Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā |
อนาปุจฺฉาวรณวตฺถุอาทิกถาวณฺณนา
Anāpucchāvaraṇavatthuādikathāvaṇṇanā
๑๐๘. ปรสฺส ทุสฺสีลภิกฺขุสฺสปีติ อโตฺถฯ เกจิ ‘‘ทุสฺสีลภิกฺขูปี’’ติ ลิขนฺติ, ตํ น สุนฺทรํฯ โปราณา ปน ‘‘ยาวตติยํ วุจฺจมาโน เจ น โอรมติ, สงฺฆํ อปโลเกตฺวา นาเสตโพฺพ, ปุน ปพฺพชฺชํ ยาจมาโนปิ อปโลเกตฺวา ปพฺพาเชตโพฺพ’’ติ วทนฺติฯ ภิกฺขูนํ อุปสมฺปทกมฺมวาจาสทิสนฺติ เอตฺถ ‘‘ยถา อุปสมฺปโนฺน สิกฺขํ ปจฺจกฺขาย ยถานิวตฺถปารุโตว หุตฺวา ปจฺฉา อุปสมฺปโนฺน ปุเพฺพ อตฺตโน นวกตรสฺส สมานวสฺสิกสฺส ปุน วนฺทนาทีนิ กโรติ, เอวํ สามเณโรปิ ปุน คหิตสรโณ ตโต ปุเพฺพ อตฺตโน นวกตรสฺส สมานวสฺสิกสฺส สามเณรสฺส ปุน วนฺทนาทีนิ กโรติฯ ลิงฺคํ ปเนตฺถ วุฑฺฒตรภาวํ น สาเธตีติ วุตฺตํ โหตี’’ติ วุตฺตํฯ วิกาลโภชนํ สามเณรานํ วีติกฺกเมวาติ เอเกฯ ‘‘อจฺจโย มํ, ภเนฺต, อจฺจาคมา’’ติอาทินา นเยน อจฺจยํ เทสาเปตโพฺพฯ ‘‘ทิฎฺฐิยา อนิสฺสชฺชเนน ‘ตฺวํ, สามเณร, คจฺฉา’ติ วุเตฺตเยว ปาราชิโก โหตี’’ติ วุตฺตํ, ‘‘ยาวตติยนฺติ วุตฺตตฺตา พุทฺธาทีนํ อวณฺณภาสิตมเตฺตน จ ทิฎฺฐิคฺคหิตมเตฺตน จ สรณานิ น ภิชฺชนฺตีติ วุตฺตํ โหตี’’ติ วทนฺติฯ เอวํ สเนฺต ปาณาติปาตาทิํ กโรนฺตสฺสาปิ ตํ สโมฺภตีติ มม ตโกฺกฯ ‘‘นิสฺสีลสฺส ปุน นาสนา วุตฺตา’’ติ จ เกจิ วทนฺติ, ตํ ยุตฺตํ วิยฯ น หิ ภควา สีลวนฺตสฺส ลิงฺคนาสนํ อนุชานาตีติ วิจาเรตพฺพํ, ภิกฺขุนิทูสกาปเทเสน ภพฺพาภเพฺพ สงฺคณฺหาตีติ โปราณาฯ ‘‘ปพฺพชฺชมฺปิ น ลภตีติ ยถา เจตฺถ อยมโตฺถ ทสฺสิโต, ตถา ‘ปณฺฑโก, ภิกฺขเว, อนุปสมฺปโนฺน น อุปสมฺปาเทตโพฺพ, อุปสมฺปโนฺน นาเสตโพฺพ’ติ (มหาว. ๑๐๙) อาทินา นเยน วุตฺตานมฺปิ ปพฺพชฺชํ นตฺถีติ ทีปิตํ โหติฯ น หิ อิทํ ฐานํ ฐเปตฺวา เตสํ ปพฺพชฺชาย วาริตฎฺฐานํ อตฺถิฯ ‘ภิกฺขุนิทูสโก, ภิกฺขเว, อนุปสมฺปโนฺน น อุปสมฺปาเทตโพฺพ, อุปสมฺปโนฺน นาเสตโพฺพ’ติ (มหาว. ๑๑๔) วุเตฺตนปิ สมานตฺตา ตสฺส ปพฺพชฺชา วิย เตสมฺปิ ปพฺพชฺชา วาริตาว โหตีติปิ ทเสฺสตุํ ปุน ภิกฺขุนิทูสโกติ คหิตนฺติ อปเร’’ติ วุตฺตํฯ กิํ อิมินา? นนุ อฎฺฐกถายํ วุตฺตํ ‘‘ยสฺส เจตฺถ ปพฺพชฺชา วาริตา, ตํ สนฺธาย อิทํ วุตฺตํ อนุปสมฺปโนฺน น อุปสมฺปาเทตโพฺพ, อุปสมฺปโนฺน นาเสตโพฺพ’’ติฯ
108. Parassa dussīlabhikkhussapīti attho. Keci ‘‘dussīlabhikkhūpī’’ti likhanti, taṃ na sundaraṃ. Porāṇā pana ‘‘yāvatatiyaṃ vuccamāno ce na oramati, saṅghaṃ apaloketvā nāsetabbo, puna pabbajjaṃ yācamānopi apaloketvā pabbājetabbo’’ti vadanti. Bhikkhūnaṃ upasampadakammavācāsadisanti ettha ‘‘yathā upasampanno sikkhaṃ paccakkhāya yathānivatthapārutova hutvā pacchā upasampanno pubbe attano navakatarassa