| Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Majjhima Nikāya, English translation |
Show IAST transliterationමජ්ඣිම නිකාය 143
The Middle-Length Suttas Collection 143
අනාථපිණ්ඩිකෝවාදසුත්ත
Advice to Anāthapiṇḍika
ඒවං මේ සුතං—ඒකං සමයං භගවා සාවත්ථියං විහරති ජේතවනේ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමේ.
So I have heard. At one time the Buddha was staying near Sāvatthī in Jeta’s Grove, Anāthapiṇḍika’s monastery.
තේන ඛෝ පන සමයේන අනාථපිණ්ඩිකෝ ගහපති ආබාධිකෝ හෝති දුක්ඛිතෝ බාළ්හගිලානෝ. අථ ඛෝ අනාථපිණ්ඩිකෝ ගහපති අඤ්ඤතරං පුරිසං ආමන්තේසි: “ඒහි ත්වං, අම්භෝ පුරිස, යේන භගවා තේනුපසඞ්කම; උපසඞ්කමිත්වා මම වචනේන භගවතෝ පාදේ සිරසා වන්දාහි: ‘අනාථපිණ්ඩිකෝ, භන්තේ, ගහපති ආබාධිකෝ දුක්ඛිතෝ බාළ්හගිලානෝ. සෝ භගවතෝ පාදේ සිරසා වන්දතී(අ)ති. යේන චායස්මා සාරිපුත්තෝ තේනුපසඞ්කම; උපසඞ්කමිත්වා මම වචනේන ආයස්මතෝ සාරිපුත්තස්ස පාදේ සිරසා වන්දාහි: ‘අනාථපිණ්ඩිකෝ, භන්තේ, ගහපති ආබාධිකෝ දුක්ඛිතෝ බාළ්හගිලානෝ. සෝ ආයස්මතෝ සාරිපුත්තස්ස පාදේ සිරසා වන්දතී(අ)ති. ඒවඤ්ච වදේහි: ‘සාධු කිර, භන්තේ, ආයස්මා සාරිපුත්තෝ යේන අනාථපිණ්ඩිකස්ස ගහපතිස්ස නිවේසනං තේනුපසඞ්කමතු අනුකම්පං උපාදායා(අ)”ති.
Now at that time the householder Anāthapiṇḍika was sick, suffering, gravely ill. Then he addressed a man, “Please, mister, go to the Buddha, and in my name bow with your head to his feet. Say to him: ‘Sir, the householder Anāthapiṇḍika is sick, suffering, gravely ill. He bows with his head to your feet.’ Then go to Venerable Sāriputta, and in my name bow with your head to his feet. Say to him: ‘Sir, the householder Anāthapiṇḍika is sick, suffering, gravely ill. He bows with his head to your feet.’ And then say: ‘Sir, please visit him at his home out of compassion.’”
“ඒවං, භන්තේ”ති ඛෝ සෝ පුරිසෝ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ගහපතිස්ස පටිස්සුත්වා යේන භගවා තේනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා භගවන්තං අභිවාදේත්වා ඒකමන්තං නිසීදි. ඒකමන්තං නිසින්නෝ ඛෝ සෝ පුරිසෝ භගවන්තං ඒතදවෝච: “අනාථපිණ්ඩිකෝ, භන්තේ, ගහපති ආබාධිකෝ දුක්ඛිතෝ බාළ්හගිලානෝ. සෝ භගවතෝ පාදේ සිරසා වන්දතී”ති. යේන චායස්මා සාරිපුත්තෝ තේනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා ආයස්මන්තං සාරිපුත්තං අභිවාදේත්වා ඒකමන්තං නිසීදි. ඒකමන්තං නිසින්නෝ ඛෝ සෝ පුරිසෝ ආයස්මන්තං සාරිපුත්තං ඒතදවෝච: “අනාථපිණ්ඩිකෝ, භන්තේ, ගහපති ආබාධිකෝ දුක්ඛිතෝ බාළ්හගිලානෝ. සෝ ආයස්මතෝ සාරිපුත්තස්ස පාදේ සිරසා වන්දති; ඒවඤ්ච වදේති: ‘සාධු කිර, භන්තේ, ආයස්මා සාරිපුත්තෝ යේන අනාථපිණ්ඩිකස්ස ගහපතිස්ස නිවේසනං තේනුපසඞ්කමතු අනුකම්පං උපාදායා(අ)”ති. අධිවාසේසි ඛෝ ආයස්මා සාරිපුත්තෝ තුණ්හීභාවේන.
