Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / थेरगाथापाळि • Theragāthāpāḷi

    ८. अङ्गुलिमालत्थेरगाथा

    8. Aṅgulimālattheragāthā

    ८६६.

    866.

    ‘‘गच्छं वदेसि समण ‘ट्ठितोम्हि’, ममञ्‍च ब्रूसि ठितमट्ठितोति।

    ‘‘Gacchaṃ vadesi samaṇa ‘ṭṭhitomhi’, mamañca brūsi ṭhitamaṭṭhitoti;

    पुच्छामि तं समण एतमत्थं, ‘कथं ठितो त्वं अहमट्ठितोम्हि’’’॥

    Pucchāmi taṃ samaṇa etamatthaṃ, ‘kathaṃ ṭhito tvaṃ ahamaṭṭhitomhi’’’.

    ८६७.

    867.

    ‘‘ठितो अहं अङ्गुलिमाल सब्बदा, सब्बेसु भूतेसु निधाय दण्डं।

    ‘‘Ṭhito ahaṃ aṅgulimāla sabbadā, sabbesu bhūtesu nidhāya daṇḍaṃ;

    तुवञ्‍च पाणेसु असञ्‍ञतोसि, तस्मा ठितोहं तुवमट्ठितोसि’’॥

    Tuvañca pāṇesu asaññatosi, tasmā ṭhitohaṃ tuvamaṭṭhitosi’’.

    ८६८.

    868.

    ‘‘चिरस्सं वत मे महितो महेसी, महावनं समणो पच्‍चपादि 1

    ‘‘Cirassaṃ vata me mahito mahesī, mahāvanaṃ samaṇo paccapādi 2;

    सोहं चजिस्सामि सहस्सपापं, सुत्वान गाथं तव धम्मयुत्तं’’॥

    Sohaṃ cajissāmi sahassapāpaṃ, sutvāna gāthaṃ tava dhammayuttaṃ’’.

    ८६९.

    869.

    इच्‍चेव चोरो असिमावुधञ्‍च, सोब्भे पपाते नरके अन्वकासि 3

    Icceva coro asimāvudhañca, sobbhe papāte narake anvakāsi 4;

    अवन्दि चोरो सुगतस्स पादे, तत्थेव पब्बज्‍जमयाचि बुद्धं॥

    Avandi coro sugatassa pāde, tattheva pabbajjamayāci buddhaṃ.

    ८७०.

    870.

    बुद्धो च खो कारुणिको महेसि, यो सत्था लोकस्स सदेवकस्स।

    Buddho ca kho kāruṇiko mahesi, yo satthā lokassa sadevakassa;

    ‘तमेहि भिक्खू’ति तदा अवोच, एसेव तस्स अहु भिक्खुभावो॥

    ‘Tamehi bhikkhū’ti tadā avoca, eseva tassa ahu bhikkhubhāvo.

    ८७१.

    871.

    ‘‘यो च पुब्बे पमज्‍जित्वा, पच्छा सो नप्पमज्‍जति।

    ‘‘Yo ca pubbe pamajjitvā, pacchā so nappamajjati;

    सोमं लोकं पभासेति, अब्भा मुत्तोव चन्दिमा॥

    Somaṃ lokaṃ pabhāseti, abbhā muttova candimā.

    ८७२.

    872.

    ‘‘यस्स पापं कतं कम्मं, कुसलेन पिधीयति 5

    ‘‘Yassa pāpaṃ kataṃ kammaṃ, kusalena pidhīyati 6;

    सोमं लोकं पभासेति, अब्भा मुत्तोव चन्दिमा॥

    Somaṃ lokaṃ pabhāseti, abbhā muttova candimā.

    ८७३.

    873.

    ‘‘यो हवे दहरो भिक्खु, युञ्‍जति बुद्धसासने।

    ‘‘Yo have daharo bhikkhu, yuñjati buddhasāsane;

    सोमं लोकं पभासेति, अब्भा मुत्तोव चन्दिमा॥

    Somaṃ lokaṃ pabhāseti, abbhā muttova candimā.

    ८७४.

    874.

