Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಚೂಳವಗ್ಗಪಾಳಿ • Cūḷavaggapāḷi |
೨. ದುತಿಯಭಾಣವಾರೋ
2. Dutiyabhāṇavāro
ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕವತ್ಥು
Anāthapiṇḍikavatthu
೩೦೪. ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕೋ ಗಹಪತಿ ರಾಜಗಹಕಸ್ಸ ಸೇಟ್ಠಿಸ್ಸ ಭಗಿನಿಪತಿಕೋ ಹೋತಿ। ಅಥ ಖೋ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕೋ ಗಹಪತಿ ರಾಜಗಹಂ ಅಗಮಾಸಿ ಕೇನಚಿದೇವ ಕರಣೀಯೇನ। ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ರಾಜಗಹಕೇನ ಸೇಟ್ಠಿನಾ ಸ್ವಾತನಾಯ ಬುದ್ಧಪ್ಪಮುಖೋ ಸಙ್ಘೋ ನಿಮನ್ತಿತೋ ಹೋತಿ। ಅಥ ಖೋ ರಾಜಗಹಕೋ ಸೇಟ್ಠೀ ದಾಸೇ ಚ ಕಮ್ಮಕಾರೇ 1 ಚ ಆಣಾಪೇಸಿ – ‘‘ತೇನ ಹಿ, ಭಣೇ, ಕಾಲಸ್ಸೇವ ಉಟ್ಠಾಯ ಯಾಗುಯೋ ಪಚಥ, ಭತ್ತಾನಿ ಪಚಥ, ಸೂಪಾನಿ ಸಮ್ಪಾದೇಥ, ಉತ್ತರಿಭಙ್ಗಾನಿ ಸಮ್ಪಾದೇಥಾ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕಸ್ಸ ಗಹಪತಿಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಪುಬ್ಬೇ ಖ್ವಾಯಂ ಗಹಪತಿ ಮಯಿ ಆಗತೇ ಸಬ್ಬಕಿಚ್ಚಾನಿ ನಿಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಮಮಞ್ಞೇವ ಸದ್ಧಿಂ ಪಟಿಸಮ್ಮೋದತಿ। ಸೋದಾನಾಯಂ ವಿಕ್ಖಿತ್ತರೂಪೋ ದಾಸೇ ಚ ಕಮ್ಮಕಾರೇ ಚ ಆಣಾಪೇಸಿ – ‘ತೇನ ಹಿ, ಭಣೇ, ಕಾಲಸ್ಸೇವ ಉಟ್ಠಾಯ ಯಾಗುಯೋ ಪಚಥ, ಭತ್ತಾನಿ ಪಚಥ, ಸೂಪಾನಿ ಸಮ್ಪಾದೇಥ, ಉತ್ತರಿಭಙ್ಗಾನಿ ಸಮ್ಪಾದೇಥಾ’ತಿ। ಕಿಂ ನು ಖೋ ಇಮಸ್ಸ ಗಹಪತಿಸ್ಸ ಆವಾಹೋ ವಾ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ವಿವಾಹೋ ವಾ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಮಹಾಯಞ್ಞೋ ವಾ ಪಚ್ಚುಪಟ್ಠಿತೋ , ರಾಜಾ ವಾ ಮಾಗಧೋ ಸೇನಿಯೋ ಬಿಮ್ಬಿಸಾರೋ ನಿಮನ್ತಿತೋ ಸ್ವಾತನಾಯ ಸದ್ಧಿಂ ಬಲಕಾಯೇನಾ’’ತಿ?
304. Tena kho pana samayena anāthapiṇḍiko gahapati rājagahakassa seṭṭhissa bhaginipatiko hoti. Atha kho anāthapiṇḍiko gahapati rājagahaṃ agamāsi kenacideva karaṇīyena. Tena kho pana samayena rājagahakena seṭṭhinā svātanāya buddhappamukho saṅgho nimantito hoti. Atha kho rājagahako seṭṭhī dāse ca kammakāre 2 ca āṇāpesi – ‘‘tena hi, bhaṇe, kālasseva uṭṭhāya yāguyo pacatha, bhattāni pacatha, sūpāni sampādetha, uttaribhaṅgāni sampādethā’’ti. Atha kho anāthapiṇḍikassa gahapatissa etadahosi – ‘‘pubbe khvāyaṃ gahapati mayi āgate sabbakiccāni nikkhipitvā mamaññeva saddhiṃ paṭisammodati. Sodānāyaṃ vikkhittarūpo dāse ca kammakāre ca āṇāpesi – ‘tena hi, bhaṇe, kālasseva uṭṭhāya yāguyo pacatha, bhattāni pacatha, sūpāni sampādetha, uttaribhaṅgāni sampādethā’ti. Kiṃ nu kho imassa gahapatissa āvāho vā bhavissati, vivāho vā bhavissati, mahāyañño vā paccupaṭṭhito , rājā vā māgadho seniyo bimbisāro nimantito svātanāya saddhiṃ balakāyenā’’ti?
