Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ • Aṅguttaranikāya |
൨. ആനണ്യസുത്തം
2. Ānaṇyasuttaṃ
൬൨. അഥ ഖോ അനാഥപിണ്ഡികോ ഗഹപതി യേന ഭഗവാ തേനുപസങ്കമി; ഉപസങ്കമിത്വാ ഭഗവന്തം അഭിവാദേത്വാ ഏകമന്തം നിസീദി. ഏകമന്തം നിസിന്നം ഖോ അനാഥപിണ്ഡികം ഗഹപതിം ഭഗവാ ഏതദവോച –
62. Atha kho anāthapiṇḍiko gahapati yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho anāthapiṇḍikaṃ gahapatiṃ bhagavā etadavoca –
‘‘ചത്താരിമാനി, ഗഹപതി, സുഖാനി അധിഗമനീയാനി ഗിഹിനാ കാമഭോഗിനാ കാലേന കാലം സമയേന സമയം ഉപാദായ. കതമാനി ചത്താരി? അത്ഥിസുഖം, ഭോഗസുഖം, ആനണ്യസുഖം 1, അനവജ്ജസുഖം.
‘‘Cattārimāni, gahapati, sukhāni adhigamanīyāni gihinā kāmabhoginā kālena kālaṃ samayena samayaṃ upādāya. Katamāni cattāri? Atthisukhaṃ, bhogasukhaṃ, ānaṇyasukhaṃ 2, anavajjasukhaṃ.
‘‘കതമഞ്ച, ഗഹപതി, അത്ഥിസുഖം? ഇധ, ഗഹപതി, കുലപുത്തസ്സ ഭോഗാ ഹോന്തി ഉട്ഠാനവീരിയാധിഗതാ ബാഹാബലപരിചിതാ സേദാവക്ഖിത്താ ധമ്മികാ ധമ്മലദ്ധാ . സോ ‘ഭോഗാ മേ അത്ഥി ഉട്ഠാനവീരിയാധിഗതാ ബാഹാബലപരിചിതാ സേദാവക്ഖിത്താ ധമ്മികാ ധമ്മലദ്ധാ’തി അധിഗച്ഛതി സുഖം, അധിഗച്ഛതി സോമനസ്സം. ഇദം വുച്ചതി, ഗഹപതി, അത്ഥിസുഖം.
‘‘Katamañca, gahapati, atthisukhaṃ? Idha, gahapati, kulaputtassa bhogā honti uṭṭhānavīriyādhigatā bāhābalaparicitā sedāvakkhittā dhammikā dhammaladdhā . So ‘bhogā me atthi uṭṭhānavīriyādhigatā bāhābalaparicitā sedāvakkhittā dhammikā dhammaladdhā’ti adhigacchati sukhaṃ, adhigacchati somanassaṃ. Idaṃ vuccati, gahapati, atthisukhaṃ.
‘‘കതമഞ്ച, ഗഹപതി, ഭോഗസുഖം? ഇധ, ഗഹപതി, കുലപുത്തോ ഉട്ഠാനവീരിയാധിഗതേഹി ഭോഗേഹി ബാഹാബലപരിചിതേഹി സേദാവക്ഖിത്തേഹി ധമ്മികേഹി ധമ്മലദ്ധേഹി പരിഭുഞ്ജതി പുഞ്ഞാനി ച കരോതി. സോ ‘ഉട്ഠാനവീരിയാധിഗതേഹി ഭോഗേഹി ബാഹാബലപരിചിതേഹി സേദാവക്ഖിത്തേഹി ധമ്മികേഹി ധമ്മലദ്ധേഹി പരിഭുഞ്ജാമി പുഞ്ഞാനി ച കരോമീ’തി അധിഗച്ഛതി സുഖം, അധിഗച്ഛതി സോമനസ്സം. ഇദം വുച്ചതി, ഗഹപതി, ഭോഗസുഖം .
‘‘Katamañca, gahapati, bhogasukhaṃ? Idha, gahapati, kulaputto uṭṭhānavīriyādhigatehi bhogehi bāhābalaparicitehi sedāvakkhittehi dhammikehi dhammaladdhehi paribhuñjati puññāni ca karoti. So ‘uṭṭhānavīriyādhigatehi bhogehi bāhābalaparicitehi sedāvakkhittehi dhammikehi dhammaladdhehi paribhuñjāmi puññāni ca karomī’ti adhigacchati sukhaṃ, adhigacchati somanassaṃ. Idaṃ vuccati, gahapati, bhogasukhaṃ .
