Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / ஸாரத்த²தீ³பனீ-டீகா • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
அனத்தலக்க²ணஸுத்தவண்ணனா
Anattalakkhaṇasuttavaṇṇanā
20. ஆமந்தேஸீதி ஆஸாள்ஹீபுண்ணமதி³வஸே த⁴ம்மசக்கப்பவத்தனதோ பட்டா²ய அனுக்கமேன ஸோதாபத்திப²லே பதிட்டி²தே அஞ்ஞாஸிகொண்ட³ஞ்ஞப்பமுகே² பஞ்சவக்³கி³யே ‘‘இதா³னி தேஸங் ஆஸவக்க²யாய த⁴ம்மங் தே³ஸெஸ்ஸாமீ’’தி பஞ்சமியா பக்க²ஸ்ஸ ஆமந்தேஸி. அனத்தாதி அவஸவத்தனட்டே²ன அஸாமிகட்டே²ன ஸுஞ்ஞதட்டே²ன அத்தபடிக்கே²பட்டே²னாதி ஏவங் சதூஹி காரணேஹி அனத்தா. தத்த² ‘‘உப்பன்னங் ரூபங் டி²திங் மா பாபுணாது, டா²னப்பத்தங் மா ஜீரது, ஜரப்பத்தங் மா பி⁴ஜ்ஜது, உத³யப்³ப³யேஹி மா கிலமயதூ’’தி ந எத்த² கஸ்ஸசி வஸீபா⁴வோ அத்தி², ஸ்வாயமஸ்ஸ அவஸவத்தனட்டோ². ஸாமிபூ⁴தஸ்ஸ கஸ்ஸசி அபா⁴வோ அஸாமிகட்டோ². நிவாஸீகாரகவேத³கஅதி⁴ட்டா²யகவிரஹேன ததோ ஸுஞ்ஞதா ஸுஞ்ஞதட்டோ². பரபரிகப்பிதஅத்தஸபா⁴வாபா⁴வோ ஏவ அத்தபடிக்கே²பட்டோ². இதா³னி அனத்ததங்யேவ விபா⁴வேதுங் ‘‘ரூபஞ்ச ஹித³ங் பி⁴க்க²வே’’திஆதி³மாஹ. தத்த² அத்தா அப⁴விஸ்ஸாதி காரகோ வேத³கோ ஸயங்வஸீதி ஏவங்பூ⁴தோ அத்தா அப⁴விஸ்ஸாதி அதி⁴ப்பாயோ. ஏவஞ்ஹி ஸதி ரூபஸ்ஸ ஆபா³தா⁴ய ஸங்வத்தனங் அயுஜ்ஜமானகங் ஸியா. காமஞ்செத்த² ‘‘யஸ்மா ச கோ², பி⁴க்க²வே, ரூபங் அனத்தா, தஸ்மா ரூபங் ஆபா³தா⁴ய ஸங்வத்ததீ’’தி ரூபஸ்ஸ அனத்ததாய து³க்க²தா விபா⁴விதா விய தி³ஸ்ஸதி, ததா²பி ‘‘யஸ்மா ரூபங் ஆபா³தா⁴ய ஸங்வத்ததி, தஸ்மா அனத்தா’’தி பாகடாய ஸாபா³த⁴தாய ரூபஸ்ஸ அத்தஸாராபா⁴வோ விபா⁴விதோ, ததோ ஏவ ச ‘‘ந ச லப்³ப⁴தி ரூபே ‘ஏவங் மே ரூபங் ஹோது, ஏவங் மே ரூபங் மா அஹோஸீ’தி’’ ரூபே கஸ்ஸசி அனிஸ்ஸரதா தஸ்ஸ ச அவஸவத்தனாகாரோ த³ஸ்ஸிதோ. வேத³னாதீ³ஸுபி ஏஸேவ நயோ.
20.Āmantesīti āsāḷhīpuṇṇamadivase dhammacakkappavattanato paṭṭhāya anukkamena sotāpattiphale patiṭṭhite aññāsikoṇḍaññappamukhe pañcavaggiye ‘‘idāni tesaṃ āsavakkhayāya dhammaṃ desessāmī’’ti pañcamiyā pakkhassa āmantesi. Anattāti avasavattanaṭṭhena asāmikaṭṭhena suññataṭṭhena attapaṭikkhepaṭṭhenāti evaṃ catūhi kāraṇehi anattā. Tattha ‘‘uppannaṃ rūpaṃ ṭhitiṃ mā pāpuṇātu, ṭhānappattaṃ mā jīratu, jarappattaṃ mā bhijjatu, udayabbayehi mā kilamayatū’’ti na ettha kassaci vasībhāvo atthi, svāyamassa avasavattanaṭṭho. Sāmibhūtassa kassaci abhāvo asāmikaṭṭho. Nivāsīkārakavedakaadhiṭṭhāyakavirahena tato suññatā suññataṭṭho. Paraparikappitaattasabhāvābhāvo eva attapaṭikkhepaṭṭho. Idāni anattataṃyeva vibhāvetuṃ ‘‘rūpañca hidaṃ bhikkhave’’tiādimāha. Tattha attā abhavissāti kārako vedako sayaṃvasīti evaṃbhūto attā abhavissāti adhippāyo. Evañhi sati rūpassa ābādhāya saṃvattanaṃ ayujjamānakaṃ siyā. Kāmañcettha ‘‘yasmā ca kho, bhikkhave, rūpaṃ anattā, tasmā rūpaṃ ābādhāya saṃvattatī’’ti rūpassa anattatāya dukkhatā vibhāvitā viya dissati, tathāpi ‘‘yasmā rūpaṃ ābādhāya saṃvattati, tasmā anattā’’ti pākaṭāya sābādhatāya rūpassa attasārābhāvo vibhāvito, tato eva ca ‘‘na ca labbhati rūpe ‘evaṃ me rūpaṃ hotu, evaṃ me rūpaṃ mā ahosī’ti’’ rūpe kassaci anissaratā tassa ca avasavattanākāro dassito. Vedanādīsupi eseva nayo.
21. தங் கிங்மஞ்ஞத² பி⁴க்க²வேதி இத³ங் கஸ்மா ஆரத்³த⁴ங்? எத்தகேன டா²னேன அனத்தலக்க²ணமேவ கதி²தங், ந அனிச்சது³க்க²லக்க²ணானி, இதா³னி தானி த³ஸ்ஸெத்வா ஸமோதா⁴னெத்வா தீணிபி லக்க²ணானி த³ஸ்ஸேதுங் இத³மாரத்³த⁴ந்தி வேதி³தப்³ப³ங். அனிச்சங் ப⁴ந்தேதி ப⁴ந்தே யஸ்மா ஹுத்வா ந ஹோதி, தஸ்மா அனிச்சங். யஸ்மா புப்³பே³ அஸந்தங் பச்சயஸமவாயேன ஹுத்வா உப்பஜ்ஜித்வா புன ப⁴ங்கு³பக³மனேன ந ஹோதி, தஸ்மா ந நிச்சந்தி அனிச்சங், அத்³து⁴வந்தி அதி⁴ப்பாயோ. அத² வா உப்பாத³வயவந்ததாய தாவகாலிகதாய விபரிணாமகோடியா நிச்சப்படிக்கே²பதோதி இமேஹிபி காரணேஹி அனிச்சங். எத்த² க²ணே க²ணே உப்பஜ்ஜனவஸேன நிருஜ்ஜ²னவஸேன ச பவத்தனதோ உப்பாத³வயவந்ததா. தங்க²ணிகதாய தாவகாலிகதா. விபரிணாமவந்ததாய விபரிணாமகோடி. ரூபஞ்ஹி உப்பாதா³தி³விகாராபஜ்ஜனேன விபரிணாமந்தங் வினாஸங் பாபுணாதி. நிச்சஸபா⁴வாபா⁴வோ ஏவ நிச்சபடிக்கே²போ. அனிச்சா ஹி த⁴ம்மா, தேனேவ அத்தனோ அனிச்சபா⁴வேன அத்த²தோ நிச்சதங் படிக்கி²பந்தி நாம.
