Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय (टीका) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
९. अन्धसुत्तवण्णना
9. Andhasuttavaṇṇanā
२९. नवमे अन्धोतिआदीसु पाळिपदेसु पठमो दिट्ठधम्मिकभोगसंहरणपञ्ञाचक्खुनो च सम्परायिकत्थसाधनपञ्ञाचक्खुनो च अभावा ‘‘अन्धो’’ति वुच्चति दुतियोपि, ततियो पन द्विन्नम्पि भावा ‘‘द्विचक्खू’’ति वुच्चति। पञ्ञाचक्खूति आयकोसल्लभूता पञ्ञाचक्खु। तेनाह ‘‘फातिं करेय्या’’ति। अधमुत्तमेति अधमे चेव उत्तमे च। पटिपक्खवसेनाति पटिपक्खस्स अत्थितावसेन। सुक्कसप्पटिभागाति सुक्कधम्मेहि पहायकेहि सप्पटिभागाति जानेय्य। कण्हसप्पटिभागाति कण्हधम्मेहि पहातब्बेहि सप्पटिभागाति जानेय्य।
29. Navame andhotiādīsu pāḷipadesu paṭhamo diṭṭhadhammikabhogasaṃharaṇapaññācakkhuno ca samparāyikatthasādhanapaññācakkhuno ca abhāvā ‘‘andho’’ti vuccati dutiyopi, tatiyo pana dvinnampi bhāvā ‘‘dvicakkhū’’ti vuccati. Paññācakkhūti āyakosallabhūtā paññācakkhu. Tenāha ‘‘phātiṃ kareyyā’’ti. Adhamuttameti adhame ceva uttame ca. Paṭipakkhavasenāti paṭipakkhassa atthitāvasena. Sukkasappaṭibhāgāti sukkadhammehi pahāyakehi sappaṭibhāgāti jāneyya. Kaṇhasappaṭibhāgāti kaṇhadhammehi pahātabbehi sappaṭibhāgāti jāneyya.
तथाजातिकाति यादिसेहि सपुत्तदारपरिजनसञातिमित्तबन्धवग्गं अत्तानं सुखेति पीणेति, तादिसा भोगापि न सन्ति। पुञ्ञानि च न करोतीति समणब्राह्मणकपणद्धिकयाचकानं सन्तप्पनवसेन पुञ्ञानि न करोति। उभयत्थाति उभयस्मिं लोके, उभयस्मिं वा अत्थेति विग्गहोति दस्सेन्तो ‘‘इधलोके’’तिआदिमाह। उभयेनाति वुत्तमत्थं योजेत्वा दस्सेतुं ‘‘कथ’’न्तिआदि वुत्तं। यस्मिं ठानेति यस्मिंयेव ठाने। न सोचतीति सोकहेतूनं तत्थ अभावतो न सोचति।
Tathājātikāti yādisehi saputtadāraparijanasañātimittabandhavaggaṃ attānaṃ sukheti pīṇeti, tādisā bhogāpi na santi. Puññāni ca na karotīti samaṇabrāhmaṇakapaṇaddhikayācakānaṃ santappanavasena puññāni na karoti. Ubhayatthāti ubhayasmiṃ loke, ubhayasmiṃ vā attheti viggahoti dassento ‘‘idhaloke’’tiādimāha. Ubhayenāti vuttamatthaṃ yojetvā dassetuṃ ‘‘katha’’ntiādi vuttaṃ. Yasmiṃ ṭhāneti yasmiṃyeva ṭhāne. Na socatīti sokahetūnaṃ tattha abhāvato na socati.
अन्धसुत्तवण्णना निट्ठिता।
Andhasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय • Aṅguttaranikāya / ९. अन्धसुत्तं • 9. Andhasuttaṃ
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / अङ्गुत्तरनिकाय (अट्ठकथा) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ९. अन्धसुत्तवण्णना • 9. Andhasuttavaṇṇanā