ಅಥ ಖೋ ರಾಜಗಹಕೋ ಸೇಟ್ಠೀ ದಾಸೇ ಚ ಕಮ್ಮಕಾರೇ ಚ ಆಣಾಪೇತ್ವಾ ಯೇನ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕೋ ಗಹಪತಿ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕೇನ ಗಹಪತಿನಾ ಸದ್ಧಿಂ ಪಟಿಸಮ್ಮೋದಿತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನಂ ಖೋ ರಾಜಗಹಕಂ ಸೇಟ್ಠಿಂ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕೋ ಗಹಪತಿ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಪುಬ್ಬೇ ಖೋ ತ್ವಂ, ಗಹಪತಿ, ಮಯಿ ಆಗತೇ ಸಬ್ಬಕಿಚ್ಚಾನಿ ನಿಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಮಮಞ್ಞೇವ ಸದ್ಧಿಂ ಪಟಿಸಮ್ಮೋದಸಿ। ಸೋದಾನಿ ತ್ವಂ ವಿಕ್ಖಿತ್ತರೂಪೋ ದಾಸೇ ಚ ಕಮ್ಮಕಾರೇ ಚ ಆಣಾಪೇಸಿ – ‘ತೇನ ಹಿ, ಭಣೇ, ಕಾಲಸ್ಸೇವ ಉಟ್ಠಾಯ ಯಾಗುಯೋ ಪಚಥ, ಭತ್ತಾನಿ ಪಚಥ, ಸೂಪಾನಿ ಸಮ್ಪಾದೇಥ, ಉತ್ತರಿಭಙ್ಗಾನಿ ಸಮ್ಪಾದೇಥಾ’ತಿ। ಕಿಂ ನು ಖೋ ತೇ, ಗಹಪತಿ, ಆವಾಹೋ ವಾ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ವಿವಾಹೋ ವಾ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಮಹಾಯಞ್ಞೋ ವಾ ಪಚ್ಚುಪಟ್ಠಿತೋ, ರಾಜಾ ವಾ ಮಾಗಧೋ ಸೇನಿಯೋ ಬಿಮ್ಬಿಸಾರೋ ನಿಮನ್ತಿತೋ ಸ್ವಾತನಾಯ ಸದ್ಧಿಂ ಬಲಕಾಯೇನಾ’’ತಿ? ‘‘ನ ಮೇ, ಗಹಪತಿ, ಆವಾಹೋ ವಾ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ನಾಪಿ ವಿವಾಹೋ ವಾ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ನಾಪಿ ರಾಜಾ ವಾ ಮಾಗಧೋ ಸೇನಿಯೋ ಬಿಮ್ಬಿಸಾರೋ ನಿಮನ್ತಿತೋ ಸ್ವಾತನಾಯ ಸದ್ಧಿಂ ಬಲಕಾಯೇನ; ಅಪಿ ಚ ಮೇ ಮಹಾಯಞ್ಞೋ ಪಚ್ಚುಪಟ್ಠಿತೋ; ಸ್ವಾತನಾಯ ಬುದ್ಧಪ್ಪಮುಖೋ ಸಙ್ಘೋ ನಿಮನ್ತಿತೋ’’ತಿ। ‘‘ಬುದ್ಧೋತಿ ತ್ವಂ, ಗಹಪತಿ, ವದೇಸೀ’’ತಿ? ‘‘ಬುದ್ಧೋ ತ್ಯಾಹಂ, ಗಹಪತಿ, ವದಾಮೀ’’ತಿ। ‘‘ಬುದ್ಧೋತಿ ತ್ವಂ, ಗಹಪತಿ, ವದೇಸೀ’’ತಿ? ‘‘ಬುದ್ಧೋ ತ್ಯಾಹಂ, ಗಹಪತಿ, ವದಾಮೀ’’ತಿ। ‘‘ಬುದ್ಧೋತಿ ತ್ವಂ, ಗಹಪತಿ, ವದೇಸೀ’’ತಿ? ‘‘ಬುದ್ಧೋ ತ್ಯಾಹಂ, ಗಹಪತಿ, ವದಾಮೀ’’ತಿ। ‘‘ಘೋಸೋಪಿ ಖೋ ಏಸೋ, ಗಹಪತಿ, ದುಲ್ಲಭೋ ಲೋಕಸ್ಮಿಂ ಯದಿದಂ – ಬುದ್ಧೋ ಬುದ್ಧೋತಿ। ಸಕ್ಕಾ ನು ಖೋ, ಗಹಪತಿ, ಇಮಂ ಕಾಲಂ ತಂ ಭಗವನ್ತಂ ದಸ್ಸನಾಯ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತುಂ ಅರಹನ್ತಂ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧ’’ನ್ತಿ? ‘‘ಅಕಾಲೋ ಖೋ, ಗಹಪತಿ, ಇಮಂ ಕಾಲಂ ತಂ ಭಗವನ್ತಂ ದಸ್ಸನಾಯ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತುಂ ಅರಹನ್ತಂ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧಂ। ಸ್ವೇದಾನಿ ತ್ವಂ ಕಾಲೇನ ತಂ ಭಗವನ್ತಂ ದಸ್ಸನಾಯ ಉಪಸಙ್ಕಮಿಸ್ಸಸಿ ಅರಹನ್ತಂ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧ’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕೋ ಗಹಪತಿ – ಸ್ವೇದಾನಾಹಂ ಕಾಲೇನ ತಂ ಭಗವನ್ತಂ ದಸ್ಸನಾಯ ಉಪಸಙ್ಕಮಿಸ್ಸಾಮಿ ಅರಹನ್ತಂ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧನ್ತಿ – ಬುದ್ಧಗತಾಯ ಸತಿಯಾ ನಿಪಜ್ಜಿತ್ವಾ ರತ್ತಿಯಾ ಸುದಂ ತಿಕ್ಖತ್ತುಂ ವುಟ್ಠಾಸಿ ಪಭಾತಂ ಮಞ್ಞಮಾನೋ।
Atha kho rājagahako seṭṭhī dāse ca kammakāre ca āṇāpetvā yena anāthapiṇḍiko gahapati tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā anāthapiṇḍikena gahapatinā saddhiṃ paṭisammoditvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho rājagahakaṃ seṭṭhiṃ anāthapiṇḍiko gahapati etadavoca – ‘‘pubbe kho tvaṃ, gahapati, mayi āgate sabbakiccāni nikkhipitvā mamaññeva saddhiṃ paṭisammodasi. Sodāni tvaṃ vikkhittarūpo dāse ca kammakāre ca āṇāpesi – ‘tena hi, bhaṇe, kālasseva uṭṭhāya yāguyo pacatha, bhattāni pacatha, sūpāni sampādetha, uttaribhaṅgāni sampādethā’ti. Kiṃ nu kho te, gahapati, āvāho vā bhavissati, vivāho vā bhavissati, mahāyañño vā paccupaṭṭhito, rājā vā māgadho seniyo bimbisāro nimantito svātanāya saddhiṃ balakāyenā’’ti? ‘‘Na me, gahapati, āvāho vā bhavissati, nāpi vivāho vā bhavissati, nāpi rājā vā māgadho seniyo bimbisāro nimantito svātanāya saddhiṃ balakāyena; api ca me mahāyañño paccupaṭṭhito; svātanāya buddhappamukho saṅgho nimantito’’ti. ‘‘Buddhoti tvaṃ, gahapati, vadesī’’ti? ‘‘Buddho tyāhaṃ, gahapati, vadāmī’’ti. ‘‘Buddhoti tvaṃ, gahapati, vadesī’’ti? ‘‘Buddho tyāhaṃ, gahapati, vadāmī’’ti. ‘‘Buddhoti tvaṃ, gahapati, vadesī’’ti? ‘‘Buddho tyāhaṃ, gahapati, vadāmī’’ti. ‘‘Ghosopi kho eso, gahapati, dullabho lokasmiṃ yadidaṃ – buddho buddhoti. Sakkā nu kho, gahapati, imaṃ kālaṃ taṃ bhagavantaṃ dassanāya upasaṅkamituṃ arahantaṃ sammāsambuddha’’nti? ‘‘Akālo kho, gahapati, imaṃ kālaṃ taṃ bhagavantaṃ dassanāya upasaṅkamituṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ. Svedāni tvaṃ kālena taṃ bhagavantaṃ dassanāya upasaṅkamissasi arahantaṃ sammāsambuddha’’nti. Atha kho anāthapiṇḍiko gahapati – svedānāhaṃ kālena taṃ bhagavantaṃ dassanāya upasaṅkamissāmi arahantaṃ sammāsambuddhanti – buddhagatāya satiyā nipajjitvā rattiyā sudaṃ tikkhattuṃ vuṭṭhāsi pabhātaṃ maññamāno.