21.Taṃ kiṃmaññatha bhikkhaveti idaṃ kasmā āraddhaṃ? Ettakena ṭhānena anattalakkhaṇameva kathitaṃ, na aniccadukkhalakkhaṇāni, idāni tāni dassetvā samodhānetvā tīṇipi lakkhaṇāni dassetuṃ idamāraddhanti veditabbaṃ. Aniccaṃ bhanteti bhante yasmā hutvā na hoti, tasmā aniccaṃ. Yasmā pubbe asantaṃ paccayasamavāyena hutvā uppajjitvā puna bhaṅgupagamanena na hoti, tasmā na niccanti aniccaṃ, addhuvanti adhippāyo. Atha vā uppādavayavantatāya tāvakālikatāya vipariṇāmakoṭiyā niccappaṭikkhepatoti imehipi kāraṇehi aniccaṃ. Ettha khaṇe khaṇe uppajjanavasena nirujjhanavasena ca pavattanato uppādavayavantatā. Taṅkhaṇikatāya tāvakālikatā. Vipariṇāmavantatāya vipariṇāmakoṭi. Rūpañhi uppādādivikārāpajjanena vipariṇāmantaṃ vināsaṃ pāpuṇāti. Niccasabhāvābhāvo eva niccapaṭikkhepo. Aniccā hi dhammā, teneva attano aniccabhāvena atthato niccataṃ paṭikkhipanti nāma.
து³க்க²ங் ப⁴ந்தேதி ப⁴ந்தே படிபீளனாகாரேன து³க்க²ங். உப்பாத³ஜராப⁴ங்க³வஸேன ஹி ரூபஸ்ஸ நிரந்தரங் பா³த⁴தி, படிபீளனாகாரேனஸ்ஸ து³க்க²தா. அத² வா ஸந்தாபட்டே²ன து³க்க²மட்டே²ன து³க்க²வத்து²கட்டே²ன ஸுக²படிக்கே²பட்டே²ன சாதி சதூஹி காரணேஹி து³க்க²ங். எத்த² ச ஸந்தாபோ நாம து³க்க²து³க்க²தாதி³வஸேன ஸந்தாபனங் பரித³ஹனங். ததோ ஏவஸ்ஸ து³ஸ்ஸஹதாய து³க்க²மதா. திஸ்ஸன்னங் து³க்க²தானங் ஸங்ஸாரது³க்க²ஸ்ஸ ச அதி⁴ட்டா²னதாய து³க்க²வத்து²கதா. ஸுக²ஸபா⁴வாபா⁴வோ ஏவ ஸுக²படிக்கே²போ. விபரிணாமத⁴ம்மந்தி ஜராய மரணேன ச விபரிணாமஸபா⁴வங். கல்லங் நூதி யுத்தங் நு. தந்தி ஏவங் அனிச்சங் து³க்க²ங் விபரிணாமத⁴ம்மங் ரூபங். ஏதங் மமாதி தண்ஹாகா³ஹோ மமங்காரபா⁴வதோ. ஏஸோஹமஸ்மீதி மானகா³ஹோ அஹங்காரபா⁴வதோ. ஏஸோ மே அத்தாதி தி³ட்டி²கா³ஹோ அத்தபா⁴வவிபல்லாஸக்³கா³ஹதோ. தண்ஹாகா³ஹோ செத்த² அட்ட²ஸததண்ஹாவிசரிதவஸேன, மானகா³ஹோ நவவித⁴மானவஸேன, தி³ட்டி²கா³ஹோ த்³வாஸட்டி²தி³ட்டி²வஸேன வேதி³தப்³போ³. இமேஸங் திண்ணங் தண்ஹாமானதி³ட்டி²கா³ஹானங் வஸேன யுத்தங் நு தங் ஸமனுபஸ்ஸிதுந்தி வுத்தங் ஹோதி.
Dukkhaṃ bhanteti bhante paṭipīḷanākārena dukkhaṃ. Uppādajarābhaṅgavasena hi rūpassa nirantaraṃ bādhati, paṭipīḷanākārenassa dukkhatā. Atha vā santāpaṭṭhena dukkhamaṭṭhena dukkhavatthukaṭṭhena sukhapaṭikkhepaṭṭhena cāti catūhi kāraṇehi dukkhaṃ. Ettha ca santāpo nāma dukkhadukkhatādivasena santāpanaṃ paridahanaṃ. Tato evassa dussahatāya dukkhamatā. Tissannaṃ dukkhatānaṃ saṃsāradukkhassa ca adhiṭṭhānatāya dukkhavatthukatā. Sukhasabhāvābhāvo eva sukhapaṭikkhepo. Vipariṇāmadhammanti jarāya maraṇena ca vipariṇāmasabhāvaṃ. Kallaṃ nūti yuttaṃ nu. Tanti evaṃ aniccaṃ dukkhaṃ vipariṇāmadhammaṃ rūpaṃ. Etaṃ mamāti taṇhāgāho mamaṅkārabhāvato. Esohamasmīti mānagāho ahaṅkārabhāvato. Eso me attāti diṭṭhigāho attabhāvavipallāsaggāhato. Taṇhāgāho cettha aṭṭhasatataṇhāvicaritavasena, mānagāho navavidhamānavasena, diṭṭhigāho dvāsaṭṭhidiṭṭhivasena veditabbo. Imesaṃ tiṇṇaṃ taṇhāmānadiṭṭhigāhānaṃ vasena yuttaṃ nu taṃ samanupassitunti vuttaṃ hoti.
இதி ப⁴க³வா அனிச்சது³க்க²வஸேன அனத்தலக்க²ணங்யேவ த³ஸ்ஸேஸி. ப⁴க³வா ஹி கத்த²சி அனிச்சவஸேன அனத்ததங் த³ஸ்ஸேதி, கத்த²சி து³க்க²வஸேன, கத்த²சி உப⁴யவஸேன. ததா² ஹி ‘‘சக்கு² அத்தாதி யோ வதெ³ய்ய, தங் ந உபபஜ்ஜதி, சக்கு²ஸ்ஸ உப்பாதோ³பி வயோபி பஞ்ஞாயதி. யஸ்ஸ கோ² பன உப்பாதோ³பி வயோபி பஞ்ஞாயதி, ‘அத்தா மே உப்பஜ்ஜதி சேவ வேதி சா’தி இச்சஸ்ஸ ஏவமாக³தங் ஹோதி, தஸ்மா தங் ந உபபஜ்ஜதி. ‘சக்கு² அத்தா’தி யோ வதெ³ய்ய, இதி சக்கு² அனத்தா’’தி இமஸ்மிஞ்ச ச²ச²க்கஸுத்தே (ம॰ நி॰ 3.422) அனிச்சவஸேன அனத்ததங் த³ஸ்ஸேஸி. ‘‘ரூபஞ்ச ஹித³ங், பி⁴க்க²வே, அத்தா அப⁴விஸ்ஸ…பே॰… ஏவங் மே ரூபங் மா அஹோஸீ’’தி இமஸ்மிங்யேவ அனத்தலக்க²ணஸுத்தே து³க்க²வஸேன அனத்ததங் த³ஸ்ஸேஸி. ‘‘ரூபங், பி⁴க்க²வே, அனிச்சங், யத³னிச்சங் தங் து³க்க²ங், யங் து³க்க²ங் தத³னத்தா, யத³னத்தா, தங் ‘நேதங் மம, நேஸோஹமஸ்மி, ந மே ஸோ அத்தா’தி ஏவமேதங் யதா²பூ⁴தங் ஸம்மப்பஞ்ஞாய த³ட்ட²ப்³ப³’’ந்தி இமஸ்மிங் அரஹந்தஸுத்தே (ஸங்॰ நி॰ 3.76-77) உப⁴யவஸேன அனத்ததங் த³ஸ்ஸேஸி. கஸ்மா? அனிச்சங் து³க்க²ஞ்ச பாகடங், அனத்தா அபாகடங். பரிபோ⁴க³பா⁴ஜனாதீ³ஸு ஹி பி⁴ன்னேஸு ‘‘அஹோ அனிச்ச’’ந்தி வத³ந்தி, ‘‘அஹோ அனத்தா’’தி பன வத்தா நாம நத்தி². ஸரீரே க³ண்ட³பிளகாஸு வா உட்டி²தாஸு கண்டகேன வா வித்³தா⁴ ‘‘அஹோ து³க்க²’’ந்தி வத³ந்தி, ‘‘அஹோ அனத்தா’’தி பன வத்தா நாம நத்தி². கஸ்மா? இத³ஞ்ஹி அனத்தலக்க²ணங் நாம அவிபூ⁴தங் து³த்³த³ஸங் து³ப்பஞ்ஞாபனங். ததா² ஹி ஸரப⁴ங்கா³த³யோபி ஸத்தா²ரோ நாத்³த³ஸங்ஸு, குதோ பஞ்ஞாபனா, தேன நங் ப⁴க³வா அனிச்சவஸேன வா து³க்க²வஸேன வா உப⁴யவஸேன வா த³ஸ்ஸேஸி. தயித³ங் இமஸ்மிம்பி தேபரிவட்டே அனிச்சது³க்க²வஸேனேவ த³ஸ்ஸிதங். வேத³னாதீ³ஸுபி ஏஸேவ நயோ.
