Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්තනිකාය • Saṃyuttanikāya |
10. අනාථපිණ්ඩිකසුත්තං
10. Anāthapiṇḍikasuttaṃ
101. එකමන්තං ඨිතො ඛො අනාථපිණ්ඩිකො දෙවපුත්තො භගවතො සන්තිකෙ ඉමා ගාථායො අභාසි –
101. Ekamantaṃ ṭhito kho anāthapiṇḍiko devaputto bhagavato santike imā gāthāyo abhāsi –
‘‘ඉදඤ්හි තං ජෙතවනං, ඉසිසඞ්ඝනිසෙවිතං;
‘‘Idañhi taṃ jetavanaṃ, isisaṅghanisevitaṃ;
ආවුත්ථං ධම්මරාජෙන, පීතිසඤ්ජනනං මම.
Āvutthaṃ dhammarājena, pītisañjananaṃ mama.
‘‘කම්මං විජ්ජා ච ධම්මො ච, සීලං ජීවිතමුත්තමං;
‘‘Kammaṃ vijjā ca dhammo ca, sīlaṃ jīvitamuttamaṃ;
එතෙන මච්චා සුජ්ඣන්ති, න ගොත්තෙන ධනෙන වා.
Etena maccā sujjhanti, na gottena dhanena vā.
‘‘තස්මා හි පණ්ඩිතො පොසො, සම්පස්සං අත්ථමත්තනො;
‘‘Tasmā hi paṇḍito poso, sampassaṃ atthamattano;
යොනිසො විචිනෙ ධම්මං, එවං තත්ථ විසුජ්ඣති.
Yoniso vicine dhammaṃ, evaṃ tattha visujjhati.
‘‘සාරිපුත්තොව පඤ්ඤාය, සීලෙන උපසමෙන ච;
‘‘Sāriputtova paññāya, sīlena upasamena ca;
යොපි පාරඞ්ගතො භික්ඛු, එතාවපරමො සියා’’ති.
Yopi pāraṅgato bhikkhu, etāvaparamo siyā’’ti.
ඉදමවොච අනාථපිණ්ඩිකො දෙවපුත්තො. ඉදං වත්වා භගවන්තං අභිවාදෙත්වා පදක්ඛිණං කත්වා තත්ථෙවන්තරධායීති.
Idamavoca anāthapiṇḍiko devaputto. Idaṃ vatvā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā tatthevantaradhāyīti.
අථ ඛො භගවා තස්සා රත්තියා අච්චයෙන භික්ඛූ ආමන්තෙසි – ‘‘ඉමං, භික්ඛවෙ, රත්තිං අඤ්ඤතරො දෙවපුත්තො අභික්කන්තාය රත්තියා අභික්කන්තවණ්ණො කෙවලකප්පං ජෙතවනං ඔභාසෙත්වා යෙනාහං තෙනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා මං අභිවාදෙත්වා එකමන්තං අට්ඨාසි. එකමන්තං ඨිතො ඛො, භික්ඛවෙ, සො දෙවපුත්තො මම සන්තිකෙ ඉමා ගාථායො අභාසි –
Atha kho bhagavā tassā rattiyā accayena bhikkhū āmantesi – ‘‘imaṃ, bhikkhave, rattiṃ aññataro devaputto abhikkantāya rattiyā abhikkantavaṇṇo kevalakappaṃ jetavanaṃ obhāsetvā yenāhaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā maṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Ekamantaṃ ṭhito kho, bhikkhave, so devaputto mama santike imā gāthāyo abhāsi –
‘‘ඉදඤ්හි තං ජෙතවනං, ඉසිසඞ්ඝනිසෙවිතං;
‘‘Idañhi taṃ jetavanaṃ, isisaṅghanisevitaṃ;
ආවුත්ථං ධම්මරාජෙන, පීතිසඤ්ජනනං මම.
Āvutthaṃ dhammarājena, pītisañjananaṃ mama.
‘‘කම්මං විජ්ජා ච ධම්මො ච, සීලං ජීවිතමුත්තමං;
‘‘Kammaṃ vijjā ca dhammo ca, sīlaṃ jīvitamuttamaṃ;
එතෙන මච්චා සුජ්ඣන්ති, න ගොත්තෙන ධනෙන වා.
Etena maccā sujjhanti, na gottena dhanena vā.
‘‘තස්මා හි පණ්ඩිතො පොසො, සම්පස්සං අත්ථමත්තනො;
‘‘Tasmā hi paṇḍito poso, sampassaṃ atthamattano;
යොනිසො විචිනෙ ධම්මං, එවං තත්ථ විසුජ්ඣති.
Yoniso vicine dhammaṃ, evaṃ tattha visujjhati.
‘‘සාරිපුත්තොව පඤ්ඤාය, සීලෙන උපසමෙන ච;
‘‘Sāriputtova paññāya, sīlena upasamena ca;
යොපි පාරඞ්ගතො භික්ඛු, එතාවපරමො සියා’’ති.
Yopi pāraṅgato bhikkhu, etāvaparamo siyā’’ti.
‘‘ඉදමවොච, භික්ඛවෙ, සො දෙවපුත්තො. ඉදං වත්වා මං අභිවාදෙත්වා පදක්ඛිණං කත්වා තත්ථෙවන්තරධායී’’ති.
‘‘Idamavoca, bhikkhave, so devaputto. Idaṃ vatvā maṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā tatthevantaradhāyī’’ti.
එවං වුත්තෙ, ආයස්මා ආනන්දො භගවන්තං එතදවොච – ‘‘සො හි නූන, භන්තෙ, අනාථපිණ්ඩිකො දෙවපුත්තො භවිස්සති. අනාථපිණ්ඩිකො ගහපති ආයස්මන්තෙ සාරිපුත්තෙ අභිප්පසන්නො අහොසී’’ති. ‘‘සාධු සාධු, ආනන්ද, යාවතකං ඛො, ආනන්ද, තක්කාය පත්තබ්බං අනුප්පත්තං තං තයා. අනාථපිණ්ඩිකො හි සො, ආනන්ද, දෙවපුත්තො’’ති.
Evaṃ vutte, āyasmā ānando bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘so hi nūna, bhante, anāthapiṇḍiko devaputto bhavissati. Anāthapiṇḍiko gahapati āyasmante sāriputte abhippasanno ahosī’’ti. ‘‘Sādhu sādhu, ānanda, yāvatakaṃ kho, ānanda, takkāya pattabbaṃ anuppattaṃ taṃ tayā. Anāthapiṇḍiko hi so, ānanda, devaputto’’ti.
අනාථපිණ්ඩිකවග්ගො දුතියො.
Anāthapiṇḍikavaggo dutiyo.
තස්සුද්දානං –
Tassuddānaṃ –
චන්දනො වාසුදත්තො ච, සුබ්රහ්මා කකුධෙන ච;
Candano vāsudatto ca, subrahmā kakudhena ca;
උත්තරො නවමො වුත්තො, දසමො අනාථපිණ්ඩිකොති.
Uttaro navamo vutto, dasamo anāthapiṇḍikoti.
Footnotes:
Related texts:
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්තපිටක (අට්ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / සංයුත්තනිකාය (අට්ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / 8-10. කකුධසුත්තාදිවණ්ණනා • 8-10. Kakudhasuttādivaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / සුත්තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / සංයුත්තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / 10. අනාථපිණ්ඩිකසුත්තවණ්ණනා • 10. Anāthapiṇḍikasuttavaṇṇanā