Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / தே²ரகா³தா²-அட்ட²கதா² • Theragāthā-aṭṭhakathā |
3. திகனிபாதோ
3. Tikanipāto
1. அங்க³ணிகபா⁴ரத்³வாஜத்தே²ரகா³தா²வண்ணனா
1. Aṅgaṇikabhāradvājattheragāthāvaṇṇanā
திகனிபாதே அயோனி ஸுத்³தி⁴மன்வேஸந்தி ஆயஸ்மதோ அங்க³ணிகபா⁴ரத்³வாஜத்தே²ரஸ்ஸ கா³தா². கா உப்பத்தி? அயம்பி புரிமபு³த்³தே⁴ஸு கதாதி⁴காரோ தத்த² தத்த² ப⁴வே விவட்டூபனிஸ்ஸயங் புஞ்ஞங் உபசினந்தோ இதோ ஏகதிங்ஸே கப்பே ஸிகி²ஸ்ஸ ப⁴க³வதோ காலே குலகே³ஹே நிப்³ப³த்தித்வா விஞ்ஞுதங் பத்தோ ஏகதி³வஸங் ஸத்தா²ரங் பிண்டா³ய சரந்தங் தி³ஸ்வா பஸன்னமானஸோ பஞ்சபதிட்டி²தேன வந்தி³த்வா அஞ்ஜலிங் பக்³க³ண்ஹி. ஸோ தேன புஞ்ஞகம்மேன தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தோ இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ ஹிமவந்தஸமீபே உக்கட்டே² நாம நக³ரே விப⁴வஸம்பன்னஸ்ஸ ப்³ராஹ்மணஸ்ஸ கே³ஹே நிப்³ப³த்தித்வா அங்க³ணிகபா⁴ரத்³வாஜோதி லத்³த⁴னாமோ வயப்பத்தோ விஜ்ஜாஸிப்பேஸு நிப்ப²த்திங் க³தோ நெக்க²ம்மஜ்ஜா²ஸயதாய பரிப்³பா³ஜகபப்³ப³ஜ்ஜங் பப்³ப³ஜித்வா அமரங் தபங் சரந்தோ தத்த² தத்த² விசரந்தோ ஸம்மாஸம்பு³த்³த⁴ங் ஜனபத³சாரிகங் சரந்தங் தி³ஸ்வா பஸன்னமானஸோ ஸத்து² ஸந்திகே த⁴ம்மங் ஸுத்வா தங் மிச்சா²தபங் பஹாய ஸாஸனே பப்³ப³ஜித்வா விபஸ்ஸனாய கம்மங் கரொந்தோ நசிரஸ்ஸேவ ச²ளபி⁴ஞ்ஞோ அஹோஸி. தேன வுத்தங் அபதா³னே (அப॰ தே²ர 1.23.48-51) –
Tikanipāte ayoni suddhimanvesanti āyasmato aṅgaṇikabhāradvājattherassa gāthā. Kā uppatti? Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayaṃ puññaṃ upacinanto ito ekatiṃse kappe sikhissa bhagavato kāle kulagehe nibbattitvā viññutaṃ patto ekadivasaṃ satthāraṃ piṇḍāya carantaṃ disvā pasannamānaso pañcapatiṭṭhitena vanditvā añjaliṃ paggaṇhi. So tena puññakammena devamanussesu saṃsaranto imasmiṃ buddhuppāde himavantasamīpe ukkaṭṭhe nāma nagare vibhavasampannassa brāhmaṇassa gehe nibbattitvā aṅgaṇikabhāradvājoti laddhanāmo vayappatto vijjāsippesu nipphattiṃ gato nekkhammajjhāsayatāya paribbājakapabbajjaṃ pabbajitvā amaraṃ tapaṃ caranto tattha tattha vicaranto sammāsambuddhaṃ janapadacārikaṃ carantaṃ disvā pasannamānaso satthu santike dhammaṃ sutvā taṃ micchātapaṃ pahāya sāsane pabbajitvā vipassanāya kammaṃ karonto nacirasseva chaḷabhiñño ahosi. Tena vuttaṃ apadāne (apa. thera 1.23.48-51) –
‘‘உஸப⁴ங் பவரங் வீரங், வெஸ்ஸபு⁴ங் விஜிதாவினங்;
‘‘Usabhaṃ pavaraṃ vīraṃ, vessabhuṃ vijitāvinaṃ;
பஸன்னசித்தோ ஸுமனோ, பு³த்³த⁴ஸெட்ட²மவந்த³ஹங்.
