| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
๓. อนฺธกวินฺทสุตฺตวณฺณนา
3. Andhakavindasuttavaṇṇanā
๑๘๔. ตติเย อนฺธกวินฺทนฺติ เอวํนามกํ คามํฯ อุปสงฺกมีติ ‘‘สตฺถา อิทานิปิ วีริยํ กโรติ ปธานมนุยุญฺชติ, คจฺฉามิสฺส สนฺติเก ฐตฺวา สาสนานุจฺฉวิกํ วีริยปฎิสํยุตฺตํ คาถํ วกฺขามี’’ติ อุปสงฺกมิฯ
184. Tatiye andhakavindanti evaṃnāmakaṃ gāmaṃ. Upasaṅkamīti ‘‘satthā idānipi vīriyaṃ karoti padhānamanuyuñjati, gacchāmissa santike ṭhatvā sāsanānucchavikaṃ vīriyapaṭisaṃyuttaṃ gāthaṃ vakkhāmī’’ti upasaṅkami.
ปนฺตานีติ ชนตํ อติกฺกมิตฺวา มนุสฺสานํ อนุปจาเร ฐิตานิฯ สํโยชนวิปฺปโมกฺขาติ ตานิ จ เสนาสนานิ เสวมาโน น จีวราทีนํ อตฺถาย เสเวยฺย, อถ โข ทสสํโยชนวิปฺปโมกฺขตฺถาย จเรยฺยฯ สเงฺฆ วเสติ เตสุ เสนาสเนสุ รติํ อลภโนฺต อุปฎฺฐากาทีนํ จิตฺตานุรกฺขณตฺถํ คทฺรภปิเฎฺฐ รชํ วิย อุปฺปตโนฺต อรเญฺญ อจริตฺวา สงฺฆมเชฺฌ วเสยฺยฯ รกฺขิตโตฺต สตีมาติ ตตฺถ จ วสโนฺต สควจโณฺฑ โคโณ วิย สพฺรหฺมจาริโน อวิชฺฌโนฺต อฆเฎฺฎโนฺต รกฺขิตโตฺต สติปฎฺฐานปรายโณ หุตฺวา วเสยฺยฯ
Pantānīti janataṃ atikkamitvā manussānaṃ anupacāre ṭhitāni. Saṃyojanavippamokkhāti tāni ca senāsanāni sevamāno na cīvarādīnaṃ atthāya seveyya, atha kho dasasaṃyojanavippamokkhatthāya careyya. Saṅghe vaseti tesu senāsanesu ratiṃ alabhanto upaṭṭhākādīnaṃ cittānurakkhaṇatthaṃ gadrabhapiṭṭhe rajaṃ viya uppatanto araññe acaritvā saṅghamajjhe vaseyya. Rakkhitatto satīmāti tattha ca vasanto sagavacaṇḍo goṇo viya sabrahmacārino avijjhanto aghaṭṭento rakkhitatto satipaṭṭhānaparāyaṇo hutvā vaseyya.
อิทานิ สเงฺฆ วสมานสฺส ภิกฺขุโน ภิกฺขาจารวตฺตํ อาจิกฺขโนฺต กุลากุลนฺติอาทิมาหฯ ตตฺถ ปิณฺฑิกาย จรโนฺตติ ปิณฺฑตฺถาย จรมาโนฯ เสเวถ ปนฺตานิ เสนาสนานีติ สงฺฆมชฺฌํ โอตริตฺวา วสมาโนปิ ธุรปริเวเณ ตาลนาฬิเกรอาทีนิ โรเปตฺวา อุปฎฺฐากาทิสํสโฎฺฐ น วเสยฺย, จิตฺตกลฺลตํ ปน ชเนตฺวา จิตฺตํ หาเสตฺวา โตเสตฺวา ปุน ปนฺตเสนาสเน วเสยฺยาติ อรญฺญเสฺสว วณฺณํ กเถติฯ ภยาติ วฎฺฎภยโตฯ อภเยติ นิพฺพาเนฯ วิมุโตฺตติ อธิมุโตฺต หุตฺวา วเสยฺยฯ
Idāni saṅghe vasamānassa bhikkhuno bhikkhācāravattaṃ ācikkhanto kulākulantiādimāha. Tattha piṇḍikāya carantoti piṇḍatthāya caramāno. Sevetha pantāni senāsanānīti saṅghamajjhaṃ otaritvā vasamānopi dhurapariveṇe tālanāḷikeraādīni ropetvā upaṭṭhākādisaṃsaṭṭho na vaseyya, cittakallataṃ pana janetvā cittaṃ hāsetvā tosetvā puna pantasenāsane vaseyyāti araññasseva vaṇṇaṃ katheti. Bhayāti vaṭṭabhayato. Abhayeti nibbāne. Vimuttoti adhimutto hutvā vaseyya.
