Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Majjhima Nikāya, English translation |
မဇ္ဈိမ နိကာယ ၁၁၈
The Middle-Length Suttas Collection 118
အာနာပါနဿတိသုတ္တ
Mindfulness of Breathing
ဧဝံ မေ သုတံ—ဧကံ သမယံ ဘဂဝါ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ ပုဗ္ဗာရာမေ မိဂါရမာတုပါသာဒေ သမ္ဗဟုလေဟိ အဘိညာတေဟိ အဘိညာတေဟိ ထေရေဟိ သာဝကေဟိ သဒ္ဓိံ—အာယသ္မတာ စ သာရိပုတ္တေန အာယသ္မတာ စ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနေန အာယသ္မတာ စ မဟာကဿပေန အာယသ္မတာ စ မဟာကစ္စာယနေန အာယသ္မတာ စ မဟာကောဋ္ဌိကေန အာယသ္မတာ စ မဟာကပ္ပိနေန အာယသ္မတာ စ မဟာစုန္ဒေန အာယသ္မတာ စ အနုရုဒ္ဓေန အာယသ္မတာ စ ရေဝတေန အာယသ္မတာ စ အာနန္ဒေန, အညေဟိ စ အဘိညာတေဟိ အဘိညာတေဟိ ထေရေဟိ သာဝကေဟိ သဒ္ဓိံ၊
So I have heard. At one time the Buddha was staying near Sāvatthī in the Eastern Monastery, the stilt longhouse of Migāra’s mother, together with several well-known senior disciples, such as the venerables Sāriputta, Mahāmoggallāna, Mahākassapa, Mahākaccāna, Mahākoṭṭhita, Mahākappina, Mahācunda, Anuruddha, Revata, Ānanda, and others.
တေန ခေါ ပန သမယေန ထေရာ ဘိက္ခူ နဝေ ဘိက္ခူ ဩဝဒန္တိ အနုသာသန္တိ၊ အပ္ပေကစ္စေ ထေရာ ဘိက္ခူ ဒသပိ ဘိက္ခူ ဩဝဒန္တိ အနုသာသန္တိ, အပ္ပေကစ္စေ ထေရာ ဘိက္ခူ ဝီသမ္ပိ ဘိက္ခူ ဩဝဒန္တိ အနုသာသန္တိ, အပ္ပေကစ္စေ ထေရာ ဘိက္ခူ တိံသမ္ပိ ဘိက္ခူ ဩဝဒန္တိ အနုသာသန္တိ, အပ္ပေကစ္စေ ထေရာ ဘိက္ခူ စတ္တာရီသမ္ပိ ဘိက္ခူ ဩဝဒန္တိ အနုသာသန္တိ၊ တေ စ နဝါ ဘိက္ခူ ထေရေဟိ ဘိက္ခူဟိ ဩဝဒိယမာနာ အနုသာသိယမာနာ ဥဠာရံ ပုဗ္ဗေနာပရံ ဝိသေသံ ဇာနန္တိ၊
Now at that time the senior bhikkhus were advising and instructing the junior bhikkhus. Some senior bhikkhus instructed ten bhikkhus, while some instructed twenty, thirty, or forty. Being instructed by the senior bhikkhus, the junior bhikkhus realized a higher distinction than they had before.
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘဂဝါ တဒဟုပေါသထေ ပန္နရသေ ပဝါရဏာယ ပုဏ္ဏာယ ပုဏ္ဏမာယ ရတ္တိယာ ဘိက္ခုသင်္ဃပရိဝုတော အဗ္ဘောကာသေ နိသိန္နော ဟောတိ၊ အထ ခေါ ဘဂဝါ တုဏှီဘူတံ တုဏှီဘူတံ ဘိက္ခုသင်္ဃံ အနုဝိလောကေတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ:
Now, at that time it was the Uposatha day—the full moon on the fifteenth day—and the Buddha was sitting surrounded by a Saṅgha of monks for the invitation to admonish. Then the Buddha looked around the Saṅgha of bhikkhus, who were so very silent. He addressed them:
“အာရဒ္ဓေါသ္မိ, ဘိက္ခဝေ, ဣမာယ ပဋိပဒါယ; အာရဒ္ဓစိတ္တောသ္မိ, ဘိက္ခဝေ, ဣမာယ ပဋိပဒါယ၊ တသ္မာတိဟ, ဘိက္ခဝေ, ဘိယျောသော မတ္တာယ ဝီရိယံ အာရဘထ အပ္ပတ္တဿ ပတ္တိယာ, အနဓိဂတဿ အဓိဂမာယ, အသစ္ဆိကတဿ သစ္ဆိကိရိယာယ၊ ဣဓေဝါဟံ သာဝတ္ထိယံ ကောမုဒိံ စာတုမာသိနိံ အာဂမေဿာမီ”တိ၊
“I am satisfied, bhikkhus, with this practice. My heart is satisfied with this practice. So you should rouse up even more energy for attaining the unattained, achieving the unachieved, and realizing the unrealized. I will wait here in Sāvatthī for the Komudī full moon of the fourth month.”
အဿောသုံ ခေါ ဇာနပဒါ ဘိက္ခူ: “ဘဂဝါ ကိရ တတ္ထေဝ သာဝတ္ထိယံ ကောမုဒိံ စာတုမာသိနိံ အာဂမေဿတီ”တိ၊ တေ ဇာနပဒါ ဘိက္ခူ သာဝတ္ထိံ ဩသရန္တိ ဘဂဝန္တံ ဒဿနာယ၊
Bhikkhus from around the country heard about this, and came down to Sāvatthī to see the Buddha.