“Yes, sir,” that man replied. He did as Anāthapiṇḍika asked. Sāriputta consented with silence.
අථ ඛෝ ආයස්මා සාරිපුත්තෝ නිවාසේත්වා පත්තචීවරමාදාය ආයස්මතා ආනන්දේන පච්ඡාසමණේන යේන අනාථපිණ්ඩිකස්ස ගහපතිස්ස නිවේසනං තේනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා පඤ්ඤත්තේ ආසනේ නිසීදි. නිසජ්ජ ඛෝ ආයස්මා සාරිපුත්තෝ අනාථපිණ්ඩිකං ගහපතිං ඒතදවෝච: “කච්චි තේ, ගහපති, ඛමනීයං, කච්චි යාපනීයං? කච්චි තේ දුක්ඛා වේදනා පටික්කමන්ති, නෝ අභික්කමන්ති; පටික්කමෝසානං පඤ්ඤායති, නෝ අභික්කමෝ”ති?
Then Venerable Sāriputta robed up in the morning and, taking his bowl and robe, went with Venerable Ānanda as his second monk to Anāthapiṇḍika’s home. He sat down on the seat spread out, and said to Anāthapiṇḍika, “I hope you’re keeping well, householder; I hope you’re alright. And I hope the pain is fading, not growing, that its fading is evident, not its growing.”
“න මේ, භන්තේ සාරිපුත්ත, ඛමනීයං න යාපනීයං. බාළ්හා මේ දුක්ඛා වේදනා අභික්කමන්ති, නෝ පටික්කමන්ති; අභික්කමෝසානං පඤ්ඤායති, නෝ පටික්කමෝ. සේය්‍යථාපි, භන්තේ සාරිපුත්ත, බලවා පුරිසෝ තිණ්හේන සිඛරේන මුද්ධනි අභිමත්ථේය්‍ය; ඒවමේව ඛෝ මේ, භන්තේ සාරිපුත්ත, අධිමත්තා වාතා මුද්ධනි ඌහනන්ති. න මේ, භන්තේ සාරිපුත්ත, ඛමනීයං න යාපනීයං. බාළ්හා මේ දුක්ඛා වේදනා අභික්කමන්ති, නෝ පටික්කමන්ති; අභික්කමෝසානං පඤ්ඤායති, නෝ පටික්කමෝ. සේය්‍යථාපි, භන්තේ සාරිපුත්ත, බලවා පුරිසෝ දළ්හේන වරත්තඛණ්ඩේන සීසේ සීසවේඨං දදේය්‍ය; ඒවමේව ඛෝ මේ, භන්තේ සාරිපුත්ත, අධිමත්තා සීසේ සීසවේදනා. න මේ, භන්තේ සාරිපුත්ත, ඛමනීයං න යාපනීයං. බාළ්හා මේ දුක්ඛා වේදනා අභික්කමන්ති, නෝ පටික්කමන්ති; අභික්කමෝසානං පඤ්ඤායති, නෝ පටික්කමෝ. සේය්‍යථාපි, භන්තේ සාරිපුත්ත, දක්ඛෝ ගෝඝාතකෝ වා ගෝඝාතකන්තේවාසී වා තිණ්හේන ගෝවිකන්තනේන කුච්ඡිං පරිකන්තේය්‍ය; ඒවමේව ඛෝ මේ, භන්තේ සාරිපුත්ත, අධිමත්තා වාතා කුච්ඡිං පරිකන්තන්ති. න මේ, භන්තේ සාරිපුත්ත, ඛමනීයං න යාපනීයං. බාළ්හා මේ දුක්ඛා වේදනා අභික්කමන්ති, නෝ පටික්කමන්ති; අභික්කමෝසානං පඤ්ඤායති, නෝ පටික්කමෝ. සේය්‍යථාපි, භන්තේ සාරිපුත්ත, ද්වේ බලවන්තෝ පුරිසා දුබ්බලතරං පුරිසං නානාබාහාසු ගහේත්වා අඞ්ගාරකාසුයා සන්තාපේය්‍යුං, සම්පරිතාපේය්‍යුං; ඒවමේව ඛෝ මේ, භන්තේ සාරිපුත්ත, අධිමත්තෝ කායස්මිං ඩාහෝ. න මේ, භන්තේ සාරිපුත්ත, ඛමනීයං න යාපනීයං. බාළ්හා මේ දුක්ඛා වේදනා අභික්කමන්ති, නෝ පටික්කමන්ති; අභික්කමෝසානං පඤ්ඤායති, නෝ පටික්කමෝ”ති.