Pasannacitto sumano, buddhaseṭṭhamavandahaṃ.
‘‘ஏகதிங்ஸே இதோ கப்பே, யங் கம்மமகரிங் ததா³;
‘‘Ekatiṃse ito kappe, yaṃ kammamakariṃ tadā;
து³க்³க³திங் நாபி⁴ஜானாமி, வந்த³னாய இத³ங் ப²லங்.
Duggatiṃ nābhijānāmi, vandanāya idaṃ phalaṃ.
‘‘சதுவீஸதிகப்பம்ஹி, விகதானந்த³னாமகோ;
‘‘Catuvīsatikappamhi, vikatānandanāmako;
ஸத்தரதனஸம்பன்னோ, சக்கவத்தீ மஹப்³ப³லோ.
Sattaratanasampanno, cakkavattī mahabbalo.
‘‘கிலேஸா ஜா²பிதா மய்ஹங்…பே॰… கதங் பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸன’’ந்தி.
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… kataṃ buddhassa sāsana’’nti.
ச²ளபி⁴ஞ்ஞோ பன ஹுத்வா விமுத்திஸுகே²ன விஹரந்தோ ஞாதீனங் அனுகம்பாய அத்தனோ ஜாதிபூ⁴மிங் க³ந்த்வா ப³ஹூ ஞாதகே ஸரணேஸு ச ஸீலேஸு ச பதிட்டா²பெத்வா ததோ நிவத்தித்வா குருரட்டே² குண்டி³யஸ்ஸ நாம நிக³மஸ்ஸ அவிதூ³ரே அரஞ்ஞே வஸந்தோ கேனசிதே³வ கரணீயேன உக்³கா³ராமங் க³தோ உத்தராபத²தோ ஆக³தேஹி ஸந்தி³ட்டே²ஹி ப்³ராஹ்மணேஹி ஸமாக³தோ தேஹி, ‘‘போ⁴ பா⁴ரத்³வாஜ, கிங் தி³ஸ்வா ப்³ராஹ்மணானங் ஸமயங் பஹாய இமங் ஸமயங் க³ண்ஹீ’’தி புச்சி²தோ தேஸங் இதோ பு³த்³த⁴ஸாஸனதோ ப³ஹித்³தா⁴ ஸுத்³தி⁴ நத்தீ²தி த³ஸ்ஸெந்தோ –
Chaḷabhiñño pana hutvā vimuttisukhena viharanto ñātīnaṃ anukampāya attano jātibhūmiṃ gantvā bahū ñātake saraṇesu ca sīlesu ca patiṭṭhāpetvā tato nivattitvā kururaṭṭhe kuṇḍiyassa nāma nigamassa avidūre araññe vasanto kenacideva karaṇīyena uggārāmaṃ gato uttarāpathato āgatehi sandiṭṭhehi brāhmaṇehi samāgato tehi, ‘‘bho bhāradvāja, kiṃ disvā brāhmaṇānaṃ samayaṃ pahāya imaṃ samayaṃ gaṇhī’’ti pucchito tesaṃ ito buddhasāsanato bahiddhā suddhi natthīti dassento –
219.
219.
