| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ • Majjhimanikāya |
੫. ਸਲ਼ਾਯਤਨવਗ੍ਗੋ
5. Saḷāyatanavaggo
੧. ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕੋવਾਦਸੁਤ੍ਤਂ
1. Anāthapiṇḍikovādasuttaṃ
੩੮੩. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਂ – ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਭਗવਾ ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ ਜੇਤવਨੇ ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕਸ੍ਸ ਆਰਾਮੇ। ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕੋ ਗਹਪਤਿ ਆਬਾਧਿਕੋ ਹੋਤਿ ਦੁਕ੍ਖਿਤੋ ਬਾਲ਼੍ਹਗਿਲਾਨੋ। ਅਥ ਖੋ ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕੋ ਗਹਪਤਿ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਪੁਰਿਸਂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਏਹਿ ਤ੍વਂ, ਅਮ੍ਭੋ ਪੁਰਿਸ, ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਮਮ વਚਨੇਨ ਭਗવਤੋ ਪਾਦੇ ਸਿਰਸਾ વਨ੍ਦਾਹਿ 1 – ‘ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਗਹਪਤਿ ਆਬਾਧਿਕੋ ਦੁਕ੍ਖਿਤੋ ਬਾਲ਼੍ਹਗਿਲਾਨੋ। ਸੋ ਭਗવਤੋ ਪਾਦੇ ਸਿਰਸਾ વਨ੍ਦਤੀ’ਤਿ। ਯੇਨ ਚਾਯਸ੍ਮਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਮਮ વਚਨੇਨ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਾਦੇ ਸਿਰਸਾ વਨ੍ਦਾਹਿ 2 – ‘ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਗਹਪਤਿ ਆਬਾਧਿਕੋ ਦੁਕ੍ਖਿਤੋ ਬਾਲ਼੍ਹਗਿਲਾਨੋ। ਸੋ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਾਦੇ ਸਿਰਸਾ વਨ੍ਦਤੀ’ਤਿ। ਏવਞ੍ਚ વਦੇਹਿ – ‘ਸਾਧੁ ਕਿਰ, ਭਨ੍ਤੇ, ਆਯਸ੍ਮਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਯੇਨ ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕਸ੍ਸ ਗਹਪਤਿਸ੍ਸ ਨਿવੇਸਨਂ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਤੁ ਅਨੁਕਮ੍ਪਂ ਉਪਾਦਾਯਾ’’’ਤਿ।
383. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena anāthapiṇḍiko gahapati ābādhiko hoti dukkhito bāḷhagilāno. Atha kho anāthapiṇḍiko gahapati aññataraṃ purisaṃ āmantesi – ‘‘ehi tvaṃ, ambho purisa, yena bhagavā tenupasaṅkama; upasaṅkamitvā mama vacanena bhagavato pāde sirasā vandāhi 3 – ‘anāthapiṇḍiko, bhante, gahapati ābādhiko dukkhito bāḷhagilāno. So bhagavato pāde sirasā vandatī’ti. Yena cāyasmā sāriputto tenupasaṅkama; upasaṅkamitvā mama vacanena āyasmato sāriputtassa pāde sirasā vandāhi 4 – ‘anāthapiṇḍiko, bhante, gahapati ābādhiko dukkhito bāḷhagilāno. So āyasmato sāriputtassa pāde sirasā vandatī’ti. Evañca vadehi – ‘sādhu kira, bhante, āyasmā sāriputto yena anāthapiṇḍikassa gahapatissa nivesanaṃ tenupasaṅkamatu anukampaṃ upādāyā’’’ti.
‘‘ਏવਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਖੋ ਸੋ ਪੁਰਿਸੋ ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕਸ੍ਸ ਗਹਪਤਿਸ੍ਸ ਪਟਿਸ੍ਸੁਤ੍વਾ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਖੋ ਸੋ ਪੁਰਿਸੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਗਹਪਤਿ ਆਬਾਧਿਕੋ ਦੁਕ੍ਖਿਤੋ ਬਾਲ਼੍ਹਗਿਲਾਨੋ। ਸੋ ਭਗવਤੋ ਪਾਦੇ ਸਿਰਸਾ વਨ੍ਦਤੀ’’ਤਿ। ਯੇਨ ਚਾਯਸ੍ਮਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਖੋ ਸੋ ਪੁਰਿਸੋ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਗਹਪਤਿ ਆਬਾਧਿਕੋ ਦੁਕ੍ਖਿਤੋ ਬਾਲ਼੍ਹਗਿਲਾਨੋ। ਸੋ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਾਦੇ ਸਿਰਸਾ વਨ੍ਦਤਿ; ਏવਞ੍ਚ વਦੇਤਿ – ‘ਸਾਧੁ ਕਿਰ, ਭਨ੍ਤੇ, ਆਯਸ੍ਮਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਯੇਨ ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕਸ੍ਸ ਗਹਪਤਿਸ੍ਸ ਨਿવੇਸਨਂ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਤੁ ਅਨੁਕਮ੍ਪਂ ਉਪਾਦਾਯਾ’’’ਤਿ। ਅਧਿવਾਸੇਸਿ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਤੁਣ੍ਹੀਭਾવੇਨ।
‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho so puriso anāthapiṇḍikassa gahapatissa paṭissutvā yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho so puriso bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘anāthapiṇḍiko, bhante, gahapati ābādhiko dukkhito bāḷhagilāno. So bhagavato pāde sirasā vandatī’’ti. Yena cāyasmā sāriputto tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ sāriputtaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho so puriso āyasmantaṃ sāriputtaṃ etadavoca – ‘‘anāthapiṇḍiko, bhante, gahapati ābādhiko dukkhito bāḷhagilāno. So āyasmato sāriputtassa pāde sirasā vandati; evañca vadeti – ‘sādhu kira, bhante, āyasmā sāriputto yena anāthapiṇḍikassa gahapatissa nivesanaṃ tenupasaṅkamatu anukampaṃ upādāyā’’’ti. Adhivāsesi kho āyasmā sāriputto tuṇhībhāvena.