    7 ‘‘दिसापि मे धम्मकथं सुणन्तु, दिसापि मे युञ्‍जन्तु बुद्धसासने।

    8 ‘‘Disāpi me dhammakathaṃ suṇantu, disāpi me yuñjantu buddhasāsane;

    दिसापि मे ते मनुजे भजन्तु, ये धम्ममेवादपयन्ति सन्तो॥

    Disāpi me te manuje bhajantu, ye dhammamevādapayanti santo.

    ८७५.

    875.

    ‘‘दिसा हि मे खन्तिवादानं, अविरोधप्पसंसिनं।

    ‘‘Disā hi me khantivādānaṃ, avirodhappasaṃsinaṃ;

    सुणन्तु धम्मं कालेन, तञ्‍च अनुविधीयन्तु॥

    Suṇantu dhammaṃ kālena, tañca anuvidhīyantu.

    ८७६.

    876.

    ‘‘न हि जातु सो ममं हिंसे, अञ्‍ञं वा पन किञ्‍चनं 9

    ‘‘Na hi jātu so mamaṃ hiṃse, aññaṃ vā pana kiñcanaṃ 10;

    पप्पुय्य परमं सन्तिं, रक्खेय्य तसथावरे॥

    Pappuyya paramaṃ santiṃ, rakkheyya tasathāvare.

    ८७७.

    877.

    11 ‘‘उदकञ्हि नयन्ति नेत्तिका, उसुकारा नमयन्ति 12 तेजनं।

    13 ‘‘Udakañhi nayanti nettikā, usukārā namayanti 14 tejanaṃ;

    दारुं नमयन्ति 15 तच्छका, अत्तानं दमयन्ति पण्डिता॥

    Dāruṃ namayanti 16 tacchakā, attānaṃ damayanti paṇḍitā.

    ८७८.

    878.

    ‘‘दण्डेनेके दमयन्ति, अङ्कुसेभि कसाहि च।

    ‘‘Daṇḍeneke damayanti, aṅkusebhi kasāhi ca;

    अदण्डेन असत्थेन, अहं दन्तोम्हि तादिना॥

    Adaṇḍena asatthena, ahaṃ dantomhi tādinā.

    ८७९.

    879.

    ‘‘‘अहिंसको’ति मे नामं, हिंसकस्स पुरे सतो।

    ‘‘‘Ahiṃsako’ti me nāmaṃ, hiṃsakassa pure sato;

    अज्‍जाहं सच्‍चनामोम्हि, न नं हिंसामि किञ्‍चनं 17

    Ajjāhaṃ saccanāmomhi, na naṃ hiṃsāmi kiñcanaṃ 18.

    ८८०.

    880.

    ‘‘चोरो अहं पुरे आसिं, अङ्गुलिमालोति विस्सुतो।

    ‘‘Coro ahaṃ pure āsiṃ, aṅgulimāloti vissuto;

    वुय्हमानो महोघेन, बुद्धं सरणमागमं॥

    Vuyhamāno mahoghena, buddhaṃ saraṇamāgamaṃ.

    ८८१.

    881.

    ‘‘लोहितपाणि पुरे आसिं, अङ्गुलिमालोति विस्सुतो।

    ‘‘Lohitapāṇi pure āsiṃ, aṅgulimāloti vissuto;

    सरणगमनं पस्स, भवनेत्ति समूहता॥

    Saraṇagamanaṃ passa, bhavanetti samūhatā.

    ८८२.

    882.

    ‘‘तादिसं कम्मं कत्वान, बहुं दुग्गतिगामिनं।

    ‘‘Tādisaṃ kammaṃ katvāna, bahuṃ duggatigāminaṃ;

    फुट्ठो कम्मविपाकेन, अनणो भुञ्‍जामि भोजनं॥

    Phuṭṭho kammavipākena, anaṇo bhuñjāmi bhojanaṃ.

    ८८३.

    883.

    ‘‘पमादमनुयुञ्‍जन्ति, बाला दुम्मेधिनो जना।

    ‘‘Pamādamanuyuñjanti, bālā dummedhino janā;

    अप्पमादञ्‍च मेधावी, धनं सेट्ठंव रक्खति॥

    Appamādañca medhāvī, dhanaṃ seṭṭhaṃva rakkhati.

    ८८४.

    884.

    ‘‘मा पमादमनुयुञ्‍जेथ, मा कामरतिसन्थवं 19

    ‘‘Mā pamādamanuyuñjetha, mā kāmaratisanthavaṃ 20;

    अप्पमत्तो हि झायन्तो, पप्पोति परमं सुखं॥

    Appamatto hi jhāyanto, pappoti paramaṃ sukhaṃ.