samānavassikassa puna vandanādīni karoti, evaṃ sāmaṇeropi puna gahitasaraṇo tato pubbe attano navakatarassa samānavassikassa sāmaṇerassa puna vandanādīni karoti. Liṅgaṃ panettha vuḍḍhatarabhāvaṃ na sādhetīti vuttaṃ hotī’’ti vuttaṃ. Vikālabhojanaṃ sāmaṇerānaṃ vītikkamevāti eke. ‘‘Accayo maṃ, bhante, accāgamā’’tiādinā nayena accayaṃ desāpetabbo. ‘‘Diṭṭhiyā anissajjanena ‘tvaṃ, sāmaṇera, gacchā’ti vutteyeva pārājiko hotī’’ti vuttaṃ, ‘‘yāvatatiyanti vuttattā buddhādīnaṃ avaṇṇabhāsitamattena ca diṭṭhiggahitamattena ca saraṇāni na bhijjantīti vuttaṃ hotī’’ti vadanti. Evaṃ sante pāṇātipātādiṃ karontassāpi taṃ sambhotīti mama takko. ‘‘Nissīlassa puna nāsanā vuttā’’ti ca keci vadanti, taṃ yuttaṃ viya. Na hi bhagavā sīlavantassa liṅganāsanaṃ anujānātīti vicāretabbaṃ, bhikkhunidūsakāpadesena bhabbābhabbe saṅgaṇhātīti porāṇā. ‘‘Pabbajjampi na labhatīti yathā cettha ayamattho dassito, tathā ‘paṇḍako, bhikkhave, anupasampanno na upasampādetabbo, upasampanno nāsetabbo’ti (mahāva. 109) ādinā nayena vuttānampi pabbajjaṃ natthīti dīpitaṃ hoti. Na hi idaṃ ṭhānaṃ ṭhapetvā tesaṃ pabbajjāya vāritaṭṭhānaṃ atthi. ‘Bhikkhunidūsako, bhikkhave, anupasampanno na upasampādetabbo, upasampanno nāsetabbo’ti (mahāva. 114) vuttenapi samānattā tassa pabbajjā viya tesampi pabbajjā vāritāva hotītipi dassetuṃ puna bhikkhunidūsakoti gahitanti apare’’ti vuttaṃ. Kiṃ iminā? Nanu aṭṭhakathāyaṃ vuttaṃ ‘‘yassa cettha pabbajjā vāritā, taṃ sandhāya idaṃ vuttaṃ anupasampanno na upasampādetabbo, upasampanno nāsetabbo’’ti.
อนาปุจฺฉาวรณวตฺถุอาทิกถาวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Anāpucchāvaraṇavatthuādikathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / มหาวคฺคปาฬิ • Mahāvaggapāḷi / ๔๔. อนาปุจฺฉาวรณวตฺถุ • 44. Anāpucchāvaraṇavatthu
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / มหาวคฺค-อฎฺฐกถา • Mahāvagga-aṭṭhakathā / อนาปุจฺฉาวรณวตฺถุอาทิกถา • Anāpucchāvaraṇavatthuādikathā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā / อนาปุจฺฉาวรณวตฺถุอาทิกถาวณฺณนา • Anāpucchāvaraṇavatthuādikathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā / อนาปุจฺฉาวรณวตฺถุอาทิกถาวณฺณนา • Anāpucchāvaraṇavatthuādikathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi / ๔๓. อนาปุจฺฉาวรณวตฺถุอาทิกถา • 43. Anāpucchāvaraṇavatthuādikathā