| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ • Majjhimanikāya |
੮. ਆਨਾਪਾਨਸ੍ਸਤਿਸੁਤ੍ਤਂ
8. Ānāpānassatisuttaṃ
੧੪੪. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਂ – ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਭਗવਾ ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ ਪੁਬ੍ਬਾਰਾਮੇ ਮਿਗਾਰਮਾਤੁਪਾਸਾਦੇ ਸਮ੍ਬਹੁਲੇਹਿ ਅਭਿਞ੍ਞਾਤੇਹਿ ਅਭਿਞ੍ਞਾਤੇਹਿ ਥੇਰੇਹਿ ਸਾવਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ – ਆਯਸ੍ਮਤਾ ਚ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੇਨ ਆਯਸ੍ਮਤਾ ਚ ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨੇਨ 1 ਆਯਸ੍ਮਤਾ ਚ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪੇਨ ਆਯਸ੍ਮਤਾ ਚ ਮਹਾਕਚ੍ਚਾਯਨੇਨ ਆਯਸ੍ਮਤਾ ਚ ਮਹਾਕੋਟ੍ਠਿਕੇਨ ਆਯਸ੍ਮਤਾ ਚ ਮਹਾਕਪ੍ਪਿਨੇਨ ਆਯਸ੍ਮਤਾ ਚ ਮਹਾਚੁਨ੍ਦੇਨ ਆਯਸ੍ਮਤਾ ਚ ਅਨੁਰੁਦ੍ਧੇਨ ਆਯਸ੍ਮਤਾ ਚ ਰੇવਤੇਨ ਆਯਸ੍ਮਤਾ ਚ ਆਨਨ੍ਦੇਨ, ਅਞ੍ਞੇਹਿ ਚ ਅਭਿਞ੍ਞਾਤੇਹਿ ਅਭਿਞ੍ਞਾਤੇਹਿ ਥੇਰੇਹਿ ਸਾવਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ।
144. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati pubbārāme migāramātupāsāde sambahulehi abhiññātehi abhiññātehi therehi sāvakehi saddhiṃ – āyasmatā ca sāriputtena āyasmatā ca mahāmoggallānena 2 āyasmatā ca mahākassapena āyasmatā ca mahākaccāyanena āyasmatā ca mahākoṭṭhikena āyasmatā ca mahākappinena āyasmatā ca mahācundena āyasmatā ca anuruddhena āyasmatā ca revatena āyasmatā ca ānandena, aññehi ca abhiññātehi abhiññātehi therehi sāvakehi saddhiṃ.
ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਥੇਰਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਨવੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਓવਦਨ੍ਤਿ ਅਨੁਸਾਸਨ੍ਤਿ। ਅਪ੍ਪੇਕਚ੍ਚੇ ਥੇਰਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਦਸਪਿ ਭਿਕ੍ਖੂ ਓવਦਨ੍ਤਿ ਅਨੁਸਾਸਨ੍ਤਿ, ਅਪ੍ਪੇਕਚ੍ਚੇ ਥੇਰਾ ਭਿਕ੍ਖੂ વੀਸਮ੍ਪਿ ਭਿਕ੍ਖੂ ਓવਦਨ੍ਤਿ ਅਨੁਸਾਸਨ੍ਤਿ, ਅਪ੍ਪੇਕਚ੍ਚੇ ਥੇਰਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਤਿਂਸਮ੍ਪਿ ਭਿਕ੍ਖੂ ਓવਦਨ੍ਤਿ ਅਨੁਸਾਸਨ੍ਤਿ, ਅਪ੍ਪੇਕਚ੍ਚੇ ਥੇਰਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਚਤ੍ਤਾਰੀਸਮ੍ਪਿ ਭਿਕ੍ਖੂ ਓવਦਨ੍ਤਿ ਅਨੁਸਾਸਨ੍ਤਿ। ਤੇ ਚ ਨવਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਥੇਰੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਓવਦਿਯਮਾਨਾ ਅਨੁਸਾਸਿਯਮਾਨਾ ਉਲ਼ਾਰਂ ਪੁਬ੍ਬੇਨਾਪਰਂ વਿਸੇਸਂ ਜਾਨਨ੍ਤਿ 3।
Tena kho pana samayena therā bhikkhū nave bhikkhū ovadanti anusāsanti. Appekacce therā bhikkhū dasapi bhikkhū ovadanti anusāsanti, appekacce therā bhikkhū vīsampi bhikkhū ovadanti anusāsanti, appekacce therā bhikkhū tiṃsampi bhikkhū ovadanti anusāsanti, appekacce therā bhikkhū cattārīsampi bhikkhū ovadanti anusāsanti. Te ca navā bhikkhū therehi bhikkhūhi ovadiyamānā anusāsiyamānā uḷāraṃ pubbenāparaṃ visesaṃ jānanti 4.
੧੪੫. ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਭਗવਾ ਤਦਹੁਪੋਸਥੇ ਪਨ੍ਨਰਸੇ ਪવਾਰਣਾਯ ਪੁਣ੍ਣਾਯ ਪੁਣ੍ਣਮਾਯ ਰਤ੍ਤਿਯਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਪਰਿવੁਤੋ ਅਬ੍ਭੋਕਾਸੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਤੁਣ੍ਹੀਭੂਤਂ ਤੁਣ੍ਹੀਭੂਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਅਨੁવਿਲੋਕੇਤ੍વਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਆਰਦ੍ਧੋਸ੍ਮਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਇਮਾਯ ਪਟਿਪਦਾਯ; ਆਰਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤੋਸ੍ਮਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਇਮਾਯ ਪਟਿਪਦਾਯ। ਤਸ੍ਮਾਤਿਹ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਯ੍ਯੋਸੋਮਤ੍ਤਾਯ વੀਰਿਯਂ ਆਰਭਥ ਅਪ੍ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤਿਯਾ, ਅਨਧਿਗਤਸ੍ਸ ਅਧਿਗਮਾਯ , ਅਸਚ੍ਛਿਕਤਸ੍ਸ ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਯ। ਇਧੇવਾਹਂ ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ ਕੋਮੁਦਿਂ ਚਾਤੁਮਾਸਿਨਿਂ ਆਗਮੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ। ਅਸ੍ਸੋਸੁਂ ਖੋ ਜਾਨਪਦਾ ਭਿਕ੍ਖੂ – ‘‘ਭਗવਾ ਕਿਰ ਤਤ੍ਥੇવ ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ ਕੋਮੁਦਿਂ ਚਾਤੁਮਾਸਿਨਿਂ ਆਗਮੇਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ। ਤੇ ਜਾਨਪਦਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਸਾવਤ੍ਥਿਂ 5 ਓਸਰਨ੍ਤਿ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ। ਤੇ ਚ ਖੋ ਥੇਰਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਿਯ੍ਯੋਸੋਮਤ੍ਤਾਯ ਨવੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਓવਦਨ੍ਤਿ ਅਨੁਸਾਸਨ੍ਤਿ। ਅਪ੍ਪੇਕਚ੍ਚੇ ਥੇਰਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਦਸਪਿ ਭਿਕ੍ਖੂ ਓવਦਨ੍ਤਿ ਅਨੁਸਾਸਨ੍ਤਿ, ਅਪ੍ਪੇਕਚ੍ਚੇ ਥੇਰਾ ਭਿਕ੍ਖੂ વੀਸਮ੍ਪਿ ਭਿਕ੍ਖੂ ਓવਦਨ੍ਤਿ ਅਨੁਸਾਸਨ੍ਤਿ , ਅਪ੍ਪੇਕਚ੍ਚੇ ਥੇਰਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਤਿਂਸਮ੍ਪਿ ਭਿਕ੍ਖੂ ਓવਦਨ੍ਤਿ ਅਨੁਸਾਸਨ੍ਤਿ, ਅਪ੍ਪੇਕਚ੍ਚੇ ਥੇਰਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਚਤ੍ਤਾਰੀਸਮ੍ਪਿ ਭਿਕ੍ਖੂ ਓવਦਨ੍ਤਿ ਅਨੁਸਾਸਨ੍ਤਿ। ਤੇ ਚ ਨવਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਥੇਰੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਓવਦਿਯਮਾਨਾ ਅਨੁਸਾਸਿਯਮਾਨਾ ਉਲ਼ਾਰਂ ਪੁਬ੍ਬੇਨਾਪਰਂ વਿਸੇਸਂ ਜਾਨਨ੍ਤਿ।
145. Tena kho pana samayena bhagavā tadahuposathe pannarase pavāraṇāya puṇṇāya puṇṇamāya rattiyā bhikkhusaṅghaparivuto abbhokāse nisinno hoti. Atha kho bhagavā tuṇhībhūtaṃ tuṇhībhūtaṃ bhikkhusaṅghaṃ anuviloketvā bhikkhū āmantesi – ‘‘āraddhosmi, bhikkhave, imāya paṭipadāya; āraddhacittosmi, bhikkhave, imāya paṭipadāya. Tasmātiha, bhikkhave, bhiyyosomattāya vīriyaṃ ārabhatha appattassa pattiyā, anadhigatassa adhigamāya , asacchikatassa sacchikiriyāya. Idhevāhaṃ sāvatthiyaṃ komudiṃ cātumāsiniṃ āgamessāmī’’ti. Assosuṃ kho jānapadā bhikkhū – ‘‘bhagavā kira tattheva sāvatthiyaṃ komudiṃ cātumāsiniṃ āgamessatī’’ti. Te jānapadā bhikkhū sāvatthiṃ 6 osaranti bhagavantaṃ dassanāya. Te ca kho therā bhikkhū bhiyyosomattāya nave bhikkhū ovadanti anusāsanti. Appekacce therā bhikkhū dasapi bhikkhū ovadanti anusāsanti, appekacce therā bhikkhū vīsampi bhikkhū ovadanti anusāsanti , appekacce therā bhikkhū tiṃsampi bhikkhū ovadanti anusāsanti, appekacce therā bhikkhū cattārīsampi bhikkhū ovadanti anusāsanti. Te ca navā bhikkhū therehi bhikkhūhi ovadiyamānā anusāsiyamānā uḷāraṃ pubbenāparaṃ visesaṃ jānanti.