“I’m not keeping well, Honorable Sāriputta, I’m not alright. The pain is terrible and growing, not fading, its growing, not its fading, is evident. The winds piercing my head are so severe, it feels like a strong man drilling into my head with a sharp point. The pain in my head is so severe, it feels like a strong man tightening a tough leather strap around my head. The winds slicing my belly are so severe, like a deft butcher or their apprentice were slicing open a cows’s belly with a meat cleaver. The burning in my body is so severe, it feels like two strong men grabbing a weaker man by the arms to burn and scorch him on a pit of glowing coals. That’s how severe the burning is in my body. I’m not keeping well, Honorable Sāriputta, I’m not alright. The pain is terrible and growing, not fading, its growing, not its fading, is evident.”
“තස්මාතිහ තේ, ගහපති, ඒවං සික්ඛිතබ්බං: ‘න චක්ඛුං උපාදියිස්සාමි, න ච මේ චක්ඛුනිස්සිතං විඤ්ඤාණං භවිස්සතී(අ)ති. ඒවඤ්හි තේ, ගහපති, සික්ඛිතබ්බං.
“That’s why, householder, you should train like this: ‘I shall not grasp the eye, and there shall be no consciousness of mine dependent on the eye.’ That’s how you should train.
තස්මාතිහ තේ, ගහපති, ඒවං සික්ඛිතබ්බං: ‘න සෝතං උපාදියිස්සාමි, න ච මේ සෝතනිස්සිතං විඤ්ඤාණං භවිස්සතී(අ)ති. ඒවඤ්හි තේ, ගහපති, සික්ඛිතබ්බං.
You should train like this: ‘I shall not grasp the ear, and there shall be no consciousness of mine dependent on the ear.’ …
තස්මාතිහ තේ, ගහපති, ඒවං සික්ඛිතබ්බං: ‘න ඝානං උපාදියිස්සාමි, න ච මේ ඝානනිස්සිතං විඤ්ඤාණං භවිස්සතී(අ)ති. ඒවඤ්හි තේ, ගහපති, සික්ඛිතබ්බං.
‘I shall not grasp the nose, and there shall be no consciousness of mine dependent on the nose.’ …
තස්මාතිහ තේ, ගහපති, ඒවං සික්ඛිතබ්බං: ‘න ජිව්හං උපාදියිස්සාමි, න ච මේ ජිව්හානිස්සිතං විඤ්ඤාණං භවිස්සතී(අ)ති. ඒවඤ්හි තේ, ගහපති, සික්ඛිතබ්බං.
‘I shall not grasp the tongue, and there shall be no consciousness of mine dependent on the tongue.’ …
තස්මාතිහ තේ, ගහපති, ඒවං සික්ඛිතබ්බං: ‘න කායං උපාදියිස්සාමි, න ච මේ කායනිස්සිතං විඤ්ඤාණං භවිස්සතී(අ)ති. ඒවඤ්හි තේ, ගහපති, සික්ඛිතබ්බං.