Iti bhagavā aniccadukkhavasena anattalakkhaṇaṃyeva dassesi. Bhagavā hi katthaci aniccavasena anattataṃ dasseti, katthaci dukkhavasena, katthaci ubhayavasena. Tathā hi ‘‘cakkhu attāti yo vadeyya, taṃ na upapajjati, cakkhussa uppādopi vayopi paññāyati. Yassa kho pana uppādopi vayopi paññāyati, ‘attā me uppajjati ceva veti cā’ti iccassa evamāgataṃ hoti, tasmā taṃ na upapajjati. ‘Cakkhu attā’ti yo vadeyya, iti cakkhu anattā’’ti imasmiñca chachakkasutte (ma. ni. 3.422) aniccavasena anattataṃ dassesi. ‘‘Rūpañca hidaṃ, bhikkhave, attā abhavissa…pe… evaṃ me rūpaṃ mā ahosī’’ti imasmiṃyeva anattalakkhaṇasutte dukkhavasena anattataṃ dassesi. ‘‘Rūpaṃ, bhikkhave, aniccaṃ, yadaniccaṃ taṃ dukkhaṃ, yaṃ dukkhaṃ tadanattā, yadanattā, taṃ ‘netaṃ mama, nesohamasmi, na me so attā’ti evametaṃ yathābhūtaṃ sammappaññāya daṭṭhabba’’nti imasmiṃ arahantasutte (saṃ. ni. 3.76-77) ubhayavasena anattataṃ dassesi. Kasmā? Aniccaṃ dukkhañca pākaṭaṃ, anattā apākaṭaṃ. Paribhogabhājanādīsu hi bhinnesu ‘‘aho anicca’’nti vadanti, ‘‘aho anattā’’ti pana vattā nāma natthi. Sarīre gaṇḍapiḷakāsu vā uṭṭhitāsu kaṇṭakena vā viddhā ‘‘aho dukkha’’nti vadanti, ‘‘aho anattā’’ti pana vattā nāma natthi. Kasmā? Idañhi anattalakkhaṇaṃ nāma avibhūtaṃ duddasaṃ duppaññāpanaṃ. Tathā hi sarabhaṅgādayopi satthāro nāddasaṃsu, kuto paññāpanā, tena naṃ bhagavā aniccavasena vā dukkhavasena vā ubhayavasena vā dassesi. Tayidaṃ imasmimpi teparivaṭṭe aniccadukkhavaseneva dassitaṃ. Vedanādīsupi eseva nayo.
22. தஸ்மாதிஹாதி தஸ்மா இச்சேவ வுத்தங். தி-கார ஹ-காரா நிபாதா, யஸ்மா இமே பஞ்சக்க²ந்தா⁴ அனிச்சா து³க்கா² அனத்தா, தஸ்மாதி அத்தோ². யங் கிஞ்சீதி அனவஸேஸபரியாதா³னமேதங். யந்தி ஹி ஸாமஞ்ஞேன அனியமத³ஸ்ஸனங், கிஞ்சீதி பகாரதோ பே⁴த³ங் ஆமஸித்வா அனியமத³ஸ்ஸனங். உப⁴யேனபி அதீதங் வா…பே॰… ஸந்திகே வா அப்பங் வா ப³ஹுங் வா யாதி³ஸங் வா தாதி³ஸங் வா நபுங்ஸகனித்³தே³ஸாரஹங் ஸப்³ப³ங் ப்³யாபெத்வா ஸங்க³ண்ஹாதி, தஸ்மா அனவஸேஸபரியாதா³னமேதங் ‘‘யங் கிஞ்சீ’’தி. ஏவஞ்ச ஸதி அஞ்ஞேஸுபி நபுங்ஸகனித்³தே³ஸாரஹேஸு பஸங்க³ங் தி³ஸ்வா தத்த² அதி⁴ப்பேதத்த²ங் அதி⁴ச்ச பவத்தனதோ அதிப்பஸங்க³ஸ்ஸ நியமனத்த²ங் ‘‘ரூப’’ந்தி வுத்தங். ஏவங் பத³த்³வயேனபி ரூபஸ்ஸ அஸேஸபரிக்³க³ஹோ கதோ ஹோதி. அத²ஸ்ஸ அதீதாதி³விபா⁴க³ங் ஆரப⁴தி ‘‘அதீதானாக³தபச்சுப்பன்ன’’ந்திஆதி³னா. தஞ்ஹி கிஞ்சி அதீதங் கிஞ்சி அனாக³தாதி³பே⁴த³ந்தி. ஏஸ நயோ வேத³னாதீ³ஸுபி.
22.Tasmātihāti tasmā icceva vuttaṃ. Ti-kāra ha-kārā nipātā, yasmā ime pañcakkhandhā aniccā dukkhā anattā, tasmāti attho. Yaṃ kiñcīti anavasesapariyādānametaṃ. Yanti hi sāmaññena aniyamadassanaṃ, kiñcīti pakārato bhedaṃ āmasitvā aniyamadassanaṃ. Ubhayenapi atītaṃ vā…pe… santike vā appaṃ vā bahuṃ vā yādisaṃ vā tādisaṃ vā napuṃsakaniddesārahaṃ sabbaṃ byāpetvā saṅgaṇhāti, tasmā anavasesapariyādānametaṃ ‘‘yaṃ kiñcī’’ti. Evañca sati aññesupi napuṃsakaniddesārahesu pasaṅgaṃ disvā tattha adhippetatthaṃ adhicca pavattanato atippasaṅgassa niyamanatthaṃ ‘‘rūpa’’nti vuttaṃ. Evaṃ padadvayenapi rūpassa asesapariggaho kato hoti. Athassa atītādivibhāgaṃ ārabhati ‘‘atītānāgatapaccuppanna’’ntiādinā. Tañhi kiñci atītaṃ kiñci anāgatādibhedanti. Esa nayo vedanādīsupi.
தத்த² ரூபங் தாவ அத்³தா⁴ஸந்ததிஸமயக²ணவஸேன சதுதா⁴ அதீதங் நாம ஹோதி, ததா² அனாக³தபச்சுப்பன்னங். தத்த² அத்³தா⁴வஸேன தாவ ஏகஸ்ஸ ஏகஸ்மிங் ப⁴வே படிஸந்தி⁴தோ புப்³பே³ அதீதங், சுதிதோ உத்³த⁴மனாக³தங், உபி⁴ன்னமந்தரே பச்சுப்பன்னங். ஸந்ததிவஸேன ஸபா⁴கே³கஉதுஸமுட்டா²னஏகாஹாரஸமஉட்டா²னஞ்ச புப்³பா³பரியவஸேன வத்தமானம்பி பச்சுப்பன்னங், ததோ புப்³பே³ விஸபா⁴க³உதுஆஹாரஸமுட்டா²னங் அதீதங், பச்சா² அனாக³தங். சித்தஜங் ஏகவீதி²ஏகஜவனஏகஸமாபத்திஸமுட்டா²னங் பச்சுப்பன்னங், ததோ புப்³பே³ அதீதங், பச்சா² அனாக³தங். கம்மஸமுட்டா²னஸ்ஸ பாடியேக்கங் ஸந்ததிவஸேன அதீதாதி³பே⁴தோ³ நத்தி². தேஸங்யேவ பன உதுஆஹாரசித்தஸமுட்டா²னானங் உபத்த²ம்ப⁴கவஸேன தஸ்ஸ அதீதாதி³பா⁴வோ வேதி³தப்³போ³. ஸமயவஸேன ஏகமுஹுத்தபுப்³ப³ண்ஹஸாயன்ஹரத்திதி³வாதீ³ஸு ஸமயேஸு ஸந்தானவஸேன பவத்தமானங் தங்தங்ஸமயவந்தங் ரூபங் பச்சுப்பன்னங் நாம, ததோ புப்³பே³ அதீதங், பச்சா² அனாக³தங். க²ணவஸேன உப்பாதா³தி³க்க²ணத்தயபரியாபன்னங் பச்சுப்பன்னங், ததோ புப்³பே³ அதீதங், பச்சா² அனாக³தங், இத³மேவெத்த² நிப்பரியாயங், ஸேஸா பரியாயகதா².