੩੮੪. ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਨਿવਾਸੇਤ੍વਾ ਪਤ੍ਤਚੀવਰਮਾਦਾਯ ਆਯਸ੍ਮਤਾ ਆਨਨ੍ਦੇਨ ਪਚ੍ਛਾਸਮਣੇਨ ਯੇਨ ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕਸ੍ਸ ਗਹਪਤਿਸ੍ਸ ਨਿવੇਸਨਂ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇ ਆਸਨੇ ਨਿਸੀਦਿ। ਨਿਸਜ੍ਜ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕਂ ਗਹਪਤਿਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਕਚ੍ਚਿ ਤੇ, ਗਹਪਤਿ, ਖਮਨੀਯਂ, ਕਚ੍ਚਿ ਯਾਪਨੀਯਂ? ਕਚ੍ਚਿ ਤੇ ਦੁਕ੍ਖਾ વੇਦਨਾ ਪਟਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤਿ, ਨੋ ਅਭਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤਿ; ਪਟਿਕ੍ਕਮੋਸਾਨਂ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਨੋ ਅਭਿਕ੍ਕਮੋ’’ਤਿ?
384. Atha kho āyasmā sāriputto nivāsetvā pattacīvaramādāya āyasmatā ānandena pacchāsamaṇena yena anāthapiṇḍikassa gahapatissa nivesanaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi. Nisajja kho āyasmā sāriputto anāthapiṇḍikaṃ gahapatiṃ etadavoca – ‘‘kacci te, gahapati, khamanīyaṃ, kacci yāpanīyaṃ? Kacci te dukkhā vedanā paṭikkamanti, no abhikkamanti; paṭikkamosānaṃ paññāyati, no abhikkamo’’ti?
‘‘ਨ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਖਮਨੀਯਂ ਨ ਯਾਪਨੀਯਂ। ਬਾਲ਼੍ਹਾ ਮੇ ਦੁਕ੍ਖਾ વੇਦਨਾ ਅਭਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤਿ, ਨੋ ਪਟਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤਿ; ਅਭਿਕ੍ਕਮੋਸਾਨਂ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਨੋ ਪਟਿਕ੍ਕਮੋ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਨ੍ਤੇ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਬਲવਾ ਪੁਰਿਸੋ ਤਿਣ੍ਹੇਨ ਸਿਖਰੇਨ ਮੁਦ੍ਧਨਿ 5 ਅਭਿਮਤ੍ਥੇਯ੍ਯ 6; ਏવਮੇવ ਖੋ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਅਧਿਮਤ੍ਤਾ વਾਤਾ ਮੁਦ੍ਧਨਿ 7 ਊਹਨਨ੍ਤਿ 8। ਨ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਖਮਨੀਯਂ ਨ ਯਾਪਨੀਯਂ। ਬਾਲ਼੍ਹਾ ਮੇ ਦੁਕ੍ਖਾ વੇਦਨਾ ਅਭਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤਿ, ਨੋ ਪਟਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤਿ; ਅਭਿਕ੍ਕਮੋਸਾਨਂ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਨੋ ਪਟਿਕ੍ਕਮੋ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਨ੍ਤੇ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਬਲવਾ ਪੁਰਿਸੋ ਦਲ਼੍ਹੇਨ વਰਤ੍ਤਖਣ੍ਡੇਨ ਸੀਸੇ ਸੀਸવੇਠਂ ਦਦੇਯ੍ਯ; ਏવਮੇવ ਖੋ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਅਧਿਮਤ੍ਤਾ ਸੀਸੇ ਸੀਸવੇਦਨਾ। ਨ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਖਮਨੀਯਂ ਨ ਯਾਪਨੀਯਂ। ਬਾਲ਼੍ਹਾ ਮੇ ਦੁਕ੍ਖਾ વੇਦਨਾ ਅਭਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤਿ, ਨੋ ਪਟਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤਿ; ਅਭਿਕ੍ਕਮੋਸਾਨਂ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਨੋ ਪਟਿਕ੍ਕਮੋ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਨ੍ਤੇ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਦਕ੍ਖੋ ਗੋਘਾਤਕੋ વਾ ਗੋਘਾਤਕਨ੍ਤੇવਾਸੀ વਾ ਤਿਣ੍ਹੇਨ ਗੋવਿਕਨ੍ਤਨੇਨ ਕੁਚ੍ਛਿਂ ਪਰਿਕਨ੍ਤੇਯ੍ਯ; ਏવਮੇવ ਖੋ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਅਧਿਮਤ੍ਤਾ વਾਤਾ ਕੁਚ੍ਛਿਂ ਪਰਿਕਨ੍ਤਨ੍ਤਿ। ਨ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਖਮਨੀਯਂ ਨ ਯਾਪਨੀਯਂ। ਬਾਲ਼੍ਹਾ ਮੇ ਦੁਕ੍ਖਾ વੇਦਨਾ ਅਭਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤਿ, ਨੋ ਪਟਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤਿ; ਅਭਿਕ੍ਕਮੋਸਾਨਂ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਨੋ ਪਟਿਕ੍ਕਮੋ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਨ੍ਤੇ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਦ੍વੇ ਬਲવਨ੍ਤੋ ਪੁਰਿਸਾ ਦੁਬ੍ਬਲਤਰਂ ਪੁਰਿਸਂ ਨਾਨਾਬਾਹਾਸੁ ਗਹੇਤ੍વਾ ਅਙ੍ਗਾਰਕਾਸੁਯਾ ਸਨ੍ਤਾਪੇਯ੍ਯੁਂ, ਸਮ੍ਪਰਿਤਾਪੇਯ੍ਯੁਂ; ਏવਮੇવ ਖੋ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਅਧਿਮਤ੍ਤੋ ਕਾਯਸ੍ਮਿਂ ਡਾਹੋ। ਨ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਖਮਨੀਯਂ ਨ ਯਾਪਨੀਯਂ। ਬਾਲ਼੍ਹਾ ਮੇ ਦੁਕ੍ਖਾ વੇਦਨਾ ਅਭਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤਿ, ਨੋ ਪਟਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤਿ; ਅਭਿਕ੍ਕਮੋਸਾਨਂ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਨੋ ਪਟਿਕ੍ਕਮੋ’’ਤਿ।
‘‘Na me, bhante sāriputta, khamanīyaṃ na yāpanīyaṃ. Bāḷhā me dukkhā vedanā abhikkamanti, no paṭikkamanti; abhikkamosānaṃ paññāyati, no paṭikkamo. Seyyathāpi, bhante sāriputta, balavā puriso tiṇhena sikharena muddhani 9 abhimattheyya 10; evameva kho me, bhante sāriputta, adhimattā vātā muddhani 11 ūhananti 12. Na me, bhante sāriputta, khamanīyaṃ na yāpanīyaṃ. Bāḷhā me dukkhā vedanā abhikkamanti, no paṭikkamanti; abhikkamosānaṃ paññāyati, no paṭikkamo. Seyyathāpi, bhante sāriputta, balavā puriso daḷhena varattakhaṇḍena sīse sīsaveṭhaṃ dadeyya; evameva kho me, bhante sāriputta, adhimattā sīse sīsavedanā. Na me, bhante sāriputta, khamanīyaṃ na yāpanīyaṃ. Bāḷhā me dukkhā vedanā abhikkamanti, no paṭikkamanti; abhikkamosānaṃ paññāyati, no paṭikkamo. Seyyathāpi, bhante sāriputta, dakkho goghātako vā goghātakantevāsī vā tiṇhena govikantanena kucchiṃ parikanteyya; evameva kho me, bhante sāriputta, adhimattā vātā kucchiṃ parikantanti. Na me, bhante sāriputta, khamanīyaṃ na yāpanīyaṃ. Bāḷhā me dukkhā vedanā abhikkamanti, no paṭikkamanti; abhikkamosānaṃ paññāyati, no paṭikkamo. Seyyathāpi, bhante sāriputta, dve balavanto purisā dubbalataraṃ purisaṃ nānābāhāsu gahetvā aṅgārakāsuyā santāpeyyuṃ, samparitāpeyyuṃ; evameva kho me, bhante sāriputta, adhimatto kāyasmiṃ ḍāho. Na me, bhante sāriputta, khamanīyaṃ na yāpanīyaṃ. Bāḷhā me dukkhā vedanā abhikkamanti, no paṭikkamanti; abhikkamosānaṃ paññāyati, no paṭikkamo’’ti.