‘I shall not grasp the body, and there shall be no consciousness of mine dependent on the body.’ …
තස්මාතිහ තේ, ගහපති, ඒවං සික්ඛිතබ්බං: ‘න මනං උපාදියිස්සාමි, න ච මේ මනෝනිස්සිතං විඤ්ඤාණං භවිස්සතී(අ)ති. ඒවඤ්හි තේ, ගහපති, සික්ඛිතබ්බං.
‘I shall not grasp the mind, and there shall be no consciousness of mine dependent on the mind.’ That’s how you should train.
තස්මාතිහ තේ, ගහපති, ඒවං සික්ඛිතබ්බං: ‘න රූපං උපාදියිස්සාමි, න ච මේ රූපනිස්සිතං විඤ්ඤාණං භවිස්සතී(අ)ති. ඒවඤ්හි තේ, ගහපති, සික්ඛිතබ්බං. තස්මාතිහ තේ, ගහපති, ඒවං සික්ඛිතබ්බං: ‘න සද්දං උපාදියිස්සාමි …පේ… න ගන්ධං උපාදියිස්සාමි … න රසං උපාදියිස්සාමි … න ඵෝට්ඨබ්බං උපාදියිස්සාමි … න ධම්මං උපාදියිස්සාමි, න ච මේ ධම්මනිස්සිතං විඤ්ඤාණං භවිස්සතී(අ)ති. ඒවඤ්හි තේ, ගහපති, සික්ඛිතබ්බං.
You should train like this: ‘I shall not grasp sight, and there shall be no consciousness of mine dependent on sight.’ … ‘I shall not grasp sound … smell … taste … touch … thought, and there shall be no consciousness of mine dependent on thought.’ That’s how you should train.
තස්මාතිහ තේ, ගහපති, ඒවං සික්ඛිතබ්බං: ‘න චක්ඛුවිඤ්ඤාණං උපාදියිස්සාමි, න ච මේ චක්ඛුවිඤ්ඤාණනිස්සිතං විඤ්ඤාණං භවිස්සතී(අ)ති. ඒවඤ්හි තේ, ගහපති, සික්ඛිතබ්බං. තස්මාතිහ තේ, ගහපති, ඒවං සික්ඛිතබ්බං: ‘න සෝතවිඤ්ඤාණං උපාදියිස්සාමි … න ඝානවිඤ්ඤාණං උපාදියිස්සාමි … න ජිව්හාවිඤ්ඤාණං උපාදියිස්සාමි … න කායවිඤ්ඤාණං උපාදියිස්සාමි … න මනෝවිඤ්ඤාණං උපාදියිස්සාමි, න ච මේ මනෝවිඤ්ඤාණනිස්සිතං විඤ්ඤාණං භවිස්සතී(අ)ති. ඒවඤ්හි තේ, ගහපති, සික්ඛිතබ්බං.
You should train like this: ‘I shall not grasp eye consciousness, and there shall be no consciousness of mine dependent on eye consciousness.’ … ‘I shall not grasp ear consciousness … nose consciousness … tongue consciousness … body consciousness … mind consciousness, and there shall be no consciousness of mine dependent on mind consciousness.’ That’s how you should train.
තස්මාතිහ තේ, ගහපති, ඒවං සික්ඛිතබ්බං: ‘න චක්ඛුසම්ඵස්සං උපාදියිස්සාමි, න ච මේ චක්ඛුසම්ඵස්සනිස්සිතං විඤ්ඤාණං භවිස්සතී(අ)ති. ඒවඤ්හි තේ, ගහපති, සික්ඛිතබ්බං. තස්මාතිහ තේ, ගහපති, ඒවං සික්ඛිතබ්බං: ‘න සෝතසම්ඵස්සං උපාදියිස්සාමි … න ඝානසම්ඵස්සං උපාදියිස්සාමි … න ජිව්හාසම්ඵස්සං උපාදියිස්සාමි … න කායසම්ඵස්සං උපාදියිස්සාමි … න මනෝසම්ඵස්සං උපාදියිස්සාමි, න ච මේ මනෝසම්ඵස්සනිස්සිතං විඤ්ඤාණං භවිස්සතී(අ)ති. ඒවඤ්හි තේ, ගහපති, සික්ඛිතබ්බං.
