Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / បញ្ចបករណ-អដ្ឋកថា • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
១០. អនិច្ចតាកថាវណ្ណនា
10. Aniccatākathāvaṇṇanā
៦២៨. ឥទានិ អនិច្ចតាកថា នាម ហោតិ។ តត្ថ ‘‘អនិច្ចានំ រូបាទីនំ អនិច្ចតាបិ រូបាទយោ វិយ បរិនិប្ផន្នា’’តិ យេសំ លទ្ធិ, សេយ្យថាបិ អន្ធកានំ; តេ សន្ធាយ បុច្ឆា សកវាទិស្ស, បដិញ្ញា ឥតរស្ស។ អថ នំ ‘‘យទិ តេ រូបាទយោ វិយ អនិច្ចតា បរិនិប្ផន្នា, តស្សាបិ អញ្ញាយ បរិនិប្ផន្នាយ អនិច្ចតាយ ភវិតព្ព’’ន្តិ ចោទេតុំ តាយ អនិច្ចតាយាតិអាទិមាហ។ ឥតរោ ទ្វិន្នំ អនិច្ចតាយ ឯកតោ អភាវេន បដិក្ខិបិត្វា បុន យស្មា សា អនិច្ចតា និច្ចា ន ហោតិ, តេនេវ អនិច្ចេន សទ្ធិំ អន្តរធាយតិ, តស្មា បដិជានាតិ។ អថស្ស សកវាទី លេសោកាសំ អទត្វា យា តេន ទុតិយា អនិច្ចតា បដិញ្ញាតា , តាយបិ តតោ បរាយបីតិ បរម្បរវសេន អនុបច្ឆេទទោសំ អារោបេន្តោ តាយ តាយេវាតិអាទិមាហ។ ជរា បរិនិប្ផន្នាតិអាទិ យស្មា ឧប្បន្នស្ស ជរាមរណតោ អញ្ញា អនិច្ចតា នាម នត្ថិ, តស្មា អនិច្ចតាវិភាគានុយុញ្ជនវសេន វុត្តំ។ តត្រាបិ បរវាទិនោ បុរិមនយេនេវ បដិញ្ញា ច បដិក្ខេបោ ច វេទិតព្ពោ។
628. Idāni aniccatākathā nāma hoti. Tattha ‘‘aniccānaṃ rūpādīnaṃ aniccatāpi rūpādayo viya parinipphannā’’ti yesaṃ laddhi, seyyathāpi andhakānaṃ; te sandhāya pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Atha naṃ ‘‘yadi te rūpādayo viya aniccatā parinipphannā, tassāpi aññāya parinipphannāya aniccatāya bhavitabba’’nti codetuṃ tāya aniccatāyātiādimāha. Itaro dvinnaṃ aniccatāya ekato abhāvena paṭikkhipitvā puna yasmā sā aniccatā niccā na hoti, teneva aniccena saddhiṃ antaradhāyati, tasmā paṭijānāti. Athassa sakavādī lesokāsaṃ adatvā yā tena dutiyā aniccatā paṭiññātā , tāyapi tato parāyapīti paramparavasena anupacchedadosaṃ āropento tāya tāyevātiādimāha. Jarā parinipphannātiādi yasmā uppannassa jarāmaraṇato aññā aniccatā nāma natthi, tasmā aniccatāvibhāgānuyuñjanavasena vuttaṃ. Tatrāpi paravādino purimanayeneva paṭiññā ca paṭikkhepo ca veditabbo.
៦២៩. រូបំ បរិនិប្ផន្នន្តិអាទិ យេសំ សា អនិច្ចតា, តេហិ សទ្ធិំ សំសន្ទនត្ថំ វុត្តំ។ តត្ថ ‘‘យថា បរិនិប្ផន្នានំ រូបាទីនំ អនិច្ចតាជរាមរណានិ អត្ថិ, ឯវំ បរិនិប្ផន្នានំ អនិច្ចតាទីនំ តានិ នត្ថី’’តិ មញ្ញមានោ ឯកន្តេន បដិក្ខិបតិយេវាតិ។
629. Rūpaṃ parinipphannantiādi yesaṃ sā aniccatā, tehi saddhiṃ saṃsandanatthaṃ vuttaṃ. Tattha ‘‘yathā parinipphannānaṃ rūpādīnaṃ aniccatājarāmaraṇāni atthi, evaṃ parinipphannānaṃ aniccatādīnaṃ tāni natthī’’ti maññamāno ekantena paṭikkhipatiyevāti.
អនិច្ចតាកថាវណ្ណនា។
Aniccatākathāvaṇṇanā.
ឯកាទសមោ វគ្គោ។
Ekādasamo vaggo.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / អភិធម្មបិដក • Abhidhammapiṭaka / កថាវត្ថុបាឡិ • Kathāvatthupāḷi / (១១៥) ១០. អនិច្ចតាកថា • (115) 10. Aniccatākathā
ដីកា • Tīkā / អភិធម្មបិដក (ដីកា) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / បញ្ចបករណ-មូលដីកា • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ១០. អនិច្ចតាកថាវណ្ណនា • 10. Aniccatākathāvaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / អភិធម្មបិដក (ដីកា) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / បញ្ចបករណ-អនុដីកា • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ១០. អនិច្ចតាកថាវណ្ណនា • 10. Aniccatākathāvaṇṇanā