တေ စ ခေါ ထေရာ ဘိက္ခူ ဘိယျောသော မတ္တာယ နဝေ ဘိက္ခူ ဩဝဒန္တိ အနုသာသန္တိ၊ အပ္ပေကစ္စေ ထေရာ ဘိက္ခူ ဒသပိ ဘိက္ခူ ဩဝဒန္တိ အနုသာသန္တိ, အပ္ပေကစ္စေ ထေရာ ဘိက္ခူ ဝီသမ္ပိ ဘိက္ခူ ဩဝဒန္တိ အနုသာသန္တိ, အပ္ပေကစ္စေ ထေရာ ဘိက္ခူ တိံသမ္ပိ ဘိက္ခူ ဩဝဒန္တိ အနုသာသန္တိ, အပ္ပေကစ္စေ ထေရာ ဘိက္ခူ စတ္တာရီသမ္ပိ ဘိက္ခူ ဩဝဒန္တိ အနုသာသန္တိ၊ တေ စ နဝါ ဘိက္ခူ ထေရေဟိ ဘိက္ခူဟိ ဩဝဒိယမာနာ အနုသာသိယမာနာ ဥဠာရံ ပုဗ္ဗေနာပရံ ဝိသေသံ ဇာနန္တိ၊
And those senior bhikkhus instructed the junior bhikkhus even more. Some senior bhikkhus instructed ten bhikkhus, while some instructed twenty, thirty, or forty. Being instructed by the senior bhikkhus, the junior bhikkhus realized a higher distinction than they had before.
တေန ခေါ ပန သမယေန ဘဂဝါ တဒဟုပေါသထေ ပန္နရသေ ကောမုဒိယာ စာတုမာသိနိယာ ပုဏ္ဏာယ ပုဏ္ဏမာယ ရတ္တိယာ ဘိက္ခုသင်္ဃပရိဝုတော အဗ္ဘောကာသေ နိသိန္နော ဟောတိ၊ အထ ခေါ ဘဂဝါ တုဏှီဘူတံ တုဏှီဘူတံ ဘိက္ခုသင်္ဃံ အနုဝိလောကေတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ:
Now, at that time it was the Uposatha day—the Komudī full moon on the fifteenth day of the fourth month—and the Buddha was sitting in the open surrounded by a Saṅgha of monks. Then the Buddha looked around the Saṅgha of bhikkhus, who were so very silent. He addressed them:
“အပလာပါယံ, ဘိက္ခဝေ, ပရိသာ; နိပ္ပလာပါယံ, ဘိက္ခဝေ, ပရိသာ; သုဒ္ဓါ သာရေ ပတိဋ္ဌိတာ၊ တထာရူပေါ အယံ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုသင်္ဃော; တထာရူပါ အယံ, ဘိက္ခဝေ, ပရိသာ ယထာရူပါ ပရိသာ အာဟုနေယျာ ပါဟုနေယျာ ဒက္ခိဏေယျာ အဉ္ဇလိကရဏီယာ အနုတ္တရံ ပုညက္ခေတ္တံ လောကဿ၊ တထာရူပေါ အယံ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုသင်္ဃော; တထာရူပါ အယံ, ဘိက္ခဝေ, ပရိသာ ယထာရူပါယ ပရိသာယ အပ္ပံ ဒိန္နံ ဗဟု ဟောတိ, ဗဟု ဒိန္နံ ဗဟုတရံ၊ တထာရူပေါ အယံ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုသင်္ဃော; တထာရူပါ အယံ, ဘိက္ခဝေ, ပရိသာ ယထာရူပါ ပရိသာ ဒုလ္လဘာ ဒဿနာယ လောကဿ၊ တထာရူပေါ အယံ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုသင်္ဃော; တထာရူပါ အယံ, ဘိက္ခဝေ, ပရိသာ ယထာရူပံ ပရိသံ အလံ ယောဇနဂဏနာနိ ဒဿနာယ ဂန္တုံ ပုဋောသေနာပိ၊
“This assembly has no nonsense, bhikkhus, it’s free of nonsense. It consists purely of the essential core. Such is this Saṅgha of bhikkhus, such is this assembly! An assembly such as this is worthy of offerings dedicated to the gods, worthy of hospitality, worthy of a religious donation, worthy of greeting with joined palms, and is the supreme field of merit for the world. Such is this Saṅgha of bhikkhus, such is this assembly! For an assembly such as this, giving little becomes much, while giving much becomes even more. Such is this Saṅgha of bhikkhus, such is this assembly! An assembly such as this is rarely seen in the world. Such is this Saṅgha of bhikkhus, such is this assembly! An assembly such as this is worth traveling many leagues to see, even if you have to carry your own provisions in a shoulder bag.
သန္တိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူ ဣမသ္မိံ ဘိက္ခုသင်္ဃေ အရဟန္တော ခီဏာသဝါ ဝုသိတဝန္တော ကတကရဏီယာ ဩဟိတဘာရာ အနုပ္ပတ္တသဒတ္ထာ ပရိက္ခီဏဘဝသံယောဇနာ သမ္မဒညာဝိမုတ္တာ—ဧဝရူပါပိ, ဘိက္ခဝေ, သန္တိ ဘိက္ခူ ဣမသ္မိံ ဘိက္ခုသင်္ဃေ၊
For in this Saṅgha there are perfected bhikkhus, who have ended the defilements, completed the spiritual journey, done what had to be done, laid down the burden, achieved their own goal, utterly ended the fetters of rebirth, and are rightly freed through enlightenment. There are such bhikkhus in this Saṅgha.
သန္တိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူ ဣမသ္မိံ ဘိက္ခုသင်္ဃေ ပဉ္စန္နံ ဩရမ္ဘာဂိယာနံ သံယောဇနာနံ ပရိက္ခယာ ဩပပါတိကာ တတ္ထ ပရိနိဗ္ဗာယိနော အနာဝတ္တိဓမ္မာ တသ္မာ လောကာ—ဧဝရူပါပိ, ဘိက္ခဝေ, သန္တိ ဘိက္ခူ ဣမသ္မိံ ဘိက္ခုသင်္ဃေ၊
In this Saṅgha there are bhikkhus who, with the ending of the five lower fetters are reborn spontaneously. They are extinguished there, and are not liable to return from that world. There are such bhikkhus in this Saṅgha.