You should train like this: ‘I shall not grasp eye contact … ear contact … nose contact … tongue contact … body contact … mind contact, and there shall be no consciousness of mine dependent on mind contact.’ That’s how you should train.
තස්මාතිහ තේ, ගහපති, ඒවං සික්ඛිතබ්බං: ‘න චක්ඛුසම්ඵස්සජං වේදනං උපාදියිස්සාමි, න ච මේ චක්ඛුසම්ඵස්සජාවේදනානිස්සිතං විඤ්ඤාණං භවිස්සතී(අ)ති. ඒවඤ්හි තේ, ගහපති, සික්ඛිතබ්බං. තස්මාතිහ තේ, ගහපති, ඒවං සික්ඛිතබ්බං: ‘න සෝතසම්ඵස්සජං වේදනං උපාදියිස්සාමි … න ඝානසම්ඵස්සජං වේදනං උපාදියිස්සාමි … න ජිව්හාසම්ඵස්සජං වේදනං උපාදියිස්සාමි … න කායසම්ඵස්සජං වේදනං උපාදියිස්සාමි … න මනෝසම්ඵස්සජං වේදනං උපාදියිස්සාමි, න ච මේ මනෝසම්ඵස්සජාවේදනානිස්සිතං විඤ්ඤාණං භවිස්සතී(අ)ති. ඒවඤ්හි තේ, ගහපති, සික්ඛිතබ්බං.
You should train like this: ‘I shall not grasp feeling born of eye contact … feeling born of ear contact … feeling born of nose contact … feeling born of tongue contact … feeling born of body contact … feeling born of mind contact, and there shall be no consciousness of mine dependent on the feeling born of mind contact.’ That’s how you should train.
තස්මාතිහ තේ, ගහපති, ඒවං සික්ඛිතබ්බං: ‘න පථවීධාතුං උපාදියිස්සාමි, න ච මේ පථවීධාතුනිස්සිතං විඤ්ඤාණං භවිස්සතී(අ)ති. ඒවඤ්හි තේ, ගහපති, සික්ඛිතබ්බං. තස්මාතිහ තේ, ගහපති, ඒවං සික්ඛිතබ්බං: ‘න ආපෝධාතුං උපාදියිස්සාමි … න තේජෝධාතුං උපාදියිස්සාමි … න වායෝධාතුං උපාදියිස්සාමි … න ආකාසධාතුං උපාදියිස්සාමි … න විඤ්ඤාණධාතුං උපාදියිස්සාමි, න ච මේ විඤ්ඤාණධාතුනිස්සිතං විඤ්ඤාණං භවිස්සතී(අ)ති. ඒවඤ්හි තේ, ගහපති, සික්ඛිතබ්බං.
You should train like this: ‘I shall not grasp the earth element … water element … fire element … air element … space element … consciousness element, and there shall be no consciousness of mine dependent on the consciousness element.’ That’s how you should train.
තස්මාතිහ තේ, ගහපති, ඒවං සික්ඛිතබ්බං: ‘න රූපං උපාදියිස්සාමි, න ච මේ රූපනිස්සිතං විඤ්ඤාණං භවිස්සතී(අ)ති. ඒවඤ්හි තේ, ගහපති, සික්ඛිතබ්බං. තස්මාතිහ තේ, ගහපති, ඒවං සික්ඛිතබ්බං: ‘න වේදනං උපාදියිස්සාමි … න සඤ්ඤං උපාදියිස්සාමි … න සඞ්ඛාරේ උපාදියිස්සාමි … න විඤ්ඤාණං උපාදියිස්සාමි, න ච මේ විඤ්ඤාණනිස්සිතං විඤ්ඤාණං භවිස්සතී(අ)ති. ඒවඤ්හි තේ, ගහපති, සික්ඛිතබ්බං.
You should train like this: ‘I shall not grasp form … feeling … perception … choices … consciousness, and there shall be no consciousness of mine dependent on consciousness.’ That’s how you should train.