੧੪੬. ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਭਗવਾ ਤਦਹੁਪੋਸਥੇ ਪਨ੍ਨਰਸੇ ਕੋਮੁਦਿਯਾ ਚਾਤੁਮਾਸਿਨਿਯਾ ਪੁਣ੍ਣਾਯ ਪੁਣ੍ਣਮਾਯ ਰਤ੍ਤਿਯਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਪਰਿવੁਤੋ ਅਬ੍ਭੋਕਾਸੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਤੁਣ੍ਹੀਭੂਤਂ ਤੁਣ੍ਹੀਭੂਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਅਨੁવਿਲੋਕੇਤ੍વਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਅਪਲਾਪਾਯਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਰਿਸਾ; ਨਿਪ੍ਪਲਾਪਾਯਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਰਿਸਾ; ਸੁਦ੍ਧਾ ਸਾਰੇ 7 ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਾ। ਤਥਾਰੂਪੋ ਅਯਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੋ; ਤਥਾਰੂਪਾ ਅਯਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਰਿਸਾ ਯਥਾਰੂਪਾ ਪਰਿਸਾ ਆਹੁਨੇਯ੍ਯਾ ਪਾਹੁਨੇਯ੍ਯਾ ਦਕ੍ਖਿਣੇਯ੍ਯਾ ਅਞ੍ਜਲਿਕਰਣੀਯਾ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ ਪੁਞ੍ਞਕ੍ਖੇਤ੍ਤਂ ਲੋਕਸ੍ਸ। ਤਥਾਰੂਪੋ ਅਯਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੋ; ਤਥਾਰੂਪਾ ਅਯਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਰਿਸਾ ਯਥਾਰੂਪਾਯ ਪਰਿਸਾਯ ਅਪ੍ਪਂ ਦਿਨ੍ਨਂ ਬਹੁ ਹੋਤਿ, ਬਹੁ ਦਿਨ੍ਨਂ ਬਹੁਤਰਂ। ਤਥਾਰੂਪੋ ਅਯਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੋ; ਤਥਾਰੂਪਾ ਅਯਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਰਿਸਾ ਯਥਾਰੂਪਾ ਪਰਿਸਾ ਦੁਲ੍ਲਭਾ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਲੋਕਸ੍ਸ। ਤਥਾਰੂਪੋ ਅਯਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੋ; ਤਥਾਰੂਪਾ ਅਯਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਰਿਸਾ ਯਥਾਰੂਪਂ ਪਰਿਸਂ ਅਲਂ ਯੋਜਨਗਣਨਾਨਿ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਗਨ੍ਤੁਂ ਪੁਟੋਸੇਨਾਪਿ’’ 8।
146. Tena kho pana samayena bhagavā tadahuposathe pannarase komudiyā cātumāsiniyā puṇṇāya puṇṇamāya rattiyā bhikkhusaṅghaparivuto abbhokāse nisinno hoti. Atha kho bhagavā tuṇhībhūtaṃ tuṇhībhūtaṃ bhikkhusaṅghaṃ anuviloketvā bhikkhū āmantesi – ‘‘apalāpāyaṃ, bhikkhave, parisā; nippalāpāyaṃ, bhikkhave, parisā; suddhā sāre 9 patiṭṭhitā. Tathārūpo ayaṃ, bhikkhave, bhikkhusaṅgho; tathārūpā ayaṃ, bhikkhave, parisā yathārūpā parisā āhuneyyā pāhuneyyā dakkhiṇeyyā añjalikaraṇīyā anuttaraṃ puññakkhettaṃ lokassa. Tathārūpo ayaṃ, bhikkhave, bhikkhusaṅgho; tathārūpā ayaṃ, bhikkhave, parisā yathārūpāya parisāya appaṃ dinnaṃ bahu hoti, bahu dinnaṃ bahutaraṃ. Tathārūpo ayaṃ, bhikkhave, bhikkhusaṅgho; tathārūpā ayaṃ, bhikkhave, parisā yathārūpā parisā dullabhā dassanāya lokassa. Tathārūpo ayaṃ, bhikkhave, bhikkhusaṅgho; tathārūpā ayaṃ, bhikkhave, parisā yathārūpaṃ parisaṃ alaṃ yojanagaṇanāni dassanāya gantuṃ puṭosenāpi’’ 10.
੧੪੭. ‘‘ਸਨ੍ਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੂ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇ ਅਰਹਨ੍ਤੋ ਖੀਣਾਸવਾ વੁਸਿਤવਨ੍ਤੋ ਕਤਕਰਣੀਯਾ ਓਹਿਤਭਾਰਾ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਸਦਤ੍ਥਾ ਪਰਿਕ੍ਖੀਣਭવਸਂਯੋਜਨਾ ਸਮ੍ਮਦਞ੍ਞਾવਿਮੁਤ੍ਤਾ – ਏવਰੂਪਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਨ੍ਤਿ ਭਿਕ੍ਖੂ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇ । ਸਨ੍ਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੂ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯਾਨਂ ਸਂਯੋਜਨਾਨਂ ਪਰਿਕ੍ਖਯਾ ਓਪਪਾਤਿਕਾ ਤਤ੍ਥ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਿਨੋ ਅਨਾવਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮਾ ਤਸ੍ਮਾ ਲੋਕਾ – ਏવਰੂਪਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਨ੍ਤਿ ਭਿਕ੍ਖੂ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇ। ਸਨ੍ਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੂ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇ ਤਿਣ੍ਣਂ ਸਂਯੋਜਨਾਨਂ ਪਰਿਕ੍ਖਯਾ ਰਾਗਦੋਸਮੋਹਾਨਂ ਤਨੁਤ੍ਤਾ ਸਕਦਾਗਾਮਿਨੋ ਸਕਿਦੇવ 11 ਇਮਂ ਲੋਕਂ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸਨ੍ਤਂ ਕਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ – ਏવਰੂਪਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਨ੍ਤਿ ਭਿਕ੍ਖੂ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇ । ਸਨ੍ਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੂ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇ ਤਿਣ੍ਣਂ ਸਂਯੋਜਨਾਨਂ ਪਰਿਕ੍ਖਯਾ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਾ ਅવਿਨਿਪਾਤਧਮ੍ਮਾ ਨਿਯਤਾ ਸਮ੍ਬੋਧਿਪਰਾਯਨਾ – ਏવਰੂਪਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਨ੍ਤਿ ਭਿਕ੍ਖੂ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇ।
147. ‘‘Santi, bhikkhave, bhikkhū imasmiṃ bhikkhusaṅghe arahanto khīṇāsavā vusitavanto katakaraṇīyā ohitabhārā anuppattasadatthā parikkhīṇabhavasaṃyojanā sammadaññāvimuttā – evarūpāpi, bhikkhave, santi bhikkhū imasmiṃ bhikkhusaṅghe . Santi, bhikkhave, bhikkhū imasmiṃ bhikkhusaṅghe pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā opapātikā tattha parinibbāyino anāvattidhammā tasmā lokā – evarūpāpi, bhikkhave, santi bhikkhū imasmiṃ bhikkhusaṅghe. Santi, bhikkhave, bhikkhū imasmiṃ bhikkhusaṅghe tiṇṇaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā rāgadosamohānaṃ tanuttā sakadāgāmino sakideva 12 imaṃ lokaṃ āgantvā dukkhassantaṃ karissanti – evarūpāpi, bhikkhave, santi bhikkhū imasmiṃ bhikkhusaṅghe . Santi, bhikkhave, bhikkhū imasmiṃ bhikkhusaṅghe tiṇṇaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā sotāpannā avinipātadhammā niyatā sambodhiparāyanā – evarūpāpi, bhikkhave, santi bhikkhū imasmiṃ bhikkhusaṅghe.