੩੮੫. ‘‘ਤਸ੍ਮਾਤਿਹ ਤੇ, ਗਹਪਤਿ, ਏવਂ ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ – ‘ਨ ਚਕ੍ਖੁਂ ਉਪਾਦਿਯਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਨ ਚ ਮੇ ਚਕ੍ਖੁਨਿਸ੍ਸਿਤਂ વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਭવਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ। ਏવਞ੍ਹਿ ਤੇ, ਗਹਪਤਿ, ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ।
385. ‘‘Tasmātiha te, gahapati, evaṃ sikkhitabbaṃ – ‘na cakkhuṃ upādiyissāmi, na ca me cakkhunissitaṃ viññāṇaṃ bhavissatī’ti. Evañhi te, gahapati, sikkhitabbaṃ.
‘‘ਤਸ੍ਮਾਤਿਹ ਤੇ, ਗਹਪਤਿ, ਏવਂ ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ – ‘ਨ ਸੋਤਂ ਉਪਾਦਿਯਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਨ ਚ ਮੇ ਸੋਤਨਿਸ੍ਸਿਤਂ વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਭવਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ। ਏવਞ੍ਹਿ ਤੇ, ਗਹਪਤਿ, ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ। ਤਸ੍ਮਾਤਿਹ ਤੇ, ਗਹਪਤਿ, ਏવਂ ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ – ‘ਨ ਘਾਨਂ ਉਪਾਦਿਯਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਨ ਚ ਮੇ ਘਾਨਨਿਸ੍ਸਿਤਂ વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਭવਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ। ਏવਞ੍ਹਿ ਤੇ, ਗਹਪਤਿ, ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ। ਤਸ੍ਮਾਤਿਹ ਤੇ, ਗਹਪਤਿ, ਏવਂ ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ – ‘ਨ ਜਿવ੍ਹਂ ਉਪਾਦਿਯਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਨ ਚ ਮੇ ਜਿવ੍ਹਾਨਿਸ੍ਸਿਤਂ વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਭવਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ। ਏવਞ੍ਹਿ ਤੇ, ਗਹਪਤਿ, ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ। ਤਸ੍ਮਾਤਿਹ ਤੇ, ਗਹਪਤਿ, ਏવਂ ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ – ‘ਨ ਕਾਯਂ ਉਪਾਦਿਯਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਨ ਚ ਮੇ ਕਾਯਨਿਸ੍ਸਿਤਂ વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਭવਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ। ਏવਞ੍ਹਿ ਤੇ, ਗਹਪਤਿ, ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ। ਤਸ੍ਮਾਤਿਹ ਤੇ, ਗਹਪਤਿ, ਏવਂ ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ – ‘ਨ ਮਨਂ ਉਪਾਦਿਯਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਨ ਚ ਮੇ ਮਨੋਨਿਸ੍ਸਿਤਂ વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਭવਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ। ਏવਞ੍ਹਿ ਤੇ, ਗਹਪਤਿ, ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ।
‘‘Tasmātiha te, gahapati, evaṃ sikkhitabbaṃ – ‘na sotaṃ upādiyissāmi, na ca me sotanissitaṃ viññāṇaṃ bhavissatī’ti. Evañhi te, gahapati, sikkhitabbaṃ. Tasmātiha te, gahapati, evaṃ sikkhitabbaṃ – ‘na ghānaṃ upādiyissāmi, na ca me ghānanissitaṃ viññāṇaṃ bhavissatī’ti. Evañhi te, gahapati, sikkhitabbaṃ. Tasmātiha te, gahapati, evaṃ sikkhitabbaṃ – ‘na jivhaṃ upādiyissāmi, na ca me jivhānissitaṃ viññāṇaṃ bhavissatī’ti. Evañhi te, gahapati, sikkhitabbaṃ. Tasmātiha te, gahapati, evaṃ sikkhitabbaṃ – ‘na kāyaṃ upādiyissāmi, na ca me kāyanissitaṃ viññāṇaṃ bhavissatī’ti. Evañhi te, gahapati, sikkhitabbaṃ. Tasmātiha te, gahapati, evaṃ sikkhitabbaṃ – ‘na manaṃ upādiyissāmi, na ca me manonissitaṃ viññāṇaṃ bhavissatī’ti. Evañhi te, gahapati, sikkhitabbaṃ.