තස්මාතිහ තේ, ගහපති, ඒවං සික්ඛිතබ්බං: ‘න ආකාසානඤ්චායතනං උපාදියිස්සාමි, න ච මේ ආකාසානඤ්චායතනනිස්සිතං විඤ්ඤාණං භවිස්සතී(අ)ති. ඒවඤ්හි තේ, ගහපති, සික්ඛිතබ්බං. තස්මාතිහ තේ, ගහපති, ඒවං සික්ඛිතබ්බං: ‘න විඤ්ඤාණඤ්චායතනං උපාදියිස්සාමි … න ආකිඤ්චඤ්ඤායතනං උපාදියිස්සාමි … න නේවසඤ්ඤානාසඤ්ඤායතනං උපාදියිස්සාමි, න ච මේ නේවසඤ්ඤානාසඤ්ඤායතනනිස්සිතං විඤ්ඤාණං භවිස්සතී(අ)ති. ඒවඤ්හි තේ, ගහපති, සික්ඛිතබ්බං.
You should train like this: ‘I shall not grasp the dimension of infinite space … the dimension of infinite consciousness … the dimension of nothingness … the dimension of neither perception nor non-perception, and there shall be no consciousness of mine dependent on the dimension of neither perception nor non-perception.’ That’s how you should train.
තස්මාතිහ තේ, ගහපති, ඒවං සික්ඛිතබ්බං: ‘න ඉධලෝකං උපාදියිස්සාමි, න ච මේ ඉධලෝකනිස්සිතං විඤ්ඤාණං භවිස්සතී(අ)ති. ඒවඤ්හි තේ, ගහපති, සික්ඛිතබ්බං.
You should train like this: ‘I shall not grasp this world, and there shall be no consciousness of mine dependent on this world.’ That’s how you should train.
තස්මාතිහ තේ, ගහපති, ඒවං සික්ඛිතබ්බං: ‘න පරලෝකං උපාදියිස්සාමි, න ච මේ පරලෝකනිස්සිතං විඤ්ඤාණං භවිස්සතී(අ)ති. ඒවඤ්හි තේ, ගහපති, සික්ඛිතබ්බං. තස්මාතිහ තේ, ගහපති, ඒවං සික්ඛිතබ්බං: ‘යම්පි මේ දිට්ඨං සුතං මුතං විඤ්ඤාතං පත්තං පරියේසිතං අනුපරියේසිතං අනුචරිතං මනසා තම්පි න උපාදියිස්සාමි, න ච මේ තන්නිස්සිතං විඤ්ඤාණං භවිස්සතී(අ)ති. ඒවඤ්හි තේ, ගහපති, සික්ඛිතබ්බන්”ති.
You should train like this: ‘I shall not grasp the other world, and there shall be no consciousness of mine dependent on the other world.’ That’s how you should train. You should train like this: ‘I shall not grasp whatever is seen, heard, thought, known, attained, sought, and explored by my mind, and there shall be no consciousness of mine dependent on that.’ That’s how you should train.”
ඒවං වුත්තේ, අනාථපිණ්ඩිකෝ ගහපති පරෝදි, අස්සූනි පවත්තේසි. අථ ඛෝ ආයස්මා ආනන්දෝ අනාථපිණ්ඩිකං ගහපතිං ඒතදවෝච: “ඕලීයසි ඛෝ ත්වං, ගහපති, සංසීදසි ඛෝ ත්වං, ගහපතී”ති?
When he said this, Anāthapiṇḍika cried and burst out in tears. Venerable Ānanda said to him, “Are you failing, householder? Are you fading, householder?”
“නාහං, භන්තේ ආනන්ද, ඕලීයාමි, නපි සංසීදාමි; අපි ච මේ දීඝරත්තං සත්ථා පයිරුපාසිතෝ මනෝභාවනීයා ච භික්ඛූ; න ච මේ ඒවරූපී ධම්මී කථා සුතපුබ්බා”ති.
“No, Honorable Ānanda. But for a long time I have paid homage to the Buddha and the esteemed bhikkhus. Yet I have never before heard such a Dhamma talk.”