‘‘ਸਨ੍ਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੂ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾਨਂ ਭਾવਨਾਨੁਯੋਗਮਨੁਯੁਤ੍ਤਾ વਿਹਰਨ੍ਤਿ – ਏવਰੂਪਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਨ੍ਤਿ ਭਿਕ੍ਖੂ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇ। ਸਨ੍ਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੂ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਸਮ੍ਮਪ੍ਪਧਾਨਾਨਂ ਭਾવਨਾਨੁਯੋਗਮਨੁਯੁਤ੍ਤਾ વਿਹਰਨ੍ਤਿ…ਪੇ॰… ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਾਨਂ… ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਂ… ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਬਲਾਨਂ… ਸਤ੍ਤਨ੍ਨਂ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਾਨਂ… ਅਰਿਯਸ੍ਸ ਅਟ੍ਠਙ੍ਗਿਕਸ੍ਸ ਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਭਾવਨਾਨੁਯੋਗਮਨੁਯੁਤ੍ਤਾ વਿਹਰਨ੍ਤਿ – ਏવਰੂਪਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਨ੍ਤਿ ਭਿਕ੍ਖੂ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇ। ਸਨ੍ਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੂ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇ ਮੇਤ੍ਤਾਭਾવਨਾਨੁਯੋਗਮਨੁਯੁਤ੍ਤਾ વਿਹਰਨ੍ਤਿ… ਕਰੁਣਾਭਾવਨਾਨੁਯੋਗਮਨੁਯੁਤ੍ਤਾ વਿਹਰਨ੍ਤਿ… ਮੁਦਿਤਾਭਾવਨਾਨੁਯੋਗਮਨੁਯੁਤ੍ਤਾ વਿਹਰਨ੍ਤਿ… ਉਪੇਕ੍ਖਾਭਾવਨਾਨੁਯੋਗਮਨੁਯੁਤ੍ਤਾ વਿਹਰਨ੍ਤਿ… ਅਸੁਭਭਾવਨਾਨੁਯੋਗਮਨੁਯੁਤ੍ਤਾ વਿਹਰਨ੍ਤਿ… ਅਨਿਚ੍ਚਸਞ੍ਞਾਭਾવਨਾਨੁਯੋਗਮਨੁਯੁਤ੍ਤਾ વਿਹਰਨ੍ਤਿ – ਏવਰੂਪਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਨ੍ਤਿ ਭਿਕ੍ਖੂ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇ। ਸਨ੍ਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੂ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇ ਆਨਾਪਾਨਸ੍ਸਤਿਭਾવਨਾਨੁਯੋਗਮਨੁਯੁਤ੍ਤਾ વਿਹਰਨ੍ਤਿ। ਆਨਾਪਾਨਸ੍ਸਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਾવਿਤਾ ਬਹੁਲੀਕਤਾ ਮਹਪ੍ਫਲਾ ਹੋਤਿ ਮਹਾਨਿਸਂਸਾ। ਆਨਾਪਾਨਸ੍ਸਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਾવਿਤਾ ਬਹੁਲੀਕਤਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨੇ ਪਰਿਪੂਰੇਤਿ। ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾ ਭਾવਿਤਾ ਬਹੁਲੀਕਤਾ ਸਤ੍ਤ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੇ ਪਰਿਪੂਰੇਨ੍ਤਿ। ਸਤ੍ਤ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਾ ਭਾવਿਤਾ ਬਹੁਲੀਕਤਾ વਿਜ੍ਜਾવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਪਰਿਪੂਰੇਨ੍ਤਿ।
‘‘Santi, bhikkhave, bhikkhū imasmiṃ bhikkhusaṅghe catunnaṃ satipaṭṭhānānaṃ bhāvanānuyogamanuyuttā viharanti – evarūpāpi, bhikkhave, santi bhikkhū imasmiṃ bhikkhusaṅghe. Santi, bhikkhave, bhikkhū imasmiṃ bhikkhusaṅghe catunnaṃ sammappadhānānaṃ bhāvanānuyogamanuyuttā viharanti…pe… catunnaṃ iddhipādānaṃ… pañcannaṃ indriyānaṃ… pañcannaṃ balānaṃ… sattannaṃ bojjhaṅgānaṃ… ariyassa aṭṭhaṅgikassa maggassa bhāvanānuyogamanuyuttā viharanti – evarūpāpi, bhikkhave, santi bhikkhū imasmiṃ bhikkhusaṅghe. Santi, bhikkhave, bhikkhū imasmiṃ bhikkhusaṅghe mettābhāvanānuyogamanuyuttā viharanti… karuṇābhāvanānuyogamanuyuttā viharanti… muditābhāvanānuyogamanuyuttā viharanti… upekkhābhāvanānuyogamanuyuttā viharanti… asubhabhāvanānuyogamanuyuttā viharanti… aniccasaññābhāvanānuyogamanuyuttā viharanti – evarūpāpi, bhikkhave, santi bhikkhū imasmiṃ bhikkhusaṅghe. Santi, bhikkhave, bhikkhū imasmiṃ bhikkhusaṅghe ānāpānassatibhāvanānuyogamanuyuttā viharanti. Ānāpānassati, bhikkhave, bhāvitā bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsā. Ānāpānassati, bhikkhave, bhāvitā bahulīkatā cattāro satipaṭṭhāne paripūreti. Cattāro satipaṭṭhānā bhāvitā bahulīkatā satta bojjhaṅge paripūrenti. Satta bojjhaṅgā bhāvitā bahulīkatā vijjāvimuttiṃ paripūrenti.
੧੪੮. ‘‘ਕਥਂ ਭਾવਿਤਾ ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਆਨਾਪਾਨਸ੍ਸਤਿ ਕਥਂ ਬਹੁਲੀਕਤਾ ਮਹਪ੍ਫਲਾ ਹੋਤਿ ਮਹਾਨਿਸਂਸਾ? ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਰਞ੍ਞਗਤੋ વਾ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲਗਤੋ વਾ ਸੁਞ੍ਞਾਗਾਰਗਤੋ વਾ ਨਿਸੀਦਤਿ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਂ ਆਭੁਜਿਤ੍વਾ ਉਜੁਂ ਕਾਯਂ ਪਣਿਧਾਯ ਪਰਿਮੁਖਂ ਸਤਿਂ ਉਪਟ੍ਠਪੇਤ੍વਾ। ਸੋ ਸਤੋવ ਅਸ੍ਸਸਤਿ ਸਤੋવ 13 ਪਸ੍ਸਸਤਿ।
148. ‘‘Kathaṃ bhāvitā ca, bhikkhave, ānāpānassati kathaṃ bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsā? Idha, bhikkhave, bhikkhu araññagato vā rukkhamūlagato vā suññāgāragato vā nisīdati pallaṅkaṃ ābhujitvā ujuṃ kāyaṃ paṇidhāya parimukhaṃ satiṃ upaṭṭhapetvā. So satova assasati satova 14 passasati.