೩೦೫. 3 ಅಥ ಖೋ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕೋ ಗಹಪತಿ ಯೇನ ಸಿವಕದ್ವಾರಂ 4 ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ। ಅಮನುಸ್ಸಾ ದ್ವಾರಂ ವಿವರಿಂಸು। ಅಥ ಖೋ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕಸ್ಸ ಗಹಪತಿಸ್ಸ ನಗರಮ್ಹಾ ನಿಕ್ಖನ್ತಸ್ಸ ಆಲೋಕೋ ಅನ್ತರಧಾಯಿ, ಅನ್ಧಕಾರೋ ಪಾತುರಹೋಸಿ, ಭಯಂ ಛಮ್ಭಿತತ್ತಂ ಲೋಮಹಂಸೋ ಉದಪಾದಿ; ತತೋವ ಪುನ ನಿವತ್ತಿತುಕಾಮೋ ಅಹೋಸಿ। ಅಥ ಖೋ ಸಿವಕೋ 5 ಯಕ್ಖೋ ಅನ್ತರಹಿತೋ ಸದ್ದಮನುಸ್ಸಾವೇಸಿ –
305.6 Atha kho anāthapiṇḍiko gahapati yena sivakadvāraṃ 7 tenupasaṅkami. Amanussā dvāraṃ vivariṃsu. Atha kho anāthapiṇḍikassa gahapatissa nagaramhā nikkhantassa āloko antaradhāyi, andhakāro pāturahosi, bhayaṃ chambhitattaṃ lomahaṃso udapādi; tatova puna nivattitukāmo ahosi. Atha kho sivako 8 yakkho antarahito saddamanussāvesi –
‘‘ಸತಂ ಹತ್ಥೀ ಸತಂ ಅಸ್ಸಾ, ಸತಂ ಅಸ್ಸತರೀರಥಾ।
‘‘Sataṃ hatthī sataṃ assā, sataṃ assatarīrathā;
ಸತಂ ಕಞ್ಞಾಸಹಸ್ಸಾನಿ, ಆಮುಕ್ಕಮಣಿಕುಣ್ಡಲಾ।
Sataṃ kaññāsahassāni, āmukkamaṇikuṇḍalā;
‘‘ಅಭಿಕ್ಕಮ ಗಹಪತಿ ಅಭಿಕ್ಕಮ ಗಹಪತಿ।
‘‘Abhikkama gahapati abhikkama gahapati;
ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಂ ತೇ ಸೇಯ್ಯೋ ನೋ ಪಟಿಕ್ಕನ್ತ’’ನ್ತಿ॥
Abhikkantaṃ te seyyo no paṭikkanta’’nti.
ಅಥ ಖೋ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕಸ್ಸ ಗಹಪತಿಸ್ಸ ಅನ್ಧಕಾರೋ ಅನ್ತರಧಾಯಿ, ಆಲೋಕೋ ಪಾತುರಹೋಸಿ। ಯಂ ಅಹೋಸಿ ಭಯಂ ಛಮ್ಭಿತತ್ತಂ ಲೋಮಹಂಸೋ ಸೋ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭಿ। ದುತಿಯಮ್ಪಿ ಖೋ…ಪೇ॰… ತತಿಯಮ್ಪಿ ಖೋ…ಪೇ॰… ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕಸ್ಸ ಗಹಪತಿಸ್ಸ ಆಲೋಕೋ ಅನ್ತರಧಾಯಿ, ಅನ್ಧಕಾರೋ ಪಾತುರಹೋಸಿ, ಭಯಂ ಛಮ್ಭಿತತ್ತಂ ಲೋಮಹಂಸೋ ಉದಪಾದಿ, ತತೋವ ಪುನ ನಿವತ್ತಿತುಕಾಮೋ ಅಹೋಸಿ। ತತಿಯಮ್ಪಿ ಖೋ ಸಿವಕೋ ಯಕ್ಖೋ ಅನ್ತರಹಿತೋ ಸದ್ದಮನುಸ್ಸಾವೇಸಿ –
Atha kho anāthapiṇḍikassa gahapatissa andhakāro antaradhāyi, āloko pāturahosi. Yaṃ ahosi bhayaṃ chambhitattaṃ lomahaṃso so paṭippassambhi. Dutiyampi kho…pe… tatiyampi kho…pe… anāthapiṇḍikassa gahapatissa āloko antaradhāyi, andhakāro pāturahosi, bhayaṃ chambhitattaṃ lomahaṃso udapādi, tatova puna nivattitukāmo ahosi. Tatiyampi kho sivako yakkho antarahito saddamanussāvesi –
‘‘ಸತಂ ಹತ್ಥೀ ಸತಂ ಅಸ್ಸಾ, ಸತಂ ಅಸ್ಸತರೀರಥಾ।
‘‘Sataṃ hatthī sataṃ assā, sataṃ assatarīrathā;
ಸತಂ ಕಞ್ಞಾಸಹಸ್ಸಾನಿ, ಆಮುಕ್ಕಮಣಿಕುಣ್ಡಲಾ।
Sataṃ kaññāsahassāni, āmukkamaṇikuṇḍalā;
ಏಕಸ್ಸ ಪದವೀತಿಹಾರಸ್ಸ, ಕಲಂ ನಾಗ್ಘನ್ತಿ ಸೋಳಸಿಂ॥
Ekassa padavītihārassa, kalaṃ nāgghanti soḷasiṃ.
‘‘ಅಭಿಕ್ಕಮ ಗಹಪತಿ ಅಭಿಕ್ಕಮ ಗಹಪತಿ,
‘‘Abhikkama gahapati abhikkama gahapati,
ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಂ ತೇ ಸೇಯ್ಯೋ ನೋ ಪಟಿಕ್ಕನ್ತ’’ನ್ತಿ॥
Abhikkantaṃ te seyyo no paṭikkanta’’nti.
ತತಿಯಮ್ಪಿ ಖೋ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕಸ್ಸ ಗಹಪತಿಸ್ಸ ಅನ್ಧಕಾರೋ ಅನ್ತರಧಾಯಿ , ಆಲೋಕೋ ಪಾತುರಹೋಸಿ, ಯಂ ಅಹೋಸಿ ಭಯಂ ಛಮ್ಭಿತತ್ತಂ ಲೋಮಹಂಸೋ, ಸೋ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭಿ। ಅಥ ಖೋ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕೋ ಗಹಪತಿ ಯೇನ ಸೀತವನಂ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ। ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಭಗವಾ ರತ್ತಿಯಾ ಪಚ್ಚೂಸಸಮಯಂ ಪಚ್ಚುಟ್ಠಾಯ ಅಜ್ಝೋಕಾಸೇ ಚಙ್ಕಮತಿ। ಅದ್ದಸಾ ಖೋ ಭಗವಾ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕಂ ಗಹಪತಿಂ ದೂರತೋವ ಆಗಚ್ಛನ್ತಂ। ದಿಸ್ವಾನ ಚಙ್ಕಮಾ ಓರೋಹಿತ್ವಾ ಪಞ್ಞತ್ತೇ ಆಸನೇ ನಿಸೀದಿ। ನಿಸಜ್ಜ ಖೋ ಭಗವಾ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕಂ ಗಹಪತಿಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಏಹಿ ಸುದತ್ತಾ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕೋ ಗಹಪತಿ – ನಾಮೇನ ಮಂ ಭಗವಾ ಆಲಪತೀತಿ – ಹಟ್ಠೋ ಉದಗ್ಗೋ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವತೋ ಪಾದೇಸು ಸಿರಸಾ ನಿಪತಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಕಚ್ಚಿ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಸುಖಂ ಸಯಿತ್ಥಾ’’ತಿ?