“න ඛෝ, ගහපති, ගිහීනං ඕදාතවසනානං ඒවරූපී ධම්මී කථා පටිභාති; පබ්බජිතානං ඛෝ, ගහපති, ඒවරූපී ධම්මී කථා පටිභාතී”ති.
“Householder, it does not occur to us to teach such a Dhamma talk to white-clothed laypeople. Rather, we teach like this to those gone forth.”
“තේන හි, භන්තේ සාරිපුත්ත, ගිහීනම්පි ඕදාතවසනානං ඒවරූපී ධම්මී කථා පටිභාතු. සන්ති හි, භන්තේ, කුලපුත්තා අප්පරජක්ඛජාතිකා, අස්සවනතා ධම්මස්ස පරිහායන්ති; භවිස්සන්ති ධම්මස්ස අඤ්ඤාතාරෝ”ති.
“Well then, Honorable Sāriputta, let it occur to you to teach such a Dhamma talk to white-clothed laypeople as well! There are gentlemen with little dust in their eyes. They’re in decline because they haven’t heard the teaching. There will be those who understand the teaching!”
අථ ඛෝ ආයස්මා ච සාරිපුත්තෝ ආයස්මා ච ආනන්දෝ අනාථපිණ්ඩිකං ගහපතිං ඉමිනා ඕවාදේන ඕවදිත්වා උට්ඨායාසනා පක්කමිංසු. අථ ඛෝ අනාථපිණ්ඩිකෝ ගහපති, අචිරපක්කන්තේ ආයස්මන්තේ ච සාරිපුත්තේ ආයස්මන්තේ ච ආනන්දේ, කාලමකාසි තුසිතං කායං උපපජ්ජි.
And when the venerables Sāriputta and Ānanda had given the householder Anāthapiṇḍika this advice they got up from their seat and left. Not long after they had left, Anāthapiṇḍika passed away and was reborn in the host of Joyful Gods.
අථ ඛෝ අනාථපිණ්ඩිකෝ දේවපුත්තෝ අභික්කන්තාය රත්තියා අභික්කන්තවණ්ණෝ කේවලකප්පං ජේතවනං ඕභාසේත්වා යේන භගවා තේනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා භගවන්තං අභිවාදේත්වා ඒකමන්තං අට්ඨාසි. ඒකමන්තං ඨිතෝ ඛෝ අනාථපිණ්ඩිකෝ දේවපුත්තෝ භගවන්තං ගාථාහි අජ්ඣභාසි:
Then, late at night, the glorious god Anāthapiṇḍika, lighting up the entire Jeta’s Grove, went up to the Buddha, bowed, stood to one side, and addressed the Buddha in verse:
“ඉදඤ්හි තං ජේතවනං, ඉසිසඞ්ඝනිසේවිතං; ආවුත්ථං ධම්මරාජේන, පීතිසඤ්ජනනං මම.
“This is indeed that Jeta’s Grove, frequented by the Saṅgha of seers, where the King of Dhamma stayed: it brings me joy!
කම්මං විජ්ජා ච ධම්මෝ ච, සීලං ජීවිතමුත්තමං; ඒතේන මච්චා සුජ්ඣන්ති, න ගෝත්තේන ධනේන වා.
Deeds, knowledge, and principle; ethical conduct, an excellent livelihood; by these are mortals purified, not by clan or wealth.
තස්මා හි පණ්ඩිතෝ පෝසෝ, සම්පස්සං අත්ථමත්තනෝ; යෝනිසෝ විචිනේ ධම්මං, ඒවං තත්ථ විසුජ්ඣති.
That’s why an astute person, seeing what’s good for themselves, would examine the teaching rationally, and thus be purified in it.
සාරිපුත්තෝව පඤ්ඤාය, සීලේන උපසමේන ච; යෝපි පාරඞ්ගතෝ භික්ඛු, ඒතාවපරමෝ සියා”ති.
Sāriputta is full of wisdom, ethics, and peace. Even a bhikkhu who has crossed over might at best equal him.”