‘‘ਤਸ੍ਮਾਤਿਹ ਤੇ, ਗਹਪਤਿ, ਏવਂ ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ – ‘ਨ ਰੂਪਂ ਉਪਾਦਿਯਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਨ ਚ ਮੇ ਰੂਪਨਿਸ੍ਸਿਤਂ વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਭવਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ। ਏવਞ੍ਹਿ ਤੇ, ਗਹਪਤਿ, ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ। ਤਸ੍ਮਾਤਿਹ ਤੇ, ਗਹਪਤਿ, ਏવਂ ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ – ‘ਨ ਸਦ੍ਦਂ ਉਪਾਦਿਯਿਸ੍ਸਾਮਿ…ਪੇ॰… ਨ ਗਨ੍ਧਂ ਉਪਾਦਿਯਿਸ੍ਸਾਮਿ… ਨ ਰਸਂ ਉਪਾਦਿਯਿਸ੍ਸਾਮਿ… ਨ ਫੋਟ੍ਠਬ੍ਬਂ ਉਪਾਦਿਯਿਸ੍ਸਾਮਿ… ਨ ਧਮ੍ਮਂ ਉਪਾਦਿਯਿਸ੍ਸਾਮਿ ਨ ਚ ਮੇ ਧਮ੍ਮਨਿਸ੍ਸਿਤਂ વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਭવਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ। ਏવਞ੍ਹਿ ਤੇ, ਗਹਪਤਿ, ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ।
‘‘Tasmātiha te, gahapati, evaṃ sikkhitabbaṃ – ‘na rūpaṃ upādiyissāmi, na ca me rūpanissitaṃ viññāṇaṃ bhavissatī’ti. Evañhi te, gahapati, sikkhitabbaṃ. Tasmātiha te, gahapati, evaṃ sikkhitabbaṃ – ‘na saddaṃ upādiyissāmi…pe… na gandhaṃ upādiyissāmi… na rasaṃ upādiyissāmi… na phoṭṭhabbaṃ upādiyissāmi… na dhammaṃ upādiyissāmi na ca me dhammanissitaṃ viññāṇaṃ bhavissatī’ti. Evañhi te, gahapati, sikkhitabbaṃ.
‘‘ਤਸ੍ਮਾਤਿਹ ਤੇ, ਗਹਪਤਿ, ਏવਂ ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ – ‘ਨ ਚਕ੍ਖੁવਿਞ੍ਞਾਣਂ ਉਪਾਦਿਯਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਨ ਚ ਮੇ ਚਕ੍ਖੁવਿਞ੍ਞਾਣਨਿਸ੍ਸਿਤਂ વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਭવਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ। ਏવਞ੍ਹਿ ਤੇ, ਗਹਪਤਿ, ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ। ਤਸ੍ਮਾਤਿਹ ਤੇ, ਗਹਪਤਿ, ਏવਂ ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ – ‘ਨ ਸੋਤવਿਞ੍ਞਾਣਂ ਉਪਾਦਿਯਿਸ੍ਸਾਮਿ… ਨ ਘਾਨવਿਞ੍ਞਾਣਂ ਉਪਾਦਿਯਿਸ੍ਸਾਮਿ… ਨ ਜਿવ੍ਹਾવਿਞ੍ਞਾਣਂ ਉਪਾਦਿਯਿਸ੍ਸਾਮਿ… ਨ ਕਾਯવਿਞ੍ਞਾਣਂ ਉਪਾਦਿਯਿਸ੍ਸਾਮਿ… ਨ ਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਂ ਉਪਾਦਿਯਿਸ੍ਸਾਮਿ ਨ ਚ ਮੇ ਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਨਿਸ੍ਸਿਤਂ વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਭવਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ। ਏવਞ੍ਹਿ ਤੇ, ਗਹਪਤਿ, ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ।
‘‘Tasmātiha te, gahapati, evaṃ sikkhitabbaṃ – ‘na cakkhuviññāṇaṃ upādiyissāmi, na ca me cakkhuviññāṇanissitaṃ viññāṇaṃ bhavissatī’ti. Evañhi te, gahapati, sikkhitabbaṃ. Tasmātiha te, gahapati, evaṃ sikkhitabbaṃ – ‘na sotaviññāṇaṃ upādiyissāmi… na ghānaviññāṇaṃ upādiyissāmi… na jivhāviññāṇaṃ upādiyissāmi… na kāyaviññāṇaṃ upādiyissāmi… na manoviññāṇaṃ upādiyissāmi na ca me manoviññāṇanissitaṃ viññāṇaṃ bhavissatī’ti. Evañhi te, gahapati, sikkhitabbaṃ.
‘‘ਤਸ੍ਮਾਤਿਹ ਤੇ, ਗਹਪਤਿ, ਏવਂ ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ – ‘ਨ ਚਕ੍ਖੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸਂ ਉਪਾਦਿਯਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਨ ਚ ਮੇ ਚਕ੍ਖੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸਨਿਸ੍ਸਿਤਂ વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਭવਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ। ਏવਞ੍ਹਿ ਤੇ, ਗਹਪਤਿ, ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ। ਤਸ੍ਮਾਤਿਹ ਤੇ, ਗਹਪਤਿ, ਏવਂ ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ – ‘ਨ ਸੋਤਸਮ੍ਫਸ੍ਸਂ ਉਪਾਦਿਯਿਸ੍ਸਾਮਿ… ਨ ਘਾਨਸਮ੍ਫਸ੍ਸਂ ਉਪਾਦਿਯਿਸ੍ਸਾਮਿ… ਨ ਜਿવ੍ਹਾਸਮ੍ਫਸ੍ਸਂ ਉਪਾਦਿਯਿਸ੍ਸਾਮਿ… ਨ ਕਾਯਸਮ੍ਫਸ੍ਸਂ ਉਪਾਦਿਯਿਸ੍ਸਾਮਿ… ਨ ਮਨੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸਂ ਉਪਾਦਿਯਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਨ ਚ ਮੇ ਮਨੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸਨਿਸ੍ਸਿਤਂ વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਭવਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ। ਏવਞ੍ਹਿ ਤੇ, ਗਹਪਤਿ, ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ।
‘‘Tasmātiha te, gahapati, evaṃ sikkhitabbaṃ – ‘na cakkhusamphassaṃ upādiyissāmi, na ca me cakkhusamphassanissitaṃ viññāṇaṃ bhavissatī’ti. Evañhi te, gahapati, sikkhitabbaṃ. Tasmātiha te, gahapati, evaṃ sikkhitabbaṃ – ‘na sotasamphassaṃ upādiyissāmi… na ghānasamphassaṃ upādiyissāmi… na jivhāsamphassaṃ upādiyissāmi… na kāyasamphassaṃ upādiyissāmi… na manosamphassaṃ upādiyissāmi, na ca me manosamphassanissitaṃ viññāṇaṃ bhavissatī’ti. Evañhi te, gahapati, sikkhitabbaṃ.