သန္တိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူ ဣမသ္မိံ ဘိက္ခုသင်္ဃေ တိဏ္ဏံ သံယောဇနာနံ ပရိက္ခယာ ရာဂဒေါသမောဟာနံ တနုတ္တာ သကဒါဂါမိနော သကိဒေဝ ဣမံ လောကံ အာဂန္တွာ ဒုက္ခဿန္တံ ကရိဿန္တိ—ဧဝရူပါပိ, ဘိက္ခဝေ, သန္တိ ဘိက္ခူ ဣမသ္မိံ ဘိက္ခုသင်္ဃေ၊
In this Saṅgha there are bhikkhus who, with the ending of three fetters, and the weakening of greed, hate, and delusion, are once-returners. They come back to this world once only, then make an end of suffering. There are such bhikkhus in this Saṅgha.
သန္တိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူ ဣမသ္မိံ ဘိက္ခုသင်္ဃေ တိဏ္ဏံ သံယောဇနာနံ ပရိက္ခယာ သောတာပန္နာ အဝိနိပါတဓမ္မာ နိယတာ သမ္ဗောဓိပရာယနာ—ဧဝရူပါပိ, ဘိက္ခဝေ, သန္တိ ဘိက္ခူ ဣမသ္မိံ ဘိက္ခုသင်္ဃေ၊
In this Saṅgha there are bhikkhus who, with the ending of three fetters are stream-enterers, not liable to be reborn in the underworld, bound for awakening. There are such bhikkhus in this Saṅgha.
သန္တိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူ ဣမသ္မိံ ဘိက္ခုသင်္ဃေ စတုန္နံ သတိပဋ္ဌာနာနံ ဘာဝနာနုယောဂမနုယုတ္တာ ဝိဟရန္တိ—ဧဝရူပါပိ, ဘိက္ခဝေ, သန္တိ ဘိက္ခူ ဣမသ္မိံ ဘိက္ခုသင်္ဃေ၊ သန္တိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူ ဣမသ္မိံ ဘိက္ခုသင်္ဃေ စတုန္နံ သမ္မပ္ပဓာနာနံ ဘာဝနာနုယောဂမနုယုတ္တာ ဝိဟရန္တိ …ပေ… စတုန္နံ ဣဒ္ဓိပါဒါနံ … ပဉ္စန္နံ ဣန္ဒြိယာနံ … ပဉ္စန္နံ ဗလာနံ … သတ္တန္နံ ဗောဇ္ဈင်္ဂါနံ … အရိယဿ အဋ္ဌင်္ဂိကဿ မဂ္ဂဿ ဘာဝနာနုယောဂမနုယုတ္တာ ဝိဟရန္တိ—ဧဝရူပါပိ, ဘိက္ခဝေ, သန္တိ ဘိက္ခူ ဣမသ္မိံ ဘိက္ခုသင်္ဃေ၊ သန္တိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူ ဣမသ္မိံ ဘိက္ခုသင်္ဃေ မေတ္တာဘာဝနာနုယောဂမနုယုတ္တာ ဝိဟရန္တိ … ကရုဏာဘာဝနာနုယောဂမနုယုတ္တာ ဝိဟရန္တိ … မုဒိတာဘာဝနာနုယောဂမနုယုတ္တာ ဝိဟရန္တိ … ဥပေက္ခာဘာဝနာနုယောဂမနုယုတ္တာ ဝိဟရန္တိ … အသုဘဘာဝနာနုယောဂမနုယုတ္တာ ဝိဟရန္တိ … အနိစ္စသညာဘာဝနာနုယောဂမနုယုတ္တာ ဝိဟရန္တိ—ဧဝရူပါပိ, ဘိက္ခဝေ, သန္တိ ဘိက္ခူ ဣမသ္မိံ ဘိက္ခုသင်္ဃေ၊ သန္တိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူ ဣမသ္မိံ ဘိက္ခုသင်္ဃေ အာနာပါနဿတိဘာဝနာနုယောဂမနုယုတ္တာ ဝိဟရန္တိ၊
In this Saṅgha there are bhikkhus who are committed to developing the four kinds of mindfulness meditation … the four right efforts … the four bases of psychic power … the five faculties … the five powers … the seven awakening factors … the noble eightfold path. There are such bhikkhus in this Saṅgha. In this Saṅgha there are bhikkhus who are committed to developing the meditation on love … compassion … rejoicing … equanimity … ugliness … impermanence. There are such bhikkhus in this Saṅgha. In this Saṅgha there are bhikkhus who are committed to developing the meditation on mindfulness of breathing.
အာနာပါနဿတိ, ဘိက္ခဝေ, ဘာဝိတာ ဗဟုလီကတာ မဟပ္ဖလာ ဟောတိ မဟာနိသံသာ၊ အာနာပါနဿတိ, ဘိက္ခဝေ, ဘာဝိတာ ဗဟုလီကတာ စတ္တာရော သတိပဋ္ဌာနေ ပရိပူရေတိ၊ စတ္တာရော သတိပဋ္ဌာနာ ဘာဝိတာ ဗဟုလီကတာ သတ္တ ဗောဇ္ဈင်္ဂေ ပရိပူရေန္တိ၊ သတ္တ ဗောဇ္ဈင်္ဂါ ဘာဝိတာ ဗဟုလီကတာ ဝိဇ္ဇာဝိမုတ္တိံ ပရိပူရေန္တိ၊
Bhikkhus, when mindfulness of breathing is developed and cultivated it is very fruitful and beneficial. Mindfulness of breathing, when developed and cultivated, fulfills the four kinds of mindfulness meditation. The four kinds of mindfulness meditation, when developed and cultivated, fulfill the seven awakening factors. And the seven awakening factors, when developed and cultivated, fulfill knowledge and freedom.
ကထံ ဘာဝိတာ စ, ဘိက္ခဝေ, အာနာပါနဿတိ ကထံ ဗဟုလီကတာ မဟပ္ဖလာ ဟောတိ မဟာနိသံသာ?
And how is mindfulness of breathing developed and cultivated to be very fruitful and beneficial?
ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု အရညဂတော ဝါ ရုက္ခမူလဂတော ဝါ သုညာဂါရဂတော ဝါ နိသီဒတိ ပလ္လင်္ကံ အာဘုဇိတွာ ဥဇုံ ကာယံ ပဏိဓာယ ပရိမုခံ သတိံ ဥပဋ္ဌပေတွာ၊ သော သတောဝ အဿသတိ သတောဝ ပဿသတိ၊
It’s when a bhikkhu—gone to a wilderness, or to the root of a tree, or to an empty hut—sits down cross-legged, sets their body straight, and establishes mindfulness in front of them. Just mindful, they breathe in. Mindful, they breathe out.
ဒီဃံ ဝါ အဿသန္တော ‘ဒီဃံ အဿသာမီ'တိ ပဇာနာတိ, ဒီဃံ ဝါ ပဿသန္တော ‘ဒီဃံ ပဿသာမီ'တိ ပဇာနာတိ; ရဿံ ဝါ အဿသန္တော ‘ရဿံ အဿသာမီ'တိ ပဇာနာတိ, ရဿံ ဝါ ပဿသန္တော ‘ရဿံ ပဿသာမီ'တိ ပဇာနာတိ; ‘သဗ္ဗကာယပဋိသံဝေဒီ အဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ, ‘သဗ္ဗကာယပဋိသံဝေဒီ ပဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ; ‘ပဿမ္ဘယံ ကာယသင်္ခါရံ အဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ, ‘ပဿမ္ဘယံ ကာယသင်္ခါရံ ပဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ၊
Breathing in heavily they know: ‘I’m breathing in heavily.’ Breathing out heavily they know: ‘I’m breathing out heavily.’ When breathing in lightly they know: ‘I’m breathing in lightly.’ Breathing out lightly they know: ‘I’m breathing out lightly.’ They practice like this: ‘I’ll breathe in experiencing the whole body.’ They practice like this: ‘I’ll breathe out experiencing the whole body.’They practice like this: ‘I’ll breathe in stilling the physical process.’ They practice like this: ‘I’ll breathe out stilling the physical process.’
‘ပီတိပဋိသံဝေဒီ အဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ, ‘ပီတိပဋိသံဝေဒီ ပဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ; ‘သုခပဋိသံဝေဒီ အဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ, ‘သုခပဋိသံဝေဒီ ပဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ; ‘စိတ္တသင်္ခါရပဋိသံဝေဒီ အဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ, ‘စိတ္တသင်္ခါရပဋိသံဝေဒီ ပဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ; ‘ပဿမ္ဘယံ စိတ္တသင်္ခါရံ အဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ, ‘ပဿမ္ဘယံ စိတ္တသင်္ခါရံ ပဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ၊
They practice like this: ‘I’ll breathe in experiencing rapture.’ They practice like this: ‘I’ll breathe out experiencing rapture.’ They practice like this: ‘I’ll breathe in experiencing bliss.’ They practice like this: ‘I’ll breathe out experiencing bliss.’ They practice like this: ‘I’ll breathe in experiencing mental processes.’ They practice like this: ‘I’ll breathe out experiencing mental processes.’They practice like this: ‘I’ll breathe in stilling mental processes.’ They practice like this: ‘I’ll breathe out stilling mental processes.’
‘စိတ္တပဋိသံဝေဒီ အဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ, ‘စိတ္တပဋိသံဝေဒီ ပဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ; ‘အဘိပ္ပမောဒယံ စိတ္တံ အဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ, ‘အဘိပ္ပမောဒယံ စိတ္တံ ပဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ; ‘သမာဒဟံ စိတ္တံ အဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ, ‘သမာဒဟံ စိတ္တံ ပဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ; ‘ဝိမောစယံ စိတ္တံ အဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ, ‘ဝိမောစယံ စိတ္တံ ပဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ၊
They practice like this: ‘I’ll breathe in experiencing the mind.’ They practice like this: ‘I’ll breathe out experiencing the mind.’ They practice like this: ‘I’ll breathe in gladdening the mind.’ They practice like this: ‘I’ll breathe out gladdening the mind.’ They practice like this: ‘I’ll breathe in immersing the mind in samādhi.’ They practice like this: ‘I’ll breathe out immersing the mind in samādhi.’ They practice like this: ‘I’ll breathe in freeing the mind.’ They practice like this: ‘I’ll breathe out freeing the mind.’
‘အနိစ္စာနုပဿီ အဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ, ‘အနိစ္စာနုပဿီ ပဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ; ‘ဝိရာဂါနုပဿီ အဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ, ‘ဝိရာဂါနုပဿီ ပဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ; ‘နိရောဓာနုပဿီ အဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ, ‘နိရောဓာနုပဿီ ပဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ; ‘ပဋိနိဿဂ္ဂါနုပဿီ အဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ, ‘ပဋိနိဿဂ္ဂါနုပဿီ ပဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ၊
They practice like this: ‘I’ll breathe in observing impermanence.’ They practice like this: ‘I’ll breathe out observing impermanence.’ They practice like this: ‘I’ll breathe in observing fading away.’ They practice like this: ‘I’ll breathe out observing fading away.’ They practice like this: ‘I’ll breathe in observing cessation.’ They practice like this: ‘I’ll breathe out observing cessation.’ They practice like this: ‘I’ll breathe in observing letting go.’ They practice like this: ‘I’ll breathe out observing letting go.’
ဧဝံ ဘာဝိတာ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, အာနာပါနဿတိ ဧဝံ ဗဟုလီကတာ မဟပ္ဖလာ ဟောတိ မဟာနိသံသာ၊
Mindfulness of breathing, when developed and cultivated in this way, is very fruitful and beneficial.
ကထံ ဘာဝိတာ စ, ဘိက္ခဝေ, အာနာပါနဿတိ ကထံ ဗဟုလီကတာ စတ္တာရော သတိပဋ္ဌာနေ ပရိပူရေတိ?
And how is mindfulness of breathing developed and cultivated so as to fulfill the four kinds of mindfulness meditation?