‘‘ਦੀਘਂ વਾ ਅਸ੍ਸਸਨ੍ਤੋ ‘ਦੀਘਂ ਅਸ੍ਸਸਾਮੀ’ਤਿ ਪਜਾਨਾਤਿ, ਦੀਘਂ વਾ ਪਸ੍ਸਸਨ੍ਤੋ ‘ਦੀਘਂ ਪਸ੍ਸਸਾਮੀ’ਤਿ ਪਜਾਨਾਤਿ; ਰਸ੍ਸਂ વਾ ਅਸ੍ਸਸਨ੍ਤੋ ‘ਰਸ੍ਸਂ ਅਸ੍ਸਸਾਮੀ’ਤਿ ਪਜਾਨਾਤਿ, ਰਸ੍ਸਂ વਾ ਪਸ੍ਸਸਨ੍ਤੋ ‘ਰਸ੍ਸਂ ਪਸ੍ਸਸਾਮੀ’ਤਿ ਪਜਾਨਾਤਿ; ‘ਸਬ੍ਬਕਾਯਪਟਿਸਂવੇਦੀ ਅਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ, ‘ਸਬ੍ਬਕਾਯਪਟਿਸਂવੇਦੀ ਪਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ; ‘ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਯਂ ਕਾਯਸਙ੍ਖਾਰਂ ਅਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ, ‘ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਯਂ ਕਾਯਸਙ੍ਖਾਰਂ ਪਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ।
‘‘Dīghaṃ vā assasanto ‘dīghaṃ assasāmī’ti pajānāti, dīghaṃ vā passasanto ‘dīghaṃ passasāmī’ti pajānāti; rassaṃ vā assasanto ‘rassaṃ assasāmī’ti pajānāti, rassaṃ vā passasanto ‘rassaṃ passasāmī’ti pajānāti; ‘sabbakāyapaṭisaṃvedī assasissāmī’ti sikkhati, ‘sabbakāyapaṭisaṃvedī passasissāmī’ti sikkhati; ‘passambhayaṃ kāyasaṅkhāraṃ assasissāmī’ti sikkhati, ‘passambhayaṃ kāyasaṅkhāraṃ passasissāmī’ti sikkhati.
‘‘‘ਪੀਤਿਪਟਿਸਂવੇਦੀ ਅਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ, ‘ਪੀਤਿਪਟਿਸਂવੇਦੀ ਪਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ; ‘ਸੁਖਪਟਿਸਂવੇਦੀ ਅਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ, ‘ਸੁਖਪਟਿਸਂવੇਦੀ ਪਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ; ‘ਚਿਤ੍ਤਸਙ੍ਖਾਰਪਟਿਸਂવੇਦੀ ਅਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ, ‘ਚਿਤ੍ਤਸਙ੍ਖਾਰਪਟਿਸਂવੇਦੀ ਪਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ; ‘ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਯਂ ਚਿਤ੍ਤਸਙ੍ਖਾਰਂ ਅਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ, ‘ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਯਂ ਚਿਤ੍ਤਸਙ੍ਖਾਰਂ ਪਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ।
‘‘‘Pītipaṭisaṃvedī assasissāmī’ti sikkhati, ‘pītipaṭisaṃvedī passasissāmī’ti sikkhati; ‘sukhapaṭisaṃvedī assasissāmī’ti sikkhati, ‘sukhapaṭisaṃvedī passasissāmī’ti sikkhati; ‘cittasaṅkhārapaṭisaṃvedī assasissāmī’ti sikkhati, ‘cittasaṅkhārapaṭisaṃvedī passasissāmī’ti sikkhati; ‘passambhayaṃ cittasaṅkhāraṃ assasissāmī’ti sikkhati, ‘passambhayaṃ cittasaṅkhāraṃ passasissāmī’ti sikkhati.
‘‘‘ਚਿਤ੍ਤਪਟਿਸਂવੇਦੀ ਅਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ, ‘ਚਿਤ੍ਤਪਟਿਸਂવੇਦੀ ਪਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ; ‘ਅਭਿਪ੍ਪਮੋਦਯਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ, ‘ਅਭਿਪ੍ਪਮੋਦਯਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ ; ‘ਸਮਾਦਹਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ, ‘ਸਮਾਦਹਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ; ‘વਿਮੋਚਯਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ, ‘વਿਮੋਚਯਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ।
‘‘‘Cittapaṭisaṃvedī assasissāmī’ti sikkhati, ‘cittapaṭisaṃvedī passasissāmī’ti sikkhati; ‘abhippamodayaṃ cittaṃ assasissāmī’ti sikkhati, ‘abhippamodayaṃ cittaṃ passasissāmī’ti sikkhati ; ‘samādahaṃ cittaṃ assasissāmī’ti sikkhati, ‘samādahaṃ cittaṃ passasissāmī’ti sikkhati; ‘vimocayaṃ cittaṃ assasissāmī’ti sikkhati, ‘vimocayaṃ cittaṃ passasissāmī’ti sikkhati.
‘‘‘ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸੀ ਅਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ, ‘ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸੀ ਪਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ; ‘વਿਰਾਗਾਨੁਪਸ੍ਸੀ ਅਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ, ‘વਿਰਾਗਾਨੁਪਸ੍ਸੀ ਪਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ; ‘ਨਿਰੋਧਾਨੁਪਸ੍ਸੀ ਅਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ, ‘ਨਿਰੋਧਾਨੁਪਸ੍ਸੀ ਪਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ; ‘ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾਨੁਪਸ੍ਸੀ ਅਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ, ‘ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾਨੁਪਸ੍ਸੀ ਪਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ। ਏવਂ ਭਾવਿਤਾ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਆਨਾਪਾਨਸ੍ਸਤਿ ਏવਂ ਬਹੁਲੀਕਤਾ ਮਹਪ੍ਫਲਾ ਹੋਤਿ ਮਹਾਨਿਸਂਸਾ।
‘‘‘Aniccānupassī assasissāmī’ti sikkhati, ‘aniccānupassī passasissāmī’ti sikkhati; ‘virāgānupassī assasissāmī’ti sikkhati, ‘virāgānupassī passasissāmī’ti sikkhati; ‘nirodhānupassī assasissāmī’ti sikkhati, ‘nirodhānupassī passasissāmī’ti sikkhati; ‘paṭinissaggānupassī assasissāmī’ti sikkhati, ‘paṭinissaggānupassī passasissāmī’ti sikkhati. Evaṃ bhāvitā kho, bhikkhave, ānāpānassati evaṃ bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsā.