Tattha rūpaṃ tāva addhāsantatisamayakhaṇavasena catudhā atītaṃ nāma hoti, tathā anāgatapaccuppannaṃ. Tattha addhāvasena tāva ekassa ekasmiṃ bhave paṭisandhito pubbe atītaṃ, cutito uddhamanāgataṃ, ubhinnamantare paccuppannaṃ. Santativasena sabhāgekautusamuṭṭhānaekāhārasamauṭṭhānañca pubbāpariyavasena vattamānampi paccuppannaṃ, tato pubbe visabhāgautuāhārasamuṭṭhānaṃ atītaṃ, pacchā anāgataṃ. Cittajaṃ ekavīthiekajavanaekasamāpattisamuṭṭhānaṃ paccuppannaṃ, tato pubbe atītaṃ, pacchā anāgataṃ. Kammasamuṭṭhānassa pāṭiyekkaṃ santativasena atītādibhedo natthi. Tesaṃyeva pana utuāhāracittasamuṭṭhānānaṃ upatthambhakavasena tassa atītādibhāvo veditabbo. Samayavasena ekamuhuttapubbaṇhasāyanharattidivādīsu samayesu santānavasena pavattamānaṃ taṃtaṃsamayavantaṃ rūpaṃ paccuppannaṃ nāma, tato pubbe atītaṃ, pacchā anāgataṃ. Khaṇavasena uppādādikkhaṇattayapariyāpannaṃ paccuppannaṃ, tato pubbe atītaṃ, pacchā anāgataṃ, idamevettha nippariyāyaṃ, sesā pariyāyakathā.
அஜ்ஜ²த்தங் வா ப³ஹித்³தா⁴ வாதி சக்கா²தி³பஞ்சவித⁴ங் ரூபங் அத்தபா⁴வங் அதி⁴கிச்ச பவத்தத்தா அஜ்ஜ²த்தங், ஸேஸங் ததோ பா³ஹிரத்தா ப³ஹித்³தா⁴. அபிச நியகஜ்ஜ²த்தம்பி இத⁴ அஜ்ஜ²த்தங், பரபுக்³க³லிகம்பி ச ப³ஹித்³தா⁴தி வேதி³தப்³ப³ங். ஓளாரிகங் வா ஸுகு²மங் வாதி சக்கா²தீ³னி நவ, ஆபோதா⁴துவஜ்ஜா திஸ்ஸோ தா⁴துயோ சாதி த்³வாத³ஸவித⁴ங் ரூபங் க⁴ட்டனவஸேன க³ஹேதப்³ப³தோ ஓளாரிகங், ஸேஸங் ததோ விபரீதத்தா ஸுகு²மங். ஹீனங் வா பணீதங் வாதி எத்த² ஹீனபணீதபா⁴வோ பரியாயதோ நிப்பரியாயதோ ச. தத்த² அகனிட்டா²னங் ரூபதோ ஸுத³ஸ்ஸீனங் ரூபங் ஹீனங், ததே³வ ஸுத³ஸ்ஸானங் ரூபதோ பணீதங். ஏவங் யாவ நரகஸத்தானங் ரூபங், தாவ பரியாயதோ ஹீனபணீததா வேதி³தப்³பா³. நிப்பரியாயதோ பன யங் ஆரம்மணங் கத்வா அகுஸலவிபாகவிஞ்ஞாணங் உப்பஜ்ஜதி, தங் ஹீனங் அனிட்ட²பா⁴வதோ. யங் பன ஆரம்மணங் கத்வா குஸலவிபாகவிஞ்ஞாணங் உப்பஜ்ஜதி, தங் பணீதங் இட்ட²பா⁴வதோ. யதா² ஹி அகுஸலவிபாகோ ஸயங் அனிட்டோ² அனிட்டே² ஏவ உப்பஜ்ஜதி, ந இட்டே², ஏவங் குஸலவிபாகோபி ஸயங் இட்டோ² இட்டே²யேவ உப்பஜ்ஜதி, ந அனிட்டே². யங் தூ³ரே ஸந்திகே வாதி யங் ஸுகு²மங், ததே³வ து³ப்படிவிஜ்ஜ²ஸபா⁴வத்தா தூ³ரே, இதரங் ஸுப்படிவிஜ்ஜ²ஸபா⁴வத்தா ஸந்திகே. அபிசெத்த² ஓகாஸதோபி உபாதா³யுபாதா³ய தூ³ரஸந்திகதா வேதி³தப்³பா³. தங் ஸப்³ப³ந்தி தங் அதீதாதீ³ஹி பதே³ஹி விஸுங் நித்³தி³ட்ட²ங் ஸப்³ப³ங் ரூபங். ஸம்மப்பஞ்ஞாய த³ட்ட²ப்³ப³ந்தி ஸஹவிபஸ்ஸனாய மக்³க³பஞ்ஞாய த³ட்ட²ப்³ப³ங்.
Ajjhattaṃvā bahiddhā vāti cakkhādipañcavidhaṃ rūpaṃ attabhāvaṃ adhikicca pavattattā ajjhattaṃ, sesaṃ tato bāhirattā bahiddhā. Apica niyakajjhattampi idha ajjhattaṃ, parapuggalikampi ca bahiddhāti veditabbaṃ. Oḷārikaṃ vā sukhumaṃ vāti cakkhādīni nava, āpodhātuvajjā tisso dhātuyo cāti dvādasavidhaṃ rūpaṃ ghaṭṭanavasena gahetabbato oḷārikaṃ, sesaṃ tato viparītattā sukhumaṃ. Hīnaṃ vā paṇītaṃ vāti ettha hīnapaṇītabhāvo pariyāyato nippariyāyato ca. Tattha akaniṭṭhānaṃ rūpato sudassīnaṃ rūpaṃ hīnaṃ, tadeva sudassānaṃ rūpato paṇītaṃ. Evaṃ yāva narakasattānaṃ rūpaṃ, tāva pariyāyato hīnapaṇītatā veditabbā. Nippariyāyato pana yaṃ ārammaṇaṃ katvā akusalavipākaviññāṇaṃ uppajjati, taṃ hīnaṃ aniṭṭhabhāvato. Yaṃ pana ārammaṇaṃ katvā kusalavipākaviññāṇaṃ uppajjati, taṃ paṇītaṃ iṭṭhabhāvato. Yathā hi akusalavipāko sayaṃ aniṭṭho aniṭṭhe eva uppajjati, na iṭṭhe, evaṃ kusalavipākopi sayaṃ iṭṭho iṭṭheyeva uppajjati, na aniṭṭhe. Yaṃ dūre santike vāti yaṃ sukhumaṃ, tadeva duppaṭivijjhasabhāvattā dūre, itaraṃ suppaṭivijjhasabhāvattā santike. Apicettha okāsatopi upādāyupādāya dūrasantikatā veditabbā. Taṃ sabbanti taṃ atītādīhi padehi visuṃ niddiṭṭhaṃ sabbaṃ rūpaṃ. Sammappaññāya daṭṭhabbanti sahavipassanāya maggapaññāya daṭṭhabbaṃ.