    ८८५.

    885.

    ‘‘स्वागतं नापगतं, नेतं दुम्मन्तितं मम।

    ‘‘Svāgataṃ nāpagataṃ, netaṃ dummantitaṃ mama;

    सविभत्तेसु धम्मेसु, यं सेट्ठं तदुपागमं॥

    Savibhattesu dhammesu, yaṃ seṭṭhaṃ tadupāgamaṃ.

    ८८६.

    886.

    ‘‘स्वागतं नापगतं, नेतं दुम्मन्तितं मम।

    ‘‘Svāgataṃ nāpagataṃ, netaṃ dummantitaṃ mama;

    तिस्सो विज्‍जा अनुप्पत्ता, कतं बुद्धस्स सासनं॥

    Tisso vijjā anuppattā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ.

    ८८७.

    887.

    ‘‘अरञ्‍ञे रुक्खमूले वा, पब्बतेसु गुहासु वा।

    ‘‘Araññe rukkhamūle vā, pabbatesu guhāsu vā;

    तत्थ तत्थेव अट्ठासिं, उब्बिग्गमनसो तदा॥

    Tattha tattheva aṭṭhāsiṃ, ubbiggamanaso tadā.

    ८८८.

    888.

    ‘‘सुखं सयामि ठायामि, सुखं कप्पेमि जीवितं।

    ‘‘Sukhaṃ sayāmi ṭhāyāmi, sukhaṃ kappemi jīvitaṃ;

    अहत्थपासो मारस्स, अहो सत्थानुकम्पितो॥

    Ahatthapāso mārassa, aho satthānukampito.

    ८८९.

    889.

    ‘‘ब्रह्मजच्‍चो पुरे आसिं, उदिच्‍चो उभतो अहु।

    ‘‘Brahmajacco pure āsiṃ, udicco ubhato ahu;

    सोज्‍ज पुत्तो सुगतस्स, धम्मराजस्स सत्थुनो॥

    Sojja putto sugatassa, dhammarājassa satthuno.

    ८९०.

    890.

    ‘‘वीततण्हो अनादानो, गुत्तद्वारो सुसंवुतो।

    ‘‘Vītataṇho anādāno, guttadvāro susaṃvuto;

    अघमूलं वधित्वान, पत्तो मे आसवक्खयो॥

    Aghamūlaṃ vadhitvāna, patto me āsavakkhayo.

    ८९१.

    891.

    ‘‘परिचिण्णो मया सत्था, कतं बुद्धस्स सासनं।

    ‘‘Pariciṇṇo mayā satthā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ;

    ओहितो गरुको भारो, भवनेत्ति समूहता’’ति॥

    Ohito garuko bhāro, bhavanetti samūhatā’’ti.

    … अङ्गुलिमालो थेरो…।

    … Aṅgulimālo thero….







    Footnotes:
    1. पच्‍चुपादि (सब्बत्थ)
    2. paccupādi (sabbattha)
    3. अकिरि (म॰ नि॰ २.३४९)
    4. akiri (ma. ni. 2.349)
    5. पिथीयति (सी॰ स्या॰)
    6. pithīyati (sī. syā.)
    7. दिसा हि (स्या॰ क॰, म॰ नि॰ २.३५२)
    8. disā hi (syā. ka., ma. ni. 2.352)
    9. कञ्‍चिनं (सी॰ स्या॰), कञ्‍चनं (?)
    10. kañcinaṃ (sī. syā.), kañcanaṃ (?)
    11. थेरगा॰ १९
    12. दमयन्ति (क॰)
    13. theragā. 19
    14. damayanti (ka.)
    15. दमयन्ति (क॰)
    16. damayanti (ka.)
    17. कञ्‍चिनं (सी॰ स्या॰), कञ्‍चनं (?)
    18. kañcinaṃ (sī. syā.), kañcanaṃ (?)
    19. सन्धवं (क॰)
    20. sandhavaṃ (ka.)



    Related texts:



    अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / थेरगाथा-अट्ठकथा • Theragāthā-aṭṭhakathā / ८. अङ्गुलिमालत्थेरगाथावण्णना • 8. Aṅgulimālattheragāthāvaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact