| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / පටිසම්‌භිදාමග්‌ගපාළි • Paṭisambhidāmaggapāḷi |
32. ආනන්‌තරිකසමාධිඤාණනිද්‌දෙසො
32. Ānantarikasamādhiñāṇaniddeso
80. කථං අවික්‌ඛෙපපරිසුද්‌ධත්‌තා ආසවසමුච්‌ඡෙදෙ පඤ්‌ඤා ආනන්‌තරිකසමාධිම්‌හි ඤාණං? නෙක්‌ඛම්‌මවසෙන චිත්‌තස්‌ස එකග්‌ගතා අවික්‌ඛෙපො සමාධි. තස්‌ස සමාධිස්‌ස වසෙන උප්‌පජ්‌ජති ඤාණං. තෙන ඤාණෙන ආසවා ඛීයන්‌ති. ඉති පඨමං සමථො, පච්‌ඡා ඤාණං. තෙන ඤාණෙන ආසවානං ඛයො හොති . තෙන වුච්‌චති – ‘‘අවික්‌ඛෙපපරිසුද්‌ධත්‌තා ආසවසමුච්‌ඡෙදෙ පඤ්‌ඤා ආනන්‌තරිකසමාධිම්‌හි ඤාණං’’.
80. Kathaṃ avikkhepaparisuddhattā āsavasamucchede paññā ānantarikasamādhimhi ñāṇaṃ? Nekkhammavasena cittassa ekaggatā avikkhepo samādhi. Tassa samādhissa vasena uppajjati ñāṇaṃ. Tena ñāṇena āsavā khīyanti. Iti paṭhamaṃ samatho, pacchā ñāṇaṃ. Tena ñāṇena āsavānaṃ khayo hoti . Tena vuccati – ‘‘avikkhepaparisuddhattā āsavasamucchede paññā ānantarikasamādhimhi ñāṇaṃ’’.
ආසවාති කතමෙ තෙ ආසවා? කාමාසවො, භවාසවො, දිට්‌ඨාසවො, අවිජ්‌ජාසවො. කත්‌ථෙතෙ ආසවා ඛීයන්‌ති? සොතාපත්‌තිමග්‌ගෙන අනවසෙසො දිට්‌ඨාසවො ඛීයති, අපායගමනීයො කාමාසවො ඛීයති, අපායගමනීයො භවාසවො ඛීයති, අපායගමනීයො අවිජ්‌ජාසවො ඛීයති. එත්‌ථෙතෙ ආසවා ඛීයන්‌ති. සකදාගාමිමග්‌ගෙන ඔළාරිකො කාමාසවො ඛීයති, තදෙකට්‌ඨො භවාසවො ඛීයති, තදෙකට්‌ඨො අවිජ්‌ජාසවො ඛීයති. එත්‌ථෙතෙ ආසවා ඛීයන්‌ති. අනාගාමිමග්‌ගෙන අනවසෙසො කාමාසවො ඛීයති, තදෙකට්‌ඨො භවාසවො ඛීයති, තදෙකට්‌ඨො අවිජ්‌ජාසවො ඛීයති. එත්‌ථෙතෙ ආසවා ඛීයන්‌ති. අරහත්‌තමග්‌ගෙන අනවසෙසො භවාසවො ඛීයති, අනවසෙසො අවිජ්‌ජාසවො ඛීයති. එත්‌ථෙතෙ ආසවා ඛීයන්‌ති.
Āsavāti katame te āsavā? Kāmāsavo, bhavāsavo, diṭṭhāsavo, avijjāsavo. Katthete āsavā khīyanti? Sotāpattimaggena anavaseso diṭṭhāsavo khīyati, apāyagamanīyo kāmāsavo khīyati, apāyagamanīyo bhavāsavo khīyati, apāyagamanīyo avijjāsavo khīyati. Etthete āsavā khīyanti. Sakadāgāmimaggena oḷāriko kāmāsavo khīyati, tadekaṭṭho bhavāsavo khīyati, tadekaṭṭho avijjāsavo khīyati. Etthete āsavā khīyanti. Anāgāmimaggena anavaseso kāmāsavo khīyati, tadekaṭṭho bhavāsavo khīyati, tadekaṭṭho avijjāsavo khīyati. Etthete āsavā khīyanti. Arahattamaggena anavaseso bhavāsavo khīyati, anavaseso avijjāsavo khīyati. Etthete āsavā khīyanti.