‘‘ਤਸ੍ਮਾਤਿਹ ਤੇ, ਗਹਪਤਿ, ਏવਂ ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ – ‘ਨ ਚਕ੍ਖੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਂ વੇਦਨਂ ਉਪਾਦਿਯਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਨ ਚ ਮੇ ਚਕ੍ਖੁਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਾવੇਦਨਾਨਿਸ੍ਸਿਤਂ વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਭવਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ। ਏવਞ੍ਹਿ ਤੇ, ਗਹਪਤਿ, ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ। ਤਸ੍ਮਾਤਿਹ ਤੇ , ਗਹਪਤਿ, ਏવਂ ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ – ‘ਨ ਸੋਤਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਂ વੇਦਨਂ ਉਪਾਦਿਯਿਸ੍ਸਾਮਿ… ਨ ਘਾਨਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਂ વੇਦਨਂ ਉਪਾਦਿਯਿਸ੍ਸਾਮਿ… ਨ ਜਿવ੍ਹਾਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਂ વੇਦਨਂ ਉਪਾਦਿਯਿਸ੍ਸਾਮਿ… ਨ ਕਾਯਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਂ વੇਦਨਂ ਉਪਾਦਿਯਿਸ੍ਸਾਮਿ… ਨ ਮਨੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਂ વੇਦਨਂ ਉਪਾਦਿਯਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਨ ਚ ਮੇ ਮਨੋਸਮ੍ਫਸ੍ਸਜਾવੇਦਨਾਨਿਸ੍ਸਿਤਂ વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਭવਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ। ਏવਞ੍ਹਿ ਤੇ, ਗਹਪਤਿ, ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ।
‘‘Tasmātiha te, gahapati, evaṃ sikkhitabbaṃ – ‘na cakkhusamphassajaṃ vedanaṃ upādiyissāmi, na ca me cakkhusamphassajāvedanānissitaṃ viññāṇaṃ bhavissatī’ti. Evañhi te, gahapati, sikkhitabbaṃ. Tasmātiha te , gahapati, evaṃ sikkhitabbaṃ – ‘na sotasamphassajaṃ vedanaṃ upādiyissāmi… na ghānasamphassajaṃ vedanaṃ upādiyissāmi… na jivhāsamphassajaṃ vedanaṃ upādiyissāmi… na kāyasamphassajaṃ vedanaṃ upādiyissāmi… na manosamphassajaṃ vedanaṃ upādiyissāmi, na ca me manosamphassajāvedanānissitaṃ viññāṇaṃ bhavissatī’ti. Evañhi te, gahapati, sikkhitabbaṃ.
੩੮੬. ‘‘ਤਸ੍ਮਾਤਿਹ ਤੇ, ਗਹਪਤਿ, ਏવਂ ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ – ‘ਨ ਪਥવੀਧਾਤੁਂ ਉਪਾਦਿਯਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਨ ਚ ਮੇ ਪਥવੀਧਾਤੁਨਿਸ੍ਸਿਤਂ વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਭવਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ। ਏવਞ੍ਹਿ ਤੇ, ਗਹਪਤਿ, ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ। ਤਸ੍ਮਾਤਿਹ ਤੇ, ਗਹਪਤਿ, ਏવਂ ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ – ‘ਨ ਆਪੋਧਾਤੁਂ ਉਪਾਦਿਯਿਸ੍ਸਾਮਿ… ਨ ਤੇਜੋਧਾਤੁਂ ਉਪਾਦਿਯਿਸ੍ਸਾਮਿ… ਨ વਾਯੋਧਾਤੁਂ ਉਪਾਦਿਯਿਸ੍ਸਾਮਿ… ਨ ਆਕਾਸਧਾਤੁਂ ਉਪਾਦਿਯਿਸ੍ਸਾਮਿ… ਨ વਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁਂ ਉਪਾਦਿਯਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਨ ਚ ਮੇ વਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁਨਿਸ੍ਸਿਤਂ વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਭવਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ। ਏવਞ੍ਹਿ ਤੇ, ਗਹਪਤਿ, ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ।
386. ‘‘Tasmātiha te, gahapati, evaṃ sikkhitabbaṃ – ‘na pathavīdhātuṃ upādiyissāmi, na ca me pathavīdhātunissitaṃ viññāṇaṃ bhavissatī’ti. Evañhi te, gahapati, sikkhitabbaṃ. Tasmātiha te, gahapati, evaṃ sikkhitabbaṃ – ‘na āpodhātuṃ upādiyissāmi… na tejodhātuṃ upādiyissāmi… na vāyodhātuṃ upādiyissāmi… na ākāsadhātuṃ upādiyissāmi… na viññāṇadhātuṃ upādiyissāmi, na ca me viññāṇadhātunissitaṃ viññāṇaṃ bhavissatī’ti. Evañhi te, gahapati, sikkhitabbaṃ.
‘‘ਤਸ੍ਮਾਤਿਹ ਤੇ, ਗਹਪਤਿ, ਏવਂ ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ – ‘ਨ ਰੂਪਂ ਉਪਾਦਿਯਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਨ ਚ ਮੇ ਰੂਪਨਿਸ੍ਸਿਤਂ વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਭવਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ। ਏવਞ੍ਹਿ ਤੇ, ਗਹਪਤਿ, ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ। ਤਸ੍ਮਾਤਿਹ ਤੇ, ਗਹਪਤਿ, ਏવਂ ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ – ‘ਨ વੇਦਨਂ ਉਪਾਦਿਯਿਸ੍ਸਾਮਿ… ਨ ਸਞ੍ਞਂ ਉਪਾਦਿਯਿਸ੍ਸਾਮਿ… ਨ ਸਙ੍ਖਾਰੇ ਉਪਾਦਿਯਿਸ੍ਸਾਮਿ… ਨ વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਉਪਾਦਿਯਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਨ ਚ ਮੇ વਿਞ੍ਞਾਣਨਿਸ੍ਸਿਤਂ વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਭવਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ। ਏવਞ੍ਹਿ ਤੇ, ਗਹਪਤਿ, ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ।
‘‘Tasmātiha te, gahapati, evaṃ sikkhitabbaṃ – ‘na rūpaṃ upādiyissāmi, na ca me rūpanissitaṃ viññāṇaṃ bhavissatī’ti. Evañhi te, gahapati, sikkhitabbaṃ. Tasmātiha te, gahapati, evaṃ sikkhitabbaṃ – ‘na vedanaṃ upādiyissāmi… na saññaṃ upādiyissāmi… na saṅkhāre upādiyissāmi… na viññāṇaṃ upādiyissāmi, na ca me viññāṇanissitaṃ viññāṇaṃ bhavissatī’ti. Evañhi te, gahapati, sikkhitabbaṃ.