੧੪੯. ‘‘ਕਥਂ ਭਾવਿਤਾ ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਆਨਾਪਾਨਸ੍ਸਤਿ ਕਥਂ ਬਹੁਲੀਕਤਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨੇ ਪਰਿਪੂਰੇਤਿ? ਯਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਦੀਘਂ વਾ ਅਸ੍ਸਸਨ੍ਤੋ ‘ਦੀਘਂ ਅਸ੍ਸਸਾਮੀ’ਤਿ ਪਜਾਨਾਤਿ, ਦੀਘਂ વਾ ਪਸ੍ਸਸਨ੍ਤੋ ‘ਦੀਘਂ ਪਸ੍ਸਸਾਮੀ’ਤਿ ਪਜਾਨਾਤਿ; ਰਸ੍ਸਂ વਾ ਅਸ੍ਸਸਨ੍ਤੋ ‘ਰਸ੍ਸਂ ਅਸ੍ਸਸਾਮੀ’ਤਿ ਪਜਾਨਾਤਿ, ਰਸ੍ਸਂ વਾ ਪਸ੍ਸਸਨ੍ਤੋ ‘ਰਸ੍ਸਂ ਪਸ੍ਸਸਾਮੀ’ਤਿ ਪਜਾਨਾਤਿ; ‘ਸਬ੍ਬਕਾਯਪਟਿਸਂવੇਦੀ ਅਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ, ‘ਸਬ੍ਬਕਾਯਪਟਿਸਂવੇਦੀ ਪਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ; ‘ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਯਂ ਕਾਯਸਙ੍ਖਾਰਂ ਅਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ, ‘ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਯਂ ਕਾਯਸਙ੍ਖਾਰਂ ਪਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ; ਕਾਯੇ ਕਾਯਾਨੁਪਸ੍ਸੀ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁ વਿਹਰਤਿ ਆਤਾਪੀ ਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਸਤਿਮਾ વਿਨੇਯ੍ਯ ਲੋਕੇ ਅਭਿਜ੍ਝਾਦੋਮਨਸ੍ਸਂ। ਕਾਯੇਸੁ ਕਾਯਞ੍ਞਤਰਾਹਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏવਂ વਦਾਮਿ ਯਦਿਦਂ – ਅਸ੍ਸਾਸਪਸ੍ਸਾਸਾ। ਤਸ੍ਮਾਤਿਹ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਕਾਯੇ ਕਾਯਾਨੁਪਸ੍ਸੀ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁ વਿਹਰਤਿ ਆਤਾਪੀ ਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਸਤਿਮਾ વਿਨੇਯ੍ਯ ਲੋਕੇ ਅਭਿਜ੍ਝਾਦੋਮਨਸ੍ਸਂ।
149. ‘‘Kathaṃ bhāvitā ca, bhikkhave, ānāpānassati kathaṃ bahulīkatā cattāro satipaṭṭhāne paripūreti? Yasmiṃ samaye, bhikkhave, bhikkhu dīghaṃ vā assasanto ‘dīghaṃ assasāmī’ti pajānāti, dīghaṃ vā passasanto ‘dīghaṃ passasāmī’ti pajānāti; rassaṃ vā assasanto ‘rassaṃ assasāmī’ti pajānāti, rassaṃ vā passasanto ‘rassaṃ passasāmī’ti pajānāti; ‘sabbakāyapaṭisaṃvedī assasissāmī’ti sikkhati, ‘sabbakāyapaṭisaṃvedī passasissāmī’ti sikkhati; ‘passambhayaṃ kāyasaṅkhāraṃ assasissāmī’ti sikkhati, ‘passambhayaṃ kāyasaṅkhāraṃ passasissāmī’ti sikkhati; kāye kāyānupassī, bhikkhave, tasmiṃ samaye bhikkhu viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Kāyesu kāyaññatarāhaṃ, bhikkhave, evaṃ vadāmi yadidaṃ – assāsapassāsā. Tasmātiha, bhikkhave, kāye kāyānupassī tasmiṃ samaye bhikkhu viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ.
‘‘ਯਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ‘ਪੀਤਿਪਟਿਸਂવੇਦੀ ਅਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ, ‘ਪੀਤਿਪਟਿਸਂવੇਦੀ ਪਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ; ‘ਸੁਖਪਟਿਸਂવੇਦੀ ਅਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ, ‘ਸੁਖਪਟਿਸਂવੇਦੀ ਪਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ; ‘ਚਿਤ੍ਤਸਙ੍ਖਾਰਪਟਿਸਂવੇਦੀ ਅਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ, ‘ਚਿਤ੍ਤਸਙ੍ਖਾਰਪਟਿਸਂવੇਦੀ ਪਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ; ‘ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਯਂ ਚਿਤ੍ਤਸਙ੍ਖਾਰਂ ਅਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ, ‘ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਯਂ ਚਿਤ੍ਤਸਙ੍ਖਾਰਂ ਪਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ; વੇਦਨਾਸੁ વੇਦਨਾਨੁਪਸ੍ਸੀ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁ વਿਹਰਤਿ ਆਤਾਪੀ ਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਸਤਿਮਾ વਿਨੇਯ੍ਯ ਲੋਕੇ ਅਭਿਜ੍ਝਾਦੋਮਨਸ੍ਸਂ। વੇਦਨਾਸੁ વੇਦਨਾਞ੍ਞਤਰਾਹਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏવਂ વਦਾਮਿ ਯਦਿਦਂ – ਅਸ੍ਸਾਸਪਸ੍ਸਾਸਾਨਂ ਸਾਧੁਕਂ ਮਨਸਿਕਾਰਂ। ਤਸ੍ਮਾਤਿਹ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, વੇਦਨਾਸੁ વੇਦਨਾਨੁਪਸ੍ਸੀ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁ વਿਹਰਤਿ ਆਤਾਪੀ ਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਸਤਿਮਾ વਿਨੇਯ੍ਯ ਲੋਕੇ ਅਭਿਜ੍ਝਾਦੋਮਨਸ੍ਸਂ।
‘‘Yasmiṃ samaye, bhikkhave, bhikkhu ‘pītipaṭisaṃvedī assasissāmī’ti sikkhati, ‘pītipaṭisaṃvedī passasissāmī’ti sikkhati; ‘sukhapaṭisaṃvedī assasissāmī’ti sikkhati, ‘sukhapaṭisaṃvedī passasissāmī’ti sikkhati; ‘cittasaṅkhārapaṭisaṃvedī assasissāmī’ti sikkhati, ‘cittasaṅkhārapaṭisaṃvedī passasissāmī’ti sikkhati; ‘passambhayaṃ cittasaṅkhāraṃ assasissāmī’ti sikkhati, ‘passambhayaṃ cittasaṅkhāraṃ passasissāmī’ti sikkhati; vedanāsu vedanānupassī, bhikkhave, tasmiṃ samaye bhikkhu viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Vedanāsu vedanāññatarāhaṃ, bhikkhave, evaṃ vadāmi yadidaṃ – assāsapassāsānaṃ sādhukaṃ manasikāraṃ. Tasmātiha, bhikkhave, vedanāsu vedanānupassī tasmiṃ samaye bhikkhu viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ.
‘‘ਯਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ‘ਚਿਤ੍ਤਪਟਿਸਂવੇਦੀ ਅਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ, ‘ਚਿਤ੍ਤਪਟਿਸਂવੇਦੀ ਪਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ; ‘ਅਭਿਪ੍ਪਮੋਦਯਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ, ‘ਅਭਿਪ੍ਪਮੋਦਯਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ; ‘ਸਮਾਦਹਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ, ‘ਸਮਾਦਹਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ; ‘વਿਮੋਚਯਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ, ‘વਿਮੋਚਯਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ; ਚਿਤ੍ਤੇ ਚਿਤ੍ਤਾਨੁਪਸ੍ਸੀ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁ વਿਹਰਤਿ ਆਤਾਪੀ ਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਸਤਿਮਾ વਿਨੇਯ੍ਯ ਲੋਕੇ ਅਭਿਜ੍ਝਾਦੋਮਨਸ੍ਸਂ। ਨਾਹਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਮੁਟ੍ਠਸ੍ਸਤਿਸ੍ਸ ਅਸਮ੍ਪਜਾਨਸ੍ਸ ਆਨਾਪਾਨਸ੍ਸਤਿਂ વਦਾਮਿ। ਤਸ੍ਮਾਤਿਹ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਚਿਤ੍ਤੇ ਚਿਤ੍ਤਾਨੁਪਸ੍ਸੀ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁ વਿਹਰਤਿ ਆਤਾਪੀ ਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਸਤਿਮਾ વਿਨੇਯ੍ਯ ਲੋਕੇ ਅਭਿਜ੍ਝਾਦੋਮਨਸ੍ਸਂ।
‘‘Yasmiṃ samaye, bhikkhave, bhikkhu ‘cittapaṭisaṃvedī assasissāmī’ti sikkhati, ‘cittapaṭisaṃvedī passasissāmī’ti sikkhati; ‘abhippamodayaṃ cittaṃ assasissāmī’ti sikkhati, ‘abhippamodayaṃ cittaṃ passasissāmī’ti sikkhati; ‘samādahaṃ cittaṃ assasissāmī’ti sikkhati, ‘samādahaṃ cittaṃ passasissāmī’ti sikkhati; ‘vimocayaṃ cittaṃ assasissāmī’ti sikkhati, ‘vimocayaṃ cittaṃ passasissāmī’ti sikkhati; citte cittānupassī, bhikkhave, tasmiṃ samaye bhikkhu viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Nāhaṃ, bhikkhave, muṭṭhassatissa asampajānassa ānāpānassatiṃ vadāmi. Tasmātiha, bhikkhave, citte cittānupassī tasmiṃ samaye bhikkhu viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ.