‘‘அயோனி ஸுத்³தி⁴மன்வேஸங், அக்³கி³ங் பரிசரிங் வனே;
‘‘Ayoni suddhimanvesaṃ, aggiṃ paricariṃ vane;
ஸுத்³தி⁴மக்³க³ங் அஜானந்தோ, அகாஸிங் அமரங் தப’’ந்தி. – பட²மங் கா³த²மாஹ;
Suddhimaggaṃ ajānanto, akāsiṃ amaraṃ tapa’’nti. – paṭhamaṃ gāthamāha;
தத்த² அயோனீதி அயோனிஸோ அனுபாயேன. ஸுத்³தி⁴ந்தி ஸங்ஸாரஸுத்³தி⁴ங் ப⁴வனிஸ்ஸரணங். அன்வேஸந்தி க³வேஸந்தோ. அக்³கி³ங் பரிசரிங் வனேதி ‘‘அயங் ஸுத்³தி⁴மக்³கோ³’’தி அதி⁴ப்பாயேன அரஞ்ஞாயதனே அக்³கி³ஹுதஸாலாயங் அக்³யாகா³ரங் கத்வா ஆஹுதிங் பக்³க³ண்ஹந்தோ அக்³கி³தே³வங் பரிசரிங் வேதே³ வுத்தவிதி⁴னா பூஜேஸிங். ஸுத்³தி⁴மக்³க³ங் அஜானந்தோ, அகாஸிங் அமரங் தபந்தி ஸுத்³தி⁴யா நிப்³பா³னஸ்ஸ மக்³க³ங் அஜானந்தோ அக்³கி³பரிசரணங் விய பஞ்சதபதப்பனாதி³அத்தகிலமதா²னுயோக³ங் ‘‘ஸுத்³தி⁴மக்³கோ³’’தி மஞ்ஞாய அகாஸிங் அசரிங் படிபஜ்ஜிங்.
Tattha ayonīti ayoniso anupāyena. Suddhinti saṃsārasuddhiṃ bhavanissaraṇaṃ. Anvesanti gavesanto. Aggiṃ paricariṃ vaneti ‘‘ayaṃ suddhimaggo’’ti adhippāyena araññāyatane aggihutasālāyaṃ agyāgāraṃ katvā āhutiṃ paggaṇhanto aggidevaṃ paricariṃ vede vuttavidhinā pūjesiṃ. Suddhimaggaṃ ajānanto, akāsiṃ amaraṃ tapanti suddhiyā nibbānassa maggaṃ ajānanto aggiparicaraṇaṃ viya pañcatapatappanādiattakilamathānuyogaṃ ‘‘suddhimaggo’’ti maññāya akāsiṃ acariṃ paṭipajjiṃ.
ஏவங் தே²ரோ அஸ்ஸமதோ அஸ்ஸமங் க³ச்ச²ந்தோ விய வேதே³ வுத்தவிதி⁴னா அக்³கி³பரிசரணாதி³னா அனுட்டா²ய ஸுத்³தி⁴யா அப்பத்தபா⁴வேன ப³ஹித்³தா⁴ ஸுத்³தி⁴யா அபா⁴வங் த³ஸ்ஸெத்வா இதா³னி இமஸ்மிங்யேவ ஸாஸனே ஸுத்³தி⁴ ச மயா அதி⁴க³தாதி த³ஸ்ஸெந்தோ –
Evaṃ thero assamato assamaṃ gacchanto viya vede vuttavidhinā aggiparicaraṇādinā anuṭṭhāya suddhiyā appattabhāvena bahiddhā suddhiyā abhāvaṃ dassetvā idāni imasmiṃyeva sāsane suddhi ca mayā adhigatāti dassento –
220.
220.