‘‘ਤਸ੍ਮਾਤਿਹ ਤੇ, ਗਹਪਤਿ, ਏવਂ ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ – ‘ਨ ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਉਪਾਦਿਯਿਸ੍ਸਾਮਿ , ਨ ਚ ਮੇ ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਨਿਸ੍ਸਿਤਂ વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਭવਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ । ਏવਞ੍ਹਿ ਤੇ, ਗਹਪਤਿ, ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ। ਤਸ੍ਮਾਤਿਹ ਤੇ, ਗਹਪਤਿ, ਏવਂ ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ – ‘ਨ વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਉਪਾਦਿਯਿਸ੍ਸਾਮਿ… ਨ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਂ ਉਪਾਦਿਯਿਸ੍ਸਾਮਿ… ਨ ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਂ ਉਪਾਦਿਯਿਸ੍ਸਾਮਿ ਨ ਚ ਮੇ ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਨਿਸ੍ਸਿਤਂ વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਭવਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ। ਏવਞ੍ਹਿ ਤੇ, ਗਹਪਤਿ, ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ।
‘‘Tasmātiha te, gahapati, evaṃ sikkhitabbaṃ – ‘na ākāsānañcāyatanaṃ upādiyissāmi , na ca me ākāsānañcāyatananissitaṃ viññāṇaṃ bhavissatī’ti . Evañhi te, gahapati, sikkhitabbaṃ. Tasmātiha te, gahapati, evaṃ sikkhitabbaṃ – ‘na viññāṇañcāyatanaṃ upādiyissāmi… na ākiñcaññāyatanaṃ upādiyissāmi… na nevasaññānāsaññāyatanaṃ upādiyissāmi na ca me nevasaññānāsaññāyatananissitaṃ viññāṇaṃ bhavissatī’ti. Evañhi te, gahapati, sikkhitabbaṃ.
‘‘ਤਸ੍ਮਾਤਿਹ ਤੇ, ਗਹਪਤਿ, ਏવਂ ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ – ‘ਨ ਇਧਲੋਕਂ ਉਪਾਦਿਯਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਨ ਚ ਮੇ ਇਧਲੋਕਨਿਸ੍ਸਿਤਂ વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਭવਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ। ਏવਞ੍ਹਿ ਤੇ, ਗਹਪਤਿ, ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ। ਤਸ੍ਮਾਤਿਹ ਤੇ, ਗਹਪਤਿ, ਏવਂ ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ – ‘ਨ ਪਰਲੋਕਂ ਉਪਾਦਿਯਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਨ ਚ ਮੇ ਪਰਲੋਕਨਿਸ੍ਸਿਤਂ વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਭવਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ। ਏવਞ੍ਹਿ ਤੇ, ਗਹਪਤਿ, ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ। ਤਸ੍ਮਾਤਿਹ ਤੇ, ਗਹਪਤਿ, ਏવਂ ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ – ‘ਯਮ੍ਪਿ ਮੇ ਦਿਟ੍ਠਂ ਸੁਤਂ ਮੁਤਂ વਿਞ੍ਞਾਤਂ ਪਤ੍ਤਂ ਪਰਿਯੇਸਿਤਂ ਅਨੁਪਰਿਯੇਸਿਤਂ ਅਨੁਚਰਿਤਂ ਮਨਸਾ ਤਮ੍ਪਿ ਨ ਉਪਾਦਿਯਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਨ ਚ ਮੇ ਤਂਨਿਸ੍ਸਿਤਂ વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਭવਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ। ਏવਞ੍ਹਿ ਤੇ, ਗਹਪਤਿ, ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ।
‘‘Tasmātiha te, gahapati, evaṃ sikkhitabbaṃ – ‘na idhalokaṃ upādiyissāmi, na ca me idhalokanissitaṃ viññāṇaṃ bhavissatī’ti. Evañhi te, gahapati, sikkhitabbaṃ. Tasmātiha te, gahapati, evaṃ sikkhitabbaṃ – ‘na paralokaṃ upādiyissāmi, na ca me paralokanissitaṃ viññāṇaṃ bhavissatī’ti. Evañhi te, gahapati, sikkhitabbaṃ. Tasmātiha te, gahapati, evaṃ sikkhitabbaṃ – ‘yampi me diṭṭhaṃ sutaṃ mutaṃ viññātaṃ pattaṃ pariyesitaṃ anupariyesitaṃ anucaritaṃ manasā tampi na upādiyissāmi, na ca me taṃnissitaṃ viññāṇaṃ bhavissatī’ti. Evañhi te, gahapati, sikkhitabba’’nti.
੩੮੭. ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ, ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕੋ ਗਹਪਤਿ ਪਰੋਦਿ, ਅਸ੍ਸੂਨਿ ਪવਤ੍ਤੇਸਿ। ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕਂ ਗਹਪਤਿਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਓਲੀਯਸਿ ਖੋ ਤ੍વਂ, ਗਹਪਤਿ, ਸਂਸੀਦਸਿ ਖੋ ਤ੍વਂ, ਗਹਪਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਨਾਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ ਆਨਨ੍ਦ, ਓਲੀਯਾਮਿ, ਨਪਿ ਸਂਸੀਦਾਮਿ; ਅਪਿ ਚ ਮੇ ਦੀਘਰਤ੍ਤਂ ਸਤ੍ਥਾ ਪਯਿਰੁਪਾਸਿਤੋ ਮਨੋਭਾવਨੀਯਾ ਚ ਭਿਕ੍ਖੂ; ਨ ਚ ਮੇ ਏવਰੂਪੀ ਧਮ੍ਮੀ ਕਥਾ ਸੁਤਪੁਬ੍ਬਾ’’ਤਿ। ‘‘ਨ ਖੋ, ਗਹਪਤਿ, ਗਿਹੀਨਂ ਓਦਾਤવਸਨਾਨਂ ਏવਰੂਪੀ ਧਮ੍ਮੀ ਕਥਾ ਪਟਿਭਾਤਿ; ਪਬ੍ਬਜਿਤਾਨਂ ਖੋ, ਗਹਪਤਿ, ਏવਰੂਪੀ ਧਮ੍ਮੀ ਕਥਾ ਪਟਿਭਾਤੀ’’ਤਿ। ‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਭਨ੍ਤੇ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਗਿਹੀਨਮ੍ਪਿ ਓਦਾਤવਸਨਾਨਂ ਏવਰੂਪੀ ਧਮ੍ਮੀ ਕਥਾ ਪਟਿਭਾਤੁ। ਸਨ੍ਤਿ ਹਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਕੁਲਪੁਤ੍ਤਾ ਅਪ੍ਪਰਜਕ੍ਖਜਾਤਿਕਾ, ਅਸ੍ਸવਨਤਾ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਪਰਿਹਾਯਨ੍ਤਿ; ਭવਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਅਞ੍ਞਾਤਾਰੋ’’ਤਿ।
387. Evaṃ vutte, anāthapiṇḍiko gahapati parodi, assūni pavattesi. Atha kho āyasmā ānando anāthapiṇḍikaṃ gahapatiṃ etadavoca – ‘‘olīyasi kho tvaṃ, gahapati, saṃsīdasi kho tvaṃ, gahapatī’’ti? ‘‘Nāhaṃ, bhante ānanda, olīyāmi, napi saṃsīdāmi; api ca me dīgharattaṃ satthā payirupāsito manobhāvanīyā ca bhikkhū; na ca me evarūpī dhammī kathā sutapubbā’’ti. ‘‘Na kho, gahapati, gihīnaṃ odātavasanānaṃ evarūpī dhammī kathā paṭibhāti; pabbajitānaṃ kho, gahapati, evarūpī dhammī kathā paṭibhātī’’ti. ‘‘Tena hi, bhante sāriputta, gihīnampi odātavasanānaṃ evarūpī dhammī kathā paṭibhātu. Santi hi, bhante, kulaputtā apparajakkhajātikā, assavanatā dhammassa parihāyanti; bhavissanti dhammassa aññātāro’’ti.
ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਚ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਚ ਆਨਨ੍ਦੋ ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕਂ ਗਹਪਤਿਂ ਇਮਿਨਾ ਓવਾਦੇਨ ਓવਦਿਤ੍વਾ ਉਟ੍ਠਾਯਾਸਨਾ ਪਕ੍ਕਮਿਂਸੁ। ਅਥ ਖੋ ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕੋ ਗਹਪਤਿ, ਅਚਿਰਪਕ੍ਕਨ੍ਤੇ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤੇ ਚ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੇ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤੇ ਚ ਆਨਨ੍ਦੇ , ਕਾਲਮਕਾਸਿ ਤੁਸਿਤਂ ਕਾਯਂ ਉਪਪਜ੍ਜਿ। ਅਥ ਖੋ ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕੋ ਦੇવਪੁਤ੍ਤੋ ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤਾਯ ਰਤ੍ਤਿਯਾ ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤવਣ੍ਣੋ ਕੇવਲਕਪ੍ਪਂ ਜੇਤવਨਂ ਓਭਾਸੇਤ੍વਾ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਅਟ੍ਠਾਸਿ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਜ੍ਠਿਤੋ ਖੋ ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕੋ ਦੇવਪੁਤ੍ਤੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਗਾਥਾਹਿ ਅਜ੍ਝਭਾਸਿ –
Atha kho āyasmā ca sāriputto āyasmā ca ānando anāthapiṇḍikaṃ gahapatiṃ iminā ovādena ovaditvā uṭṭhāyāsanā pakkamiṃsu. Atha kho anāthapiṇḍiko gahapati, acirapakkante āyasmante ca sāriputte āyasmante ca ānande , kālamakāsi tusitaṃ kāyaṃ upapajji. Atha kho anāthapiṇḍiko devaputto abhikkantāya rattiyā abhikkantavaṇṇo kevalakappaṃ jetavanaṃ obhāsetvā yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Ekamantaṃ jṭhito kho anāthapiṇḍiko devaputto bhagavantaṃ gāthāhi ajjhabhāsi –
‘‘ਇਦਞ੍ਹਿ ਤਂ ਜੇਤવਨਂ, ਇਸਿਸਙ੍ਘਨਿਸੇવਿਤਂ।
‘‘Idañhi taṃ jetavanaṃ, isisaṅghanisevitaṃ;
ਆવੁਤ੍ਥਂ ਧਮ੍ਮਰਾਜੇਨ, ਪੀਤਿਸਞ੍ਜਨਨਂ ਮਮ॥
Āvutthaṃ dhammarājena, pītisañjananaṃ mama.
‘‘ਕਮ੍ਮਂ વਿਜ੍ਜਾ ਚ ਧਮ੍ਮੋ ਚ, ਸੀਲਂ ਜੀવਿਤਮੁਤ੍ਤਮਂ।
‘‘Kammaṃ vijjā ca dhammo ca, sīlaṃ jīvitamuttamaṃ;
ਏਤੇਨ ਮਚ੍ਚਾ ਸੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ, ਨ ਗੋਤ੍ਤੇਨ ਧਨੇਨ વਾ॥
Etena maccā sujjhanti, na gottena dhanena vā.
‘‘ਤਸ੍ਮਾ ਹਿ ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਪੋਸੋ, ਸਮ੍ਪਸ੍ਸਂ ਅਤ੍ਥਮਤ੍ਤਨੋ।
‘‘Tasmā hi paṇḍito poso, sampassaṃ atthamattano;
ਯੋਨਿਸੋ વਿਚਿਨੇ ਧਮ੍ਮਂ, ਏવਂ ਤਤ੍ਥ વਿਸੁਜ੍ਝਤਿ॥
Yoniso vicine dhammaṃ, evaṃ tattha visujjhati.
‘‘ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋવ ਪਞ੍ਞਾਯ, ਸੀਲੇਨ ਉਪਸਮੇਨ।
‘‘Sāriputtova paññāya, sīlena upasamena;
ਯੋਪਿ ਪਾਰਙ੍ਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ, ਏਤਾવਪਰਮੋ ਸਿਯਾ’’ਤਿ॥
Yopi pāraṅgato bhikkhu, etāvaparamo siyā’’ti.