‘‘ਯਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ‘ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸੀ ਅਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ, ‘ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸੀ ਪਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ; ‘વਿਰਾਗਾਨੁਪਸ੍ਸੀ ਅਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ, ‘વਿਰਾਗਾਨੁਪਸ੍ਸੀ ਪਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ; ‘ਨਿਰੋਧਾਨੁਪਸ੍ਸੀ ਅਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ, ‘ਨਿਰੋਧਾਨੁਪਸ੍ਸੀ ਪਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ; ‘ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾਨੁਪਸ੍ਸੀ ਅਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ, ‘ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾਨੁਪਸ੍ਸੀ ਪਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ; ਧਮ੍ਮੇਸੁ ਧਮ੍ਮਾਨੁਪਸ੍ਸੀ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁ વਿਹਰਤਿ ਆਤਾਪੀ ਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਸਤਿਮਾ વਿਨੇਯ੍ਯ ਲੋਕੇ ਅਭਿਜ੍ਝਾਦੋਮਨਸ੍ਸਂ। ਸੋ ਯਂ ਤਂ ਅਭਿਜ੍ਝਾਦੋਮਨਸ੍ਸਾਨਂ ਪਹਾਨਂ ਤਂ ਪਞ੍ਞਾਯ ਦਿਸ੍વਾ ਸਾਧੁਕਂ ਅਜ੍ਝੁਪੇਕ੍ਖਿਤਾ ਹੋਤਿ। ਤਸ੍ਮਾਤਿਹ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਮ੍ਮੇਸੁ ਧਮ੍ਮਾਨੁਪਸ੍ਸੀ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁ વਿਹਰਤਿ ਆਤਾਪੀ ਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਸਤਿਮਾ વਿਨੇਯ੍ਯ ਲੋਕੇ ਅਭਿਜ੍ਝਾਦੋਮਨਸ੍ਸਂ।
‘‘Yasmiṃ samaye, bhikkhave, bhikkhu ‘aniccānupassī assasissāmī’ti sikkhati, ‘aniccānupassī passasissāmī’ti sikkhati; ‘virāgānupassī assasissāmī’ti sikkhati, ‘virāgānupassī passasissāmī’ti sikkhati; ‘nirodhānupassī assasissāmī’ti sikkhati, ‘nirodhānupassī passasissāmī’ti sikkhati; ‘paṭinissaggānupassī assasissāmī’ti sikkhati, ‘paṭinissaggānupassī passasissāmī’ti sikkhati; dhammesu dhammānupassī, bhikkhave, tasmiṃ samaye bhikkhu viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. So yaṃ taṃ abhijjhādomanassānaṃ pahānaṃ taṃ paññāya disvā sādhukaṃ ajjhupekkhitā hoti. Tasmātiha, bhikkhave, dhammesu dhammānupassī tasmiṃ samaye bhikkhu viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ.
‘‘ਏવਂ ਭਾવਿਤਾ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਆਨਾਪਾਨਸ੍ਸਤਿ ਏવਂ ਬਹੁਲੀਕਤਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨੇ ਪਰਿਪੂਰੇਤਿ।
‘‘Evaṃ bhāvitā kho, bhikkhave, ānāpānassati evaṃ bahulīkatā cattāro satipaṭṭhāne paripūreti.
੧੫੦. ‘‘ਕਥਂ ਭਾવਿਤਾ ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾ ਕਥਂ ਬਹੁਲੀਕਤਾ ਸਤ੍ਤ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੇ ਪਰਿਪੂਰੇਨ੍ਤਿ? ਯਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਕਾਯੇ ਕਾਯਾਨੁਪਸ੍ਸੀ વਿਹਰਤਿ ਆਤਾਪੀ ਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਸਤਿਮਾ વਿਨੇਯ੍ਯ ਲੋਕੇ ਅਭਿਜ੍ਝਾਦੋਮਨਸ੍ਸਂ, ਉਪਟ੍ਠਿਤਾਸ੍ਸ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਤਿ ਹੋਤਿ ਅਸਮ੍ਮੁਟ੍ਠਾ 15। ਯਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਉਪਟ੍ਠਿਤਾ ਸਤਿ ਹੋਤਿ ਅਸਮ੍ਮੁਟ੍ਠਾ, ਸਤਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਆਰਦ੍ਧੋ ਹੋਤਿ। ਸਤਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁ ਭਾવੇਤਿ, ਸਤਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਭਾવਨਾਪਾਰਿਪੂਰਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ।
150. ‘‘Kathaṃ bhāvitā ca, bhikkhave, cattāro satipaṭṭhānā kathaṃ bahulīkatā satta bojjhaṅge paripūrenti? Yasmiṃ samaye, bhikkhave, bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ, upaṭṭhitāssa tasmiṃ samaye sati hoti asammuṭṭhā 16. Yasmiṃ samaye, bhikkhave, bhikkhuno upaṭṭhitā sati hoti asammuṭṭhā, satisambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno āraddho hoti. Satisambojjhaṅgaṃ tasmiṃ samaye bhikkhu bhāveti, satisambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno bhāvanāpāripūriṃ gacchati.
‘‘ਸੋ ਤਥਾਸਤੋ વਿਹਰਨ੍ਤੋ ਤਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਞ੍ਞਾਯ ਪવਿਚਿਨਤਿ ਪવਿਚਯਤਿ 17 ਪਰਿવੀਮਂਸਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ। ਯਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਤਥਾਸਤੋ વਿਹਰਨ੍ਤੋ ਤਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਞ੍ਞਾਯ ਪવਿਚਿਨਤਿ ਪવਿਚਯਤਿ ਪਰਿવੀਮਂਸਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਧਮ੍ਮવਿਚਯਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਆਰਦ੍ਧੋ ਹੋਤਿ, ਧਮ੍ਮવਿਚਯਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁ ਭਾવੇਤਿ, ਧਮ੍ਮવਿਚਯਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਭਾવਨਾਪਾਰਿਪੂਰਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ।
‘‘So tathāsato viharanto taṃ dhammaṃ paññāya pavicinati pavicayati 18 parivīmaṃsaṃ āpajjati. Yasmiṃ samaye, bhikkhave, bhikkhu tathāsato viharanto taṃ dhammaṃ paññāya pavicinati pavicayati parivīmaṃsaṃ āpajjati, dhammavicayasambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno āraddho hoti, dhammavicayasambojjhaṅgaṃ tasmiṃ samaye bhikkhu bhāveti, dhammavicayasambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno bhāvanāpāripūriṃ gacchati.
‘‘ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਞ੍ਞਾਯ ਪવਿਚਿਨਤੋ ਪવਿਚਯਤੋ ਪਰਿવੀਮਂਸਂ ਆਪਜ੍ਜਤੋ ਆਰਦ੍ਧਂ ਹੋਤਿ વੀਰਿਯਂ ਅਸਲ੍ਲੀਨਂ। ਯਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਤਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਞ੍ਞਾਯ ਪવਿਚਿਨਤੋ ਪવਿਚਯਤੋ ਪਰਿવੀਮਂਸਂ ਆਪਜ੍ਜਤੋ ਆਰਦ੍ਧਂ ਹੋਤਿ વੀਰਿਯਂ ਅਸਲ੍ਲੀਨਂ, વੀਰਿਯਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਆਰਦ੍ਧੋ ਹੋਤਿ, વੀਰਿਯਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁ ਭਾવੇਤਿ, વੀਰਿਯਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਭਾવਨਾਪਾਰਿਪੂਰਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ।
‘‘Tassa taṃ dhammaṃ paññāya pavicinato pavicayato parivīmaṃsaṃ āpajjato āraddhaṃ hoti vīriyaṃ asallīnaṃ. Yasmiṃ samaye, bhikkhave, bhikkhuno taṃ dhammaṃ paññāya pavicinato pavicayato parivīmaṃsaṃ āpajjato āraddhaṃ hoti vīriyaṃ asallīnaṃ, vīriyasambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno āraddho hoti, vīriyasambojjhaṅgaṃ tasmiṃ samaye bhikkhu bhāveti, vīriyasambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno bhāvanāpāripūriṃ gacchati.