‘‘தங் ஸுகே²ன ஸுக²ங் லத்³த⁴ங், பஸ்ஸ த⁴ம்மஸுத⁴ம்மதங்;
‘‘Taṃ sukhena sukhaṃ laddhaṃ, passa dhammasudhammataṃ;
திஸ்ஸோ விஜ்ஜா அனுப்பத்தா, கதங் பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸன’’ந்தி. – து³தியகா³த²மாஹ;
Tisso vijjā anuppattā, kataṃ buddhassa sāsana’’nti. – dutiyagāthamāha;
தத்த² தந்தி யஸ்ஸத்தா²ய ஸுத்³தி⁴ங் அன்வேஸந்தோ தஸ்ஸ மக்³க³ங் அஜானந்தோ அக்³கி³ங் பரிசரிங் அமரங் தபங் அசரிங், தங் நிப்³பா³னஸுக²ங் ஸுகே²ன ஸமத²விபஸ்ஸனாய ஸுகா²ய படிபதா³ய அத்தகிலமதா²னுயோக³ங் அனுபக³ம்ம மயா லத்³த⁴ங் பத்தங் அதி⁴க³தங். பஸ்ஸ த⁴ம்மஸுத⁴ம்மதந்தி ஸத்து² ஸாஸனத⁴ம்மஸ்ஸ ஸுத⁴ம்மதங் அவிபரீதனிய்யானிகத⁴ம்மஸபா⁴வங் பஸ்ஸ ஜானாஹீதி த⁴ம்மாலபனவஸேன வத³தி, அத்தானங் வா ஆலபதி. தஸ்ஸ லத்³த⁴பா⁴வங் பன த³ஸ்ஸெந்தோ –
Tattha tanti yassatthāya suddhiṃ anvesanto tassa maggaṃ ajānanto aggiṃ paricariṃ amaraṃ tapaṃ acariṃ, taṃ nibbānasukhaṃ sukhena samathavipassanāya sukhāya paṭipadāya attakilamathānuyogaṃ anupagamma mayā laddhaṃ pattaṃ adhigataṃ. Passa dhammasudhammatanti satthu sāsanadhammassa sudhammataṃ aviparītaniyyānikadhammasabhāvaṃ passa jānāhīti dhammālapanavasena vadati, attānaṃ vā ālapati. Tassa laddhabhāvaṃ pana dassento –
‘‘திஸ்ஸோ விஜ்ஜா அனுப்பத்தா, கதங் பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸன’’ந்தி. –
‘‘Tisso vijjā anuppattā, kataṃ buddhassa sāsana’’nti. –
ஆஹ , தங் வுத்தத்த²மேவ. ஏவங் ஸுத்³தி⁴யா அதி⁴க³தத்தா ‘‘இதோ பட்டா²யாஹங் பரமத்த²தோ ப்³ராஹ்மணோ’’தி த³ஸ்ஸெந்தோ –
Āha , taṃ vuttatthameva. Evaṃ suddhiyā adhigatattā ‘‘ito paṭṭhāyāhaṃ paramatthato brāhmaṇo’’ti dassento –
221.
221.
‘‘ப்³ரஹ்மப³ந்து⁴ புரே ஆஸிங், இதா³னி கொ²ம்ஹி ப்³ராஹ்மணோ;
‘‘Brahmabandhu pure āsiṃ, idāni khomhi brāhmaṇo;
தேவிஜ்ஜோ ந்ஹாதகோசம்ஹி, ஸொத்தியோ சம்ஹி வேத³கூ³’’தி. – ததியங் கா³த²மாஹ;
Tevijjo nhātakocamhi, sottiyo camhi vedagū’’ti. – tatiyaṃ gāthamāha;