ယသ္မိံ သမယေ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဒီဃံ ဝါ အဿသန္တော ‘ဒီဃံ အဿသာမီ'တိ ပဇာနာတိ, ဒီဃံ ဝါ ပဿသန္တော ‘ဒီဃံ ပဿသာမီ'တိ ပဇာနာတိ; ရဿံ ဝါ အဿသန္တော ‘ရဿံ အဿသာမီ'တိ ပဇာနာတိ, ရဿံ ဝါ ပဿသန္တော ‘ရဿံ ပဿသာမီ'တိ ပဇာနာတိ; ‘သဗ္ဗကာယပဋိသံဝေဒီ အဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ, ‘သဗ္ဗကာယပဋိသံဝေဒီ ပဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ; ‘ပဿမ္ဘယံ ကာယသင်္ခါရံ အဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ, ‘ပဿမ္ဘယံ ကာယသင်္ခါရံ ပဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ; ကာယေ ကာယာနုပဿီ, ဘိက္ခဝေ, တသ္မိံ သမယေ ဘိက္ခု ဝိဟရတိ အာတာပီ သမ္ပဇာနော သတိမာ ဝိနေယျ လောကေ အဘိဇ္ဈာဒေါမနဿံ၊ ကာယေသု ကာယညတရာဟံ, ဘိက္ခဝေ, ဧဝံ ဝဒါမိ ယဒိဒံ—အဿာသပဿာသာ၊ တသ္မာတိဟ, ဘိက္ခဝေ, ကာယေ ကာယာနုပဿီ တသ္မိံ သမယေ ဘိက္ခု ဝိဟရတိ အာတာပီ သမ္ပဇာနော သတိမာ ဝိနေယျ လောကေ အဘိဇ္ဈာဒေါမနဿံ၊
Whenever a bhikkhu knows that they breathe heavily, or lightly, or experiencing the whole body, or stilling physical processes—at that time they’re meditating by observing an aspect of the body—keen, aware, and mindful, rid of covetousness and displeasure for the world. For I say that the in-breaths and out-breaths are an aspect of the body. That’s why at that time a bhikkhu is meditating by observing an aspect of the body—keen, aware, and mindful, rid of covetousness and displeasure for the world.
ယသ္မိံ သမယေ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ‘ပီတိပဋိသံဝေဒီ အဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ, ‘ပီတိပဋိသံဝေဒီ ပဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ; ‘သုခပဋိသံဝေဒီ အဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ, ‘သုခပဋိသံဝေဒီ ပဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ; ‘စိတ္တသင်္ခါရပဋိသံဝေဒီ အဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ, ‘စိတ္တသင်္ခါရပဋိသံဝေဒီ ပဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ; ‘ပဿမ္ဘယံ စိတ္တသင်္ခါရံ အဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ, ‘ပဿမ္ဘယံ စိတ္တသင်္ခါရံ ပဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ; ဝေဒနာသု ဝေဒနာနုပဿီ, ဘိက္ခဝေ, တသ္မိံ သမယေ ဘိက္ခု ဝိဟရတိ အာတာပီ သမ္ပဇာနော သတိမာ ဝိနေယျ လောကေ အဘိဇ္ဈာဒေါမနဿံ၊ ဝေဒနာသု ဝေဒနာညတရာဟံ, ဘိက္ခဝေ, ဧဝံ ဝဒါမိ ယဒိဒံ—အဿာသပဿာသာနံ သာဓုကံ မနသိကာရံ၊ တသ္မာတိဟ, ဘိက္ခဝေ, ဝေဒနာသု ဝေဒနာနုပဿီ တသ္မိံ သမယေ ဘိက္ခု ဝိဟရတိ အာတာပီ သမ္ပဇာနော သတိမာ ဝိနေယျ လောကေ အဘိဇ္ဈာဒေါမနဿံ၊
Whenever a bhikkhu practices breathing while experiencing rapture, or experiencing bliss, or experiencing mental processes, or stilling mental processes—at that time they meditate observing an aspect of feelings—keen, aware, and mindful, rid of covetousness and displeasure for the world. For I say that careful application of mind to the in-breaths and out-breaths is an aspect of feelings. That’s why at that time a bhikkhu is meditating by observing an aspect of feelings—keen, aware, and mindful, rid of covetousness and displeasure for the world.
ယသ္မိံ သမယေ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ‘စိတ္တပဋိသံဝေဒီ အဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ, ‘စိတ္တပဋိသံဝေဒီ ပဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ; ‘အဘိပ္ပမောဒယံ စိတ္တံ အဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ, ‘အဘိပ္ပမောဒယံ စိတ္တံ ပဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ; ‘သမာဒဟံ စိတ္တံ အဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ, ‘သမာဒဟံ စိတ္တံ ပဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ; ‘ဝိမောစယံ စိတ္တံ အဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ, ‘ဝိမောစယံ စိတ္တံ ပဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ; စိတ္တေ စိတ္တာနုပဿီ, ဘိက္ခဝေ, တသ္မိံ သမယေ ဘိက္ခု ဝိဟရတိ အာတာပီ သမ္ပဇာနော သတိမာ ဝိနေယျ လောကေ အဘိဇ္ဈာဒေါမနဿံ၊ နာဟံ, ဘိက္ခဝေ, မုဋ္ဌဿတိဿ အသမ္ပဇာနဿ အာနာပါနဿတိံ ဝဒါမိ၊ တသ္မာတိဟ, ဘိက္ခဝေ, စိတ္တေ စိတ္တာနုပဿီ တသ္မိံ သမယေ ဘိက္ခု ဝိဟရတိ အာတာပီ သမ္ပဇာနော သတိမာ ဝိနေယျ လောကေ အဘိဇ္ဈာဒေါမနဿံ၊
Whenever a bhikkhu practices breathing while experiencing the mind, or gladdening the mind, or immersing the mind in samādhi, or freeing the mind—at that time they meditate observing an aspect of the mind—keen, aware, and mindful, rid of covetousness and displeasure for the world. There is no development of mindfulness of breathing for someone who is unmindful and lacks awareness, I say. That’s why at that time a bhikkhu is meditating by observing an aspect of the mind—keen, aware, and mindful, rid of covetousness and displeasure for the world.