‘‘ਆਰਦ੍ਧવੀਰਿਯਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਪੀਤਿ ਨਿਰਾਮਿਸਾ। ਯਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਆਰਦ੍ਧવੀਰਿਯਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਪੀਤਿ ਨਿਰਾਮਿਸਾ, ਪੀਤਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਆਰਦ੍ਧੋ ਹੋਤਿ, ਪੀਤਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁ ਭਾવੇਤਿ, ਪੀਤਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਭਾવਨਾਪਾਰਿਪੂਰਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ।
‘‘Āraddhavīriyassa uppajjati pīti nirāmisā. Yasmiṃ samaye, bhikkhave, bhikkhuno āraddhavīriyassa uppajjati pīti nirāmisā, pītisambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno āraddho hoti, pītisambojjhaṅgaṃ tasmiṃ samaye bhikkhu bhāveti, pītisambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno bhāvanāpāripūriṃ gacchati.
‘‘ਪੀਤਿਮਨਸ੍ਸ ਕਾਯੋਪਿ ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਤਿ, ਚਿਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਤਿ। ਯਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਪੀਤਿਮਨਸ੍ਸ ਕਾਯੋਪਿ ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਤਿ, ਚਿਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਤਿ, ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਆਰਦ੍ਧੋ ਹੋਤਿ, ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁ ਭਾવੇਤਿ, ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਭਾવਨਾਪਾਰਿਪੂਰਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ।
‘‘Pītimanassa kāyopi passambhati, cittampi passambhati. Yasmiṃ samaye, bhikkhave, bhikkhuno pītimanassa kāyopi passambhati, cittampi passambhati, passaddhisambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno āraddho hoti, passaddhisambojjhaṅgaṃ tasmiṃ samaye bhikkhu bhāveti, passaddhisambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno bhāvanāpāripūriṃ gacchati.
‘‘ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਕਾਯਸ੍ਸ ਸੁਖਿਨੋ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਮਾਧਿਯਤਿ। ਯਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਕਾਯਸ੍ਸ ਸੁਖਿਨੋ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਮਾਧਿਯਤਿ, ਸਮਾਧਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਆਰਦ੍ਧੋ ਹੋਤਿ, ਸਮਾਧਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁ ਭਾવੇਤਿ, ਸਮਾਧਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਭਾવਨਾਪਾਰਿਪੂਰਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ।
‘‘Passaddhakāyassa sukhino cittaṃ samādhiyati. Yasmiṃ samaye, bhikkhave, bhikkhuno passaddhakāyassa sukhino cittaṃ samādhiyati, samādhisambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno āraddho hoti, samādhisambojjhaṅgaṃ tasmiṃ samaye bhikkhu bhāveti, samādhisambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno bhāvanāpāripūriṃ gacchati.
‘‘ਸੋ ਤਥਾਸਮਾਹਿਤਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਾਧੁਕਂ ਅਜ੍ਝੁਪੇਕ੍ਖਿਤਾ ਹੋਤਿ। ਯਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਤਥਾਸਮਾਹਿਤਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਾਧੁਕਂ ਅਜ੍ਝੁਪੇਕ੍ਖਿਤਾ ਹੋਤਿ, ਉਪੇਕ੍ਖਾਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਆਰਦ੍ਧੋ ਹੋਤਿ, ਉਪੇਕ੍ਖਾਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁ ਭਾવੇਤਿ, ਉਪੇਕ੍ਖਾਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਭਾવਨਾਪਾਰਿਪੂਰਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ।
‘‘So tathāsamāhitaṃ cittaṃ sādhukaṃ ajjhupekkhitā hoti. Yasmiṃ samaye, bhikkhave, bhikkhu tathāsamāhitaṃ cittaṃ sādhukaṃ ajjhupekkhitā hoti, upekkhāsambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno āraddho hoti, upekkhāsambojjhaṅgaṃ tasmiṃ samaye bhikkhu bhāveti, upekkhāsambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno bhāvanāpāripūriṃ gacchati.
੧੫੧. ‘‘ਯਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ વੇਦਨਾਸੁ…ਪੇ॰… ਚਿਤ੍ਤੇ… ਧਮ੍ਮੇਸੁ ਧਮ੍ਮਾਨੁਪਸ੍ਸੀ વਿਹਰਤਿ ਆਤਾਪੀ ਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਸਤਿਮਾ વਿਨੇਯ੍ਯ ਲੋਕੇ ਅਭਿਜ੍ਝਾਦੋਮਨਸ੍ਸਂ, ਉਪਟ੍ਠਿਤਾਸ੍ਸ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਤਿ ਹੋਤਿ ਅਸਮ੍ਮੁਟ੍ਠਾ। ਯਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਉਪਟ੍ਠਿਤਾ ਸਤਿ ਹੋਤਿ ਅਸਮ੍ਮੁਟ੍ਠਾ, ਸਤਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਆਰਦ੍ਧੋ ਹੋਤਿ, ਸਤਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁ ਭਾવੇਤਿ, ਸਤਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਭਾવਨਾਪਾਰਿਪੂਰਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ।
151. ‘‘Yasmiṃ samaye, bhikkhave, bhikkhu vedanāsu…pe… citte… dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ, upaṭṭhitāssa tasmiṃ samaye sati hoti asammuṭṭhā. Yasmiṃ samaye, bhikkhave, bhikkhuno upaṭṭhitā sati hoti asammuṭṭhā, satisambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno āraddho hoti, satisambojjhaṅgaṃ tasmiṃ samaye bhikkhu bhāveti, satisambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno bhāvanāpāripūriṃ gacchati.
‘‘ਸੋ ਤਥਾਸਤੋ વਿਹਰਨ੍ਤੋ ਤਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਞ੍ਞਾਯ ਪવਿਚਿਨਤਿ ਪવਿਚਯਤਿ ਪਰਿવੀਮਂਸਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ। ਯਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਤਥਾਸਤੋ વਿਹਰਨ੍ਤੋ ਤਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਞ੍ਞਾਯ ਪવਿਚਿਨਤਿ ਪવਿਚਯਤਿ ਪਰਿવੀਮਂਸਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਧਮ੍ਮવਿਚਯਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਆਰਦ੍ਧੋ ਹੋਤਿ, ਧਮ੍ਮવਿਚਯਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁ ਭਾવੇਤਿ, ਧਮ੍ਮવਿਚਯਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਭਾવਨਾਪਾਰਿਪੂਰਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ।
‘‘So tathāsato viharanto taṃ dhammaṃ paññāya pavicinati pavicayati parivīmaṃsaṃ āpajjati. Yasmiṃ samaye, bhikkhave, bhikkhu tathāsato viharanto taṃ dhammaṃ paññāya pavicinati pavicayati parivīmaṃsaṃ āpajjati, dhammavicayasambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno āraddho hoti, dhammavicayasambojjhaṅgaṃ tasmiṃ samaye bhikkhu bhāveti, dhammavicayasambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno bhāvanāpāripūriṃ gacchati.
‘‘ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਞ੍ਞਾਯ ਪવਿਚਿਨਤੋ ਪવਿਚਯਤੋ ਪਰਿવੀਮਂਸਂ ਆਪਜ੍ਜਤੋ ਆਰਦ੍ਧਂ ਹੋਤਿ વੀਰਿਯਂ ਅਸਲ੍ਲੀਨਂ। ਯਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਤਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਞ੍ਞਾਯ ਪવਿਚਿਨਤੋ ਪવਿਚਯਤੋ ਪਰਿવੀਮਂਸਂ ਆਪਜ੍ਜਤੋ ਆਰਦ੍ਧਂ ਹੋਤਿ વੀਰਿਯਂ ਅਸਲ੍ਲੀਨਂ, વੀਰਿਯਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਆਰਦ੍ਧੋ ਹੋਤਿ, વੀਰਿਯਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁ ਭਾવੇਤਿ, વੀਰਿਯਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਭਾવਨਾਪਾਰਿਪੂਰਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ।
‘‘Tassa taṃ dhammaṃ paññāya pavicinato pavicayato parivīmaṃsaṃ āpajjato āraddhaṃ hoti vīriyaṃ asallīnaṃ. Yasmiṃ samaye, bhikkhave, bhikkhuno taṃ dhammaṃ paññāya pavicinato pavicayato parivīmaṃsaṃ āpajjato āraddhaṃ hoti vīriyaṃ asallīnaṃ, vīriyasambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno āraddho hoti, vīriyasambojjhaṅgaṃ tasmiṃ samaye bhikkhu bhāveti, vīriyasambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno bhāvanāpāripūriṃ gacchati.
