| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā |
अनापुच्छावरणवत्थुआदिकथावण्णना
Anāpucchāvaraṇavatthuādikathāvaṇṇanā
१०८. परस्स दुस्सीलभिक्खुस्सपीति अत्थो। केचि ‘‘दुस्सीलभिक्खूपी’’ति लिखन्ति, तं न सुन्दरं। पोराणा पन ‘‘यावततियं वुच्चमानो चे न ओरमति, सङ्घं अपलोकेत्वा नासेतब्बो, पुन पब्बज्जं याचमानोपि अपलोकेत्वा पब्बाजेतब्बो’’ति वदन्ति। भिक्खूनं उपसम्पदकम्मवाचासदिसन्ति एत्थ ‘‘यथा उपसम्पन्नो सिक्खं पच्चक्खाय यथानिवत्थपारुतोव हुत्वा पच्छा उपसम्पन्नो पुब्बे अत्तनो नवकतरस्स समानवस्सिकस्स पुन वन्दनादीनि करोति, एवं सामणेरोपि पुन गहितसरणो ततो पुब्बे अत्तनो नवकतरस्स समानवस्सिकस्स सामणेरस्स पुन वन्दनादीनि करोति। लिङ्गं पनेत्थ वुड्ढतरभावं न साधेतीति वुत्तं होती’’ति वुत्तं। विकालभोजनं सामणेरानं वीतिक्कमेवाति एके। ‘‘अच्चयो मं, भन्ते, अच्चागमा’’तिआदिना नयेन अच्चयं देसापेतब्बो। ‘‘दिट्ठिया अनिस्सज्जनेन ‘त्वं, सामणेर, गच्छा’ति वुत्तेयेव पाराजिको होती’’ति वुत्तं, ‘‘यावततियन्ति वुत्तत्ता बुद्धादीनं अवण्णभासितमत्तेन च दिट्ठिग्गहितमत्तेन च सरणानि न भिज्जन्तीति वुत्तं होती’’ति वदन्ति। एवं सन्ते पाणातिपातादिं करोन्तस्सापि तं सम्भोतीति मम तक्को। ‘‘निस्सीलस्स पुन नासना वुत्ता’’ति च केचि वदन्ति, तं युत्तं विय। न हि भगवा सीलवन्तस्स लिङ्गनासनं अनुजानातीति विचारेतब्बं, भिक्खुनिदूसकापदेसेन भब्बाभब्बे सङ्गण्हातीति पोराणा। ‘‘पब्बज्जम्पि न लभतीति यथा चेत्थ अयमत्थो दस्सितो, तथा ‘पण्डको, भिक्खवे, अनुपसम्पन्नो न उपसम्पादेतब्बो, उपसम्पन्नो नासेतब्बो’ति (महाव॰ १०९) आदिना नयेन वुत्तानम्पि पब्बज्जं नत्थीति दीपितं होति। न हि इदं ठानं ठपेत्वा तेसं पब्बज्जाय वारितट्ठानं अत्थि। ‘भिक्खुनिदूसको, भिक्खवे, अनुपसम्पन्नो न उपसम्पादेतब्बो, उपसम्पन्नो नासेतब्बो’ति (महाव॰ ११४) वुत्तेनपि समानत्ता तस्स पब्बज्जा विय तेसम्पि पब्बज्जा वारिताव होतीतिपि दस्सेतुं पुन भिक्खुनिदूसकोति गहितन्ति अपरे’’ति वुत्तं। किं इमिना? ननु अट्ठकथायं वुत्तं ‘‘यस्स चेत्थ पब्बज्जा वारिता, तं सन्धाय इदं वुत्तं अनुपसम्पन्नो न उपसम्पादेतब्बो, उपसम्पन्नो नासेतब्बो’’ति।
108. Parassa dussīlabhikkhussapīti attho. Keci ‘‘dussīlabhikkhūpī’’ti likhanti, taṃ na sundaraṃ. Porāṇā pana ‘‘yāvatatiyaṃ vuccamāno ce na oramati, saṅghaṃ apaloketvā nāsetabbo, puna pabbajjaṃ yācamānopi apaloketvā pabbājetabbo’’ti vadanti. Bhikkhūnaṃ upasampadakammavācāsadisanti ettha ‘‘yathā upasampanno sikkhaṃ paccakkhāya yathānivatthapārutova hutvā pacchā upasampanno pubbe attano navakatarassa samānavassikassa puna vandanādīni karoti, evaṃ sāmaṇeropi puna