Tatiyampi kho anāthapiṇḍikassa gahapatissa andhakāro antaradhāyi , āloko pāturahosi, yaṃ ahosi bhayaṃ chambhitattaṃ lomahaṃso, so paṭippassambhi. Atha kho anāthapiṇḍiko gahapati yena sītavanaṃ tenupasaṅkami. Tena kho pana samayena bhagavā rattiyā paccūsasamayaṃ paccuṭṭhāya ajjhokāse caṅkamati. Addasā kho bhagavā anāthapiṇḍikaṃ gahapatiṃ dūratova āgacchantaṃ. Disvāna caṅkamā orohitvā paññatte āsane nisīdi. Nisajja kho bhagavā anāthapiṇḍikaṃ gahapatiṃ etadavoca – ‘‘ehi sudattā’’ti. Atha kho anāthapiṇḍiko gahapati – nāmena maṃ bhagavā ālapatīti – haṭṭho udaggo yena bhagavā tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā bhagavato pādesu sirasā nipatitvā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘kacci, bhante, bhagavā sukhaṃ sayitthā’’ti?
ಯೋ ನ ಲಿಮ್ಪತಿ ಕಾಮೇಸು, ಸೀತಿಭೂತೋ ನಿರೂಪಧಿ॥
Yo na limpati kāmesu, sītibhūto nirūpadhi.
‘‘ಸಬ್ಬಾ ಆಸತ್ತಿಯೋ ಛೇತ್ವಾ, ವಿನೇಯ್ಯ ಹದಯೇ ದರಂ।
‘‘Sabbā āsattiyo chetvā, vineyya hadaye daraṃ;
ಉಪಸನ್ತೋ ಸುಖಂ ಸೇತಿ, ಸನ್ತಿಂ ಪಪ್ಪುಯ್ಯ ಚೇತಸಾ’’ತಿ 13॥
Upasanto sukhaṃ seti, santiṃ pappuyya cetasā’’ti 14.
ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕಸ್ಸ ಗಹಪತಿಸ್ಸ ಅನುಪುಬ್ಬಿಂ ಕಥಂ 15 ಕಥೇಸಿ, ಸೇಯ್ಯಥಿದಂ – ದಾನಕಥಂ ಸೀಲಕಥಂ ಸಗ್ಗಕಥಂ, ಕಾಮಾನಂ ಆದೀನವಂ ಓಕಾರಂ ಸಂಕಿಲೇಸಂ, ನೇಕ್ಖಮ್ಮೇ ಆನಿಸಂಸಂ ಪಕಾಸೇಸಿ। ಯದಾ ಭಗವಾ ಅಞ್ಞಾಸಿ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕಂ ಗಹಪತಿಂ ಕಲ್ಲಚಿತ್ತಂ ಮುದುಚಿತ್ತಂ ವಿನೀವರಣಚಿತ್ತಂ ಉದಗ್ಗಚಿತ್ತಂ ಪಸನ್ನಚಿತ್ತಂ, ಅಥ ಯಾ ಬುದ್ಧಾನಂ ಸಾಮುಕ್ಕಂಸಿಕಾ ಧಮ್ಮದೇಸನಾ ತಂ ಪಕಾಸೇಸಿ – ದುಕ್ಖಂ, ಸಮುದಯಂ, ನಿರೋಧಂ, ಮಗ್ಗಂ। ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ನಾಮ ಸುದ್ಧಂ ವತ್ಥಂ ಅಪಗತಕಾಳಕಂ ಸಮ್ಮದೇವ ರಜನಂ ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹೇಯ್ಯ, ಏವಮೇವ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕಸ್ಸ ಗಹಪತಿಸ್ಸ ತಸ್ಮಿಂಯೇವ ಆಸನೇ ವಿರಜಂ ವೀತಮಲಂ ಧಮ್ಮಚಕ್ಖುಂ ಉದಪಾದಿ – ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ಸಮುದಯಧಮ್ಮಂ, ಸಬ್ಬಂ ತಂ ನಿರೋಧಧಮ್ಮನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕೋ ಗಹಪತಿ ದಿಟ್ಠಧಮ್ಮೋ ಪತ್ತಧಮ್ಮೋ ವಿದಿತಧಮ್ಮೋ ಪರಿಯೋಗಾಳ್ಹಧಮ್ಮೋ ತಿಣ್ಣವಿಚಿಕಿಚ್ಛೋ ವಿಗತಕಥಂಕಥೋ ವೇಸಾರಜ್ಜಪ್ಪತ್ತೋ ಅಪರಪ್ಪಚ್ಚಯೋ ಸತ್ಥುಸಾಸನೇ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಂ ಭನ್ತೇ, ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಂ ಭನ್ತೇ! ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಭನ್ತೇ, ನಿಕ್ಕುಜ್ಜಿತಂ ವಾ ಉಕ್ಕುಜ್ಜೇಯ್ಯ, ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ ವಾ ವಿವರೇಯ್ಯ, ಮೂಳ್ಹಸ್ಸ ವಾ ಮಗ್ಗಂ ಆಚಿಕ್ಖೇಯ್ಯ, ಅನ್ಧಕಾರೇ ವಾ ತೇಲಪಜ್ಜೋತಂ ಧಾರೇಯ್ಯ – ಚಕ್ಖುಮನ್ತೋ ರೂಪಾನಿ ದಕ್ಖನ್ತೀತಿ – ಏವಮೇವಂ ಭಗವತಾ ಅನೇಕಪರಿಯಾಯೇನ ಧಮ್ಮೋ ಪಕಾಸಿತೋ। ಏಸಾಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವನ್ತಂ ಸರಣಂ ಗಚ್ಛಾಮಿ, ಧಮ್ಮಞ್ಚ, ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಞ್ಚ। ಉಪಾಸಕಂ ಮಂ ಭಗವಾ ಧಾರೇತು ಅಜ್ಜತಗ್ಗೇ ಪಾಣುಪೇತಂ ಸರಣಂ ಗತಂ। ಅಧಿವಾಸೇತು ಚ ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಸ್ವಾತನಾಯ ಭತ್ತಂ ಸದ್ಧಿಂ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೇನಾ’’ತಿ। ಅಧಿವಾಸೇಸಿ ಭಗವಾ ತುಣ್ಹೀಭಾವೇನ।
Atha kho bhagavā anāthapiṇḍikassa gahapatissa anupubbiṃ kathaṃ 16 kathesi, seyyathidaṃ – dānakathaṃ sīlakathaṃ saggakathaṃ, kāmānaṃ ādīnavaṃ okāraṃ saṃkilesaṃ, nekkhamme ānisaṃsaṃ pakāsesi. Yadā bhagavā aññāsi anāthapiṇḍikaṃ gahapatiṃ kallacittaṃ muducittaṃ vinīvaraṇacittaṃ udaggacittaṃ pasannacittaṃ, atha yā buddhānaṃ sāmukkaṃsikā dhammadesanā taṃ pakāsesi – dukkhaṃ, samudayaṃ, nirodhaṃ, maggaṃ. Seyyathāpi nāma suddhaṃ vatthaṃ apagatakāḷakaṃ sammadeva rajanaṃ paṭiggaṇheyya, evameva anāthapiṇḍikassa gahapatissa tasmiṃyeva āsane virajaṃ vītamalaṃ dhammacakkhuṃ udapādi – yaṃ kiñci samudayadhammaṃ, sabbaṃ taṃ nirodhadhammanti. Atha kho anāthapiṇḍiko gahapati diṭṭhadhammo pattadhammo viditadhammo pariyogāḷhadhammo tiṇṇavicikiccho vigatakathaṃkatho vesārajjappatto aparappaccayo satthusāsane bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘abhikkantaṃ bhante, abhikkantaṃ bhante! Seyyathāpi, bhante, nikkujjitaṃ vā ukkujjeyya, paṭicchannaṃ vā vivareyya, mūḷhassa vā maggaṃ ācikkheyya, andhakāre vā telapajjotaṃ dhāreyya – cakkhumanto rūpāni dakkhantīti – evamevaṃ bhagavatā anekapariyāyena dhammo pakāsito. Esāhaṃ, bhante, bhagavantaṃ saraṇaṃ gacchāmi, dhammañca, bhikkhusaṅghañca. Upāsakaṃ maṃ bhagavā dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gataṃ. Adhivāsetu ca me, bhante, bhagavā svātanāya bhattaṃ saddhiṃ bhikkhusaṅghenā’’ti. Adhivāsesi bhagavā tuṇhībhāvena.