‘‘കതമഞ്ച, ഗഹപതി, ആനണ്യസുഖം? ഇധ, ഗഹപതി, കുലപുത്തോ ന കസ്സചി കിഞ്ചി ധാരേതി അപ്പം വാ ബഹും വാ. സോ ‘ന കസ്സചി കിഞ്ചി ധാരേമി 3 അപ്പം വാ ബഹും വാ’തി അധിഗച്ഛതി സുഖം, അധിഗച്ഛതി സോമനസ്സം. ഇദം വുച്ചതി, ഗഹപതി, ആനണ്യസുഖം.
‘‘Katamañca, gahapati, ānaṇyasukhaṃ? Idha, gahapati, kulaputto na kassaci kiñci dhāreti appaṃ vā bahuṃ vā. So ‘na kassaci kiñci dhāremi 4 appaṃ vā bahuṃ vā’ti adhigacchati sukhaṃ, adhigacchati somanassaṃ. Idaṃ vuccati, gahapati, ānaṇyasukhaṃ.
‘‘കതമഞ്ച, ഗഹപതി, അനവജ്ജസുഖം? ഇധ, ഗഹപതി, അരിയസാവകോ അനവജ്ജേന കായകമ്മേന സമന്നാഗതോ ഹോതി, അനവജ്ജേന വചീകമ്മേന സമന്നാഗതോ ഹോതി, അനവജ്ജേന മനോകമ്മേന സമന്നാഗതോ ഹോതി. സോ ‘അനവജ്ജേനമ്ഹി കായകമ്മേന സമന്നാഗതോ, അനവജ്ജേന വചീകമ്മേന സമന്നാഗതോ, അനവജ്ജേന മനോകമ്മേന സമന്നാഗതോ’തി അധിഗച്ഛതി സുഖം, അധിഗച്ഛതി സോമനസ്സം. ഇദം വുച്ചതി, ഗഹപതി, അനവജ്ജസുഖം. ഇമാനി ഖോ, ഗഹപതി, ചത്താരി സുഖാനി അധിഗമനീയാനി ഗിഹിനാ കാമഭോഗിനാ കാലേന കാലം സമയേന സമയം ഉപാദായാ’’തി.
‘‘Katamañca, gahapati, anavajjasukhaṃ? Idha, gahapati, ariyasāvako anavajjena kāyakammena samannāgato hoti, anavajjena vacīkammena samannāgato hoti, anavajjena manokammena samannāgato hoti. So ‘anavajjenamhi kāyakammena samannāgato, anavajjena vacīkammena samannāgato, anavajjena manokammena samannāgato’ti adhigacchati sukhaṃ, adhigacchati somanassaṃ. Idaṃ vuccati, gahapati, anavajjasukhaṃ. Imāni kho, gahapati, cattāri sukhāni adhigamanīyāni gihinā kāmabhoginā kālena kālaṃ samayena samayaṃ upādāyā’’ti.
‘‘ആനണ്യസുഖം ഞത്വാന, അഥോ അത്ഥിസുഖം പരം;
‘‘Ānaṇyasukhaṃ ñatvāna, atho atthisukhaṃ paraṃ;
ഭുഞ്ജം ഭോഗസുഖം മച്ചോ, തതോ പഞ്ഞാ വിപസ്സതി.
Bhuñjaṃ bhogasukhaṃ macco, tato paññā vipassati.
‘‘വിപസ്സമാനോ ജാനാതി, ഉഭോ ഭോഗേ സുമേധസോ;
‘‘Vipassamāno jānāti, ubho bhoge sumedhaso;
അനവജ്ജസുഖസ്സേതം, കലം നാഗ്ഘതി സോളസി’’ന്തി. ദുതിയം;
Anavajjasukhassetaṃ, kalaṃ nāgghati soḷasi’’nti. dutiyaṃ;
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (അട്ഠകഥാ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ൨. ആനണ്യസുത്തവണ്ണനാ • 2. Ānaṇyasuttavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (ടീകാ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ൧-൪. പത്തകമ്മസുത്താദിവണ്ണനാ • 1-4. Pattakammasuttādivaṇṇanā