಹೇ ಪಠಮಪಞ್ಹೇ ವಿಯ ಪುಚ್ಛಾ ಪರವಾದಿಸ್ಸ, ಪಟಿಞ್ಞಾ ಸಕವಾದಿಸ್ಸ। ನನು ತಂ ಕಮ್ಮನ್ತಿ ಅನುಯೋಗೋ ಪರವಾದಿಸ್ಸ, ಪಟಿಸಂಹಟಕಾಲತೋ ಪುಬ್ಬೇ ಪಯುತ್ತಕಾಲಂ ಸನ್ಧಾಯ ಪಟಿಞ್ಞಾ ಸಕವಾದಿಸ್ಸ। ಪಯುತ್ತಪುಬ್ಬತಾಮತ್ತಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಅನಿಯತಾಣತ್ತಿವಸೇನ ಹಞ್ಚೀತಿ ಲದ್ಧಿಪತಿಟ್ಠಾಪನಂ ಪರವಾದಿಸ್ಸ। ಅಯಂ ಪನ ಲದ್ಧಿ ಅಯೋನಿಸೋ ಪತಿಟ್ಠಿತತ್ತಾ ಅಪ್ಪತಿಟ್ಠಿತಾವ ಹೋತೀತಿ।
662. Puna anantarāpayuttoti pariyosānapañhe paṭhamapañhe viya pucchā paravādissa, paṭiññā sakavādissa. Nanu taṃ kammanti anuyogo paravādissa, paṭisaṃhaṭakālato pubbe payuttakālaṃ sandhāya paṭiññā sakavādissa. Payuttapubbatāmattaṃ gahetvā aniyatāṇattivasena hañcīti laddhipatiṭṭhāpanaṃ paravādissa. Ayaṃ pana laddhi ayoniso patiṭṭhitattā appatiṭṭhitāva hotīti.
ಅನನ್ತರಾಪಯುತ್ತಕಥಾವಣ್ಣನಾ।
Anantarāpayuttakathāvaṇṇanā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ • Abhidhammapiṭaka / ಕಥಾವತ್ಥುಪಾಳಿ • Kathāvatthupāḷi / (೧೨೮) ೩. ಅನನ್ತರಾಪಯುತ್ತಕಥಾ • (128) 3. Anantarāpayuttakathā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಮೂಲಟೀಕಾ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ೩. ಅನನ್ತರಾಪಯುತ್ತಕಥಾವಣ್ಣನಾ • 3. Anantarāpayuttakathāvaṇṇanā