| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
๓. อนฺธกวินฺทสุตฺตวณฺณนา
3. Andhakavindasuttavaṇṇanā
๑๘๔. ชนตนฺติ ชนานํ สมูหํ, ชนสญฺจรณฎฺฐานนฺติ อโตฺถฯ มนุสฺสานํ อนุปจาเรติ ยตฺตเก กสนาทิกิจฺจํ กโรนฺตานํ สญฺจาโร โหติ, เอตฺตกํ อติกฺกมิตฺวา อนุปจาเรฯ สํโยชนวิปฺปโมกฺขาติ สํโยชนวิโมกฺขเหตุฯ วิเวกรติํ ปวิเวกสุขชฺฌานํ อลภโนฺตฯ จิตฺตานุรกฺขณตฺถนฺติ ปุเพฺพ มํ มนุสฺสา ‘‘อรญฺญวาเสน ปวิวิโตฺต อสํสโฎฺฐ อารทฺธวีริโย’’ติ มญฺญิํสุ, อิทานิ คามเนฺต วสนฺตํ ทิสฺวา คณสงฺคณิกาย นิวุโฎฺฐติ อปฺปสาทํ อาปชฺชิสฺสนฺติฯ ยทิปิ เม อิธ อภิรติ นตฺถิ, เอวํ สเนฺตปิ อิเธว วสิสฺสามีติ วิกฺขิตฺตจิเตฺตน หุตฺวา น วสิตพฺพํ, โก อโตฺถ จิตฺตวสํ คนฺตฺวาติ อธิปฺปาโยฯ สติปฎฺฐานปรายโณติ สติปฎฺฐานภาวนารโตฯ เอวํ หิสฺส คณวาโสปิ ปาสํโส วิเวกวาเสน วินา สมณกิจฺจสฺส อสิชฺฌนโตฯ
184.Janatanti janānaṃ samūhaṃ, janasañcaraṇaṭṭhānanti attho. Manussānaṃ anupacāreti yattake kasanādikiccaṃ karontānaṃ sañcāro hoti, ettakaṃ atikkamitvā anupacāre. Saṃyojanavippamokkhāti saṃyojanavimokkhahetu. Vivekaratiṃ pavivekasukhajjhānaṃ alabhanto. Cittānurakkhaṇatthanti pubbe maṃ manussā ‘‘araññavāsena pavivitto asaṃsaṭṭho āraddhavīriyo’’ti maññiṃsu, idāni gāmante vasantaṃ disvā gaṇasaṅgaṇikāya nivuṭṭhoti appasādaṃ āpajjissanti. Yadipi me idha abhirati natthi, evaṃ santepi idheva vasissāmīti vikkhittacittena hutvā na vasitabbaṃ, ko attho cittavasaṃ gantvāti adhippāyo. Satipaṭṭhānaparāyaṇoti satipaṭṭhānabhāvanārato. Evaṃ hissa gaṇavāsopi pāsaṃso vivekavāsena vinā samaṇakiccassa asijjhanato.
วฎฺฎภยโต ปมุโตฺต อชฺฌาสยวเสนาติ อธิปฺปาโยฯ
Vaṭṭabhayato pamutto ajjhāsayavasenāti adhippāyo.
นิสีทิ ตตฺถ ภิกฺขูติ อิมินา สตฺตูปลทฺธิยา อนิสฺสิตตฺตา ยถารุจิยา เตสํ นิสชฺชํ ทเสฺสติฯ เตนาห ‘‘อิมินา’’ติอาทิฯ
Nisīdi tattha bhikkhūti iminā sattūpaladdhiyā anissitattā yathāruciyā tesaṃ nisajjaṃ dasseti. Tenāha ‘‘iminā’’tiādi.
อิมินา จ อิมินา จ อากาเรน ชาตนฺติ น อนุสฺสวทสฺสนเมตํ, น อนุสฺสวคฺคหณํฯ ตกฺกเหตุ นยเหตุ วา น วทามีติ โยชนาฯ ปิฎกํ คโนฺถ สมฺปทียติ เอตสฺสาติ ปิฎกสมฺปทานํ, คนฺถสฺส อุคฺคณฺหนโต เตน ปิฎกสฺส อุคฺคณฺหนกภาเวน, เกนจิ คนฺถานุสาเรน เอวํ น วทามีติ อโตฺถฯ พฺรหฺมสฺส เสฎฺฐสฺส ธมฺมสฺส จริยํ วาจสิกํ ปวตฺตตีติ พฺรหฺมจริยํ, ธมฺมเทสนาฯ ภาวิเตน มรณสฺส สพฺพโส ภาเคน วิปฺปหาเนน มรณปริจฺจาคีนํฯ เต จ ขีณชาติกาติ อาห ‘‘ขีณาสวาน’’นฺติฯ
Iminā ca iminā ca ākārena jātanti na anussavadassanametaṃ, na anussavaggahaṇaṃ. Takkahetu nayahetu vā na vadāmīti yojanā. Piṭakaṃ gantho sampadīyati etassāti piṭakasampadānaṃ, ganthassa uggaṇhanato tena piṭakassa uggaṇhanakabhāvena, kenaci ganthānusārena evaṃ na vadāmīti attho. Brahmassa seṭṭhassa dhammassa cariyaṃ vācasikaṃ pavattatīti brahmacariyaṃ, dhammadesanā. Bhāvitena maraṇassa sabbaso bhāgena vippahānena maraṇapariccāgīnaṃ. Te ca khīṇajātikāti āha ‘‘khīṇāsavāna’’nti.
ทสธา ทสาติ ทสกฺขตฺตุํ ทสฯ อญฺญนฺติ ปญฺจสตาธิกสหสฺสโต อญฺญํฯ ปุญฺญภาคิโนติ วิวฎฺฎนิสฺสิตปุญฺญสฺส ภาคิโน ตสฺสา เทสนาย เอตฺตกา สตฺตา ชาตาติ คเณตุํ อหํ น สโกฺกมีติ ทเสฺสติฯ พฺรหฺมธมฺมเทสนนฺติ พฺรหฺมุนา วุตฺตํ อาหฯ
Dasadhādasāti dasakkhattuṃ dasa. Aññanti pañcasatādhikasahassato aññaṃ. Puññabhāginoti vivaṭṭanissitapuññassa bhāgino tassā desanāya ettakā sattā jātāti gaṇetuṃ ahaṃ na sakkomīti dasseti. Brahmadhammadesananti brahmunā vuttaṃ āha.
อนฺธกวินฺทสุตฺตวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Andhakavindasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya / ๓. อนฺธกวินฺทสุตฺตํ • 3. Andhakavindasuttaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ๓. อนฺธกวินฺทสุตฺตวณฺณนา • 3. Andhakavindasuttavaṇṇanā