ಅಥ ಖೋ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕೋ ಗಹಪತಿ ಭಗವತೋ ಅಧಿವಾಸನಂ ವಿದಿತ್ವಾ ಉಟ್ಠಾಯಾಸನಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಪದಕ್ಖಿಣಂ ಕತ್ವಾ ಪಕ್ಕಾಮಿ। ಅಸ್ಸೋಸಿ ಖೋ ರಾಜಗಹಕೋ ಸೇಟ್ಠೀ – ‘‘ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕೇನ ಕಿರ ಗಹಪತಿನಾ ಸ್ವಾತನಾಯ ಬುದ್ಧಪ್ಪಮುಖೋ ಸಙ್ಘೋ ನಿಮನ್ತಿತೋ’’ತಿ।
Atha kho anāthapiṇḍiko gahapati bhagavato adhivāsanaṃ viditvā uṭṭhāyāsanā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā pakkāmi. Assosi kho rājagahako seṭṭhī – ‘‘anāthapiṇḍikena kira gahapatinā svātanāya buddhappamukho saṅgho nimantito’’ti.
೩೦೬. ಅಥ ಖೋ ರಾಜಗಹಕೋ ಸೇಟ್ಠೀ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕಂ ಗಹಪತಿಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ತಯಾ ಕಿರ, ಗಹಪತಿ, ಸ್ವಾತನಾಯ ಬುದ್ಧಪ್ಪಮುಖೋ ಸಙ್ಘೋ ನಿಮನ್ತಿತೋ। ತ್ವಞ್ಚಾಸಿ ಆಗನ್ತುಕೋ। ದೇಮಿ ತೇ, ಗಹಪತಿ, ವೇಯ್ಯಾಯಿಕಂ ಯೇನ ತ್ವಂ ಬುದ್ಧಪ್ಪಮುಖಸ್ಸ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಭತ್ತಂ ಕರೇಯ್ಯಾಸೀ’’ತಿ। ‘‘ಅಲಂ, ಗಹಪತಿ ಅತ್ಥಿ ಮೇ ವೇಯ್ಯಾಯಿಕಂ ಯೇನಾಹಂ ಬುದ್ಧಪ್ಪಮುಖಸ್ಸ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಭತ್ತಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ।
306. Atha kho rājagahako seṭṭhī anāthapiṇḍikaṃ gahapatiṃ etadavoca – ‘‘tayā kira, gahapati, svātanāya buddhappamukho saṅgho nimantito. Tvañcāsi āgantuko. Demi te, gahapati, veyyāyikaṃ yena tvaṃ buddhappamukhassa saṅghassa bhattaṃ kareyyāsī’’ti. ‘‘Alaṃ, gahapati atthi me veyyāyikaṃ yenāhaṃ buddhappamukhassa saṅghassa bhattaṃ karissāmī’’ti.
ಅಸ್ಸೋಸಿ ಖೋ ರಾಜಗಹಕೋ ನೇಗಮೋ – ‘‘ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕೇನ ಕಿರ ಗಹಪತಿನಾ ಸ್ವಾತನಾಯ ಬುದ್ಧಪ್ಪಮುಖೋ ಸಙ್ಘೋ ನಿಮನ್ತಿತೋ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ರಾಜಗಹಕೋ ನೇಗಮೋ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕಂ ಗಹಪತಿಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ತಯಾ ಕಿರ, ಗಹಪತಿ, ಸ್ವಾತನಾಯ ಬುದ್ಧಪ್ಪಮುಖೋ ಸಙ್ಘೋ ನಿಮನ್ತಿತೋ। ತ್ವಞ್ಚಾಸಿ ಆಗನ್ತುಕೋ। ದೇಮಿ ತೇ, ಗಹಪತಿ, ವೇಯ್ಯಾಯಿಕಂ ಯೇನ ತ್ವಂ ಬುದ್ಧಪ್ಪಮುಖಸ್ಸ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಭತ್ತಂ ಕರೇಯ್ಯಾಸೀ’’ತಿ। ‘‘ಅಲಂ ಅಯ್ಯ; ಅತ್ಥಿ ಮೇ ವೇಯ್ಯಾಯಿಕಂ ಯೇನಾಹಂ ಬುದ್ಧಪ್ಪಮುಖಸ್ಸ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಭತ್ತಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ।
Assosi kho rājagahako negamo – ‘‘anāthapiṇḍikena kira gahapatinā svātanāya buddhappamukho saṅgho nimantito’’ti. Atha kho rājagahako negamo anāthapiṇḍikaṃ gahapatiṃ etadavoca – ‘‘tayā kira, gahapati, svātanāya buddhappamukho saṅgho nimantito. Tvañcāsi āgantuko. Demi te, gahapati, veyyāyikaṃ yena tvaṃ buddhappamukhassa saṅghassa bhattaṃ kareyyāsī’’ti. ‘‘Alaṃ ayya; atthi me veyyāyikaṃ yenāhaṃ buddhappamukhassa saṅghassa bhattaṃ karissāmī’’ti.