யா காசி வேத³னாதிஆதீ³ஸு பன ஸந்ததிவஸேன ச க²ணவஸேன ச வேத³னாய அதீதானாக³தபச்சுப்பன்னபா⁴வோ வேதி³தப்³போ³. தத்த² (விஸுத்³தி⁴॰ 2.497 ஆத³யோ) ஸந்ததிவஸேன ஏகவீதி²ஏகஜவனஏகஸமாபத்திபரியாபன்னா ஏகவித⁴விஸயஸமாயோக³ப்பவத்தா ச தி³வஸம்பி பு³த்³த⁴ரூபங் பஸ்ஸந்தஸ்ஸ த⁴ம்மங் ஸுணந்தஸ்ஸ பவத்தஸத்³தா⁴தி³ஸஹிதவேத³னா பச்சுப்பன்னா, ததோ புப்³பே³ அதீதா, பச்சா² அனாக³தா. க²ணவஸேன க²ணத்தயபரியாபன்னா பச்சுப்பன்னா, ததோ புப்³பே³ அதீதா, பச்சா² அனாக³தா. அஜ்ஜ²த்தப³ஹித்³தா⁴பே⁴தோ³ நியகஜ்ஜ²த்தவஸேன வேதி³தப்³போ³. ஓளாரிகஸுகு²மபே⁴தோ³ ‘‘அகுஸலா வேத³னா ஓளாரிகா, குஸலாப்³யாகதா வேத³னா ஸுகு²மா’’திஆதி³னா நயேன விப⁴ங்கே³ (விப⁴॰ 11) வுத்தேன ஜாதிஸபா⁴வபுக்³க³லலோகியலோகுத்தரவஸேன வேதி³தப்³போ³. ஜாதிவஸேன தாவ அகுஸலவேத³னா ஸாவஜ்ஜகிரியஹேதுதோ கிலேஸஸந்தாபஸபா⁴வதோ ச அவூபஸந்தவுத்தீதி குஸலவேத³னாய ஓளாரிகா, ஸப்³யாபாரதோ ஸஉஸ்ஸாஹதோ ஸவிபாகதோ கிலேஸஸந்தாபஸபா⁴வதோ ஸாவஜ்ஜதோ ச விபாகாப்³யாகதாய ஓளாரிகா, ஸவிபாகதோ கிலேஸஸந்தாபஸபா⁴வதோ ஸப்³யாபஜ்ஜதோ ஸாவஜ்ஜதோ ச கிரியாப்³யாகதாய ஓளாரிகா, குஸலாப்³யாகதா பன வுத்தவிபரியாயதோ அகுஸலாய ஸுகு²மா. த்³வேபி குஸலாகுஸலவேத³னா ஸப்³யாபாரதோ ஸஉஸ்ஸாஹதோ ஸவிபாகதோ ச யதா²யோக³ங் து³விதா⁴யபி அப்³யாகதாய ஓளாரிகா, வுத்தவிபரியாயேன து³விதா⁴பி அப்³யாகதா தாஹி ஸுகு²மா. ஏவங் தாவ ஜாதிவஸேன ஓளாரிகஸுகு²மதா வேதி³தப்³பா³.
Yākāci vedanātiādīsu pana santativasena ca khaṇavasena ca vedanāya atītānāgatapaccuppannabhāvo veditabbo. Tattha (visuddhi. 2.497 ādayo) santativasena ekavīthiekajavanaekasamāpattipariyāpannā ekavidhavisayasamāyogappavattā ca divasampi buddharūpaṃ passantassa dhammaṃ suṇantassa pavattasaddhādisahitavedanā paccuppannā, tato pubbe atītā, pacchā anāgatā. Khaṇavasena khaṇattayapariyāpannā paccuppannā, tato pubbe atītā, pacchā anāgatā. Ajjhattabahiddhābhedo niyakajjhattavasena veditabbo. Oḷārikasukhumabhedo ‘‘akusalā vedanā oḷārikā, kusalābyākatā vedanā sukhumā’’tiādinā nayena vibhaṅge (vibha. 11) vuttena jātisabhāvapuggalalokiyalokuttaravasena veditabbo. Jātivasena tāva akusalavedanā sāvajjakiriyahetuto kilesasantāpasabhāvato ca avūpasantavuttīti kusalavedanāya oḷārikā, sabyāpārato saussāhato savipākato kilesasantāpasabhāvato sāvajjato ca vipākābyākatāya oḷārikā, savipākato kilesasantāpasabhāvato sabyāpajjato sāvajjato ca kiriyābyākatāya oḷārikā, kusalābyākatā pana vuttavipariyāyato akusalāya sukhumā. Dvepi kusalākusalavedanā sabyāpārato saussāhato savipākato ca yathāyogaṃ duvidhāyapi abyākatāya oḷārikā, vuttavipariyāyena duvidhāpi abyākatā tāhi sukhumā. Evaṃ tāva jātivasena oḷārikasukhumatā veditabbā.
ஸபா⁴வவஸேன பன து³க்க²வேத³னா நிரஸ்ஸாத³தோ ஸவிப்பா²ரதோ உப்³பே³ஜனீயதோ அபி⁴ப⁴வனதோ ச இதராஹி த்³வீஹி ஓளாரிகா, இதரா பன த்³வே ஸாததோ ஸந்ததோ பணீததோ மனாபதோ மஜ்ஜ²த்ததோ ச யதா²யோக³ங் து³க்கா²ய ஸுகு²மா. உபோ⁴ பன ஸுக²து³க்கா² ஸவிப்பா²ரதோ கோ²ப⁴கரணதோ பாகடதோ ச அது³க்க²மஸுகா²ய ஓளாரிகா, ஸா வுத்தவிபரியாயேன தது³ப⁴யதோ ஸுகு²மா. ஏவங் ஸபா⁴வவஸேன ஓளாரிகஸுகு²மதா வேதி³தப்³பா³. புக்³க³லவஸேன பன அஸமாபன்னஸ்ஸ வேத³னா நானாரம்மணவிக்கி²த்தபா⁴வதோ ஸமாபன்னஸ்ஸ வேத³னாய ஓளாரிகா, விபரியாயேன இதரா ஸுகு²மா. ஏவங் புக்³க³லவஸேன ஓளாரிகஸுகு²மதா வேதி³தப்³பா³. லோகியலோகுத்தரவஸேன பன ஸாஸவா வேத³னா லோகியா. ஸா ஆஸவுப்பத்திஹேதுதோ ஓக⁴னியதோ யோக³னியதோ க³ந்த²னியதோ நீவரணியதோ உபாதா³னியதோ ஸங்கிலேஸிகதோ புது²ஜ்ஜனஸாதா⁴ரணதோ ச அனாஸவாய ஓளாரிகா, ஸா விபரியாயேன ஸாஸவாய ஸுகு²மா. ஏவங் லோகியலோகுத்தரவஸேன ஓளாரிகஸுகு²மதா வேதி³தப்³பா³.
Sabhāvavasena pana dukkhavedanā nirassādato savipphārato ubbejanīyato abhibhavanato ca itarāhi dvīhi oḷārikā, itarā pana dve sātato santato paṇītato manāpato majjhattato ca yathāyogaṃ dukkhāya sukhumā. Ubho pana sukhadukkhā savipphārato khobhakaraṇato pākaṭato ca adukkhamasukhāya oḷārikā, sā vuttavipariyāyena tadubhayato sukhumā. Evaṃ sabhāvavasena oḷārikasukhumatā veditabbā. Puggalavasena pana asamāpannassa vedanā nānārammaṇavikkhittabhāvato samāpannassa vedanāya oḷārikā, vipariyāyena itarā sukhumā. Evaṃ puggalavasena oḷārikasukhumatā veditabbā. Lokiyalokuttaravasena pana sāsavā vedanā lokiyā. Sā āsavuppattihetuto oghaniyato yoganiyato ganthaniyato nīvaraṇiyato upādāniyato saṃkilesikato puthujjanasādhāraṇato ca anāsavāya oḷārikā, sā vipariyāyena sāsavāya sukhumā. Evaṃ lokiyalokuttaravasena oḷārikasukhumatā veditabbā.
