Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / पञ्चपकरण-अट्ठकथा • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
१०. अनिच्चताकथावण्णना
10. Aniccatākathāvaṇṇanā
६२८. इदानि अनिच्चताकथा नाम होति। तत्थ ‘‘अनिच्चानं रूपादीनं अनिच्चतापि रूपादयो विय परिनिप्फन्ना’’ति येसं लद्धि, सेय्यथापि अन्धकानं; ते सन्धाय पुच्छा सकवादिस्स, पटिञ्ञा इतरस्स। अथ नं ‘‘यदि ते रूपादयो विय अनिच्चता परिनिप्फन्ना, तस्सापि अञ्ञाय परिनिप्फन्नाय अनिच्चताय भवितब्ब’’न्ति चोदेतुं ताय अनिच्चतायातिआदिमाह। इतरो द्विन्नं अनिच्चताय एकतो अभावेन पटिक्खिपित्वा पुन यस्मा सा अनिच्चता निच्चा न होति, तेनेव अनिच्चेन सद्धिं अन्तरधायति, तस्मा पटिजानाति। अथस्स सकवादी लेसोकासं अदत्वा या तेन दुतिया अनिच्चता पटिञ्ञाता , तायपि ततो परायपीति परम्परवसेन अनुपच्छेददोसं आरोपेन्तो ताय तायेवातिआदिमाह। जरा परिनिप्फन्नातिआदि यस्मा उप्पन्नस्स जरामरणतो अञ्ञा अनिच्चता नाम नत्थि, तस्मा अनिच्चताविभागानुयुञ्जनवसेन वुत्तं। तत्रापि परवादिनो पुरिमनयेनेव पटिञ्ञा च पटिक्खेपो च वेदितब्बो।
628. Idāni aniccatākathā nāma hoti. Tattha ‘‘aniccānaṃ rūpādīnaṃ aniccatāpi rūpādayo viya parinipphannā’’ti yesaṃ laddhi, seyyathāpi andhakānaṃ; te sandhāya pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Atha naṃ ‘‘yadi te rūpādayo viya aniccatā parinipphannā, tassāpi aññāya parinipphannāya aniccatāya bhavitabba’’nti codetuṃ tāya aniccatāyātiādimāha. Itaro dvinnaṃ aniccatāya ekato abhāvena paṭikkhipitvā puna yasmā sā aniccatā niccā na hoti, teneva aniccena saddhiṃ antaradhāyati, tasmā paṭijānāti. Athassa sakavādī lesokāsaṃ adatvā yā tena dutiyā aniccatā paṭiññātā , tāyapi tato parāyapīti paramparavasena anupacchedadosaṃ āropento tāya tāyevātiādimāha. Jarā parinipphannātiādi yasmā uppannassa jarāmaraṇato aññā aniccatā nāma natthi, tasmā aniccatāvibhāgānuyuñjanavasena vuttaṃ. Tatrāpi paravādino purimanayeneva paṭiññā ca paṭikkhepo ca veditabbo.
६२९. रूपं परिनिप्फन्नन्तिआदि येसं सा अनिच्चता, तेहि सद्धिं संसन्दनत्थं वुत्तं। तत्थ ‘‘यथा परिनिप्फन्नानं रूपादीनं अनिच्चताजरामरणानि अत्थि, एवं परिनिप्फन्नानं अनिच्चतादीनं तानि नत्थी’’ति मञ्ञमानो एकन्तेन पटिक्खिपतियेवाति।
629. Rūpaṃ parinipphannantiādi yesaṃ sā aniccatā, tehi saddhiṃ saṃsandanatthaṃ vuttaṃ. Tattha ‘‘yathā parinipphannānaṃ rūpādīnaṃ aniccatājarāmaraṇāni atthi, evaṃ parinipphannānaṃ aniccatādīnaṃ tāni natthī’’ti maññamāno ekantena paṭikkhipatiyevāti.
अनिच्चताकथावण्णना।
Aniccatākathāvaṇṇanā.
एकादसमो वग्गो।
Ekādasamo vaggo.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / अभिधम्मपिटक • Abhidhammapiṭaka / कथावत्थुपाळि • Kathāvatthupāḷi / (११५) १०. अनिच्चताकथा • (115) 10. Aniccatākathā
टीका • Tīkā / अभिधम्मपिटक (टीका) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / पञ्चपकरण-मूलटीका • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / १०. अनिच्चताकथावण्णना • 10. Aniccatākathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / अभिधम्मपिटक (टीका) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / पञ्चपकरण-अनुटीका • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / १०. अनिच्चताकथावण्णना • 10. Aniccatākathāvaṇṇanā