gahitasaraṇo tato pubbe attano navakatarassa samānavassikassa sāmaṇerassa puna vandanādīni karoti. Liṅgaṃ panettha vuḍḍhatarabhāvaṃ na sādhetīti vuttaṃ hotī’’ti vuttaṃ. Vikālabhojanaṃ sāmaṇerānaṃ vītikkamevāti eke. ‘‘Accayo maṃ, bhante, accāgamā’’tiādinā nayena accayaṃ desāpetabbo. ‘‘Diṭṭhiyā anissajjanena ‘tvaṃ, sāmaṇera, gacchā’ti vutteyeva pārājiko hotī’’ti vuttaṃ, ‘‘yāvatatiyanti vuttattā buddhādīnaṃ avaṇṇabhāsitamattena ca diṭṭhiggahitamattena ca saraṇāni na bhijjantīti vuttaṃ hotī’’ti vadanti. Evaṃ sante pāṇātipātādiṃ karontassāpi taṃ sambhotīti mama takko. ‘‘Nissīlassa puna nāsanā vuttā’’ti ca keci vadanti, taṃ yuttaṃ viya. Na hi bhagavā sīlavantassa liṅganāsanaṃ anujānātīti vicāretabbaṃ, bhikkhunidūsakāpadesena bhabbābhabbe saṅgaṇhātīti porāṇā. ‘‘Pabbajjampi na labhatīti yathā cettha ayamattho dassito, tathā ‘paṇḍako, bhikkhave, anupasampanno na upasampādetabbo, upasampanno nāsetabbo’ti (mahāva. 109) ādinā nayena vuttānampi pabbajjaṃ natthīti dīpitaṃ hoti. Na hi idaṃ ṭhānaṃ ṭhapetvā tesaṃ pabbajjāya vāritaṭṭhānaṃ atthi. ‘Bhikkhunidūsako, bhikkhave, anupasampanno na upasampādetabbo, upasampanno nāsetabbo’ti (mahāva. 114) vuttenapi samānattā tassa pabbajjā viya tesampi pabbajjā vāritāva hotītipi dassetuṃ puna bhikkhunidūsakoti gahitanti apare’’ti vuttaṃ. Kiṃ iminā? Nanu aṭṭhakathāyaṃ vuttaṃ ‘‘yassa cettha pabbajjā vāritā, taṃ sandhāya idaṃ vuttaṃ anupasampanno na upasampādetabbo, upasampanno nāsetabbo’’ti.
अनापुच्छावरणवत्थुआदिकथावण्णना निट्ठिता।
Anāpucchāvaraṇavatthuādikathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / विनयपिटक • Vinayapiṭaka / महावग्गपाळि • Mahāvaggapāḷi / ४४. अनापुच्छावरणवत्थु • 44. Anāpucchāvaraṇavatthu
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / विनयपिटक (अट्ठकथा) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / महावग्ग-अट्ठकथा • Mahāvagga-aṭṭhakathā / अनापुच्छावरणवत्थुआदिकथा • Anāpucchāvaraṇavatthuādikathā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / अनापुच्छावरणवत्थुआदिकथावण्णना • Anāpucchāvaraṇavatthuādikathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā / अनापुच्छावरणवत्थुआदिकथावण्णना • Anāpucchāvaraṇavatthuādikathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / पाचित्यादियोजनापाळि • Pācityādiyojanāpāḷi / ४३. अनापुच्छावरणवत्थुआदिकथा • 43. Anāpucchāvaraṇavatthuādikathā