ယသ္မိံ သမယေ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ‘အနိစ္စာနုပဿီ အဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ, ‘အနိစ္စာနုပဿီ ပဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ; ‘ဝိရာဂါနုပဿီ အဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ, ‘ဝိရာဂါနုပဿီ ပဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ; ‘နိရောဓာနုပဿီ အဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ, ‘နိရောဓာနုပဿီ ပဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ; ‘ပဋိနိဿဂ္ဂါနုပဿီ အဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ, ‘ပဋိနိဿဂ္ဂါနုပဿီ ပဿသိဿာမီ'တိ သိက္ခတိ; ဓမ္မေသု ဓမ္မာနုပဿီ, ဘိက္ခဝေ, တသ္မိံ သမယေ ဘိက္ခု ဝိဟရတိ အာတာပီ သမ္ပဇာနော သတိမာ ဝိနေယျ လောကေ အဘိဇ္ဈာဒေါမနဿံ၊ သော ယံ တံ အဘိဇ္ဈာဒေါမနဿာနံ ပဟာနံ တံ ပညာယ ဒိသွာ သာဓုကံ အဇ္ဈုပေက္ခိတာ ဟောတိ၊ တသ္မာတိဟ, ဘိက္ခဝေ, ဓမ္မေသု ဓမ္မာနုပဿီ တသ္မိံ သမယေ ဘိက္ခု ဝိဟရတိ အာတာပီ သမ္ပဇာနော သတိမာ ဝိနေယျ လောကေ အဘိဇ္ဈာဒေါမနဿံ၊
Whenever a bhikkhu practices breathing while observing impermanence, or observing fading away, or observing cessation, or observing letting go—at that time they meditate observing an aspect of principles—keen, aware, and mindful, rid of covetousness and displeasure for the world. Having seen with wisdom the giving up of covetousness and displeasure, they watch over closely with equanimity. That’s why at that time a bhikkhu is meditating by observing an aspect of principles—keen, aware, and mindful, rid of covetousness and displeasure for the world.
ဧဝံ ဘာဝိတာ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, အာနာပါနဿတိ ဧဝံ ဗဟုလီကတာ စတ္တာရော သတိပဋ္ဌာနေ ပရိပူရေတိ၊
That’s how mindfulness of breathing, when developed and cultivated, fulfills the four kinds of mindfulness meditation.
ကထံ ဘာဝိတာ စ, ဘိက္ခဝေ, စတ္တာရော သတိပဋ္ဌာနာ ကထံ ဗဟုလီကတာ သတ္တ ဗောဇ္ဈင်္ဂေ ပရိပူရေန္တိ?
And how are the four kinds of mindfulness meditation developed and cultivated so as to fulfill the seven awakening factors?
ယသ္မိံ သမယေ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ကာယေ ကာယာနုပဿီ ဝိဟရတိ အာတာပီ သမ္ပဇာနော သတိမာ ဝိနေယျ လောကေ အဘိဇ္ဈာဒေါမနဿံ, ဥပဋ္ဌိတာဿ တသ္မိံ သမယေ သတိ ဟောတိ အသမ္မုဋ္ဌာ၊ ယသ္မိံ သမယေ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနော ဥပဋ္ဌိတာ သတိ ဟောတိ အသမ္မုဋ္ဌာ, သတိသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂေါ တသ္မိံ သမယေ ဘိက္ခုနော အာရဒ္ဓေါ ဟောတိ၊ သတိသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂံ တသ္မိံ သမယေ ဘိက္ခု ဘာဝေတိ, သတိသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂေါ တသ္မိံ သမယေ ဘိက္ခုနော ဘာဝနာပါရိပူရိံ ဂစ္ဆတိ၊
Whenever a bhikkhu meditates by observing an aspect of the body, at that time their mindfulness is established and lucid. At such a time, a bhikkhu has activated the awakening factor of mindfulness; they develop it and perfect it.
သော တထာသတော ဝိဟရန္တော တံ ဓမ္မံ ပညာယ ပဝိစိနတိ ပဝိစယတိ ပရိဝီမံသံ အာပဇ္ဇတိ၊ ယသ္မိံ သမယေ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု တထာသတော ဝိဟရန္တော တံ ဓမ္မံ ပညာယ ပဝိစိနတိ ပဝိစယတိ ပရိဝီမံသံ အာပဇ္ဇတိ, ဓမ္မဝိစယသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂေါ တသ္မိံ သမယေ ဘိက္ခုနော အာရဒ္ဓေါ ဟောတိ, ဓမ္မဝိစယသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂံ တသ္မိံ သမယေ ဘိက္ခု ဘာဝေတိ, ဓမ္မဝိစယသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂေါ တသ္မိံ သမယေ ဘိက္ခုနော ဘာဝနာပါရိပူရိံ ဂစ္ဆတိ၊
As they live mindfully in this way they investigate, explore, and inquire into that principle with wisdom. At such a time, a bhikkhu has activated the awakening factor of investigation of principles; they develop it and perfect it.
တဿ တံ ဓမ္မံ ပညာယ ပဝိစိနတော ပဝိစယတော ပရိဝီမံသံ အာပဇ္ဇတော အာရဒ္ဓံ ဟောတိ ဝီရိယံ အသလ္လီနံ၊ ယသ္မိံ သမယေ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနော တံ ဓမ္မံ ပညာယ ပဝိစိနတော ပဝိစယတော ပရိဝီမံသံ အာပဇ္ဇတော အာရဒ္ဓံ ဟောတိ ဝီရိယံ အသလ္လီနံ, ဝီရိယသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂေါ တသ္မိံ သမယေ ဘိက္ခုနော အာရဒ္ဓေါ ဟောတိ, ဝီရိယသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂံ တသ္မိံ သမယေ ဘိက္ခု ဘာဝေတိ, ဝီရိယသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂေါ တသ္မိံ သမယေ ဘိက္ခုနော ဘာဝနာပါရိပူရိံ ဂစ္ဆတိ၊
As they investigate principles with wisdom in this way their energy is roused up and unflagging. At such a time, a bhikkhu has activated the awakening factor of energy; they develop it and perfect it.