ਇਦਮવੋਚ ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕੋ ਦੇવਪੁਤ੍ਤੋ। ਸਮਨੁਞ੍ਞੋ ਸਤ੍ਥਾ ਅਹੋਸਿ। ਅਥ ਖੋ ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕੋ ਦੇવਪੁਤ੍ਤੋ – ‘‘ਸਮਨੁਞ੍ਞੋ ਮੇ ਸਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਪਦਕ੍ਖਿਣਂ ਕਤ੍વਾ ਤਤ੍ਥੇવਨ੍ਤਰਧਾਯਿ।
Idamavoca anāthapiṇḍiko devaputto. Samanuñño satthā ahosi. Atha kho anāthapiṇḍiko devaputto – ‘‘samanuñño me satthā’’ti bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā tatthevantaradhāyi.
੩੮੮. ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਤਸ੍ਸਾ ਰਤ੍ਤਿਯਾ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਇਮਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਰਤ੍ਤਿਂ ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਦੇવਪੁਤ੍ਤੋ ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤਾਯ ਰਤ੍ਤਿਯਾ ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤવਣ੍ਣੋ ਕੇવਲਕਪ੍ਪਂ ਜੇਤવਨਂ ਓਭਾਸੇਤ੍વਾ ਯੇਨਾਹਂ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਮਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਅਟ੍ਠਾਸਿ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਠਿਤੋ ਖੋ ਸੋ ਦੇવਪੁਤ੍ਤੋ ਮਂ ਗਾਥਾਹਿ ਅਜ੍ਝਭਾਸਿ –
388. Atha kho bhagavā tassā rattiyā accayena bhikkhū āmantesi – ‘‘imaṃ, bhikkhave, rattiṃ aññataro devaputto abhikkantāya rattiyā abhikkantavaṇṇo kevalakappaṃ jetavanaṃ obhāsetvā yenāhaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā maṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Ekamantaṃ ṭhito kho so devaputto maṃ gāthāhi ajjhabhāsi –
‘‘ਇਦਞ੍ਹਿ ਤਂ ਜੇਤવਨਂ, ਇਸਿਸਙ੍ਘਨਿਸੇવਿਤਂ।
‘‘Idañhi taṃ jetavanaṃ, isisaṅghanisevitaṃ;
ਆવੁਤ੍ਥਂ ਧਮ੍ਮਰਾਜੇਨ, ਪੀਤਿਸਞ੍ਜਨਨਂ ਮਮ॥
Āvutthaṃ dhammarājena, pītisañjananaṃ mama.
‘‘ਕਮ੍ਮਂ વਿਜ੍ਜਾ ਚ ਧਮ੍ਮੋ ਚ, ਸੀਲਂ ਜੀવਿਤਮੁਤ੍ਤਮਂ।
‘‘Kammaṃ vijjā ca dhammo ca, sīlaṃ jīvitamuttamaṃ;
ਏਤੇਨ ਮਚ੍ਚਾ ਸੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ, ਨ ਗੋਤ੍ਤੇਨ ਧਨੇਨ વਾ॥
Etena maccā sujjhanti, na gottena dhanena vā.
‘‘ਤਸ੍ਮਾ ਹਿ ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਪੋਸੋ, ਸਮ੍ਪਸ੍ਸਂ ਅਤ੍ਥਮਤ੍ਤਨੋ।
‘‘Tasmā hi paṇḍito poso, sampassaṃ atthamattano;
ਯੋਨਿਸੋ વਿਚਿਨੇ ਧਮ੍ਮਂ, ਏવਂ ਤਤ੍ਥ વਿਸੁਜ੍ਝਤਿ॥
Yoniso vicine dhammaṃ, evaṃ tattha visujjhati.
‘‘ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋવ ਪਞ੍ਞਾਯ, ਸੀਲੇਨ ਉਪਸਮੇਨ।
‘‘Sāriputtova paññāya, sīlena upasamena;
ਯੋਪਿ ਪਾਰਙ੍ਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ, ਏਤਾવਪਰਮੋ ਸਿਯਾ’’ਤਿ॥
Yopi pāraṅgato bhikkhu, etāvaparamo siyā’’ti.
‘‘ਇਦਮવੋਚ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸੋ ਦੇવਪੁਤ੍ਤੋ। ‘ਸਮਨੁਞ੍ਞੋ ਮੇ ਸਤ੍ਥਾ’ਤਿ ਮਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਪਦਕ੍ਖਿਣਂ ਕਤ੍વਾ ਤਤ੍ਥੇવਨ੍ਤਰਧਾਯੀ’’ਤਿ।
‘‘Idamavoca , bhikkhave, so devaputto. ‘Samanuñño me satthā’ti maṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā tatthevantaradhāyī’’ti.
ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ, ਆਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਸੋ ਹਿ ਨੂਨ ਸੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕੋ ਦੇવਪੁਤ੍ਤੋ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ। ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਗਹਪਤਿ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤੇ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੇ ਅਭਿਪ੍ਪਸਨ੍ਨੋ ਅਹੋਸੀ’’ਤਿ। ‘‘ਸਾਧੁ, ਸਾਧੁ, ਆਨਨ੍ਦ! ਯਾવਤਕਂ ਖੋ, ਆਨਨ੍ਦ, ਤਕ੍ਕਾਯ ਪਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਂ ਤਂ ਤਯਾ। ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕੋ ਸੋ, ਆਨਨ੍ਦ, ਦੇવਪੁਤ੍ਤੋ’’ਤਿ।
Evaṃ vutte, āyasmā ānando bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘so hi nūna so, bhante, anāthapiṇḍiko devaputto bhavissati. Anāthapiṇḍiko, bhante, gahapati āyasmante sāriputte abhippasanno ahosī’’ti. ‘‘Sādhu, sādhu, ānanda! Yāvatakaṃ kho, ānanda, takkāya pattabbaṃ, anuppattaṃ taṃ tayā. Anāthapiṇḍiko so, ānanda, devaputto’’ti.
ਇਦਮવੋਚ ਭਗવਾ। ਅਤ੍ਤਮਨੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਭਗવਤੋ ਭਾਸਿਤਂ ਅਭਿਨਨ੍ਦੀਤਿ।
Idamavoca bhagavā. Attamano āyasmā ānando bhagavato bhāsitaṃ abhinandīti.
ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕੋવਾਦਸੁਤ੍ਤਂ ਨਿਟ੍ਠਿਤਂ ਪਠਮਂ।
Anāthapiṇḍikovādasuttaṃ niṭṭhitaṃ paṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ੧. ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕੋવਾਦਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 1. Anāthapiṇḍikovādasuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ੧. ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕੋવਾਦਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 1. Anāthapiṇḍikovādasuttavaṇṇanā