අබ්‍යාපාදවසෙන …පෙ.… ආලොකසඤ්‌ඤාවසෙන… අවික්‌ඛෙපවසෙන… ධම්‌මවවත්‌ථානවසෙන… ඤාණවසෙන… පාමොජ්‌ජවසෙන… පඨමජ්‌ඣානවසෙන… දුතියජ්‌ඣානවසෙන… තතියජ්‌ඣානවසෙන… චතුත්‌ථජ්‌ඣානවසෙන… ආකාසානඤ්‌චායතනසමාපත්‌තිවසෙන… විඤ්‌ඤාණඤ්‌චායතනසමාපත්‌තිවසෙන… ආකිඤ්‌චඤ්‌ඤායතනසමාපත්‌තිවසෙන… නෙවසඤ්‌ඤානාසඤ්‌ඤායතනසමාපත්‌තිවසෙන… පථවීකසිණවසෙන… ආපොකසිණවසෙන … තෙජොකසිණවසෙන… වායොකසිණවසෙන… නීලකසිණවසෙන… පීතකසිණවසෙන… ලොහිතකසිණවසෙන… ඔදාතකසිණවසෙන… ආකාසකසිණවසෙන… විඤ්‌ඤාණකසිණවසෙන… බුද්‌ධානුස්‌සතිවසෙන… ධම්‌මානුස්‌සතිවසෙන… සඞ්‌ඝානුස්‌සතිවසෙන… සීලානුස්‌සතිවසෙන… චාගානුස්‌සතිවසෙන… දෙවතානුස්‌සතිවසෙන… ආනාපානස්‌සතිවසෙන… මරණස්‌සතිවසෙන… කායගතාසතිවසෙන… උපසමානුස්‌සතිවසෙන… උද්‌ධුමාතකසඤ්‌ඤාවසෙන… විනීලකසඤ්‌ඤාවසෙන… විපුබ්‌බකසඤ්‌ඤාවසෙන… විච්‌ඡිද්‌දකසඤ්‌ඤාවසෙන… වික්‌ඛායිතකසඤ්‌ඤාවසෙන… වික්‌ඛිත්‌තකසඤ්‌ඤාවසෙන… හතවික්‌ඛිත්‌තකසඤ්‌ඤාවසෙන … ලොහිතකසඤ්‌ඤාවසෙන… පුළවකසඤ්‌ඤාවසෙන… අට්‌ඨිකසඤ්‌ඤාවසෙන.
Abyāpādavasena …pe… ālokasaññāvasena… avikkhepavasena… dhammavavatthānavasena… ñāṇavasena… pāmojjavasena… paṭhamajjhānavasena… dutiyajjhānavasena… tatiyajjhānavasena… catutthajjhānavasena… ākāsānañcāyatanasamāpattivasena… viññāṇañcāyatanasamāpattivasena… ākiñcaññāyatanasamāpattivasena… nevasaññānāsaññāyatanasamāpattivasena… pathavīkasiṇavasena… āpokasiṇavasena … tejokasiṇavasena… vāyokasiṇavasena… nīlakasiṇavasena… pītakasiṇavasena… lohitakasiṇavasena… odātakasiṇavasena… ākāsakasiṇavasena… viññāṇakasiṇavasena… buddhānussativasena… dhammānussativasena… saṅghānussativasena… sīlānussativasena… cāgānussativasena… devatānussativasena… ānāpānassativasena… maraṇassativasena… kāyagatāsativasena… upasamānussativasena… uddhumātakasaññāvasena… vinīlakasaññāvasena… vipubbakasaññāvasena… vicchiddakasaññāvasena… vikkhāyitakasaññāvasena… vikkhittakasaññāvasena… hatavikkhittakasaññāvasena … lohitakasaññāvasena… puḷavakasaññāvasena… aṭṭhikasaññāvasena.