ಅಸ್ಸೋಸಿ ಖೋ ರಾಜಾ ಮಾಗಧೋ ಸೇನಿಯೋ ಬಿಮ್ಬಿಸಾರೋ – ‘‘ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕೇನ ಕಿರ ಗಹಪತಿನಾ ಸ್ವಾತನಾಯ ಬುದ್ಧಪ್ಪಮುಖೋ ಸಙ್ಘೋ ನಿಮನ್ತಿತೋ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ರಾಜಾ ಮಾಗಧೋ ಸೇನಿಯೋ ಬಿಮ್ಬಿಸಾರೋ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕಂ ಗಹಪತಿಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ತಯಾ ಕಿರ, ಗಹಪತಿ, ಸ್ವಾತನಾಯ ಬುದ್ಧಪ್ಪಮುಖೋ ಸಙ್ಘೋ ನಿಮನ್ತಿತೋ। ತ್ವಞ್ಚಾಸಿ ಆಗನ್ತುಕೋ। ದೇಮಿ ತೇ, ಗಹಪತಿ, ವೇಯ್ಯಾಯಿಕಂ ಯೇನ ತ್ವಂ ಬುದ್ಧಪ್ಪಮುಖಸ್ಸ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಭತ್ತಂ ಕರೇಯ್ಯಾಸೀ’’ತಿ। ‘‘ಅಲಂ ದೇವ; ಅತ್ಥಿ ಮೇ ವೇಯ್ಯಾಯಿಕಂ ಯೇನಾಹಂ ಬುದ್ಧಪ್ಪಮುಖಸ್ಸ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಭತ್ತಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ।
Assosi kho rājā māgadho seniyo bimbisāro – ‘‘anāthapiṇḍikena kira gahapatinā svātanāya buddhappamukho saṅgho nimantito’’ti. Atha kho rājā māgadho seniyo bimbisāro anāthapiṇḍikaṃ gahapatiṃ etadavoca – ‘‘tayā kira, gahapati, svātanāya buddhappamukho saṅgho nimantito. Tvañcāsi āgantuko. Demi te, gahapati, veyyāyikaṃ yena tvaṃ buddhappamukhassa saṅghassa bhattaṃ kareyyāsī’’ti. ‘‘Alaṃ deva; atthi me veyyāyikaṃ yenāhaṃ buddhappamukhassa saṅghassa bhattaṃ karissāmī’’ti.
ಅಥ ಖೋ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕೋ ಗಹಪತಿ ತಸ್ಸಾ ರತ್ತಿಯಾ ಅಚ್ಚಯೇನ ರಾಜಗಹಕಸ್ಸ ಸೇಟ್ಠಿಸ್ಸ ನಿವೇಸನೇ ಪಣೀತಂ ಖಾದನೀಯಂ ಭೋಜನೀಯಂ ಪಟಿಯಾದಾಪೇತ್ವಾ ಭಗವತೋ ಕಾಲಂ ಆರೋಚಾಪೇಸಿ – ‘‘ಕಾಲೋ, ಭನ್ತೇ, ನಿಟ್ಠಿತಂ ಭತ್ತ’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಪುಬ್ಬಣ್ಹಸಮಯಂ ನಿವಾಸೇತ್ವಾ ಪತ್ತಚೀವರಮಾದಾಯ ಯೇನ ರಾಜಗಹಕಸ್ಸ ಸೇಟ್ಠಿಸ್ಸ ನಿವೇಸನಂ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಪಞ್ಞತ್ತೇ ಆಸನೇ ನಿಸೀದಿ ಸದ್ಧಿಂ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೇನ। ಅಥ ಖೋ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕೋ ಗಹಪತಿ ಬುದ್ಧಪ್ಪಮುಖಂ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಂ ಪಣೀತೇನ ಖಾದನೀಯೇನ ಭೋಜನೀಯೇನ ಸಹತ್ಥಾ ಸನ್ತಪ್ಪೇತ್ವಾ ಸಮ್ಪವಾರೇತ್ವಾ, ಭಗವನ್ತಂ ಭುತ್ತಾವಿಂ ಓನೀತಪತ್ತಪಾಣಿಂ, ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ । ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಖೋ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕೋ ಗಹಪತಿ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಅಧಿವಾಸೇತು ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ವಸ್ಸಾವಾಸಂ ಸದ್ಧಿಂ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೇನಾ’’ತಿ। ‘‘ಸುಞ್ಞಾಗಾರೇ ಖೋ, ಗಹಪತಿ, ತಥಾಗತಾ ಅಭಿರಮನ್ತೀ’’ತಿ। ‘‘ಅಞ್ಞಾತಂ ಭಗವಾ, ಅಞ್ಞಾತಂ ಸುಗತಾ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕಂ ಗಹಪತಿಂ ಧಮ್ಮಿಯಾ ಕಥಾಯ ಸನ್ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಸಮಾದಪೇತ್ವಾ ಸಮುತ್ತೇಜೇತ್ವಾ ಸಮ್ಪಹಂಸೇತ್ವಾ ಉಟ್ಠಾಯಾಸನಾ ಪಕ್ಕಾಮಿ।
Atha kho anāthapiṇḍiko gahapati tassā rattiyā accayena rājagahakassa seṭṭhissa nivesane paṇītaṃ khādanīyaṃ bhojanīyaṃ paṭiyādāpetvā bhagavato kālaṃ ārocāpesi – ‘‘kālo, bhante, niṭṭhitaṃ bhatta’’nti. Atha kho bhagavā pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya yena rājagahakassa seṭṭhissa nivesanaṃ tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi saddhiṃ bhikkhusaṅghena. Atha kho anāthapiṇḍiko gahapati buddhappamukhaṃ bhikkhusaṅghaṃ paṇītena khādanīyena bhojanīyena sahatthā santappetvā sampavāretvā, bhagavantaṃ bhuttāviṃ onītapattapāṇiṃ, ekamantaṃ nisīdi . Ekamantaṃ nisinno kho anāthapiṇḍiko gahapati bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘adhivāsetu me, bhante, bhagavā sāvatthiyaṃ vassāvāsaṃ saddhiṃ bhikkhusaṅghenā’’ti. ‘‘Suññāgāre kho, gahapati, tathāgatā abhiramantī’’ti. ‘‘Aññātaṃ bhagavā, aññātaṃ sugatā’’ti. Atha kho bhagavā anāthapiṇḍikaṃ gahapatiṃ dhammiyā kathāya sandassetvā samādapetvā samuttejetvā sampahaṃsetvā uṭṭhāyāsanā pakkāmi.