தஸ்ஸத்தோ² – இதோ புப்³பே³ ஜாதிமத்தேன ப்³ராஹ்மணபா⁴வதோ ப்³ராஹ்மணானங் ஸமஞ்ஞாய ப்³ரஹ்மப³ந்து⁴ நாம ஆஸிங். பா³ஹிதபாபத்தா பன இதா³னி கோ² அரஹத்தாதி⁴க³மேன பரமத்த²தோ ப்³ராஹ்மணோ ச அம்ஹி. இதோ புப்³பே³ ப⁴வஸஞ்சயகரானங் திஸ்ஸன்னங் வேத³ஸங்கா²தானங் விஜ்ஜானங் அஜ்ஜ²யனேன ஸமஞ்ஞாமத்தேன தேவிஜ்ஜோ நாம ஹுத்வா இதா³னி ப⁴வக்க²யகராய விஜ்ஜாய வஸேன திஸ்ஸன்னங் விஜ்ஜானங் அதி⁴க³தத்தா பரமத்த²தோ தேவிஜ்ஜோ ச அம்ஹி. ததா² இதோ புப்³பே³ ப⁴வஸ்ஸாத³க³தி⁴தாய ந்ஹாதகவதனிப்ப²த்தியா ஸமஞ்ஞாமத்தேன ந்ஹாதகோ நாம ஹுத்வா இதா³னி அட்ட²ங்கி³கமக்³க³ஜலேன ஸுவிக்கா²லிதகிலேஸமலதாய பரமத்த²தோ ந்ஹாதகோ சம்ஹி. இதோ புப்³பே³ அவிமுத்தப⁴வஸ்ஸாத³மந்தஜ்ஜா²னேன வோஹாரமத்ததோ ஸொத்தியோ நாம ஹுத்வா இதா³னி ஸுவிமுத்தப⁴வஸ்ஸாத³த⁴ம்மஜ்ஜா²னேன பரமத்த²தோ ஸொத்தியோ சம்ஹி. இதோ புப்³பே³ அப்படினிஸ்ஸட்ட²பாபத⁴ம்மானங் வேதா³னங் க³தமத்தேன வேத³கூ³ நாம ஹுத்வா இதா³னி வேத³ஸங்கா²தேன மக்³க³ஞாணேன ஸங்ஸாரமஹோக⁴ஸ்ஸ வேத³ஸ்ஸ சதுஸச்சஸ்ஸ ச பாரங் க³தத்தா அதி⁴க³தத்தா ஞாதத்தா பரமத்த²தோ வேத³கூ³ ஜாதோதி. தங் ஸுத்வா ப்³ராஹ்மணா ஸாஸனே உளாரங் பஸாத³ங் பவேதே³ஸுங்.
Tassattho – ito pubbe jātimattena brāhmaṇabhāvato brāhmaṇānaṃ samaññāya brahmabandhu nāma āsiṃ. Bāhitapāpattā pana idāni kho arahattādhigamena paramatthato brāhmaṇo ca amhi. Ito pubbe bhavasañcayakarānaṃ tissannaṃ vedasaṅkhātānaṃ vijjānaṃ ajjhayanena samaññāmattena tevijjo nāma hutvā idāni bhavakkhayakarāya vijjāya vasena tissannaṃ vijjānaṃ adhigatattā paramatthato tevijjo ca amhi. Tathā ito pubbe bhavassādagadhitāya nhātakavatanipphattiyā samaññāmattena nhātako nāma hutvā idāni aṭṭhaṅgikamaggajalena suvikkhālitakilesamalatāya paramatthato nhātako camhi. Ito pubbe avimuttabhavassādamantajjhānena vohāramattato sottiyo nāma hutvā idāni suvimuttabhavassādadhammajjhānena paramatthato sottiyo camhi. Ito pubbe appaṭinissaṭṭhapāpadhammānaṃ vedānaṃ gatamattena vedagū nāma hutvā idāni vedasaṅkhātena maggañāṇena saṃsāramahoghassa vedassa catusaccassa ca pāraṃ gatattā adhigatattā ñātattā paramatthato vedagū jātoti. Taṃ sutvā brāhmaṇā sāsane uḷāraṃ pasādaṃ pavedesuṃ.
அங்க³ணிகபா⁴ரத்³வாஜத்தே²ரகா³தா²வண்ணனா நிட்டி²தா.
Aṅgaṇikabhāradvājattheragāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / கு²த்³த³கனிகாய • Khuddakanikāya / தே²ரகா³தா²பாளி • Theragāthāpāḷi / 1. அங்க³ணிகபா⁴ரத்³வாஜத்தே²ரகா³தா² • 1. Aṅgaṇikabhāradvājattheragāthā