| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
๙. อนิมิตฺตปญฺหาสุตฺตวณฺณนา
9. Animittapañhāsuttavaṇṇanā
๓๔๐. อนิมิตฺตํ เจโตสมาธินฺติ นิจฺจนิมิตฺตาทีนิ ปหาย ปวตฺตํ วิปสฺสนาสมาธิํเยว สนฺธาเยตํ วุตฺตนฺติฯ นิมิตฺตานุสาริ วิญฺญาณํ โหตีติ เอวํ อิมินา วิปสฺสนาสมาธิวิหาเรน วิหรโต วิปสฺสนาญาเณ ติเกฺข สูเร วหมาเนฯ ยถา นาม ปุริสสฺส ติขิเณน ผรสุนา รุกฺขํ ฉินฺทนฺตสฺส ‘‘สุฎฺฐุ วต เม ผรสุ วหตี’’ติ ขเณ ขเณ ผรสุธารํ โอโลเกนฺตสฺส เฉชฺชกิจฺจํ น นิปฺผชฺชติ, เอวํ เถรสฺสาปิ ‘‘สูรํ วต เม หุตฺวา ญาณํ วหตี’’ติ วิปสฺสนํ อารพฺภ นิกนฺติ อุปฺปชฺชติฯ อถ วิปสฺสนากิจฺจํ สาเธตุํ นาสกฺขิฯ ตํ สนฺธาย วุตฺตํ ‘‘นิมิตฺตานุสาริ วิญฺญาณํ โหตี’’ติฯ สพฺพนิมิตฺตานํ อมนสิการา อนิมิตฺตํ เจโตสมาธิํ อุปสมฺปชฺช วิหาสินฺติ สเพฺพสํ นิจฺจสุขอตฺตนิมิตฺตานํ อมนสิกาเรน อนิมิตฺตํ วุฎฺฐานคามินิวิปสฺสนาสมฺปยุตฺตํ เจโตสมาธิํ นิพฺพานารมฺมณํ อุปริมคฺคผลสมาธิํ อุปสมฺปชฺช วิหาสิํฯ
340.Animittaṃ cetosamādhinti niccanimittādīni pahāya pavattaṃ vipassanāsamādhiṃyeva sandhāyetaṃ vuttanti. Nimittānusāri viññāṇaṃ hotīti evaṃ iminā vipassanāsamādhivihārena viharato vipassanāñāṇe tikkhe sūre vahamāne. Yathā nāma purisassa tikhiṇena pharasunā rukkhaṃ chindantassa ‘‘suṭṭhu vata me pharasu vahatī’’ti khaṇe khaṇe pharasudhāraṃ olokentassa chejjakiccaṃ na nipphajjati, evaṃ therassāpi ‘‘sūraṃ vata me hutvā ñāṇaṃ vahatī’’ti vipassanaṃ ārabbha nikanti uppajjati. Atha vipassanākiccaṃ sādhetuṃ nāsakkhi. Taṃ sandhāya vuttaṃ ‘‘nimittānusāri viññāṇaṃ hotī’’ti. Sabbanimittānaṃ amanasikārā animittaṃ cetosamādhiṃ upasampajja vihāsinti sabbesaṃ niccasukhaattanimittānaṃ amanasikārena animittaṃ vuṭṭhānagāminivipassanāsampayuttaṃ cetosamādhiṃ nibbānārammaṇaṃ uparimaggaphalasamādhiṃ upasampajja vihāsiṃ.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya / ๙. อนิมิตฺตปญฺหาสุตฺตํ • 9. Animittapañhāsuttaṃ
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ๙. อนิมิตฺตปญฺหสุตฺตวณฺณนา • 9. Animittapañhasuttavaṇṇanā