೩೦೭. ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕೋ ಗಹಪತಿ ಬಹುಮಿತ್ತೋ ಹೋತಿ ಬಹುಸಹಾಯೋ ಆದೇಯ್ಯವಾಚೋ। ಅಥ ಖೋ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕೋ ಗಹಪತಿ ರಾಜಗಹೇ ತಂ ಕರಣೀಯಂ ತೀರೇತ್ವಾ ಯೇನ ಸಾವತ್ಥಿ ತೇನ ಪಕ್ಕಾಮಿ। ಅಥ ಖೋ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕೋ ಗಹಪತಿ ಅನ್ತರಾಮಗ್ಗೇ ಮನುಸ್ಸೇ ಆಣಾಪೇಸಿ – ‘‘ಆರಾಮೇ , ಅಯ್ಯಾ, ಕರೋಥ, ವಿಹಾರೇ ಪತಿಟ್ಠಾಪೇಥ, ದಾನಾನಿ ಪಟ್ಠಪೇಥ। ಬುದ್ಧೋ ಲೋಕೇ ಉಪ್ಪನ್ನೋ। ಸೋ ಚ ಮಯಾ ಭಗವಾ ನಿಮನ್ತಿತೋ ಇಮಿನಾ ಮಗ್ಗೇನ ಆಗಚ್ಛಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ತೇ ಮನುಸ್ಸಾ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕೇನ ಗಹಪತಿನಾ ಉಯ್ಯೋಜಿತಾ ಆರಾಮೇ ಅಕಂಸು, ವಿಹಾರೇ ಪತಿಟ್ಠಾಪೇಸುಂ, ದಾನಾನಿ ಪಟ್ಠಪೇಸುಂ।
307. Tena kho pana samayena anāthapiṇḍiko gahapati bahumitto hoti bahusahāyo ādeyyavāco. Atha kho anāthapiṇḍiko gahapati rājagahe taṃ karaṇīyaṃ tīretvā yena sāvatthi tena pakkāmi. Atha kho anāthapiṇḍiko gahapati antarāmagge manusse āṇāpesi – ‘‘ārāme , ayyā, karotha, vihāre patiṭṭhāpetha, dānāni paṭṭhapetha. Buddho loke uppanno. So ca mayā bhagavā nimantito iminā maggena āgacchissatī’’ti. Atha kho te manussā anāthapiṇḍikena gahapatinā uyyojitā ārāme akaṃsu, vihāre patiṭṭhāpesuṃ, dānāni paṭṭhapesuṃ.
ಅಥ ಖೋ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕೋ ಗಹಪತಿ ಸಾವತ್ಥಿಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಸಮನ್ತಾ ಸಾವತ್ಥಿಂ ಅನುವಿಲೋಕೇಸಿ – ‘‘ಕತ್ಥ ನು ಖೋ ಭಗವಾ ವಿಹರೇಯ್ಯ? ಯಂ ಅಸ್ಸ ಗಾಮತೋ ನೇವ ಅತಿದೂರೇ ನ ಅಚ್ಚಾಸನ್ನೇ, ಗಮನಾಗಮನಸಮ್ಪನ್ನಂ, ಅತ್ಥಿಕಾನಂ ಅತ್ಥಿಕಾನಂ ಮನುಸ್ಸಾನಂ ಅಭಿಕ್ಕಮನೀಯಂ, ದಿವಾ ಅಪ್ಪಾಕಿಣ್ಣಂ, ರತ್ತಿಂ ಅಪ್ಪಸದ್ದಂ, ಅಪ್ಪನಿಗ್ಘೋಸಂ, ವಿಜನವಾತಂ, ಮನುಸ್ಸರಾಹಸ್ಸೇಯ್ಯಕಂ, ಪಟಿಸಲ್ಲಾನಸಾರುಪ್ಪ’’ನ್ತಿ।
Atha kho anāthapiṇḍiko gahapati sāvatthiṃ gantvā samantā sāvatthiṃ anuvilokesi – ‘‘kattha nu kho bhagavā vihareyya? Yaṃ assa gāmato neva atidūre na accāsanne, gamanāgamanasampannaṃ, atthikānaṃ atthikānaṃ manussānaṃ abhikkamanīyaṃ, divā appākiṇṇaṃ, rattiṃ appasaddaṃ, appanigghosaṃ, vijanavātaṃ, manussarāhasseyyakaṃ, paṭisallānasāruppa’’nti.
ಅದ್ದಸಾ ಖೋ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕೋ ಗಹಪತಿ ಜೇತಸ್ಸ ಕುಮಾರಸ್ಸ 17 ಉಯ್ಯಾನಂ – ಗಾಮತೋ ನೇವ ಅತಿದೂರೇ ನ ಅಚ್ಚಾಸನ್ನೇ, ಗಮನಾಗಮನಸಮ್ಪನ್ನಂ, ಅತ್ಥಿಕಾನಂ ಅತ್ಥಿಕಾನಂ ಮನುಸ್ಸಾನಂ ಅಭಿಕ್ಕಮನೀಯಂ, ದಿವಾ ಅಪ್ಪಾಕಿಣ್ಣಂ, ರತ್ತಿಂ ಅಪ್ಪಸದ್ದಂ, ಅಪ್ಪನಿಗ್ಘೋಸಂ, ವಿಜನವಾತಂ, ಮನುಸ್ಸರಾಹಸ್ಸೇಯ್ಯಕಂ, ಪಟಿಸಲ್ಲಾನಸಾರುಪ್ಪಂ। ದಿಸ್ವಾನ ಯೇನ ಜೇತೋ ಕುಮಾರೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಜೇತಂ ಕುಮಾರಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ದೇಹಿ ಮೇ, ಅಯ್ಯಪುತ್ತ, ಉಯ್ಯಾನಂ ಆರಾಮಂ ಕಾತು’’ನ್ತಿ 18। ‘‘ಅದೇಯ್ಯೋ, ಗಹಪತಿ, ಆರಾಮೋ ಅಪಿ ಕೋಟಿಸನ್ಥರೇನಾ’’ತಿ। ‘‘ಗಹಿತೋ, ಅಯ್ಯಪುತ್ತ, ಆರಾಮೋ’’ತಿ। ‘‘ನ, ಗಹಪತಿ, ಗಹಿತೋ ಆರಾಮೋ’’ತಿ। ಗಹಿತೋ ನ ಗಹಿತೋತಿ ವೋಹಾರಿಕೇ ಮಹಾಮತ್ತೇ ಪುಚ್ಛಿಂಸು। ಮಹಾಮತ್ತಾ ಏವಮಾಹಂಸು – ‘‘ಯತೋ ತಯಾ , ಅಯ್ಯಪುತ್ತ, ಅಗ್ಘೋ ಕತೋ, ಗಹಿತೋ ಆರಾಮೋ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕೋ ಗಹಪತಿ ಸಕಟೇಹಿ ಹಿರಞ್ಞಂ ನಿಬ್ಬಾಹಾಪೇತ್ವಾ ಜೇತವನಂ ಕೋಟಿಸನ್ಥರಂ ಸನ್ಥರಾಪೇಸಿ। ಸಕಿಂ ನೀಹಟಂ ಹಿರಞ್ಞಂ ಥೋಕಸ್ಸ ಓಕಾಸಸ್ಸ ಕೋಟ್ಠಕಸಾಮನ್ತಾ ನಪ್ಪಹೋತಿ। ಅಥ ಖೋ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕೋ ಗಹಪತಿ ಮನುಸ್ಸೇ ಆಣಾಪೇಸಿ – ‘‘ಗಚ್ಛಥ, ಭಣೇ, ಹಿರಞ್ಞಂ ಆಹರಥ; ಇಮಂ ಓಕಾಸಂ ಸನ್ಥರಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ।
Addasā kho anāthapiṇḍiko gahapati jetassa kumārassa 19 uyyānaṃ – gāmato neva atidūre na accāsanne, gamanāgamanasampannaṃ, atthikānaṃ atthikānaṃ manussānaṃ abhikkamanīyaṃ, divā appākiṇṇaṃ, rattiṃ appasaddaṃ, appanigghosaṃ, vijanavātaṃ, manussarāhasseyyakaṃ, paṭisallānasāruppaṃ. Disvāna yena jeto kumāro tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā jetaṃ kumāraṃ etadavoca – ‘‘dehi me, ayyaputta, uyyānaṃ ārāmaṃ kātu’’nti 20. ‘‘Adeyyo, gahapati, ārāmo api koṭisantharenā’’ti. ‘‘Gahito, ayyaputta, ārāmo’’ti. ‘‘Na, gahapati, gahito ārāmo’’ti. Gahito na gahitoti vohārike mahāmatte pucchiṃsu. Mahāmattā evamāhaṃsu – ‘‘yato tayā , ayyaputta, aggho kato, gahito ārāmo’’ti. Atha kho anāthapiṇḍiko gahapati sakaṭehi hiraññaṃ nibbāhāpetvā jetavanaṃ koṭisantharaṃ santharāpesi. Sakiṃ nīhaṭaṃ hiraññaṃ thokassa okāsassa koṭṭhakasāmantā nappahoti. Atha kho anāthapiṇḍiko gahapati manusse āṇāpesi – ‘‘gacchatha, bhaṇe, hiraññaṃ āharatha; imaṃ okāsaṃ santharissāmā’’ti.