81. දීඝං අස්‌සාසවසෙන…පෙ.… දීඝං පස්‌සාසවසෙන… රස්‌සං අස්‌සාසවසෙන… රස්‌සං පස්‌සාසවසෙන… සබ්‌බකායපටිසංවෙදී අස්‌සාසවසෙන… සබ්‌බකායපටිසංවෙදී පස්‌සාසවසෙන… පස්‌සම්‌භයං කායසඞ්‌ඛාරං අස්‌සාසවසෙන… පස්‌සම්‌භයං කායසඞ්‌ඛාරං පස්‌සාසවසෙන… පීතිපටිසංවෙදී අස්‌සාසවසෙන… පීතිපටිසංවෙදී පස්‌සාසවසෙන… සුඛපටිසංවෙදී අස්‌සාසවසෙන… සුඛපටිසංවෙදී පස්‌සාසවසෙන… චිත්‌තසඞ්‌ඛාරපටිසංවෙදී අස්‌සාසවසෙන… චිත්‌තසඞ්‌ඛාරපටිසංවෙදී පස්‌සාසවසෙන… පස්‌සම්‌භයං චිත්‌තසඞ්‌ඛාරං අස්‌සාසවසෙන… පස්‌සම්‌භයං චිත්‌තසඞ්‌ඛාරං පස්‌සාසවසෙන… චිත්‌තපටිසංවෙදී අස්‌සාසවසෙන… චිත්‌තපටිසංවෙදී පස්‌සාසවසෙන… අභිප්‌පමොදයං චිත්‌තං අස්‌සාසවසෙන… අභිප්‌පමොදයං චිත්‌තං පස්‌සාසවසෙන… සමාදහං චිත්‌තං…පෙ.… විමොචයං චිත්‌තං… අනිච්‌චානුපස්‌සී … විරාගානුපස්‌සී… නිරොධානුපස්‌සී… පටිනිස්‌සග්‌ගානුපස්‌සී අස්‌සාසවසෙන… පටිනිස්‌සග්‌ගානුපස්‌සී පස්‌සාසවසෙන චිත්‌තස්‌ස එකග්‌ගතා අවික්‌ඛෙපො සමාධි. තස්‌ස සමාධිස්‌ස වසෙන උප්‌පජ්‌ජති ඤාණං, තෙන ඤාණෙන ආසවා ඛීයන්‌ති. ඉති පඨමං සමථො, පච්‌ඡා ඤාණං. තෙන ඤාණෙන ආසවානං ඛයො හොති. තෙන වුච්‌චති – ‘‘අවික්‌ඛෙපපරිසුද්‌ධත්‌තා ආසවසමුච්‌ඡෙදෙ පඤ්‌ඤා ආනන්‌තරිකසමාධිම්‌හි ඤාණං’’.
81. Dīghaṃ assāsavasena…pe… dīghaṃ passāsavasena… rassaṃ assāsavasena… rassaṃ passāsavasena… sabbakāyapaṭisaṃvedī assāsavasena… sabbakāyapaṭisaṃvedī passāsavasena… passambhayaṃ kāyasaṅkhāraṃ assāsavasena… passambhayaṃ kāyasaṅkhāraṃ passāsavasena… pītipaṭisaṃvedī assāsavasena… pītipaṭisaṃvedī passāsavasena… sukhapaṭisaṃvedī assāsavasena… sukhapaṭisaṃvedī passāsavasena… cittasaṅkhārapaṭisaṃvedī assāsavasena… cittasaṅkhārapaṭisaṃvedī passāsavasena… passambhayaṃ cittasaṅkhāraṃ assāsavasena… passambhayaṃ cittasaṅkhāraṃ passāsavasena… cittapaṭisaṃvedī assāsavasena… cittapaṭisaṃvedī passāsavasena… abhippamodayaṃ cittaṃ assāsavasena… abhippamodayaṃ cittaṃ passāsavasena… samādahaṃ cittaṃ…pe… vimocayaṃ cittaṃ… aniccānupassī … virāgānupassī… nirodhānupassī… paṭinissaggānupassī assāsavasena… paṭinissaggānupassī passāsavasena cittassa ekaggatā avikkhepo samādhi. Tassa samādhissa vasena uppajjati ñāṇaṃ, tena ñāṇena āsavā khīyanti. Iti paṭhamaṃ samatho, pacchā ñāṇaṃ. Tena ñāṇena āsavānaṃ khayo hoti. Tena vuccati – ‘‘avikkhepaparisuddhattā āsavasamucchede paññā ānantarikasamādhimhi ñāṇaṃ’’.
