| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / संयुत्तनिकाय (टीका) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
३. अन्धकविन्दसुत्तवण्णना
3. Andhakavindasuttavaṇṇanā
१८४. जनतन्ति जनानं समूहं, जनसञ्चरणट्ठानन्ति अत्थो। मनुस्सानं अनुपचारेति यत्तके कसनादिकिच्चं करोन्तानं सञ्चारो होति, एत्तकं अतिक्कमित्वा अनुपचारे। संयोजनविप्पमोक्खाति संयोजनविमोक्खहेतु। विवेकरतिं पविवेकसुखज्झानं अलभन्तो। चित्तानुरक्खणत्थन्ति पुब्बे मं मनुस्सा ‘‘अरञ्ञवासेन पविवित्तो असंसट्ठो आरद्धवीरियो’’ति मञ्ञिंसु, इदानि गामन्ते वसन्तं दिस्वा गणसङ्गणिकाय निवुट्ठोति अप्पसादं आपज्जिस्सन्ति। यदिपि मे इध अभिरति नत्थि, एवं सन्तेपि इधेव वसिस्सामीति विक्खित्तचित्तेन हुत्वा न वसितब्बं, को अत्थो चित्तवसं गन्त्वाति अधिप्पायो। सतिपट्ठानपरायणोति सतिपट्ठानभावनारतो। एवं हिस्स गणवासोपि पासंसो विवेकवासेन विना समणकिच्चस्स असिज्झनतो।
184.Janatanti janānaṃ samūhaṃ, janasañcaraṇaṭṭhānanti attho. Manussānaṃ anupacāreti yattake kasanādikiccaṃ karontānaṃ sañcāro hoti, ettakaṃ atikkamitvā anupacāre. Saṃyojanavippamokkhāti saṃyojanavimokkhahetu. Vivekaratiṃ pavivekasukhajjhānaṃ alabhanto. Cittānurakkhaṇatthanti pubbe maṃ manussā ‘‘araññavāsena pavivitto asaṃsaṭṭho āraddhavīriyo’’ti maññiṃsu, idāni gāmante vasantaṃ disvā gaṇasaṅgaṇikāya nivuṭṭhoti appasādaṃ āpajjissanti. Yadipi me idha abhirati natthi, evaṃ santepi idheva vasissāmīti vikkhittacittena hutvā na vasitabbaṃ, ko attho cittavasaṃ gantvāti adhippāyo. Satipaṭṭhānaparāyaṇoti satipaṭṭhānabhāvanārato. Evaṃ hissa gaṇavāsopi pāsaṃso vivekavāsena vinā samaṇakiccassa asijjhanato.
वट्टभयतो पमुत्तो अज्झासयवसेनाति अधिप्पायो।
Vaṭṭabhayato pamutto ajjhāsayavasenāti adhippāyo.
निसीदि तत्थ भिक्खूति इमिना सत्तूपलद्धिया अनिस्सितत्ता यथारुचिया तेसं निसज्जं दस्सेति। तेनाह ‘‘इमिना’’तिआदि।
Nisīdi tattha bhikkhūti iminā sattūpaladdhiyā anissitattā yathāruciyā tesaṃ nisajjaṃ dasseti. Tenāha ‘‘iminā’’tiādi.
इमिना च इमिना च आकारेन जातन्ति न अनुस्सवदस्सनमेतं, न अनुस्सवग्गहणं। तक्कहेतु नयहेतु वा न वदामीति योजना। पिटकं गन्थो सम्पदीयति एतस्साति पिटकसम्पदानं, गन्थस्स उग्गण्हनतो तेन पिटकस्स उग्गण्हनकभावेन, केनचि गन्थानुसारेन एवं न वदामीति अत्थो। ब्रह्मस्स सेट्ठस्स धम्मस्स चरियं वाचसिकं पवत्ततीति ब्रह्मचरियं, धम्मदेसना। भावितेन मरणस्स सब्बसो भागेन विप्पहानेन मरणपरिच्चागीनं। ते च खीणजातिकाति आह ‘‘खीणासवान’’न्ति।
Iminā ca iminā ca ākārena jātanti na anussavadassanametaṃ, na anussavaggahaṇaṃ. Takkahetu nayahetu vā na vadāmīti yojanā. Piṭakaṃ gantho sampadīyati etassāti piṭakasampadānaṃ, ganthassa uggaṇhanato tena piṭakassa uggaṇhanakabhāvena, kenaci ganthānusārena evaṃ na vadāmīti attho. Brahmassa seṭṭhassa dhammassa cariyaṃ vācasikaṃ pavattatīti brahmacariyaṃ, dhammadesanā. Bhāvitena maraṇassa sabbaso bhāgena vippahānena maraṇapariccāgīnaṃ. Te ca khīṇajātikāti āha ‘‘khīṇāsavāna’’nti.
दसधा दसाति दसक्खत्तुं दस। अञ्ञन्ति पञ्चसताधिकसहस्सतो अञ्ञं। पुञ्ञभागिनोति विवट्टनिस्सितपुञ्ञस्स भागिनो तस्सा देसनाय एत्तका सत्ता जाताति गणेतुं अहं न सक्कोमीति दस्सेति। ब्रह्मधम्मदेसनन्ति ब्रह्मुना वुत्तं आह।
Dasadhādasāti dasakkhattuṃ dasa. Aññanti pañcasatādhikasahassato aññaṃ. Puññabhāginoti vivaṭṭanissitapuññassa bhāgino tassā desanāya ettakā sattā jātāti gaṇetuṃ ahaṃ na sakkomīti dasseti. Brahmadhammadesananti brahmunā vuttaṃ āha.
अन्धकविन्दसुत्तवण्णना निट्ठिता।
Andhakavindasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / संयुत्तनिकाय • Saṃyuttanikāya / ३. अन्धकविन्दसुत्तं • 3. Andhakavindasuttaṃ
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / संयुत्तनिकाय (अट्ठकथा) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ३. अन्धकविन्दसुत्तवण्णना • 3. Andhakavindasuttavaṇṇanā