ಅಥ ಖೋ ಜೇತಸ್ಸ ಕುಮಾರಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ನ ಖೋ ಇದಂ ಓರಕಂ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಯಥಾಯಂ ಗಹಪತಿ ತಾವ ಬಹುಂ ಹಿರಞ್ಞಂ ಪರಿಚ್ಚಜತೀ’’ತಿ। ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕಂ ಗಹಪತಿಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಅಲಂ, ಗಹಪತಿ; ಮಾ ತಂ ಓಕಾಸಂ ಸನ್ಥರಾಪೇಸಿ। ದೇಹಿ ಮೇ ಏತಂ ಓಕಾಸಂ। ಮಮೇತಂ ದಾನಂ ಭವಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕೋ ಗಹಪತಿ – ಅಯಂ ಖೋ ಜೇತೋ ಕುಮಾರೋ ಅಭಿಞ್ಞಾತೋ ಞಾತಮನುಸ್ಸೋ; ಮಹತ್ಥಿಕೋ ಖೋ ಪನ ಏವರೂಪಾನಂ ಞಾತಮನುಸ್ಸಾನಂ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಧಮ್ಮವಿನಯೇ ಪಸಾದೋತಿ – ತಂ ಓಕಾಸಂ ಜೇತಸ್ಸ ಕುಮಾರಸ್ಸ ಪಾದಾಸಿ 21। ಅಥ ಖೋ ಜೇತೋ ಕುಮಾರೋ ತಸ್ಮಿಂ ಓಕಾಸೇ ಕೋಟ್ಠಕಂ ಮಾಪೇಸಿ।
Atha kho jetassa kumārassa etadahosi – ‘‘na kho idaṃ orakaṃ bhavissati, yathāyaṃ gahapati tāva bahuṃ hiraññaṃ pariccajatī’’ti. Anāthapiṇḍikaṃ gahapatiṃ etadavoca – ‘‘alaṃ, gahapati; mā taṃ okāsaṃ santharāpesi. Dehi me etaṃ okāsaṃ. Mametaṃ dānaṃ bhavissatī’’ti. Atha kho anāthapiṇḍiko gahapati – ayaṃ kho jeto kumāro abhiññāto ñātamanusso; mahatthiko kho pana evarūpānaṃ ñātamanussānaṃ imasmiṃ dhammavinaye pasādoti – taṃ okāsaṃ jetassa kumārassa pādāsi 22. Atha kho jeto kumāro tasmiṃ okāse koṭṭhakaṃ māpesi.
ಅಥ ಖೋ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕೋ ಗಹಪತಿ ಜೇತವನೇ ವಿಹಾರೇ ಕಾರಾಪೇಸಿ, ಪರಿವೇಣಾನಿ ಕಾರಾಪೇಸಿ, ಕೋಟ್ಠಕೇ ಕಾರಾಪೇಸಿ, ಉಪಟ್ಠಾನಸಾಲಾಯೋ ಕಾರಾಪೇಸಿ, ಅಗ್ಗಿಸಾಲಾಯೋ ಕಾರಾಪೇಸಿ, ಕಪ್ಪಿಯಕುಟಿಯೋ ಕಾರಾಪೇಸಿ, ವಚ್ಚಕುಟಿಯೋ ಕಾರಾಪೇಸಿ, ಚಙ್ಕಮೇ ಕಾರಾಪೇಸಿ, ಚಙ್ಕಮನಸಾಲಾಯೋ ಕಾರಾಪೇಸಿ, ಉದಪಾನೇ ಕಾರಾಪೇಸಿ, ಉದಪಾನಸಾಲಾಯೋ ಕಾರಾಪೇಸಿ, ಜನ್ತಾಘರೇ ಕಾರಾಪೇಸಿ, ಜನ್ತಾಘರಸಾಲಾಯೋ ಕಾರಾಪೇಸಿ, ಪೋಕ್ಖರಣಿಯೋ ಕಾರಾಪೇಸಿ, ಮಣ್ಡಪೇ ಕಾರಾಪೇಸಿ।
Atha kho anāthapiṇḍiko gahapati jetavane vihāre kārāpesi, pariveṇāni kārāpesi, koṭṭhake kārāpesi, upaṭṭhānasālāyo kārāpesi, aggisālāyo kārāpesi, kappiyakuṭiyo kārāpesi, vaccakuṭiyo kārāpesi, caṅkame kārāpesi, caṅkamanasālāyo kārāpesi, udapāne kārāpesi, udapānasālāyo kārāpesi, jantāghare kārāpesi, jantāgharasālāyo kārāpesi, pokkharaṇiyo kārāpesi, maṇḍape kārāpesi.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಚೂಳವಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / ವಿಹಾರಾನುಜಾನನಕಥಾ • Vihārānujānanakathā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕವತ್ಥುಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Anāthapiṇḍikavatthukathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ವಿಹಾರಾನುಜಾನನಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Vihārānujānanakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ವಿಹಾರಾನುಜಾನನಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Vihārānujānanakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ವಿಹಾರಾನುಜಾನನಕಥಾ • Vihārānujānanakathā