Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ဣတိဝုတ္တကပာဠိ • Itivuttakapāḷi |
၈. အန္ဓကရဏသုတ္တံ
8. Andhakaraṇasuttaṃ
၈၇. ဝုတ္တဉ္ဟေတံ ဘဂဝတာ, ဝုတ္တမရဟတာတိ မေ သုတံ –
87. Vuttañhetaṃ bhagavatā, vuttamarahatāti me sutaṃ –
‘‘တယောမေ , ဘိက္ခဝေ, အကုသလဝိတက္ကာ အန္ဓကရဏာ အစက္ခုကရဏာ အညာဏကရဏာ ပညာနိရောဓိကာ ဝိဃာတပက္ခိကာ အနိဗ္ဗာနသံဝတ္တနိကာ ။ ကတမေ တယော? ကာမဝိတက္ကော, ဘိက္ခဝေ, အန္ဓကရဏော အစက္ခုကရဏော အညာဏကရဏော ပညာနိရောဓိကော ဝိဃာတပက္ခိကော အနိဗ္ဗာနသံဝတ္တနိကော။ ဗ္ယာပာဒဝိတက္ကော, ဘိက္ခဝေ, အန္ဓကရဏော အစက္ခုကရဏော အညာဏကရဏော ပညာနိရောဓိကော ဝိဃာတပက္ခိကော အနိဗ္ဗာနသံဝတ္တနိကော။ ဝိဟိံသာဝိတက္ကော, ဘိက္ခဝေ, အန္ဓကရဏော အစက္ခုကရဏော အညာဏကရဏော ပညာနိရောဓိကော ဝိဃာတပက္ခိကော အနိဗ္ဗာနသံဝတ္တနိကော။ ဣမေ ခော, ဘိက္ခဝေ, တယော အကုသလဝိတက္ကာ အန္ဓကရဏာ အစက္ခုကရဏာ အညာဏကရဏာ ပညာနိရောဓိကာ ဝိဃာတပက္ခိကာ အနိဗ္ဗာနသံဝတ္တနိကာ။
‘‘Tayome , bhikkhave, akusalavitakkā andhakaraṇā acakkhukaraṇā aññāṇakaraṇā paññānirodhikā vighātapakkhikā anibbānasaṃvattanikā . Katame tayo? Kāmavitakko, bhikkhave, andhakaraṇo acakkhukaraṇo aññāṇakaraṇo paññānirodhiko vighātapakkhiko anibbānasaṃvattaniko. Byāpādavitakko, bhikkhave, andhakaraṇo acakkhukaraṇo aññāṇakaraṇo paññānirodhiko vighātapakkhiko anibbānasaṃvattaniko. Vihiṃsāvitakko, bhikkhave, andhakaraṇo acakkhukaraṇo aññāṇakaraṇo paññānirodhiko vighātapakkhiko anibbānasaṃvattaniko. Ime kho, bhikkhave, tayo akusalavitakkā andhakaraṇā acakkhukaraṇā aññāṇakaraṇā paññānirodhikā vighātapakkhikā anibbānasaṃvattanikā.
‘‘တယောမေ, ဘိက္ခဝေ, ကုသလဝိတက္ကာ အနန္ဓကရဏာ စက္ခုကရဏာ ဉာဏကရဏာ ပညာဝုဒ္ဓိကာ အဝိဃာတပက္ခိကာ နိဗ္ဗာနသံဝတ္တနိကာ။ ကတမေ တယော? နေက္ခမ္မဝိတက္ကော, ဘိက္ခဝေ, အနန္ဓကရဏော စက္ခုကရဏော ဉာဏကရဏော ပညာဝုဒ္ဓိကော အဝိဃာတပက္ခိကော နိဗ္ဗာနသံဝတ္တနိကော။ အဗ္ယာပာဒဝိတက္ကော, ဘိက္ခဝေ, အနန္ဓကရဏော စက္ခုကရဏော ဉာဏကရဏော ပညာဝုဒ္ဓိကော အဝိဃာတပက္ခိကော နိဗ္ဗာနသံဝတ္တနိကော။ အဝိဟိံသာဝိတက္ကော, ဘိက္ခဝေ, အနန္ဓကရဏော စက္ခုကရဏော ဉာဏကရဏော ပညာဝုဒ္ဓိကော အဝိဃာတပက္ခိကော နိဗ္ဗာနသံဝတ္တနိကော။ ဣမေ ခော, ဘိက္ခဝေ, တယော ကုသလဝိတက္ကာ အနန္ဓကရဏာ စက္ခုကရဏာ ဉာဏကရဏာ ပညာဝုဒ္ဓိကာ အဝိဃာတပက္ခိကာ နိဗ္ဗာနသံဝတ္တနိကာ’’တိ။ ဧတမတ္ထံ ဘဂဝာ အဝောစ။ တတ္ထေတံ ဣတိ ဝုစ္စတိ –
‘‘Tayome, bhikkhave, kusalavitakkā anandhakaraṇā cakkhukaraṇā ñāṇakaraṇā paññāvuddhikā avighātapakkhikā nibbānasaṃvattanikā. Katame tayo? Nekkhammavitakko, bhikkhave, anandhakaraṇo cakkhukaraṇo ñāṇakaraṇo paññāvuddhiko avighātapakkhiko nibbānasaṃvattaniko. Abyāpādavitakko, bhikkhave, anandhakaraṇo cakkhukaraṇo ñāṇakaraṇo paññāvuddhiko avighātapakkhiko nibbānasaṃvattaniko. Avihiṃsāvitakko, bhikkhave, anandhakaraṇo cakkhukaraṇo ñāṇakaraṇo paññāvuddhiko avighātapakkhiko nibbānasaṃvattaniko. Ime kho, bhikkhave, tayo kusalavitakkā anandhakaraṇā cakkhukaraṇā ñāṇakaraṇā paññāvuddhikā avighātapakkhikā nibbānasaṃvattanikā’’ti. Etamatthaṃ bhagavā avoca. Tatthetaṃ iti vuccati –
‘‘တယော ဝိတက္ကေ ကုသလေ ဝိတက္ကယေ၊ တယော ပန အကုသလေ နိရာကရေ။
‘‘Tayo vitakke kusale vitakkaye, tayo pana akusale nirākare;
သ ဝေ ဝိတက္ကာနိ ဝိစာရိတာနိ၊ သမေတိ ဝုဋ္ဌီဝ ရဇံ သမူဟတံ။
Sa ve vitakkāni vicāritāni, sameti vuṭṭhīva rajaṃ samūhataṃ;
သ ဝေ ဝိတက္ကူပသမေန စေတသာ၊ ဣဓေဝ သော သန္တိပဒံ သမဇ္ဈဂာ’’တိ။
Sa ve vitakkūpasamena cetasā, idheva so santipadaṃ samajjhagā’’ti.
အယမ္ပိ အတ္ထော ဝုတ္တော ဘဂဝတာ, ဣတိ မေ သုတန္တိ။ အဋ္ဌမံ။
Ayampi attho vutto bhagavatā, iti me sutanti. Aṭṭhamaṃ.
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ခုဒ္ဒကနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ဣတိဝုတ္တက-အဋ္ဌကထာ • Itivuttaka-aṭṭhakathā / ၈. အန္ဓကရဏသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 8. Andhakaraṇasuttavaṇṇanā