‘‘ਆਰਦ੍ਧવੀਰਿਯਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਪੀਤਿ ਨਿਰਾਮਿਸਾ। ਯਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਆਰਦ੍ਧવੀਰਿਯਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਪੀਤਿ ਨਿਰਾਮਿਸਾ, ਪੀਤਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਆਰਦ੍ਧੋ ਹੋਤਿ, ਪੀਤਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁ ਭਾવੇਤਿ, ਪੀਤਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਭਾવਨਾਪਾਰਿਪੂਰਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ।
‘‘Āraddhavīriyassa uppajjati pīti nirāmisā. Yasmiṃ samaye, bhikkhave, bhikkhuno āraddhavīriyassa uppajjati pīti nirāmisā, pītisambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno āraddho hoti, pītisambojjhaṅgaṃ tasmiṃ samaye bhikkhu bhāveti, pītisambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno bhāvanāpāripūriṃ gacchati.
‘‘ਪੀਤਿਮਨਸ੍ਸ ਕਾਯੋਪਿ ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਤਿ, ਚਿਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਤਿ। ਯਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਪੀਤਿਮਨਸ੍ਸ ਕਾਯੋਪਿ ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਤਿ, ਚਿਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਤਿ, ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਆਰਦ੍ਧੋ ਹੋਤਿ, ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁ ਭਾવੇਤਿ, ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਭਾવਨਾਪਾਰਿਪੂਰਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ।
‘‘Pītimanassa kāyopi passambhati, cittampi passambhati. Yasmiṃ samaye, bhikkhave, bhikkhuno pītimanassa kāyopi passambhati, cittampi passambhati, passaddhisambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno āraddho hoti, passaddhisambojjhaṅgaṃ tasmiṃ samaye bhikkhu bhāveti, passaddhisambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno bhāvanāpāripūriṃ gacchati.
‘‘ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਕਾਯਸ੍ਸ ਸੁਖਿਨੋ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਮਾਧਿਯਤਿ। ਯਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਕਾਯਸ੍ਸ ਸੁਖਿਨੋ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਮਾਧਿਯਤਿ, ਸਮਾਧਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਆਰਦ੍ਧੋ ਹੋਤਿ, ਸਮਾਧਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁ ਭਾવੇਤਿ, ਸਮਾਧਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਭਾવਨਾਪਾਰਿਪੂਰਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ।
‘‘Passaddhakāyassa sukhino cittaṃ samādhiyati. Yasmiṃ samaye, bhikkhave, bhikkhuno passaddhakāyassa sukhino cittaṃ samādhiyati, samādhisambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno āraddho hoti, samādhisambojjhaṅgaṃ tasmiṃ samaye bhikkhu bhāveti, samādhisambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno bhāvanāpāripūriṃ gacchati.
‘‘ਸੋ ਤਥਾਸਮਾਹਿਤਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਾਧੁਕਂ ਅਜ੍ਝੁਪੇਕ੍ਖਿਤਾ ਹੋਤਿ। ਯਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਤਥਾਸਮਾਹਿਤਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਾਧੁਕਂ ਅਜ੍ਝੁਪੇਕ੍ਖਿਤਾ ਹੋਤਿ, ਉਪੇਕ੍ਖਾਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਆਰਦ੍ਧੋ ਹੋਤਿ, ਉਪੇਕ੍ਖਾਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁ ਭਾવੇਤਿ, ਉਪੇਕ੍ਖਾਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਭਾવਨਾਪਾਰਿਪੂਰਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਏવਂ ਭਾવਿਤਾ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾ ਏવਂ ਬਹੁਲੀਕਤਾ ਸਤ੍ਤ ਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੇ ਪਰਿਪੂਰੇਨ੍ਤਿ।
‘‘So tathāsamāhitaṃ cittaṃ sādhukaṃ ajjhupekkhitā hoti. Yasmiṃ samaye, bhikkhave, bhikkhu tathāsamāhitaṃ cittaṃ sādhukaṃ ajjhupekkhitā hoti, upekkhāsambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno āraddho hoti, upekkhāsambojjhaṅgaṃ tasmiṃ samaye bhikkhu bhāveti, upekkhāsambojjhaṅgo tasmiṃ samaye bhikkhuno bhāvanāpāripūriṃ gacchati. Evaṃ bhāvitā kho, bhikkhave, cattāro satipaṭṭhānā evaṃ bahulīkatā satta sambojjhaṅge paripūrenti.
੧੫੨. ‘‘ਕਥਂ ਭਾવਿਤਾ ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਤ੍ਤ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਾ ਕਥਂ ਬਹੁਲੀਕਤਾ વਿਜ੍ਜਾવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਪਰਿਪੂਰੇਨ੍ਤਿ ? ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਤਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਂ ਭਾવੇਤਿ વਿવੇਕਨਿਸ੍ਸਿਤਂ વਿਰਾਗਨਿਸ੍ਸਿਤਂ ਨਿਰੋਧਨਿਸ੍ਸਿਤਂ વੋਸ੍ਸਗ੍ਗਪਰਿਣਾਮਿਂ। ਧਮ੍ਮવਿਚਯਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਂ ਭਾવੇਤਿ…ਪੇ॰… વੀਰਿਯਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਂ ਭਾવੇਤਿ… ਪੀਤਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਂ ਭਾવੇਤਿ… ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਂ ਭਾવੇਤਿ… ਸਮਾਧਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਂ ਭਾવੇਤਿ… ਉਪੇਕ੍ਖਾਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਂ ਭਾવੇਤਿ વਿવੇਕਨਿਸ੍ਸਿਤਂ વਿਰਾਗਨਿਸ੍ਸਿਤਂ ਨਿਰੋਧਨਿਸ੍ਸਿਤਂ વੋਸ੍ਸਗ੍ਗਪਰਿਣਾਮਿਂ। ਏવਂ ਭਾવਿਤਾ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਤ੍ਤ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਾ ਏવਂ ਬਹੁਲੀਕਤਾ વਿਜ੍ਜਾવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਪਰਿਪੂਰੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿ।
152. ‘‘Kathaṃ bhāvitā ca, bhikkhave, satta bojjhaṅgā kathaṃ bahulīkatā vijjāvimuttiṃ paripūrenti ? Idha, bhikkhave, bhikkhu satisambojjhaṅgaṃ bhāveti vivekanissitaṃ virāganissitaṃ nirodhanissitaṃ vossaggapariṇāmiṃ. Dhammavicayasambojjhaṅgaṃ bhāveti…pe… vīriyasambojjhaṅgaṃ bhāveti… pītisambojjhaṅgaṃ bhāveti… passaddhisambojjhaṅgaṃ bhāveti… samādhisambojjhaṅgaṃ bhāveti… upekkhāsambojjhaṅgaṃ bhāveti vivekanissitaṃ virāganissitaṃ nirodhanissitaṃ vossaggapariṇāmiṃ. Evaṃ bhāvitā kho, bhikkhave, satta bojjhaṅgā evaṃ bahulīkatā vijjāvimuttiṃ paripūrentī’’ti.
ਇਦਮવੋਚ ਭਗવਾ। ਅਤ੍ਤਮਨਾ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਗવਤੋ ਭਾਸਿਤਂ ਅਭਿਨਨ੍ਦੁਨ੍ਤਿ।
Idamavoca bhagavā. Attamanā te bhikkhū bhagavato bhāsitaṃ abhinandunti.
ਆਨਾਪਾਨਸ੍ਸਤਿਸੁਤ੍ਤਂ ਨਿਟ੍ਠਿਤਂ ਅਟ੍ਠਮਂ।
Ānāpānassatisuttaṃ niṭṭhitaṃ aṭṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ੮. ਆਨਾਪਾਨਸ੍ਸਤਿਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 8. Ānāpānassatisuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ੮. ਆਨਾਪਾਨਸ੍ਸਤਿਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 8. Ānāpānassatisuttavaṇṇanā