தத்த² ஜாதிஆதி³வஸேன ஸம்பே⁴தோ³ பரிஹரிதப்³போ³. அகுஸலவிபாககாயவிஞ்ஞாணஸம்பயுத்தா ஹி வேத³னா ஜாதிவஸேன அப்³யாகதத்தா ஸுகு²மாபி ஸமானா ஸபா⁴வாதி³வஸேன ஓளாரிகா ஹோதி. வுத்தஞ்ஹேதங் ‘‘அப்³யாகதா வேத³னா ஸுகு²மா, து³க்கா² வேத³னா ஓளாரிகா. அஸமாபன்னஸ்ஸ வேத³னா ஓளாரிகா, ஸாஸவா வேத³னா ஓளாரிகா’’தி (விப⁴॰ 11). யதா² ச து³க்க²வேத³னா, ஏவங் ஸுகா²த³யோபி ஜாதிவஸேன ஓளாரிகா, ஸபா⁴வாதி³வஸேன ஸுகு²மா ஹொந்தி. தஸ்மா யதா² ஜாதிஆதி³வஸேன ஸம்பே⁴தோ³ ந ஹோதி, ததா² வேத³னானங் ஓளாரிகஸுகு²மதா வேதி³தப்³பா³. ஸெய்யதி²த³ங் – அப்³யாகதா ஜாதிவஸேன குஸலாகுஸலாஹி ஸுகு²மா. ந தத்த² ‘‘கதமா அப்³யாகதா, கிங் து³க்கா², கிங் ஸுகா², கிங் ஸமாபன்னஸ்ஸ, கிங் அஸமாபன்னஸ்ஸ, கிங் ஸாஸவா, கிங் அனாஸவா’’தி ஏவங் ஸபா⁴வாதி³பே⁴தோ³ பராமஸிதப்³போ³. ஏஸ நயோ ஸப்³ப³த்த².
Tattha jātiādivasena sambhedo pariharitabbo. Akusalavipākakāyaviññāṇasampayuttā hi vedanā jātivasena abyākatattā sukhumāpi samānā sabhāvādivasena oḷārikā hoti. Vuttañhetaṃ ‘‘abyākatā vedanā sukhumā, dukkhā vedanā oḷārikā. Asamāpannassa vedanā oḷārikā, sāsavā vedanā oḷārikā’’ti (vibha. 11). Yathā ca dukkhavedanā, evaṃ sukhādayopi jātivasena oḷārikā, sabhāvādivasena sukhumā honti. Tasmā yathā jātiādivasena sambhedo na hoti, tathā vedanānaṃ oḷārikasukhumatā veditabbā. Seyyathidaṃ – abyākatā jātivasena kusalākusalāhi sukhumā. Na tattha ‘‘katamā abyākatā, kiṃ dukkhā, kiṃ sukhā, kiṃ samāpannassa, kiṃ asamāpannassa, kiṃ sāsavā, kiṃ anāsavā’’ti evaṃ sabhāvādibhedo parāmasitabbo. Esa nayo sabbattha.
அபிச ‘‘தங் தங் வா பன வேத³னங் உபாதா³யுபாதா³ய வேத³னா ஓளாரிகா ஸுகு²மா த³ட்ட²ப்³பா³’’தி வசனதோ அகுஸலாதீ³ஸுபி லோப⁴ஸஹக³தாய தோ³ஸஸஹக³தவேத³னா அக்³கி³ விய அத்தனோ நிஸ்ஸயத³ஹனதோ ஓளாரிகா, லோப⁴ஸஹக³தா ஸுகு²மா. தோ³ஸஸஹக³தாபி நியதா ஓளாரிகா, அனியதா ஸுகு²மா. நியதாபி கப்பட்டி²திகா ஓளாரிகா, இதரா ஸுகு²மா. கப்பட்டி²திகாஸுபி அஸங்கா²ரிகா ஓளாரிகா, இதரா ஸுகு²மா. லோப⁴ஸஹக³தா பன தி³ட்டி²ஸம்பயுத்தா ஓளாரிகா, இதரா ஸுகு²மா. ஸாபி நியதா கப்பட்டி²திகா அஸங்கா²ரிகா ஓளாரிகா, இதரா ஸுகு²மா, அவிஸேஸேன அகுஸலா ப³ஹுவிபாகா ஓளாரிகா, அப்பவிபாகா ஸுகு²மா. குஸலா பன அப்பவிபாகா ஓளாரிகா, ப³ஹுவிபாகா ஸுகு²மா.
Apica ‘‘taṃ taṃ vā pana vedanaṃ upādāyupādāya vedanā oḷārikā sukhumā daṭṭhabbā’’ti vacanato akusalādīsupi lobhasahagatāya dosasahagatavedanā aggi viya attano nissayadahanato oḷārikā, lobhasahagatā sukhumā. Dosasahagatāpi niyatā oḷārikā, aniyatā sukhumā. Niyatāpi kappaṭṭhitikā oḷārikā, itarā sukhumā. Kappaṭṭhitikāsupi asaṅkhārikā oḷārikā, itarā sukhumā. Lobhasahagatā pana diṭṭhisampayuttā oḷārikā, itarā sukhumā. Sāpi niyatā kappaṭṭhitikā asaṅkhārikā oḷārikā, itarā sukhumā, avisesena akusalā bahuvipākā oḷārikā, appavipākā sukhumā. Kusalā pana appavipākā oḷārikā, bahuvipākā sukhumā.
அபிச காமாவசரகுஸலா ஓளாரிகா, ரூபாவசரா ஸுகு²மா, ததோ அரூபாவசரா, ததோ லோகுத்தரா. காமாவசரா ச தா³னமயா ஓளாரிகா, ஸீலமயா ஸுகு²மா, ததோ பா⁴வனாமயா. பா⁴வனாமயாபி து³ஹேதுகா ஓளாரிகா , திஹேதுகா ஸுகு²மா. திஹேதுகாபி ஸஸங்கா²ரிகா ஓளாரிகா, அஸங்கா²ரிகா ஸுகு²மா. ரூபாவசரா பட²மஜ்ஜா²னிகா ஓளாரிகா…பே॰… பஞ்சமஜ்ஜா²னிகா ஸுகு²மாவ. அரூபாவசரா ஆகாஸானஞ்சாயதனஸம்பயுத்தா ஓளாரிகா…பே॰… நேவஸஞ்ஞானாஸஞ்ஞாயதனஸம்பயுத்தா ஸுகு²மாவ. லோகுத்தரா ச ஸோதாபத்திமக்³க³ஸம்பயுத்தா ஓளாரிகா…பே॰… அரஹத்தமக்³க³ஸம்பயுத்தா ஸுகு²மாவ. ஏஸ நயோ தங்தங்பூ⁴மிவிபாககிரியவேத³னாஸு து³க்கா²தி³அஸமாபன்னாதி³ஸாஸவாதி³வஸேன வுத்தவேத³னாஸு ச.
Apica kāmāvacarakusalā oḷārikā, rūpāvacarā sukhumā, tato arūpāvacarā, tato lokuttarā. Kāmāvacarā ca dānamayā oḷārikā, sīlamayā sukhumā, tato bhāvanāmayā. Bhāvanāmayāpi duhetukā oḷārikā , tihetukā sukhumā. Tihetukāpi sasaṅkhārikā oḷārikā, asaṅkhārikā sukhumā. Rūpāvacarā paṭhamajjhānikā oḷārikā…pe… pañcamajjhānikā sukhumāva. Arūpāvacarā ākāsānañcāyatanasampayuttā oḷārikā…pe… nevasaññānāsaññāyatanasampayuttā sukhumāva. Lokuttarā ca sotāpattimaggasampayuttā oḷārikā…pe… arahattamaggasampayuttā sukhumāva. Esa nayo taṃtaṃbhūmivipākakiriyavedanāsu dukkhādiasamāpannādisāsavādivasena vuttavedanāsu ca.
ஓகாஸவஸேன சாபி நிரயே து³க்கா² ஓளாரிகா, திரச்சா²னயோனியங் ஸுகு²மா…பே॰… பரனிம்மிதவஸவத்தீ ஸுகு²மாவ. யதா² ச து³க்கா², ஏவங் ஸுகா²பி ஸப்³ப³த்த² யதா²னுரூபங் யோஜேதப்³பா³. வத்து²வஸேன சாபி ஹீனவத்து²கா யா காசி வேத³னா ஓளாரிகா, பணீதவத்து²கா ஸுகு²மா. ஹீனப்பணீதபே⁴தே³ யா ஓளாரிகா, ஸா ஹீனா. யா ச ஸுகு²மா, ஸா பணீதாதி வேதி³தப்³பா³. தூ³ரபத³ங் பன அகுஸலா வேத³னா குஸலாப்³யாகதாஹி வேத³னாஹி தூ³ரே, ஸந்திகபத³ங் அகுஸலா வேத³னா அகுஸலாய வேத³னாய ஸந்திகேதிஆதி³னா நயேன விப⁴த்தங். தஸ்மா அகுஸலா வேத³னா விஸபா⁴க³தோ அஸங்ஸட்ட²தோ அஸரிக்க²தோ ச குஸலாப்³யாகதாஹி தூ³ரே, ததா² குஸலாப்³யாகதா அகுஸலாய. ஏஸ நயோ ஸப்³ப³வாரேஸு. அகுஸலா பன வேத³னா ஸபா⁴க³தோ ச ஸங்ஸட்ட²தோ ச ஸரிக்க²தோ ச அகுஸலாய ஸந்திகேதி. தங்தங்வேத³னாஸம்பயுத்தானங் பன ஸஞ்ஞாதீ³னம்பி ஏவமேவ வேதி³தப்³ப³ங்.