ยตฺถ เภรวาติ ยสฺมิํ ฐาเน ภยชนกา สวิญฺญาณกา สีหพฺยคฺฆาทโย, อวิญฺญาณกา รตฺติภาเค ขาณุวลฺลิอาทโย พหู อตฺถิฯ สรีสปาติ ทีฆชาติกาทิสรีสปาฯ นิสีทิ ตตฺถ ภิกฺขูติ ตาทิเส ฐาเน ภิกฺขุ นิสิโนฺนฯ อิมินา อิทํ ทีเปติ – ภควา ยถา ตุเมฺห เอตรหิ ตตฺรฎฺฐกเภรวารมฺมณานิ เจว สรีสเป จ วิชฺชุนิจฺฉารณาทีนิ จ อมนสิกตฺวา นิสินฺนา, เอวเมวํ ปธานมนุยุตฺตา ภิกฺขู นิสีทนฺตีติฯ
Yattha bheravāti yasmiṃ ṭhāne bhayajanakā saviññāṇakā sīhabyagghādayo, aviññāṇakā rattibhāge khāṇuvalliādayo bahū atthi. Sarīsapāti dīghajātikādisarīsapā. Nisīdi tattha bhikkhūti tādise ṭhāne bhikkhu nisinno. Iminā idaṃ dīpeti – bhagavā yathā tumhe etarahi tatraṭṭhakabheravārammaṇāni ceva sarīsape ca vijjunicchāraṇādīni ca amanasikatvā nisinnā, evamevaṃ padhānamanuyuttā bhikkhū nisīdantīti.
ชาตุ เม ทิฎฺฐนฺติ เอกํเสน มยา ทิฎฺฐํฯ น ยิทํ อิติหีติหนฺติ อิทํ อิติห อิติหาติ น ตกฺกเหตุ วา นยเหตุ วา ปิฎกสมฺปทาเนน วา อหํ วทามิฯ เอกสฺมิํ พฺรหฺมจริยสฺมินฺติ เอกาย ธมฺมเทสนายฯ ธมฺมเทสนา หิ อิธ พฺรหฺมจริยนฺติ อธิเปฺปตาฯ มจฺจุหายินนฺติ มรณปริจฺจาคินํ ขีณาสวานํฯ
Jātu me diṭṭhanti ekaṃsena mayā diṭṭhaṃ. Na yidaṃ itihītihanti idaṃ itiha itihāti na takkahetu vā nayahetu vā piṭakasampadānena vā ahaṃ vadāmi. Ekasmiṃ brahmacariyasminti ekāya dhammadesanāya. Dhammadesanā hi idha brahmacariyanti adhippetā. Maccuhāyinanti maraṇapariccāginaṃ khīṇāsavānaṃ.
ทสา จ ทสธา ทสาติ เอตฺถ ทสาติ ทเสว, ทสธา ทสาติ สตํ, อเญฺญ จ ทสุตฺตรํ เสขสตํ ปสฺสามีติ วทติฯ โสตสมาปนฺนาติ มคฺคโสตํ สมาปนฺนาฯ อติรจฺฉานคามิโนติ เทสนามตฺตเมตํ, อวินิปาตธมฺมาติ อโตฺถฯ สงฺขาตุํ โนปิ สโกฺกมีติ มุสาวาทภเยน เอตฺตกา นาม ปุญฺญภาคิโน สตฺตาติ คเณตุํ น สโกฺกมีติ พหุํ พฺรหฺมธมฺมเทสนํ สนฺธาย เอวมาหฯ ตติยํฯ
Dasā ca dasadhā dasāti ettha dasāti daseva, dasadhā dasāti sataṃ, aññe ca dasuttaraṃ sekhasataṃ passāmīti vadati. Sotasamāpannāti maggasotaṃ samāpannā. Atiracchānagāminoti desanāmattametaṃ, avinipātadhammāti attho. Saṅkhātuṃ nopi sakkomīti musāvādabhayena ettakā nāma puññabhāgino sattāti gaṇetuṃ na sakkomīti bahuṃ brahmadhammadesanaṃ sandhāya evamāha. Tatiyaṃ.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya / ๓. อนฺธกวินฺทสุตฺตํ • 3. Andhakavindasuttaṃ
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ๓. อนฺธกวินฺทสุตฺตวณฺณนา • 3. Andhakavindasuttavaṇṇanā