အာရဒ္ဓဝီရိယဿ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ပီတိ နိရာမိသာ၊ ယသ္မိံ သမယေ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနော အာရဒ္ဓဝီရိယဿ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ပီတိ နိရာမိသာ, ပီတိသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂေါ တသ္မိံ သမယေ ဘိက္ခုနော အာရဒ္ဓေါ ဟောတိ, ပီတိသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂံ တသ္မိံ သမယေ ဘိက္ခု ဘာဝေတိ, ပီတိသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂေါ တသ္မိံ သမယေ ဘိက္ခုနော ဘာဝနာပါရိပူရိံ ဂစ္ဆတိ၊
When they’re energetic, rapture not of the flesh arises. At such a time, a bhikkhu has activated the awakening factor of rapture; they develop it and perfect it.
ပီတိမနဿ ကာယောပိ ပဿမ္ဘတိ, စိတ္တမ္ပိ ပဿမ္ဘတိ၊ ယသ္မိံ သမယေ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနော ပီတိမနဿ ကာယောပိ ပဿမ္ဘတိ, စိတ္တမ္ပိ ပဿမ္ဘတိ, ပဿဒ္ဓိသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂေါ တသ္မိံ သမယေ ဘိက္ခုနော အာရဒ္ဓေါ ဟောတိ, ပဿဒ္ဓိသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂံ တသ္မိံ သမယေ ဘိက္ခု ဘာဝေတိ, ပဿဒ္ဓိသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂေါ တသ္မိံ သမယေ ဘိက္ခုနော ဘာဝနာပါရိပူရိံ ဂစ္ဆတိ၊
When the mind is full of rapture, the body and mind become tranquil. At such a time, a bhikkhu has activated the awakening factor of tranquility; they develop it and perfect it.
ပဿဒ္ဓကာယဿ သုခိနော စိတ္တံ သမာဓိယတိ၊ ယသ္မိံ သမယေ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနော ပဿဒ္ဓကာယဿ သုခိနော စိတ္တံ သမာဓိယတိ, သမာဓိသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂေါ တသ္မိံ သမယေ ဘိက္ခုနော အာရဒ္ဓေါ ဟောတိ, သမာဓိသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂံ တသ္မိံ သမယေ ဘိက္ခု ဘာဝေတိ, သမာဓိသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂေါ တသ္မိံ သမယေ ဘိက္ခုနော ဘာဝနာပါရိပူရိံ ဂစ္ဆတိ၊
When the body is tranquil and they feel bliss, the mind becomes immersed in samādhi. At such a time, a bhikkhu has activated the awakening factor of immersion; they develop it and perfect it.
သော တထာသမာဟိတံ စိတ္တံ သာဓုကံ အဇ္ဈုပေက္ခိတာ ဟောတိ၊ ယသ္မိံ သမယေ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု တထာသမာဟိတံ စိတ္တံ သာဓုကံ အဇ္ဈုပေက္ခိတာ ဟောတိ, ဥပေက္ခာသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂေါ တသ္မိံ သမယေ ဘိက္ခုနော အာရဒ္ဓေါ ဟောတိ, ဥပေက္ခာသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂံ တသ္မိံ သမယေ ဘိက္ခု ဘာဝေတိ, ဥပေက္ခာသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂေါ တသ္မိံ သမယေ ဘိက္ခုနော ဘာဝနာပါရိပူရိံ ဂစ္ဆတိ၊
They closely watch over that mind immersed in samādhi. At such a time, a bhikkhu has activated the awakening factor of equanimity; they develop it and perfect it.
ယသ္မိံ သမယေ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဝေဒနာသု …ပေ… စိတ္တေ … ဓမ္မေသု ဓမ္မာနုပဿီ ဝိဟရတိ အာတာပီ သမ္ပဇာနော သတိမာ ဝိနေယျ လောကေ အဘိဇ္ဈာဒေါမနဿံ, ဥပဋ္ဌိတာဿ တသ္မိံ သမယေ သတိ ဟောတိ အသမ္မုဋ္ဌာ၊ ယသ္မိံ သမယေ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနော ဥပဋ္ဌိတာ သတိ ဟောတိ အသမ္မုဋ္ဌာ, သတိသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂေါ တသ္မိံ သမယေ ဘိက္ခုနော အာရဒ္ဓေါ ဟောတိ, သတိသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂံ တသ္မိံ သမယေ ဘိက္ခု ဘာဝေတိ, သတိသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂေါ တသ္မိံ သမယေ ဘိက္ခုနော ဘာဝနာပါရိပူရိံ ဂစ္ဆတိ၊ သော တထာသတော ဝိဟရန္တော တံ ဓမ္မံ ပညာယ ပဝိစိနတိ ပဝိစယတိ ပရိဝီမံသံ အာပဇ္ဇတိ၊ ယသ္မိံ သမယေ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု တထာသတော ဝိဟရန္တော တံ ဓမ္မံ ပညာယ ပဝိစိနတိ ပဝိစယတိ ပရိဝီမံသံ အာပဇ္ဇတိ, ဓမ္မဝိစယသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂေါ တသ္မိံ သမယေ ဘိက္ခုနော အာရဒ္ဓေါ ဟောတိ, ဓမ္မဝိစယသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂံ တသ္မိံ သမယေ ဘိက္ခု ဘာဝေတိ, ဓမ္မဝိစယသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂေါ တသ္မိံ သမယေ ဘိက္ခုနော ဘာဝနာပါရိပူရိံ ဂစ္ဆတိ၊ တဿ တံ ဓမ္မံ ပညာယ ပဝိစိနတော ပဝိစယတော ပရိဝီမံသံ အာပဇ္ဇတော အာရဒ္ဓံ ဟောတိ ဝီရိယံ အသလ္လီနံ၊ ယသ္မိံ သမယေ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနော တံ ဓမ္မံ ပညာယ ပဝိစိနတော ပဝိစယတော ပရိဝီမံသံ အာပဇ္ဇတော အာရဒ္ဓံ ဟောတိ ဝီရိယံ အသလ္လီနံ, ဝီရိယသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂေါ တသ္မိံ သမယေ ဘိက္ခုနော အာရဒ္ဓေါ ဟောတိ, ဝီရိယသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂံ တသ္မိံ သမယေ ဘိက္ခု ဘာဝေတိ, ဝီရိယသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂေါ တသ္မိံ သမယေ ဘိက္ခုနော ဘာဝနာပါရိပူရိံ ဂစ္ဆတိ၊ အာရဒ္ဓဝီရိယဿ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ပီတိ နိရာမိသာ၊ ယသ္မိံ သမယေ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနော အာရဒ္ဓဝီရိယဿ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ပီတိ နိရာမိသာ, ပီတိသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂေါ တသ္မိံ သမယေ ဘိက္ခုနော အာရဒ္ဓေါ ဟောတိ, ပီတိသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂံ တသ္မိံ သမယေ ဘိက္ခု ဘာဝေတိ, ပီတိသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂေါ တသ္မိံ သမယေ ဘိက္ခုနော ဘာဝနာပါရိပူရိံ ဂစ္ဆတိ၊ ပီတိမနဿ ကာယောပိ ပဿမ္ဘတိ, စိတ္တမ္ပိ ပဿမ္ဘတိ၊ ယသ္မိံ သမယေ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနော ပီတိမနဿ ကာယောပိ ပဿမ္ဘတိ, စိတ္တမ္ပိ ပဿမ္ဘတိ, ပဿဒ္ဓိသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂေါ တသ္မိံ သမယေ ဘိက္ခုနော အာရဒ္ဓေါ ဟောတိ, ပဿဒ္ဓိသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂံ တသ္မိံ သမယေ ဘိက္ခု ဘာဝေတိ, ပဿဒ္ဓိသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂေါ တသ္မိံ သမယေ ဘိက္ခုနော ဘာဝနာပါရိပူရိံ ဂစ္ဆတိ၊ ပဿဒ္ဓကာယဿ သုခိနော စိတ္တံ သမာဓိယတိ၊ ယသ္မိံ သမယေ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနော ပဿဒ္ဓကာယဿ သုခိနော စိတ္တံ သမာဓိယတိ, သမာဓိသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂေါ တသ္မိံ သမယေ ဘိက္ခုနော အာရဒ္ဓေါ ဟောတိ, သမာဓိသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂံ တသ္မိံ သမယေ ဘိက္ခု ဘာဝေတိ, သမာဓိသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂေါ တသ္မိံ သမယေ ဘိက္ခုနော ဘာဝနာပါရိပူရိံ ဂစ္ဆတိ၊ သော တထာသမာဟိတံ စိတ္တံ သာဓုကံ အဇ္ဈုပေက္ခိတာ ဟောတိ၊ ယသ္မိံ သမယေ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု တထာသမာဟိတံ စိတ္တံ သာဓုကံ အဇ္ဈုပေက္ခိတာ ဟောတိ, ဥပေက္ခာသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂေါ တသ္မိံ သမယေ ဘိက္ခုနော အာရဒ္ဓေါ ဟောတိ, ဥပေက္ခာသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂံ တသ္မိံ သမယေ ဘိက္ခု ဘာဝေတိ, ဥပေက္ခာသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂေါ တသ္မိံ သမယေ ဘိက္ခုနော ဘာဝနာပါရိပူရိံ ဂစ္ဆတိ၊
Whenever a bhikkhu meditates by observing an aspect of feelings … mind … principles, at that time their mindfulness is established and lucid. At such a time, a bhikkhu has activated the awakening factor of mindfulness … investigation of principles … energy … rapture … tranquility … immersion … equanimity.
ဧဝံ ဘာဝိတာ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, စတ္တာရော သတိပဋ္ဌာနာ ဧဝံ ဗဟုလီကတာ သတ္တ သမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂေ ပရိပူရေန္တိ၊
That’s how the four kinds of mindfulness meditation, when developed and cultivated, fulfill the seven awakening factors.
ကထံ ဘာဝိတာ စ, ဘိက္ခဝေ, သတ္တ ဗောဇ္ဈင်္ဂါ ကထံ ဗဟုလီကတာ ဝိဇ္ဇာဝိမုတ္တိံ ပရိပူရေန္တိ?
And how are the seven awakening factors developed and cultivated so as to fulfill knowledge and freedom?
ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သတိသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂံ ဘာဝေတိ ဝိဝေကနိဿိတံ ဝိရာဂနိဿိတံ နိရောဓနိဿိတံ ဝေါဿဂ္ဂပရိဏာမိံ၊ ဓမ္မဝိစယသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂံ ဘာဝေတိ …ပေ… ဝီရိယသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂံ ဘာဝေတိ … ပီတိသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂံ ဘာဝေတိ … ပဿဒ္ဓိသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂံ ဘာဝေတိ … သမာဓိသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂံ ဘာဝေတိ …
It’s when a bhikkhu develops the awakening factors of mindfulness, investigation of principles, energy, rapture, tranquility, immersion,
ဥပေက္ခာသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂံ ဘာဝေတိ ဝိဝေကနိဿိတံ ဝိရာဂနိဿိတံ နိရောဓနိဿိတံ ဝေါဿဂ္ဂပရိဏာမိံ၊
and equanimity, which rely on seclusion, fading away, and cessation, and ripen as letting go.
ဧဝံ ဘာဝိတာ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, သတ္တ ဗောဇ္ဈင်္ဂါ ဧဝံ ဗဟုလီကတာ ဝိဇ္ဇာဝိမုတ္တိံ ပရိပူရေန္တီ”တိ၊
That’s how the seven awakening factors, when developed and cultivated, fulfill knowledge and freedom.”
ဣဒမဝေါစ ဘဂဝါ၊ အတ္တမနာ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဘာသိတံ အဘိနန္ဒုန္တိ၊
That is what the Buddha said. Satisfied, the bhikkhus approved what the Buddha said.
အာနာပါနဿတိသုတ္တံ နိဋ္ဌိတံ အဋ္ဌမံ၊
The authoritative text of the Majjhima Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]