ඉදමවෝච අනාථපිණ්ඩිකෝ දේවපුත්තෝ. සමනුඤ්ඤෝ සත්ථා අහෝසි. අථ ඛෝ අනාථපිණ්ඩිකෝ දේවපුත්තෝ: “සමනුඤ්ඤෝ මේ සත්ථා”ති භගවන්තං අභිවාදේත්වා පදක්ඛිණං කත්වා තත්ථේවන්තරධායි.
This is what the god Anāthapiṇḍika said, and the teacher approved. Then the god Anāthapiṇḍika, knowing that the teacher approved, bowed and respectfully circled the Buddha, keeping him on his right, before vanishing right there.
අථ ඛෝ භගවා තස්සා රත්තියා අච්චයේන භික්ඛූ ආමන්තේසි: “ඉමං, භික්ඛවේ, රත්තිං අඤ්ඤතරෝ දේවපුත්තෝ අභික්කන්තාය රත්තියා අභික්කන්තවණ්ණෝ කේවලකප්පං ජේතවනං ඕභාසේත්වා යේනාහං තේනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා මං අභිවාදේත්වා ඒකමන්තං අට්ඨාසි. ඒකමන්තං ඨිතෝ ඛෝ සෝ දේවපුත්තෝ මං ගාථාහි අජ්ඣභාසි:
Then, when the night had passed, the Buddha told the bhikkhus all that had happened.
‘ඉදඤ්හි තං ජේතවනං, ඉසිසඞ්ඝනිසේවිතං; ආවුත්ථං ධම්මරාජේන, පීතිසඤ්ජනනං මම.
කම්මං විජ්ජා ච ධම්මෝ ච, සීලං ජීවිතමුත්තමං; ඒතේන මච්චා සුජ්ඣන්ති, න ගෝත්තේන ධනේන වා.
තස්මා හි පණ්ඩිතෝ පෝසෝ, සම්පස්සං අත්ථමත්තනෝ; යෝනිසෝ විචිනේ ධම්මං, ඒවං තත්ථ විසුජ්ඣති.
සාරිපුත්තෝව පඤ්ඤාය, සීලේන උපසමේන ච; යෝපි පාරඞ්ගතෝ භික්ඛු, ඒතාවපරමෝ සියා(අ)ති.
ඉදමවෝච, භික්ඛවේ, සෝ දේවපුත්තෝ. ‘සමනුඤ්ඤෝ මේ සත්ථා(අ)ති මං අභිවාදේත්වා පදක්ඛිණං කත්වා තත්ථේවන්තරධායී”ති.
ඒවං වුත්තේ, ආයස්මා ආනන්දෝ භගවන්තං ඒතදවෝච:
When he had spoken, Venerable Ānanda said to the Buddha:
“සෝ හි නූන සෝ, භන්තේ, අනාථපිණ්ඩිකෝ දේවපුත්තෝ භවිස්සති. අනාථපිණ්ඩිකෝ, භන්තේ, ගහපති ආයස්මන්තේ සාරිපුත්තේ අභිප්පසන්නෝ අහෝසී”ති.
“Sir, that god must surely have been Anāthapiṇḍika. For the householder Anāthapiṇḍika was devoted to Venerable Sāriputta.”
“සාධු සාධු, ආනන්ද. යාවතකං ඛෝ, ආනන්ද, තක්කාය පත්තබ්බං, අනුප්පත්තං තං තයා. අනාථපිණ්ඩිකෝ සෝ, ආනන්ද, දේවපුත්තෝ”ති.
“Good, good, Ānanda. You’ve reached the logical conclusion, as far as logic goes. For that was indeed the god Anāthapiṇḍika.”
ඉදමවෝච භගවා. අත්තමනෝ ආයස්මා ආනන්දෝ භගවතෝ භාසිතං අභිනන්දීති.
That is what the Buddha said. Satisfied, Venerable Ānanda was happy with what the Buddha said.
අනාථපිණ්ඩිකෝවාදසුත්තං නිට්ඨිතං පඨමං.
The authoritative text of the Majjhima Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]