Okāsavasena cāpi niraye dukkhā oḷārikā, tiracchānayoniyaṃ sukhumā…pe… paranimmitavasavattī sukhumāva. Yathā ca dukkhā, evaṃ sukhāpi sabbattha yathānurūpaṃ yojetabbā. Vatthuvasena cāpi hīnavatthukā yā kāci vedanā oḷārikā, paṇītavatthukā sukhumā. Hīnappaṇītabhede yā oḷārikā, sā hīnā. Yā ca sukhumā, sā paṇītāti veditabbā. Dūrapadaṃ pana akusalā vedanā kusalābyākatāhi vedanāhi dūre, santikapadaṃ akusalā vedanā akusalāya vedanāya santiketiādinā nayena vibhattaṃ. Tasmā akusalā vedanā visabhāgato asaṃsaṭṭhato asarikkhato ca kusalābyākatāhi dūre, tathā kusalābyākatā akusalāya. Esa nayo sabbavāresu. Akusalā pana vedanā sabhāgato ca saṃsaṭṭhato ca sarikkhato ca akusalāya santiketi. Taṃtaṃvedanāsampayuttānaṃ pana saññādīnampi evameva veditabbaṃ.
23. ஸுதவாதி ஆக³மாதி⁴க³மஸங்கா²தேன பா³ஹுஸச்சேன ஸமன்னாக³தத்தா ஸுதவா. நிப்³பி³ந்த³தீதி உக்கண்ட²தி. எத்த² ச நிப்³பி³தா³தி வுட்டா²னகா³மினீவிபஸ்ஸனா அதி⁴ப்பேதா. நிப்³பி³ந்த³ங் விரஜ்ஜதீதி எத்த² விராக³வஸேன சத்தாரோ மக்³கா³ கதி²தா. விராகா³ விமுச்சதீதி விராகே³ன மக்³கே³னேவ ஹேதுபூ⁴தேன படிப்பஸ்ஸத்³தி⁴விமுத்திவஸேன விமுச்சதி. இமினா சத்தாரி ஸாமஞ்ஞப²லானி கதி²தானி. விமுத்தஸ்மிங் விமுத்தமிதி ஞாணங் ஹோதீதி இமினா பன பச்சவெக்க²ணஞாணங் கதி²தங். கீ²ணா ஜாதீதிஆதீ³ஹி தஸ்ஸ பூ⁴மி. தேன ஹி ஞாணேன அரியஸாவகோ பச்சவெக்க²ந்தோ ‘‘கீ²ணா ஜாதீ’’திஆதீ³னி பஜானாதி. கதமா பனஸ்ஸ ஜாதி கீ²ணா, கத²ஞ்ச நங் பஜானாதீதி? ந தாவஸ்ஸ அதீதா ஜாதி கீ²ணா புப்³பே³வ கீ²ணத்தா, ந அனாக³தா அனாக³தே வாயாமாபா⁴வதோ, ந பச்சுப்பன்னா. யா பன மக்³க³ஸ்ஸ அபா⁴விதத்தா உப்பஜ்ஜெய்ய ஏகசதுபஞ்சவோகாரப⁴வேஸு ஏகசதுபஞ்சக்க²ந்த⁴ப்பபே⁴தா³ ஜாதி, ஸா மக்³க³ஸ்ஸ பா⁴விதத்தா அனுப்பாத³த⁴ம்மதங் ஆபஜ்ஜனேன கீ²ணா, தங் ஸோ மக்³க³பா⁴வனாய பஹீனகிலேஸே பச்சவெக்கி²த்வா கிலேஸாபா⁴வே விஜ்ஜமானம்பி கம்மங் ஆயதிங் அப்படிஸந்தி⁴கங் ஹோதீதி ஜானந்தோ பஜானாதி.
23.Sutavāti āgamādhigamasaṅkhātena bāhusaccena samannāgatattā sutavā. Nibbindatīti ukkaṇṭhati. Ettha ca nibbidāti vuṭṭhānagāminīvipassanā adhippetā. Nibbindaṃ virajjatīti ettha virāgavasena cattāro maggā kathitā. Virāgā vimuccatīti virāgena maggeneva hetubhūtena paṭippassaddhivimuttivasena vimuccati. Iminā cattāri sāmaññaphalāni kathitāni. Vimuttasmiṃ vimuttamiti ñāṇaṃ hotīti iminā pana paccavekkhaṇañāṇaṃ kathitaṃ. Khīṇā jātītiādīhi tassa bhūmi. Tena hi ñāṇena ariyasāvako paccavekkhanto ‘‘khīṇā jātī’’tiādīni pajānāti. Katamā panassa jāti khīṇā, kathañca naṃ pajānātīti? Na tāvassa atītā jāti khīṇā pubbeva khīṇattā, na anāgatā anāgate vāyāmābhāvato, na paccuppannā. Yā pana maggassa abhāvitattā uppajjeyya ekacatupañcavokārabhavesu ekacatupañcakkhandhappabhedā jāti, sā maggassa bhāvitattā anuppādadhammataṃ āpajjanena khīṇā, taṃ so maggabhāvanāya pahīnakilese paccavekkhitvā kilesābhāve vijjamānampi kammaṃ āyatiṃ appaṭisandhikaṃ hotīti jānanto pajānāti.
வுஸிதந்தி வுத்த²ங் பரிவுத்த²ங், கதங் சரிதங் நிட்டி²தந்தி அத்தோ². ப்³ரஹ்மசரியந்தி மக்³க³ப்³ரஹ்மசரியங். புது²ஜ்ஜனகல்யாணகேன ஹி ஸத்³தி⁴ங் ஸத்த ஸெக்கா² மக்³க³ப்³ரஹ்மசரியங் வஸந்தி நாம, கீ²ணாஸவோ வுத்த²வாஸோ, தஸ்மா அரியஸாவகோ அத்தனோ ப்³ரஹ்மசரியவாஸங் பச்சவெக்க²ந்தோ ‘‘வுஸிதங் ப்³ரஹ்மசரிய’’ந்தி பஜானாதி. கதங் கரணீயந்தி சதூஸு ஸச்சேஸு சதூஹி மக்³கே³ஹி பரிஞ்ஞாபஹானஸச்சி²கிரியாபா⁴வனாவஸேன ஸோளஸவித⁴ம்பி கிச்சங் நிட்டா²பிதந்தி அத்தோ². புது²ஜ்ஜனகல்யாணகாத³யோ ஹி தங் கிச்சங் கரொந்தி, கீ²ணாஸவோ கதகரணீயோ. தஸ்மா அரியஸாவகோ அத்தனோ கரணீயங் பச்சவெக்க²ந்தோ ‘‘கதங் கரணீய’’ந்தி பஜானாதி. நாபரங் இத்த²த்தாயாதி இதா³னி புன இத்த²பா⁴வாய ஏவங்ஸோளஸகிச்சபா⁴வாய, கிலேஸக்க²யாய வா மக்³க³பா⁴வனாகிச்சங் மே நத்தீ²தி பஜானாதி. அத² வா இத்த²த்தாயாதி இத்த²பா⁴வா இமஸ்மா ஏவங்பகாரா இதா³னி வத்தமானக்க²ந்த⁴ஸந்தானா அபரங் க²ந்த⁴ஸந்தானங் மய்ஹங் நத்தி², இமே பன பஞ்சக்க²ந்தா⁴ பரிஞ்ஞாதா திட்ட²ந்தி சி²ன்னமூலகா ருக்கா² விய. தே சரிமகவிஞ்ஞாணனிரோதே⁴ன அனுபாதா³னோ விய ஜாதவேதோ³ நிப்³பா³யிஸ்ஸந்தீதி பஜானாதி.