ආසවාති කතමෙ තෙ ආසවා? කාමාසවො, භවාසවො, දිට්‌ඨාසවො, අවිජ්‌ජාසවො. කත්‌ථෙතෙ ආසවා ඛීයන්‌ති? සොතාපත්‌තිමග්‌ගෙන අනවසෙසො දිට්‌ඨාසවො ඛීයති, අපායගමනීයො කාමාසවො ඛීයති, අපායගමනීයො භවාසවො ඛීයති, අපායගමනීයො අවිජ්‌ජාසවො ඛීයති. එත්‌ථෙතෙ ආසවා ඛීයන්‌ති. සකදාගාමිමග්‌ගෙන ඔළාරිකො කාමාසවො ඛීයති, තදෙකට්‌ඨො භවාසවො ඛීයති, තදෙකට්‌ඨො අවිජ්‌ජාසවො ඛීයති. එත්‌ථෙතෙ ආසවා ඛීයන්‌ති. අනාගාමිමග්‌ගෙන අනවසෙසො කාමාසවො ඛීයති, තදෙකට්‌ඨො භවාසවො ඛීයති, තදෙකට්‌ඨො අවිජ්‌ජාසවො ඛීයති. එත්‌ථෙතෙ ආසවා ඛීයන්‌ති. අරහත්‌තමග්‌ගෙන අනවසෙසො භවාසවො ඛීයති, අනවසෙසො අවිජ්‌ජාසවො ඛීයති. එත්‌ථෙතෙ ආසවා ඛීයන්‌ති. තං ඤාතට්‌ඨෙන ඤාණං , පජානනට්‌ඨෙන පඤ්‌ඤා. තෙන වුච්‌චති – ‘‘අවික්‌ඛෙපපරිසුද්‌ධත්‌තා ආසවසමුච්‌ඡෙදෙ පඤ්‌ඤා ආනන්‌තරිකසමාධිම්‌හි ඤාණං’’.
Āsavāti katame te āsavā? Kāmāsavo, bhavāsavo, diṭṭhāsavo, avijjāsavo. Katthete āsavā khīyanti? Sotāpattimaggena anavaseso diṭṭhāsavo khīyati, apāyagamanīyo kāmāsavo khīyati, apāyagamanīyo bhavāsavo khīyati, apāyagamanīyo avijjāsavo khīyati. Etthete āsavā khīyanti. Sakadāgāmimaggena oḷāriko kāmāsavo khīyati, tadekaṭṭho bhavāsavo khīyati, tadekaṭṭho avijjāsavo khīyati. Etthete āsavā khīyanti. Anāgāmimaggena anavaseso kāmāsavo khīyati, tadekaṭṭho bhavāsavo khīyati, tadekaṭṭho avijjāsavo khīyati. Etthete āsavā khīyanti. Arahattamaggena anavaseso bhavāsavo khīyati, anavaseso avijjāsavo khīyati. Etthete āsavā khīyanti. Taṃ ñātaṭṭhena ñāṇaṃ , pajānanaṭṭhena paññā. Tena vuccati – ‘‘avikkhepaparisuddhattā āsavasamucchede paññā ānantarikasamādhimhi ñāṇaṃ’’.
ආනන්‌තරිකසමාධිඤාණනිද්‌දෙසො ද්‌වත්‌තිංසතිමො.
Ānantarikasamādhiñāṇaniddeso dvattiṃsatimo.
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ඛුද්‌දකනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / පටිසම්‌භිදාමග්‌ග-අට්‌ඨකථා • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā / 32. ආනන්‌තරිකසමාධිඤාණනිද්‌දෙසවණ්‌ණනා • 32. Ānantarikasamādhiñāṇaniddesavaṇṇanā