Vusitanti vutthaṃ parivutthaṃ, kataṃ caritaṃ niṭṭhitanti attho. Brahmacariyanti maggabrahmacariyaṃ. Puthujjanakalyāṇakena hi saddhiṃ satta sekkhā maggabrahmacariyaṃ vasanti nāma, khīṇāsavo vutthavāso, tasmā ariyasāvako attano brahmacariyavāsaṃ paccavekkhanto ‘‘vusitaṃ brahmacariya’’nti pajānāti. Kataṃ karaṇīyanti catūsu saccesu catūhi maggehi pariññāpahānasacchikiriyābhāvanāvasena soḷasavidhampi kiccaṃ niṭṭhāpitanti attho. Puthujjanakalyāṇakādayo hi taṃ kiccaṃ karonti, khīṇāsavo katakaraṇīyo. Tasmā ariyasāvako attano karaṇīyaṃ paccavekkhanto ‘‘kataṃ karaṇīya’’nti pajānāti. Nāparaṃ itthattāyāti idāni puna itthabhāvāya evaṃsoḷasakiccabhāvāya, kilesakkhayāya vā maggabhāvanākiccaṃ me natthīti pajānāti. Atha vā itthattāyāti itthabhāvā imasmā evaṃpakārā idāni vattamānakkhandhasantānā aparaṃ khandhasantānaṃ mayhaṃ natthi, ime pana pañcakkhandhā pariññātā tiṭṭhanti chinnamūlakā rukkhā viya. Te carimakaviññāṇanirodhena anupādāno viya jātavedo nibbāyissantīti pajānāti.
24. அத்தமனா தே பி⁴க்கூ² ப⁴க³வதோ பா⁴ஸிதங் அபி⁴னந்து³ந்தி தே பி⁴க்கூ² ஸகமனா துட்ட²மனா, பீதிஸோமனஸ்ஸேஹி வா ஸமத்தமனா ஹுத்வா கரவீகருதமஞ்ஜுனா கண்ணஸுகே²ன பண்டி³தஜனஹத³யானங் அமதாபி⁴ஸேகஸதி³ஸேன ப்³ரஹ்மஸ்ஸரேன பா⁴ஸதோ ப⁴க³வதோ வசனங் ஸுகதி²தங் ஸுலபிதங் ‘‘ஏவமேதங் ப⁴க³வா, ஏவமேதங் ஸுக³தா’’தி மத்த²கேன ஸம்படிச்ச²ந்தா அனுமோதி³ங்ஸு சேவ ஸம்படிச்சி²ங்ஸு சாதி அத்தோ². அயஞ்ஹி அபி⁴னந்த³-ஸத்³தோ³ ‘‘அபி⁴னந்த³தி அபி⁴வத³தீ’’திஆதீ³ஸு (ஸங்॰ நி॰ 3.5; 4.114, 118) தண்ஹாயபி ஆக³தோ. ‘‘அன்னமேவாபி⁴னந்த³ந்தி, உப⁴யே தே³வமானுஸா’’திஆதீ³ஸு (ஸங்॰ நி॰ 1.43) உபக³மனேபி.
24.Attamanā te bhikkhū bhagavato bhāsitaṃ abhinandunti te bhikkhū sakamanā tuṭṭhamanā, pītisomanassehi vā samattamanā hutvā karavīkarutamañjunā kaṇṇasukhena paṇḍitajanahadayānaṃ amatābhisekasadisena brahmassarena bhāsato bhagavato vacanaṃ sukathitaṃ sulapitaṃ ‘‘evametaṃ bhagavā, evametaṃ sugatā’’ti matthakena sampaṭicchantā anumodiṃsu ceva sampaṭicchiṃsu cāti attho. Ayañhi abhinanda-saddo ‘‘abhinandati abhivadatī’’tiādīsu (saṃ. ni. 3.5; 4.114, 118) taṇhāyapi āgato. ‘‘Annamevābhinandanti, ubhaye devamānusā’’tiādīsu (saṃ. ni. 1.43) upagamanepi.
‘‘சிரப்பவாஸிங் புரிஸங், தூ³ரதோ ஸொத்தி²மாக³தங்;
‘‘Cirappavāsiṃ purisaṃ, dūrato sotthimāgataṃ;
ஞாதிமித்தா ஸுஹஜ்ஜா ச, அபி⁴னந்த³ந்தி ஆக³த’’ந்தி. (த⁴॰ ப॰ 219; வி॰ வ॰ 861) –
Ñātimittā suhajjā ca, abhinandanti āgata’’nti. (dha. pa. 219; vi. va. 861) –
ஆதீ³ஸு ஸம்படிச்ச²னேபி. ‘‘அபி⁴னந்தி³த்வா அனுமோதி³த்வா’’திஆதீ³ஸு (ம॰ நி॰ 1.205) அனுமோத³னேபி. ஸ்வாயமித⁴ அனுமோத³னஸம்படிச்ச²னேஸு யுஜ்ஜதி. தேன வுத்தங் ‘‘அனுமோதி³ங்ஸு சேவ ஸம்படிச்சி²ங்ஸு சா’’தி. அனுபாதா³ய ஆஸவேஹி சித்தானி விமுச்சிங்ஸூதி அனுப்பாத³னிரோதே⁴ன நிருஜ்ஜ²மானேஹி ஆஸவேஹி அனுபாதா³ய அக்³க³ஹெத்வா கஞ்சி த⁴ம்மங் ‘‘அஹங் மமா’’தி அனாதி³யித்வாவ சித்தானி விமுச்சிங்ஸு. ச² அரஹந்தோதி ப⁴க³வதா ஸத்³தி⁴ங் ச² ஜனா அரஹந்தோ. அஞ்ஞேஸங் பன தே³வப்³ரஹ்மானம்பி அரஹத்தப்பத்திஸம்ப⁴வதோ இத³ங் மனுஸ்ஸஅரஹந்தேயேவ ஸந்தா⁴ய வுத்தந்தி ஆஹ ‘‘ச² மனுஸ்ஸா அரஹந்தோ ஹொந்தீ’’தி.
Ādīsu sampaṭicchanepi. ‘‘Abhinanditvā anumoditvā’’tiādīsu (ma. ni. 1.205) anumodanepi. Svāyamidha anumodanasampaṭicchanesu yujjati. Tena vuttaṃ ‘‘anumodiṃsu ceva sampaṭicchiṃsu cā’’ti. Anupādāya āsavehi cittāni vimucciṃsūti anuppādanirodhena nirujjhamānehi āsavehi anupādāya aggahetvā kañci dhammaṃ ‘‘ahaṃ mamā’’ti anādiyitvāva cittāni vimucciṃsu. Cha arahantoti bhagavatā saddhiṃ cha janā arahanto. Aññesaṃ pana devabrahmānampi arahattappattisambhavato idaṃ manussaarahanteyeva sandhāya vuttanti āha ‘‘cha manussā arahanto hontī’’ti.
அனத்தலக்க²ணஸுத்தவண்ணனா நிட்டி²தா.
Anattalakkhaṇasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
பஞ்சவக்³கி³யகதா² நிட்டி²தா.
Pañcavaggiyakathā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / வினயபிடக • Vinayapiṭaka / மஹாவக்³க³பாளி • Mahāvaggapāḷi / 6. பஞ்சவக்³கி³யகதா² • 6. Pañcavaggiyakathā
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / வினயபிடக (அட்ட²கதா²) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / மஹாவக்³க³-அட்ட²கதா² • Mahāvagga-aṭṭhakathā / பஞ்சவக்³கி³யகதா² • Pañcavaggiyakathā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / வஜிரபு³த்³தி⁴-டீகா • Vajirabuddhi-ṭīkā / பஞ்சவக்³கி³யகதா²வண்ணனா • Pañcavaggiyakathāvaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / விமதிவினோத³னீ-டீகா • Vimativinodanī-ṭīkā / பஞ்சவக்³கி³யகதா²வண்ணனா • Pañcavaggiyakathāvaṇṇanā